A FOUCE ESQUENCIDA

A Manuel Sánchez Peña

Repouso abafante

no ceo e na terra.

Silenzo de morte

na chouza labrega.

Currales baleiros,

pallotas desfeitas

e o piorno sin millo

coas portas abertas.

Nin gando na corte,

nin fume nas tellas,

nin carro no alpendre,

nin xente na eira.

Máis triste que a noite,

a alma antre brétemas,

pechádo-los beizos,

ferido da pena,

sin dar unha fala

nin dar unha queixa,

os brazos caídos,

a vista na terra,

ardendo coa frebe,

ó pé da cancela

o probe labrego

doente tolea.

Todo lle veu xunto.

O empezo do ano

morreulle a filliña

que era o seu amparo.

Dimpois, tivo un preito,

venceuse o reparto,

perdeu media anada

en xiadas e orballos,

e ó caí-las rendas

topouse trabado,

coa auga ó pescozo,

sin froitos nin cartos.

Foi hoxe a disgracia.

A cousa das catro

chegaron dous homes

co alcalde pedáneo.

Papeles arriba,

papeles abaixo,

esquirbe que esquirbe,

fixéronlle o embargo.

Quedouse por portas,

sin chouza nin agros.

Xa non ten remedio.

¡Xa está de prestado!

É noite e a lúa

seus raios desfía.

¿Que é aquelo que en medio

da eira rebrila?

¿Que é aquelo que loce

como unha estreliña

e fai que o labrego

tembrando se espila?

¡Das xentes do embargo

librada á rapiña,

no chan, unha fouce

quedou esquencida!

O probe paisano,

erguéndose axiña,

a fouce recolle

como unha reliquia;

e o mesmo que fora

aquela filliña

que Dios lle levara,

xa a arrola xa a bica,

rosmando antre dentes:

¡Ou fouce bendita,

xa sei o que queres!

¡Que faga xusticia!

E o brilo da lúa que no alto do ceo

seus raios desfía,

finxe ás veces tembrores de bágoas

e outras veces sangrentas surrisas

¡na folla aceirada

da fouce esquencida!