8. Vleugels van was

Misschien vult niets je hart zo met optimisme en verblindt je zo voor de werkelijkheid als verliefdheid, Willow. Toen je moeder en ik bij elkaar waren, leken de problemen waarmee ik buiten de kliniek geconfronteerd werd er geen van alle iets toe te doen. Ik heb je al ver-teld dat Alberta me begon te beschuldigen van onverschilligheid voor dingen die erg belangrijk waren voor haar. Ik maakte me nooit druk over de beslissingen die ze voor ons huis nam, en ik hechtte geen belang aan de sociale problemen die ze had. In haar ogen kon ik niet onachtzamer of ongeïnteresseerder zijn dan ik al was, dus begrijp ik waarom ze geen acht sloeg op mijn onverschilligheid jegens alles behalve de kliniek en Grace.

Een tijdlang leefde ik toen bijna net zoals sommigen van mijn patiënten: in een illusie. Denken dat nu ik Grace gevonden had, ik me nooit meer eenzaam zou voelen was dom, vooral voor een man die zo'n opleiding en ervaring had als ik. O, de zelfanalyse die ik ten slotte toepaste, de uren en uren die ik doorbracht met alles te overdenken, twijfelen aan mijn eigen gedachten en gevoelens. Het was voldoende om iedereen gek te maken. Het verbaast me dat ik niet met mijn kop tegen de muur liep. Ik was soms ernstig in de war, vooral thuis, waar ik liep te ijsberen en probeerde meer redenen en meer manieren te bedenken om nog meer tijd in de kliniek door te brengen zonder te veel de aandacht te trekken.

Om mezelf enigszins vrij te pleiten, moet ik zeggen dat ik niet één keer het feit ontkende dat dit een verboden liefdesrelatie was. Natuurlijk probeerde ik manieren te verzinnen om er iets anders van te maken, maar uiteindelijk besefte ik dat niemand het als iets anders zou beschouwen dan als een ernstige inbreuk op mijn medische ethiek. Mijn carrière, mijn waarde voor andere patiënten, mijn hele

bestaansreden liep groot gevaar, en dat had ik zelf veroorzaakt.

Elke keer dat je grootmoeder belde, werd ik met dat feit geconfronteerd, des te nadrukkelijker de beide keren dat ze in de kliniek was om Grace te bezoeken. De eerste keer was minder dan een maand nadat Grace en ik een liefdespaar waren geworden. Het mag je misschien vreemd in de oren klinken, Willow, maar mijn grootste angst was niet dat Jackie Lee Montgomery op de een of andere manier zou beseffen wat er aan de hand was tussen je moeder en mij. Nee, mijn grootste angst was dat ze de veranderingen in je moeder zou zien als verbeteringen, en erop aan zou dringen dat ze zou worden ontslagen. Vergeet niet dat ze het als heel pijnlijk ervoer dat je moeder hier was.

Te oordelen naar de toon van haar stem en de inhoud van mijn telefoongesprekken met Jackie Lee, begon ze zich ook ongelukkig te voelen met haar list om door te gaan voor Lindens moeder. Hij werd ouder en veeleisender. Weer een kind opvoeden was een grote verantwoordelijkheid en, zonder hulp, een aanslag op haar tijd en energie. Uit wat ze me vertelde begreep ik dat ze de vrijheid wilde om weer een begeerlijke weduwe te worden, een vrouw zonder aanhang, zodat ze een nieuwe echtgenoot aan de haak kon slaan, liefst iemand met aanzien in Palm Beach en natuurlijk rijk genoeg om haar weer haar vroegere levensstijl terug te geven. Ze was zoveel kwijtgeraakt met Kyle Scott: het vliegtuig, de boot, het grote huis, de schijnbaar onbegrensde toelage voor designerkleding, vakanties, alles wat eens zo belangrijk voor haar was en opnieuw was geworden. Haar klachten over haar huidige leven leken zich als konijnen te vermenigvuldigen en kwamen altijd aan het einde van haar vraag naar Grace' toestand.

'Die man,' zei ze, 'heeft niet alleen mijn dochter beschadigd. Hij heeft mijn leven verwoest en alles zoveel moeilijker gemaakt. Je moet in voorname gelegenheden komen om voorname mensen te leren kennen, vooral fatsoenlijke mannen.'

Ze ging maar door, dacht misschien dat ik haar op een of andere manier een oplossing kon bieden of op zijn minst sympathie betonen.

En dan, zoals ik zei, begon ze steeds meer toegespitst te klagen over de verantwoordelijkheid van haar moederschap en de tol die dat geestelijk en lichamelijk van haar eiste.

'Mijn dochter moet beseffen dat ze een verantwoordelijkheid heeft jegens het kind. Kunt u dat niet tot haar laten doordringen, haar in het hoofd stampen?'

'We dringen onze patiënten die dingen niet op, Jackie Lee. Je dochter moet zelf tot die conclusie komen, anders is die niet van blijvende aard. En dat is toch wat we willen, niet?'

Ik wilde haar vragen wat er gebeurd was met haar bezorgdheid dat Grace het moederschap niet aan zou kunnen, haar ongerustheid dat als iemand een mentaal probleem had, dat altijd zo zou blijven, dat het nooit meer weg zou gaan.

'Ik heb al dat soort verantwoordelijkheden al meegemaakt,' jammerde ze. 'Ik heb ook mijn vrijheid nodig. Een grootmoeder hoort een bezoekster te zijn. Ze moet in staat zijn de deur dicht te doen, adieu te zeggen en weg te rijden. Geen van de grootmoeders die ik ken doen ook maar in de verste verte wat ik doe. Ik heb het gevoel dat ik gestraft word voor de zonden van mijn dochter en niet omgekeerd.

'En u had die eerste keer gelijk,' ging ze verder. 'Het is niet goed voor het kind. Hij zal zo in de war zijn. Hij zal ook nog in een kliniek eindigen!'

Ik deed mijn best haar mijn medeleven te betuigen, maar ik kon niet oprecht genoeg zijn om overtuigend over te komen, vooral niet op mijzelf. Allereerst twijfelde ik aan Jackie Lee's motieven om Grace naar huis te laten komen, en verder vreesde ik de dag waarop ze de kliniek zou verlaten.

Maar goed, Jackie Lee arriveerde in de kliniek, of liever gezegd bestormde die. Voor iemand die klaagde dat haar leven zo moeilijk en gestrest was geworden, zag ze er schitterend uit. Net zo elegant en stijlvol als de eerste keer dat ik haar had ontmoet, kwam ze met grote verwachtingen mijn kantoor binnen. Grace en zij hadden elkaar een paar keer aan de telefoon gesproken, en op grond van de laatste twee gesprekken die ze met haar had, was Jackie Lee ervan overtuigd dat Grace zo normaal was als ze ooit zou zijn.

'Ze informeerde naar Linden. Haar stem klonk of ze heimwee had, en ze sprak niet over geesten of haar vader of Kyle. U hebt fantastisch werk gedaan,' verklaarde ze, alsof de zaak daarmee was afgedaan. Ik had het gevoel dat ze elk moment overeind kon springen om Grace' koffers te gaan pakken.

'Dank je, Jackie Lee, maar ik ben bang dat we een beetje te hard van stapel zouden lopen als we haar nu naar huis lieten gaan.'

'Waarom? Wat valt er nog meer te doen?'jammerde ze teleurgesteld en gefrustreerd.

'Ze is nog steeds afhankelijk van haar medicijnen en...'

'O, als dat alles is. Ik kan haar ook haar pillen geven, ervoor zorgen dat zij ze op tijd inneemt en zo.'

'Nee, het is niet alleen het geven van de medicijnen, het is de controle en het reguleren ervan dat belangrijk is. En er is nog een aantal verontrustende kwesties die door therapie moeten worden opgelost. Denk eraan dat ik je heb gevraagd geduld te oefenen. Je wilt toch niet dat ze een terugval krijgt? Het is vaak moeilijker om dit stadium van vooruitgang weer te bereiken als zoiets gebeurt,' waarschuwde ik. 'Het zou zelfs erger kunnen worden.'

Gedeeltelijk was dat waar, maar gedeeltelijk was het mijn zelfzuchtige geïntrigeer om haar te beletten Grace van me af te nemen.

Ze liet verslagen haar schouders zakken.

'Het is zo moeilijk, zo moeilijk allemaal,' mompelde ze.

'Ik weet het,' zei ik. 'Ik weet wat je doormaakt. Geloof me, we willen alleen maar het beste voor jullie beiden, voor jullie allemaal.'

'Goed, we zullen zien hoe het met haar is.' Ik liep met haar mee naar Grace, die op een bank in de tuin zat te lezen.

Grace wist natuurlijk dat haar moeder zou komen. We hadden erover gesproken. Ik had haar niet durven vertellen over mijn angst, maar ze wist door haar telefoongesprekken met haar moeder dat Jackie Lee verwachtte haar mee naar huis te kunnen nemen, zo niet nu, dan toch heel gauw. Toen Grace me dat vertelde, zei ik alleen maar: 'We zullen zien.' Ik was bang om te veel te zeggen. Blijkbaar begreep ze het.

'Je ziet er geweldig uit,' verklaarde Jackie Lee zodra Grace haar ogen ophief van haar boek. 'Wat een verschil tussen het meisje dat ik hier heb gebracht en het meisje dat ik nu zie, vindt u niet, dokter De Beers?'

Grace en ik keken elkaar aan.

'Er is duidelijk enige verbetering, ja,' zei ik, met de nadruk op enige.

'Hm,' bromde Jackie Lee.

'Ik moet jullie even alleen laten,' zei ik, terwijl ik een paar passen achteruitging. 'Ik heb nog een paar dingen te regelen.'

'Gaat u maar, dokter. Dank u,' zei Jackie Lee met een glimlach naar Grace. 'Ik kan zien dat het niet nodig is dat u erbij blijft.'

Ze ging naast Grace zitten, die me een beetje wanhopig aankeek. Ik knikte, glimlachte naar haar en ging weg met een angstig bonzend hart, maar met gemengde gevoelens. Ik nam het mezelf weer kwalijk dat ik zo egoïstisch was dat ik een patiënt langer hier wilde houden dan nodig was. Ik nam me voor haar een tijdje door Ralston te laten behandelen, zodat hij een oordeel kon vellen.

Ik schrijf dit allemaal alsof het alleen mijn verhaal is. In het begin van dit alles hield ik niet volledig rekening met Grace' gevoelens, Willow. Ze was net zo verontrust door gemengde emoties en verlangens als ik. Aan de ene kant wist ik zeker dat ze heel erg graag voldoende genezen wilde zijn om naar huis te kunnen. Ze wilde niets liever dan dat ik of dokter Price bevestigde dat ze in staat was haar kind op te voeden.

Aan de andere kant hield ze echt van me, en ze voelde zich nergens zo veilig als bij mij in de kliniek. In onze eigen kleine wereld kon geen demon binnendringen om iets te bederven. De vloek waarvan ze was gaan geloven dat die haar het grootste deel van haar jonge leven had achtervolgd, was gestopt voor de deur. Hij kon niet tegen mij op. Hij durfde zijn boosaardige gezicht niet te tonen.

'Ik kan van je houden zonder bang te zijn voor jou of voor mijzelf,' had ze eens tegen me gezegd.

En weer had ik te kampen met die tegenspraak, Willow. Als dokter vond ik het niet steekhoudend. Ze zou overal even veilig zijn en ik had geen speciale macht, zeker niet de macht om een of andere vloek op te heffen. En als er één ding was dat ik als psychotherapeut niet wilde, dan was het haar weer een kruk geven om op te steunen. Maar ik zou liegen als ik niet bekende dat de andere kant van me, de man, de minnaar, dergelijke gedachten wilde aanmoedigen, omdat ik wist dat ze haar dichter bij me zouden houden.

Wat zou een eind maken aan deze moeizame geestelijke strijd, waarvan de uitkomst bepalend was voor ons levenslot? Niet Jackie Lee, dat wist ik aan het eind van dat eerste bezoek. Grace pretendeerde of geloofde echt dat ze er nog niet aan toe was om al naar huis te gaan. Ze overtuigde haar moeder ervan dat ze nog te labiel was. Ik geloofde dat ook, maar ik moest het zeker weten, en dus zei ik dat ze de komende paar weken met dokter Price moest spreken. Dat hield natuurlijk een risico in. Ralston was een talentvol, scherpzinnig man. Hij zou heel goed de ware relatie tussen mij en Grace kunnen ontdekken, en ik was daar nog niet klaar voor, en zij evenmin.

Het was een feit dat ze in een diepe depressie raakte toen ze haar sessies met hem begon. Niet alleen ging ze niet vooruit, ze begon achteruit te gaan, zo zelfs dat hij me ermee confronteerde.

'Waarom wilde je dat ik die patiënte nu van je overnam, Claude?' vroeg hij. 'Je bereikte zulke goede resultaten met haar. Nu is ze praktisch weer zoals ze was toen ze hier kwam.'

Ik verwees hem naar mijn oorspronkelijke opzet, vertelde over Jackie Lee en dat ze me onder druk zette om Grace naar huis te laten gaan. Ik wilde zeker weten dat ik er goed aan deed door te weigeren. Hij was te slim om dat helemaal voor zoete koek aan te nemen. Ik kon het zien aan de manier waarop hij zijn hoofd schuin hield en zijn beroemde 'Hmmm' liet horen.

'Tja, ik ben bang dat ik niet veel bij haar bereik, Claude. Ze heeft een beter contact met jou. Ik zou je willen adviseren door te gaan met jouw therapie. Ze heeft een vertrouwensband met jou, je hebt een brug geslagen die ik alleen maar blokkeer.'

'Wat de moeder betreft, dat doe je prima,' eindigde hij, en Grace kwam bij mij terug.

Daarna bracht ik steeds meer tijd door in de kliniek, profiteerde van het feit dat Alberta sinds ze gekozen was als voorzitter van haar favoriete club nog meer opging in haar sociale activiteiten. Ze plande diners en party's, geldinzamelingen, was druk bezig met netwer-ken met andere vrouwen en andere organisaties, vooral liefdadigheidsverenigingen. Ze stond bijna wekelijks op de societypagina's van onze kranten en verscheen twee keer op onze lokale tv-zenders.

Op een middag maakten Grace en ik een van onze beroemde wandelingen, alleen stopte die niet op de top van de heuvel en evenmin aan de oever van de rivier. We liepen verder tot we een prachtige plek vonden die overschaduwd werd door bomen. Ik wist dat we te ver van de kliniek waren afgedwaald, en we er te lang over zouden doen als we teruggingen, maar het was een schitterende dag, met het soort lucht waar schilders van houden, diepblauw en stralend, de paar wolkjes donzig en roomwit.We gingen op het zachte gras zitten en keken naar een zwerm vogels die verbluffende gym-nastische toeren uithaalden en cirkels beschreven. Het leek wel of ze een voorstelling voor ons gaven.

'Toen we pas verhuisden naar ons landhuis op het strand,' zei Grace, 'ging ik 's avonds naar buiten en lag op het strand en keek omhoog naar de sterrenlucht. En dan voelde ik me of ik erin viel, boven de sterren zweefde.'

Ze lag op haar rug, haar handen achter haar hoofd gevouwen en staarde omhoog naar de wolken.

'Probeer het eens,' zei ze, en ik ging naast haar liggen.

'Ja,' zei ik lachend. 'Het werkt.'

We bleven allebei zwijgend liggen, haalden nauwelijks adem uit angst de verrukking van het moment te verbreken.

'Hoe zal het met ons aflopen, Claude?' vroeg ze ten slotte.

'Je wordt sterker en gaat terug naar je zoontje,' antwoordde ik.

'Dat ben ik dus. Maar hoe zal het met óns gaan, Claude?'

'Ik weet het niet,' zei ik. 'Ik weet wat ik met heel mijn hart verlang, maar ik weet het niet, Grace. Het is erg gecompliceerd omdat je mijn patiënte bent en zo.'

'Je bent zo eerlijk.' Ze draaide zich om en steunde op haar elleboog. 'Je zou gemakkelijk een fantasieverhaal kunnen verzinnen, me wat valse hoop geven, maar dat doe je niet.'

'Ik probeer mezelf dat verhaal te vertellen, maar het lukt me niet,' zei ik glimlachend.

'Wat is er trouwens buiten het moment, het hier en nu?' vroeg ze, lachend met een heerlijke, oprechte overgave. Toen was ze plotseling weer stil, keek me een ogenblik strak aan voor ze zich bukte en me kuste. Ik sloot mijn ogen en wenste dat dit alles eeuwig voort kon duren, wilde van geen obstakel meer weten.

Die dag bedreven we de liefde op dat gras, Willow, en ik twijfel er niet aan of dit was de dag waarop je werd verwekt. Hoeveel kinderen komen dat ooit te weten, het waar en het wanneer en de schoonheid van het moment? Ik hoop dat je deze onthulling zult koesteren en beseffen hoe gelukkig we toen waren. Misschien kun je nu begrijpen dat ik geen moment van mijn leven met je moeder zou willen missen, geen seconde ervan wil uitwissen.

Toen we terugkwamen en Nadine Gordon me bijna aanviel met het nieuws dat ik een andere patiënt te lang had laten wachten, had ik moeten beseffen dat het allemaal veel moeilijker zou worden. Maar mijn hart was te vol. Zelfs haar ijskoude ogen en keiharde ge-zicht vol verwijt konden me niet van mijn stuk brengen. Achter haar rug hield ik Grace' hand in de mijne en toen liet ik haar los en ging aan mijn werk.

Die dag kon ik niet vermoeden dat hetgeen een eind zou maken aan de strijd om het lot van Grace en mij had plaatsgevonden: jouw conceptie.

Je zult je wel afvragen waarom ik zo onvoorzichtig was. Ik was een man van de wetenschap, een logisch denkende, redelijke man die zijn volwassen leven doorbracht met andere mensen te helpen fouten te vermijden die een impact op hun leven zouden hebben, en ik, je efficiënte, accurate en toegewijde professionele vader, gedroeg zich als een dwaze tiener. Wat haalde ik me in mijn hoofd?

Als ik de moeite neem mezelf te analyseren, kan ik alleen maar concluderen dat ik deze relatie zo graag wilde, Willow, dat ik althans onbewust bereid was alles te riskeren om dat te bereiken. Ik stond mezelf toe te geloven dat als Grace zwanger zou worden van mijn kind, we voorgoed bij elkaar zouden blijven. Jij zou dat mogelijk maken.

Natuurlijk was dat een belachelijk romantische en dwaze gedachte. Niet alleen zou ik mijn eigen leven en carrière verwoesten, maar ik zou ook Grace beschadigen, en wie weet wat Jackie Lee in dat geval zou doen? Ironisch genoeg was het enige wat ik feitelijk had bereikt door niet te denken aan 'veilig vrijen', dat ik mijn grote liefde uit mijn leven had gebannen.

Natuurlijk gebeurde dat niet onmiddellijk. De daaropvolgende weken en maanden deed Grace precies wat ze had gedaan toen ze zwanger was van Linden. Ze liet niets merken. Maar ik moet eer-lijkheidshalve toegeven dat ze zelf gevangen was in een nieuwe verwarring en niet een nieuwe verwarring door haar eigen toedoen. En dan spreek ik niet alleen over mijn eigen handelingen, Willow.

Niet lang na Jackie Lee's eerste bezoek en de wandeling van

Grace en mij naar de rivier, verscheen een donkere schaduw die leek op de donkere schaduwen in Sandy's hallucinaties, in Grace' leven, of moet ik zeggen in ons leven? Het begon heel subtiel.

Eerst viel het me op dat Grace vaak zo moe was. Ik vroeg haar ernaar tijdens een van onze dokter-patiëntgesprekken, en ze vertelde me dat ze de laatste tijd vreemde dromen had. Ze leken op duidelijke hallucinaties. Ze werd 's nachts vaak wakker, en één keer werd ze gillend wakker. De dienstdoende verpleegster die avond, Suzanne Cohen, bracht me de volgende ochtend verslag uit. Vanzelfsprekend onderzocht ik het onmiddellijk.

Mijn grootste angst was dat mijn relatie met Grace en als gevolg daarvan het conflict in haar, de oorzaak was van dit nieuwe emotionele en mentale probleem. Ik probeerde haar ongezien te observeren, vooral als ze in de recreatie- of kunstnijverheidszaal was, en ik zag dat ze vaak afwezig, zelfs versuft keek. Toen ik haar daarover bleef ondervragen, leek ze steeds breekbaarder te worden, barstte in tranen uit en zei huilend dat ze niet wist waarom ze niet kon slapen, niet wist waarom ze die afschuwelijke nachtmerries had.

Ik begon me af te vragen of haar medicijnen misschien niet correct werden toegediend, en toen ik dat controleerde vond ik een paar fouten in de doseringen tijdens Nadine Gordons diensttijden. Dat was absoluut niets voor haar, en ze verontschuldigde zich uitvoerig. Een tijdlang leek het daarna weer goed te gaan.

Toen trad er een verschrikkelijke crisis op. Toen ik 's ochtends in de kliniek arriveerde, trof ik een hevig tumult en een heksenketel aan op de patiëntenafdeling. Ik liep er haastig heen en trof dokter Wheeler aan die probeerde Grace te kalmeren. Sandy was aangestoken door haar hysterie, en stond in de gang te schreeuwen en met haar vuisten op de muur te trommelen om de donkere schaduwen te verjagen die ze nog steeds overal zag. Ook andere patiënten waren zenuwachtig en opgewonden, en mijn hele staf, assistenten en ver-pleegsters, deden hun best iedereen tot bedaren te brengen. Ralston kwam achter me aan gehold.

'Wat is er gebeurd?' riep ik, terwijl ik naar de deur van Grace' kamer holde.

Nadine Gordon kwam naar buiten en keek me even woedend aan voor ze zei: 'Iemand heeft haar teddybeer meegenomen.'

'Wat?'

In verband met de conditie van onze patiënten, konden we geen sloten laten aanbrengen op de slaapkamerdeuren. We konden niet toestaan dat ze zich voor ons konden opsluiten. Van tijd tot tijd liep een of andere patiënt een verkeerde kamer in of nam wat van een ander weg.

Ik stormde naar binnen en zag dat Wheeler op het punt stond haar een kalmerend middel te geven. Ze had haar hele kamer overhoop- gehaald om haar teddybeer te zoeken. De lamp op het nachtkastje lag in gruzelementen op de grond, te midden van alle omgekeerde laden. Het beddengoed was een verwarde kluwen en het kleine bureautje in de hoek stond op zijn kop.

'Wat is er?' vroeg Ralston.

'Haar teddybeer is weg,' zei ik, nu bevreesd voor ons beiden. Ze keek me recht aan en huilde. Het was een heel speciaal cadeau van haar vader.

'Wacht even, dokter Wheeler,' zei ik. 'Ik zorg wel voor haar. Helpt u met de andere patiënten.'

Hij keek even naar Ralston, die knikte, en toen overhandigde hij me de injectiespuit en verliet de kamer. Nadine stond in de deuropening toe te kijken en te wachten op nadere instructies. Ik ging op het bed zitten en pakte Grace' hand vast. Haar lichaam schokte van het snikken, maar ze hield haar lippen stevig op elkaar geklemd. Op haar linkerslaap zag ik een klein snij wondje, waar ze zichzelf in wanhoop gekrabd had of met haar hoofd tegen iets was gestoten toen ze zo wild aan het zoeken was.

'Rustig maar, Grace. We vinden hem wel.'

Haar lippen trilden zo hevig dat ik dacht dat haar gezicht elk moment kon verbrijzelen.

Sandy's gegil maakte dat Ralston zich omdraaide en zuster Gordon een bevel toesnauwde. Beiden verlieten de kamer om zich aan de algehele opschudding te wijden.

'Papa...' wist Grace uit te brengen, '... heeft hem me gegeven.'

'Ik weet het. Iemand moet hem gezien hebben en per ongeluk meegenomen. Ik zal de kliniek binnenstebuiten keren, ik zal het niet opgeven voor ik hem heb gevonden. Ik beloof het je, Grace.'

Ze keek maar een heel klein beetje opgelucht. Mijn allesover- heersende liefde voor haar had me blind gemaakt voor het feit dat ze emotioneel nog steeds heel zwak en broos was. Ik was zo kwaad op mezelf, Willow. Ik had zo graag gewild dat Grace sterk en gezond zou zijn voor mij, dat ik alle tekenen die op iets anders wezen had genegeerd. Als iets me mijn nalatigheid en wangedrag duidelijk kon maken dan was dit het wel.

Dat deed het dan ook, en ik zwoer bij mezelf dat ik tot bezinning zou komen en meer tijd zou doorbrengen met haar als haar dokter en niet als haar minnaar. Ik kon zien dat ze het besefte en misschien wel hoopte. Ze keek naar me met de smekende blik en wanhoop in haar ogen die ik bij veel van mijn andere patiënten had gezien: die kreet om hulp waarvan ze zich niet eens bewust waren.

Natuurlijk zou ik niet eerlijk zijn als ik je niet vertelde dat ik bang was dat ze iets zou doen of zeggen dat onze relatie zou verraden. Ralston was weer terug in de kamer. Ik gaf haar het kalmerende middel, drong erop aan dat ze zou gaan slapen, en beloofde dat ik haar teddybeer zou zoeken. Ze zei niets. Ze draaide haar hoofd om en viel even later in slaap.

'Ik heb een verandering in haar opgemerkt de laatste paar weken, Claude,' zei Ralston toen we de kamer uitgingen. 'Misschien verminder je de dosering van haar medicijnen te snel.'

' Ik zal het bekijken,' zei ik. Ik wilde er op dit ogenblik niet te diep op ingaan.

De gang was leeg. Sandy had medicijnen gekregen en de andere patiënten waren weer bezig met hun activiteiten. Nadine Gordon kwam naar ons toe.

'Weet u iets over die teddybeer van haar?' vroeg ik snel.

'Ik heb hem niet gezien, maar ik heb er ook nog niet echt naar gezocht,' zei ze.

'En Sandy?' vroeg Ralston. 'Hebt u haar kamer gecontroleerd?'

'Nee, maar ik zal het doen,' zei ze. 'Ik heb gemerkt dat Grace Montgomery de laatste tijd nerveuzer en opgewondener is, en dat was nadat haar medicatie is gecorrigeerd,' ging ze verder voor ik iets kon zeggen. 'Ze heeft niets gedaan in de kunstnijverheidszaal. Ze heeft de laatste tijd ook geen geduld meer om te lezen of televisie te kijken. Ik wilde het onder uw aandacht brengen op de volgende patiëntenbespreking. Ik geloof niet dat we al de juiste dosis hebben voor haar.'

'Claude?' vroeg Ralston.

'Ja,' zei ik. 'Ze heeft gelijk. Ik zal haar medicatie opnieuw bekijken en ermee aan de slag gaan.'

'Jammer. Ze ging zo goed vooruit. Ik dacht echt dat je haar moeder binnenkort gelukkig zou kunnen maken,' zei Ralston.

'Dat dacht ik ook,' kwam Nadine weer tussenbeide. Ze keek me even strak aan en ging toen verder: 'Ik zal Sandy's kamer doorzoeken.'

We keken haar na toen ze wegliep.

'Voorzichtig, Claude,' waarschuwde Ralston vaag en in het algemeen. 'Vleugels van was,' mompelde hij en liet me bij de deur van Grace' kamer achter met het gevoel alsof ik in een afgrond stortte.