Hoofdstuk Acht

Waarom ben je dit avontuur aangegaan?

‘Ik heb gemerkt dat je alleen maar die ene stap in de richting van de goden hoeft te doen, en dan stappen zij vervolgens jouw kant op. Die stap, die heldhaftige eerste stap van de reis, is buiten of over de rand van je begrenzingen, en moet vaak al worden genomen nog voor je weet dat je zult worden bijgestaan.’
– Diane K. Osbon

‘Nooit heeft een pessimist de geheimen van de sterren ontrafeld, of een land ontdekt dat op geen enkele kaart stond, of een nieuw uitspansel geopend voor de menselijke geest.’
– Helen Keller

Als de Map de routekaart is voor een levensavontuur, wat is het dan waar je naar op zoek bent tijdens de reis?

Waarom ben je hier? Wat is het doel van dit grootse avontuur?

Soms zijn we in ruige gebieden zo druk bezig om aan vermeende gevaren te ontsnappen, dat we onszelf deze grotere vragen niet eens meer stellen. Maar in de rustiger momenten onderweg, als we de tijd nemen om om ons heen te kijken, voor ons en achter ons te kijken, beginnen we ons af te vragen wat de zin van het leven is.

Overal zijn mensen op zoek naar bevrijding van lijden, van eenzaamheid en verdriet. Ze willen voelen dat het lijden dat ze ervaren, tenminste zin heeft. En ze willen erkend worden door anderen, gezien worden als waardevol.

Mensen willen ook het gevoel hebben dat zich geen grote rampen zullen voltrekken en dat er mensen in hun omgeving zijn waar ze van op aan kunnen. Er zijn tegenwoordig zoveel omwentelingen dat er een pessimistische toekomstverwachting ontstaat. We zien dat de uiterlijke omstandigheden razendsnel veranderen en dat veiligheidsconstructies ineenstorten, en vergeten daardoor gemakkelijk dat we niet de enigen zijn die het gevoel hebben dat de grond onder onze voeten niet stevig meer is. Erbij horen, liefde, gemeenschapszin – dat alles biedt een gewaarwording van veiligheid als de koude winden waaien en we ons onzeker en kwetsbaar voelen.

Toch zet onze menselijke aard ons ertoe aan om iets beters te zoeken, ook als ons leven behoorlijk goed is. Net als de natuur moeten we evolueren. In ons DNA lijkt het verlangen opgesloten te zitten om iets nieuws te creëren, en niet alleen in ons eigen leven, maar in de grotere wereld. Onze zoektocht naar persoonlijke heelwording gaat heel diep, als we begrijpen dat het verzorgen van onze eigen kwetsuren bijdraagt aan de gezondheid en het welzijn van het geheel.

Ieder van ons speelt een rol in de evolutie van de mensheid. Je doet ertoe. We doen er allemaal toe. Wanneer je daarvan doordrongen bent en omarmt dat ieder van ons onschatbaar is voor het geheel, zie je dat de wereld een buitengewone en betoverende plek is en dat je altijd al het vermogen had om iets nog beters te co-creëren. Wanneer je je eenmaal in de Zetel van de Bewustzijnstovenaar hebt genesteld, zullen de magie en de betekenis van het leven zich aan je kenbaar maken.

Vijf fundam entele menselijke verlangens

Nog niet zo lang geleden besloot ik de deelnemers aan mijn workshops te ondervragen om een idee te krijgen van hun verlangens. Ik vroeg: ‘Als je alles zou kunnen hebben, wat zou dat dan behelzen?’

Sommigen waren op zoek naar een betrokken en liefhebbende partner om een gezin mee te kunnen stichten, en anderen verlangden naar de terugkeer van hun gezondheid. Weer anderen zeiden dat ze graag het gevoel wilden hebben dat ze verschil maakten in de wereld… Allemaal verschillende antwoorden, maar toch kwam alles neer op de vijf fundamentele verlangens: liefde, veiligheid, betekenis, creativiteit en vreugde.

Al deze verlangens hebben met elkaar te maken. We ervaren als vanzelf een gevoel van veiligheid wanneer we openstaan voor nieuwe ideeën en niet bang zijn voor veranderingen, wanneer we het leven met een nieuwsgierige en vernieuwende instelling tegemoet treden en erop vertrouwen dat deze openheid tot betere omstandigheden zal leiden. We zijn gelukkig en voelen ons betekenisvol als we geloven dat we verschil maken in de levens van anderen. Liefde voorziet ons van een gevoel erbij te horen en geeft ons de zekerheid die zorgt dat we risico’s durven nemen en creatief durven zijn met onze levens.

Waarom zijn zoveel mensen ontevreden en teleurgesteld over hoe hun levens zijn verlopen en waar ze staan op hun levensweg? Waarom hebben zoveel mensen het gevoel dat de wereld een ongenaakbare en desolate plek is, een strijdtoneel in plaats van een land dat bevolkt is met magische, liefhebbende bondgenoten en kansen op grootse avonturen?

Ik denk dat het komt doordat we te veel focussen op de problemen en proberen de wereld en onszelf te ‘fixen’, waardoor we de ongelooflijke schoonheid van het menselijk bestaan niet zien. Als we op een zo beperkte manier naar het leven kijken, zullen we geloof hechten aan de bedrieglijke Kobold die maakt dat we de symbolen aanzien voor de echte waar. Wanneer we onszelf toestaan verder te kijken dan de valkuilen van nepplezier en nepveiligheid en reiken naar wat echt is, zullen onze levens betoverd raken en volstromen met mogelijkheden.

Laten we deze vijf verlangens eens aan een nader onderzoek onderwerpen en ons afvragen waarom we vallen voor de valse versies die er van hen zijn, in plaats van authentieke liefde, veiligheid, betekenis, creativiteit en vreugde te omarmen.

Het verlangen naar liefde

Mensen zijn op zoek naar de romantische liefde in relaties, naar vriendschappen, naar betere relaties met hun kinderen en familieleden. Veel mensen ervaren onvoorwaardelijke liefde in de omgang met een huisdier of andere dieren waarmee ze werken, en zouden graag meer van zulke liefde in hun levens ervaren. Instinctief weten ze dat liefde een elixer is, een toverdrank die ons voedt en verandert in iets beters.

De zoektocht naar liefde zal ons nerveus en ontevreden maken, wanneer we de aard van echte liefde niet begrijpen en in plaats daarvan holle symbolen ervan najagen. Geliefd zijn betekent niet dat je wordt bedolven onder de loftuitingen en wordt gepapt en natgehouden als de prinses op de erwt. Als we denken dat we recht hebben op een dergelijke zelfzuchtige ervaring, zal de ware liefde ons ontgaan.

Bovendien zijn we in de westerse wereld veel te veel gefocust op de romantische liefde en veel minder op de liefde voor onze vrienden en familie. Wanneer we geen partner hebben of ons huwelijk of de relatie met onze geliefde op een laag pitje staat, zijn we geneigd alleen daar op te focussen en niet op alle andere liefde die in ons leven is, die ons ondersteunt en op de been houdt. In een gewelddadige relatie zorgt de ene partner er soms voor dat de ander geen contact kan onderhouden met vrienden en familie die de onvoorwaardelijke zorg kunnen bieden die de betrokkene dan niet krijgt. Wanneer het gevoel van eigenwaarde aangetast raakt, neemt de in een isolement verkerende partner dan zijn of haar intrek in de Steeg van Berusting.

Het najagen van liefde kan ertoe leiden dat je denkt dat je het getroffen hebt met je populaire man of vrouw die ons geslaagd doet lijken, maar die niet emotioneel betrokken is bij ons. Ik heb ook gezien dat mensen van hun geliefden verlangden dat ze hen compleet zouden maken, dat ze alle gaten in hun gevoel van eigenwaarde zouden dichten en tegemoet zouden komen aan al hun emotionele wensen. Onder zoveel druk kan geen enkele relatie standhouden.

Onze harten stromen over van liefde als we ons openstellen voor al haar vele vormen, in plaats van haar te gebruiken om een illusie van macht en veiligheid te scheppen. Liefde is iets dat we tot uitdrukking brengen; het is geen aanwinst. Proberen het van iemand anders te krijgen, weerhoudt ons ervan het te leren kennen.

Het verlangen naar zekerheid

Door de recente financiële crisis in de wereld beseffen de mensen meer dan ooit dat ze zeker willen weten dat de grond onder hun voeten niet zal opensplijten om hen te verzwelgen. Zelfs zij die weten dat ze in tijden van crisis op hun vrienden, familie en de gemeenschap kunnen terugvallen, verlangen naar zekerheid voor zichzelf, zodat ze anderen niet hoeven te belasten. Bovendien vinden ze het een fijn gevoel om meer dan genoeg te hebben, zodat ze hun overvloed kunnen delen met de mensen om wie ze geven en kunnen bijdragen aan doelen die ze van belang vinden.

Totale zekerheid kan nooit bereikt worden in de wereld zoals we die waarnemen, maar als medescheppers van de Map hebben we wel enige zeggenschap over onze levens – en we hebben altijd zeggenschap over onze perceptie van zekerheid.

Het besef dat de Bron je bijstaat door mensen en omstandigheden in je leven te brengen die je zullen helpen – het besef dat je een eeuwig wezen bent, gezegend met fantastische gaven en de magie om een beter leven voor jezelf te co-creëren – is de echte zekerheid. Vertrouwen in de begeleiding van de Geest geeft je de moed om risico’s te nemen, omdat je zeker weet dat wat er ook gebeurt, er een Hogere Macht is die je bijstaat en ervoor zorgt dat je het zult overleven. De Geest voorziet in bondgenoten en de toverstok, maar het is jouw taak om de illusies los te laten over het macht uitoefenen in de wereld die je waarneemt, en in de Zetel van de Bewustzijnstovenaar plaats te nemen, waar je met het grootste gemak ware zekerheid kunt herkennen.

De nepsymbolen van zekerheid zijn geld en macht. We stellen die twee vaak aan elkaar gelijk en denken dat geld al onze problemen zal oplossen en dat we voor altijd gelukkig zullen zijn, mits we er genoeg van hebben. Vastbesloten als we zijn om de Gemakstraat te bereiken, komen we tot de ontdekking dat de kortste weg erheen ons juist naar andere gebieden voert, via de Razende Rivier naar de Stormvelden.

Het lapmiddel van de loterij

In Europa ontmoette ik een leuk stel dat miljoenen had gewonnen in de loterij. Hij was automonteur en zij onderwijzeres toen ze zich ‘vrij’ kochten met het winnende lot. Maar in plaats van de aftrap naar een leven vol geluk, zorgde deze draai van het lot ervoor dat ze van hun vrienden vervreemdden, omdat die een andere manier van leven hadden. Maar het stel vond het ook niet gemakkelijk om te verkeren in sociale kringen van mensen die hun rijkdom zelf hadden verdiend. Ze konden zich veroorloven om te reizen en een heleboel dingen te kopen die ze ‘speelgoed’ noemden, maar ze bekenden dat het hen niet gelukkig maakte. Ze zochten allebei naar een zinvolle tijdsbesteding. Ze voelden zich ongelukkig en nergens meer echt thuis. Alles hebben bleek anders dan ze zich hadden voorgesteld.

Wij mensen zijn uitgerust om te zoeken naar zingeving en betekenis, om iets nieuws te creëren en niet alleen maar achterover te leunen in de Gemakstraat. We kunnen het er wel een tijdje uithouden, maar dan voelen we toch weer de behoefte om iets te gaan doen. En als we gehoor geven aan dat gevoel, komen we niet terecht in het Papaverveld, waar de tijd verstrijkt en wij langzaam maar zeker verstenen. Een heleboel spullen bezitten of nooit meer hoeven werken, kweekt verveling en rusteloosheid.

Materialism e als vervanging voor zekerh eid, geluk en betekenis

Fareed Zakaria, nieuwscommentator en schrijver, legt uit dat wij in het Westen misschien in de gaten hebben hoe futiel het is om geluk en zekerheid na te jagen door middel van bezit, maar dat de mensen in het Oosten die waarden nu pas beginnen te omarmen. Als wij wereldburgers die de aarde en haar hulpbronnen met elkaar delen, willen overleven, zullen we een andere zoektocht moeten gaan maken. We zullen allemaal een stap terug moeten doen en onszelf afvragen hoeveel spullen we nodig hebben en wat de prijs is die we voor ons materialisme moeten betalen. Hoeveel bevrediging halen we nu helemaal uit onze bezittingen?

Er is niets mis met het hebben van en plezier beleven aan mooie objecten, huizen en auto’s, maar als je denkt dat ze je macht en zekerheid zullen verlenen, geloof je in een illusie. Eerder is het zo dat bezittingen jou in hun macht kunnen krijgen, omdat je ze zoveel macht toekent.

Toen mijn ouders alles kwijtraakten bij een verkeerde zakelijke transactie, negeerden al hun vrienden hen alsof ze een besmettelijke ziekte hadden. De vriendschappen waren kennelijk nooit oprecht geweest en dat was een pijnlijke waarheid die mijn vader en moeder niet onder ogen konden zien. Ze hebben die sociale afwijzing nooit verwerkt en klampten zich voor hun emotionele zekerheid vast aan de afnemende symbolen van hun rijkdom. Ze konden zich niet voorstellen dat ze een nieuw leven konden beginnen, of zich ermee verenigen dat ze niet langer rijk waren. Van hen heb ik geleerd dat ware zekerheid alleen maar in het centrum van je wezen bestaat, en dat je de wereld als een los kledingstuk moet dragen.

Zodra je geobsedeerd raakt door geld en bezittingen, zul je merken dat je gevangen bent in een Gouden Paleis dat onbestendig boven een ravijn hangt en waarvan de voordeur wordt bewaakt door een verwaande butler die je niet binnen wil laten op het feestje dat aan de gang is. Beschaamd en boos verneder je jezelf door hem om te kopen met steeds grotere bedragen die staan voor het opofferen van alles wat echt betekenis voor je had.

De les van deze plek is dat de echte rijkdom die je nooit kunt verliezen achter in de tuin ligt, in het Veld van Dromen dat wordt verzorgd door een tuinier wiens nederige verschijning misleidend is. Keer de butler en de glitterallure van het Gouden Paleis je rug toe en ontdek de ware rijkdom die in de magische tuin op je wacht.

Bedenk dat echte verworvenheden ontstaan uit de zaden van dankbaarheid. Succes is een houding en een perspectief. Nu meer dan ooit zullen jij en ik en iedereen zich dit moeten herinneren. Waar je waarde aan hecht, welke gedachten je hebt en overtuigingen je koestert, zullen de rijkdom in je leven bepalen.

De nieuwe vorm van weelde gaat schuil achter onze intenties en de acties die we ondernemen om ze te manifesteren. Die zaden vind je niet in platina schalen in het Gouden Paleis, maar in de rijke, donkere aarde die erop wacht om met liefde en compassie te worden omgespit.

Naar huis gaan

Heb je je ooit afgevraagd waarom Dorothy zo graag terug wilde naar huis toen ze eenmaal in Oz was? Ze was toch in een kleurrijk en fascinerend oord beland? Waarom wilde ze dan zo graag terug naar het saaie Kansas? Welnu, omdat die boerderij – al was die nog zo nederig – voor haar thuis betekende.

Zo zullen ook wij altijd naar huis verlangen als we ons in nieuwe situaties begeven en ontdekkingen doen. We willen de maatstaf van thuis, een plek waar we weten dat er van ons gehouden wordt, waar we thuishoren, waar we gelukkig zijn. Het is een veilige plek waar we moed kunnen verzamelen, een rustplaats die als basis dient voor onze avonturen, voor de risico’s die we nemen en voor onze creativiteit.

Waar je ook naartoe reist, je kunt altijd weer naar huis terugkeren als je huis een bewustzijnsstaat is in plaats van een feitelijk oord. Op de Map bevindt thuis zich onder de Relaxboom, bij het Spiegelmeer. Het ligt in het Toverbos, waar alle bomen die je in verwarring brengen opzijgaan om een open plek te onthullen onder een blauwe hemel, en misschien wel een toverhuisje met een brandend haardvuur waarin je een tijdje rustig kunt verblijven. Maar als het avontuur zich aandient en je omstandigheden plotseling veranderen, moet je vertrekken, maar je kunt je vasthouden aan de gedachte dat het huis er altijd weer voor je zal zijn, want het is altijd in je aanwezig.

We moeten ons ook thuis voelen in de wereld, vrij van angst. Dat kunnen we als we ons thuis kunnen voelen bij onszelf, in ons eigen lichaam en onze eigen ervaringen en gedachten.

Het verlangen naar betekenis

We willen allemaal op de een of andere manier een stempel drukken en voelen dat we ertoe doen. We willen terug kunnen kijken op ons leven en het gevoel hebben dat we de juiste keuzes hebben gemaakt en integer geleefd hebben. We verlangen ernaar bijzonder te zijn, om gezien te worden en onszelf te zien als een geïntegreerde draad in de stof van ons leven en in het tapijt van een grotere gemeenschap.

Alleen door de Geest kunnen we achter onze ware bestemming komen en de betekenis vinden van onze levens hier op de Map. Wanneer we het zelf proberen uit te zoeken, zonder begeleiding van de Geest, vallen we ten prooi aan narcisme en de overtuiging dat het onze taak is om zoveel mogelijk zekerheid voor onszelf te vergaren als maar mogelijk is en om onze macht zodanig uit te bouwen dat we anderen kunnen beïnvloeden om in onze plannen te passen.

Narcisme is geworteld in angst en onzekerheid en maakt ons tot dwangneuroten. Het is een verwrongen manier van waarnemen die nooit leidt tot echt geluk, liefde, zekerheid of betekenis en het is ook geen goede basis voor creativiteit. Te zeer opgaan in onszelf is niet alleen schadelijk voor anderen, maar juist ook voor onszelf.

Wanneer je naar de Kobold luistert, kun je gaan geloven dat je leven niets te betekenen heeft, tenzij je een duidelijk stempel kunt drukken op de wereld en iedereen op de hoogte is van je prestaties. Bedenk dat de Kobold je gekwetste ego vertegenwoordigt, je ego dat verlangt naar bevestiging en je er dus wanhopig van probeert te overtuigen dat hij belangrijk is. Je hoeft geen internationale roem te verwerven met een uitvinding die de mensheid ten goede komt om toch een verschil te maken. Beroemd worden en veel invloed hebben hoeft je niet per se gelukkig te maken of je bestemming in het leven te doen vinden. Er zijn mensen die beroemd zijn, enkel en alleen om het beroemd zijn, zoals de mensen in de realitysoaps op televisie. Sommigen van hen zouden het spoor volledig bijster raken als ze zich afvroegen waarom ze hier zijn en waar ze heen gaan.

Beroemd zijn, macht hebben en bewondering van de massa – allemaal holle symbolen van een betekenisloos leven. Ga voor echte inhoud en betekenis. Het respect en de aandacht waarvan je denkt dat ze je zullen vervullen, komen dan vanzelf en je zult waarschijnlijk merken dat het je lang niet zoveel doet als het feit dat je nu het gevoel hebt dat je leven zin heeft. Ik ken een aantal beroemdheden persoonlijk en de gezondste, veelzijdigste mensen werden haast per ongeluk beroemd, terwijl ze met plezier bezig waren met hun vak. En geen van hen heeft het gemakkelijk. Wees zoals zij; houd van je leven, ontleen er betekenis aan en doe alles wat je doet met animo.

Vanuit de zetel van bewustzijn worden je ogen geopend voor hoe waarlijk opmerkelijk je bent. Je kunt de bondgenoten aanroepen die je de inzichten zullen meegeven die je op het pad van je bestemming doen belanden, waar elk van je stappen betekenis heeft.

De reis van de held

Misschien zie je je zoektocht naar zingeving als je eigen heldenreis. Joseph Campbell, de schrijver van The Power of Myth, verklaarde dat de reis van de held het mythologische verhaal is van onze eigen zoektocht, een verhaal dat uitlegt waarom we lijden en offers brengen. In de grootse mythen over helden – van de verhalen over Koning Arthur en zijn ridders van de Ronde Tafel tot de Griekse mythen over de beproevingen van Hercules, of zelfs de inspanningen van Luke Skywalker in Star Wars – is het een zoektocht naar heelwording en puurheid, over zuivering van de lagere begeertes van het ego.

De geslaagde reis van de held mondde in sommige traditionele verhalen uit in het vinden van de graal, beter bekend als de Heilige Graal. Dit was een symbool van reinheid, creativiteit, macht en overvloed. De graal werd ook wel uitgebeeld als een hoorn des overvloeds of een magische ketel die voorzag in de oneindige bevrediging van je diepste wensen: liefde, rijkdom die staat voor zekerheid en ga zo maar door.

In andere verhalen was de reis van de held een avontuur met grote uitdagingen die hem voerden naar een meer – de bron van overvloed – waar hij zijn gewonde ziel kon helen en vervolgens met het helende water terugkeerde naar zijn dorp om iedereen erin te laten delen.

Dus iedere zoektocht naar betekenis is in de kern het verlangen om te geloven dat onze strijd ertoe doet, dat we de wereld er in positieve zin mee veranderen en dat als we integer leven, we allemaal de overvloed en heling ontvangen die we ons wensen. Wanneer we niet begrijpen waarom we moeten lijden, verzetten we ons tegen iedere vorm van lijden, wat ons alleen maar meer trauma’s oplevert. Betekenis vinden bevrijdt ons van een zinloze strijd tegen de begrenzingen van onze Map en maakt het ons mogelijk om in plaats daarvan de magie en het mysterie ervan te omarmen.

Meer dan ooit hangt nu de evolutie van onze soort af van of we het holisme van de menselijke ervaring onderkennen of niet; dat onze persoonlijke heelwording bijdraagt aan de heelwording van allen en dat voorspoed gedeeld wordt. De ketel, graal of hoorn des overvloeds waar we naar op zoek zijn, is de oneindige voorziening van voeding die toereikend is voor iedereen. De Geest is de bron van die eindeloze voorziening, de onzichtbare kracht die zich onzichtbaar in de vormwereld beweegt.

Steeds als je denkt dat je op zoek bent naar God, naar veiligheid, zekerheid, liefde, geluk, zingeving, macht, vergeving of een andere vorm van verzoening met jezelf, vindt de reis van de held in je binnenste plaats, ergens op de Map, en oefent invloed uit op de gebieden waar je in de wereld van de waarnemingen doorheen trekt. Je vindt de Heilige Graal door naar binnen te keren, waar je de Geest kunt vinden.

De magie van de Geest opent je ogen voor de waarheid: waar de liefde gevonden kan worden, waar je ware bron van zekerheid zich bevindt, wat je echte bestemming is en hoe je een beter leven kunt creëren door mee te bewegen met de stroom van het leven zelf in plaats van tegen de stroom in te zwemmen. Liefde, zekerheid en betekenis dienen zich aan in vormen die je niet zou verwachten.

De valkuil van narcisme

Wees gewaarschuwd dat de Kobold je, in je zoektocht naar betekenis, kan misleiden door je persoonlijke ervaringen het allerhoogste belang toe te kennen en waard om eindeloos bestudeerd en geanalyseerd te worden, om bewijs te vinden voor je eigenwaarde. Het gevaar bestaat dat je zo ver naar binnen keert dat je egocentrisch wordt en geen enkele belangstelling hebt voor hen die dezelfde weg gaan als jij.

Te veel reflectie is verblindend; het werkt narcisme in de hand en maakt dat je wel je kwetsuren ziet, maar niet je kracht. Misschien ga je zelfs wel verhalen schrijven over je slachtofferschap, in plaats van de verantwoording te nemen voor je daden, bewust te kiezen voor verandering en het heft in eigen hand te nemen. Dan loop je vast in Platstad.

De term narcisme is afkomstig van de Griekse mythe over Narcissus, een arrogante jongeling die door de geliefden die hij versmaad had, vervloekt was. Als resultaat daarvan werd hij verliefd op zijn eigen weerspiegeling in een rimpelloze vijver. Narcissus reikte naar het beeld van de prachtige jongeling die hij graag wilde omhelzen – maar tevergeefs, want steeds als zijn hand het wateroppervlak raakte, loste de weerspiegeling op. Narcissus werd er wanhopig en woedend van en stierf niet lang nadat hij zichzelf van frustratie had verwond. Dit is precies wat er met ons gebeurt als we zonder enige reden bezeten raken van onszelf.

Niemand van ons kan liefde of plezier vinden door in ons eigen hoofd te leven, door enkel en alleen op ‘mij’ gefixeerd te zijn en nooit op ‘wij’, door alleen ons slachtofferschap maar te zien en niet onze kracht. Sommigen praktiseren de soort van zelfaanbidding waar Narcissus mee behept was, maar het komt ook voor dat mensen narcistisch worden omdat ze vervuld zijn van afkeer van zichzelf. Ze kunnen aan niets anders denken dan aan hun mislukkingen en problemen. Hun bezorgdheid over hun onvolkomenheden overweldigt hen en ze kunnen alleen maar denken hoe afschuwelijk ze zijn. Wellicht schrijven ze zich in voor een cursus zelfverbetering, maar ze hebben geen greintje aandacht voor zichzelf en raken geobsedeerd door hun vermeende tekortkomingen. Als ze dan ook nog te horen krijgen dat ze misschien te druk bezig zijn geweest met zichzelf om ook iets voor anderen te betekenen, voelen ze zich nog slechter en keren nog dieper in zichzelf, richting depressie en verwarring.

Toen ik nog dronk, bijvoorbeeld, kon ik alleen maar aan mijn eigen behoeften denken. Ik was zo verschrikkelijk behoeftig. En als tot me doordrong hoe egocentrisch ik bezig was, kon ik het schuldgevoel gewoon niet verdragen en greep dan maar weer naar de fles.

We moeten verder kijken dan onszelf, verder dan de verhalen die we onszelf vertellen over de redenen van al onze problemen. We moeten juist onder de weerspiegeling kijken, in de diepte van onze emotionele wateren. De Kobold zal proberen je aan niets anders te laten denken dan aan je tekortkomingen. Hij weet dat we, als we in de gaten krijgen dat het zijn stem is die ons vertelt dat we niet deugen – als we hem ontdekken en confronteren, hem een naam geven en temmen – hij zijn macht over ons zal verliezen. Hij houdt die negatieve zelfpraatjes aan de gang om ons ervan te weerhouden plaats te nemen in de zetel van bewustzijn en onze ogen te openen voor onze ware natuur als prachtige zielen die de kracht hebben om een nieuwe werkelijkheid te co-creëren.

Als je het gevoel hebt dat je te veel op jezelf en je problemen gefocust bent, word je misschien aangestuurd door de Kobold. Wacht niet tot deze bedrieger je naar een emotioneel uitputtend landschap zendt. Laat je angst los en ga het gesprek aan met die innerlijke bondgenoten die je kunnen helpen om verder te kijken dan je problemen, om jezelf te zien als mooi en waardevol, ondanks de groei die je nog moet doormaken.

De wens tot creativiteit

Mensen willen een bijdrage leveren, willen iets anders en nieuws doen, willen iets van waarde geven aan anderen en sommige van de problemen waar we ons allemaal mee geconfronteerd zien, helpen verlichten. De wens om te creëren brengt mensen ertoe kinderen te krijgen, anderen te onderwijzen en hen zien opbloeien, allerlei situaties te verbeteren en betere mensen te worden. De creatieve drijfveer hierachter is het diepe verlangen van de ziel naar evolutie en groei.

Hoewel niet iedereen een kunstenaar is, zijn we allemaal geboren met een scheppingsdrang. Als je dit niet gelooft, denk dan maar eens aan je jeugd terug. Wat verzon je niet allemaal als je door de achtertuin rende of je verschool in je geheime, magische hut die gemaakt was van dekens en stoelen? Hoe rijk waren de avonturen van je poppen of pluchen beesten niet, of je soldaatjes en de wagens en trucks waarin ze reden? Waar is je vermogen gebleven om te spelen met bladeren, stenen, stokken en water?

Naarmate we ouder werden, kregen we steeds vaker te horen dat we moesten ophouden met onze ‘stomme’ spelletjes en ons moesten aanpassen aan de regels die thuis golden, op school en in de gemeenschap. We moesten erbij horen, dus kregen we te maken met afkeurende blikken als onze avonturen in fantasiewerelden die we zelf verzonnen, botsten met de dagelijkse gang van zaken. Dagdromen op school omdat we zo verveeld zijn of omdat de onderwijzer alle vitaliteit uit de lessen heeft geperst, telt niet mee. We leren dat we het anderen naar de zin moeten maken, we moeten onze creativiteit de kop indrukken als we volwassen worden.

Als onze schooltijd achter ons ligt, raakt onze natuurlijke menselijke drijfveer om te creëren en te evolueren vaak vervormd en onderdrukt. In plaats van te genieten van het uitproberen van nieuwe mogelijkheden, nieuwe ideeën en gedragingen, willen we het ontwikkelen van vaardigheden, het harde werken en nemen van risico’s, wat allemaal nodig is om iets van blijvende waarde tot stand te brengen, liever overslaan.

Het was een enorme klus en kostte me veel reflectie om dit op te schrijven en dat geldt ook voor mijn andere boeken. Ik moest mezelf soms nederig opstellen en om hulp vragen, of bekennen dat wat ik geschreven had minder briljant was als ik gedacht had toen ik eraan begon. Maar ik was gedreven om iets te maken dat voor mezelf en voor mijn lezers de moeite waard was. Ja, ik wilde een boek creëren, maar ik scheidde het eindresultaat niet van het schrijfproces, wat vaak heel verleidelijk is.

We willen meteen het beste stuk, maar het creatieve proces is het beste stuk! Eraan voorbijgaan ontneemt ons de trots van de strijd, het je meester maken en de opwinding van de ontdekkingstocht.

Veel mensen hebben tegenwoordig het gevoel dat het tijd wordt om hun leven opnieuw uit te vinden, om uit hun comfortzone te treden en zich op een nieuwe manier uit te drukken, om zich te vernieuwen en vorm te geven aan een leven dat heel anders is dan ze het tot nu toe geleid hebben.

De stiekeme Kobold zal bij je aandringen om de weg te verkorten en je alleen op het eindresultaat te focussen, maar als je naar hem luistert, zul je in de Schemergebieden van de wensdromen eindigen. Blijf hier in het nu, verbonden met je durf om risico’s te nemen. Stem je af op je principes en normen en waarden en vertrouw op ondersteuning van de Geest. Je zult vanzelf weten welke stappen je moet nemen.

Dit is het geheim van het creëren van iets geweldigs, van verschijnen en worden in plaats van alleen maar zijn en doen. Je hebt de potentie om te creëren wat je bedoeld bent te manifesteren. Maar dan moet je wel stoppen met jezelf afleiden en afhouden van het spannende avontuur dat je gaat beleven, zodra je gehoor geeft aan je ware creativiteit.

De wens tot vreugde

Het najagen van geluk wordt in de Onafhankelijkheidsverklaring van de Verenigde Staten een onvervreemdbaar recht genoemd, omdat iedere mens ernaar streeft deze vluchtige staat te bereiken en zo lang mogelijk vast te houden. We denken vaak dat geluk en vreugde inwisselbaar zijn, maar het ene is meer een aangename staat van tevredenheid, terwijl het andere een diepgaande emotionele ervaring is. We weten dat we gelukkig willen zijn, maar als we vreugde ervaren, beseffen we hoeveel intenser die emotie is.

Aan de randen van ieder moeilijk landschap bevinden zich de Pieken van Vreugde, die je een perspectief bieden dat je nergens anders kunt vinden. Deze pieken zijn de hoogste van de wereld en je hart gaat ervan open. Je voelt een diep ontzag, omdat je zo bevoorrecht bent en zo’n prachtige, betoverde Map bezit. Vanaf deze hoge uitkijkpost kun je de verbindingen zien met je andere kaarten; de onderliggende lagen die onthullen hoe de jouwe eruitzag toen je nog niet had besloten om te veranderen.

Wanneer ik op de Pieken van Vreugde sta, zie ik de geografie die de Dorre Woestijn en de andere pijnlijke landschappen vervangen heeft waarin ik zo lang was vastgelopen. Nu pas zie ik met elkaar verbonden, magische lagen. Ik zie de mensen die ik ‘toevallig’ ontmoette en die mijn leven veranderden, en die nooit mijn pad hadden gekruist als ik mijn Map niet veranderd had. Ik zie de gebieden die ik transformeerde en ik ben zo blij dat ik leef en dit geweldige avontuur mag meemaken, geleid door geestelijke bondgenoten.

Dankbaarheid en ontzag voeren ons in een oogwenk naar de Pieken van Vreugde. Ons perspectief op alles in het leven verschuift automatisch vanaf dit punt van waarneming.

Geluk is vluchtig en onze valse symbolen ervoor wekken de illusie dat alles geweldig zal verlopen en dat we daardoor gelukkig zullen worden en altijd blijven. Maar echt geluk komt ongeacht de omstandigheden in ons op, en we kunnen niet op commando gelukkig zijn. Onze levens tot in detail organiseren of alleen maar op de bank televisie zitten kijken, of alles doen volgens de geldige normen, doen wat we altijd al deden en nooit iets onverwachts doen, zal ons niet het geluk verschaffen waar we naar op zoek zijn. En het brengt ons zeker niet dichter in de buurt van vreugde.

Veel westerse mensen hebben geleerd dat geluk kan worden bemachtigd in het winkelcentrum of, beter nog, door ‘deze speciale tv-aanbieding’ (en zoals ik al zei worden deze waarden verspreid naar andere delen van de wereld). In het Westen lijken we alleen maar glanzende nieuwe spullen te willen hebben, of producten die beloven dat we er jonger en aantrekkelijker zullen uitzien voor potentiële minnaars. We willen hebben wat ons een gevoel van zekerheid geeft, een gevoel van erbij te horen, en we maken onszelf wijs dat de reclame gelijk heeft, dat je met geld geluk kunt kopen.

Het is een feit dat financieel adviseur Jean Chatzky, de auteur van You Don’t Have to Be Rich, 1500 Amerikanen ondervraagd heeft en zo ontdekte dat mensen die meer verdienden dan 50.000 dollar per maand niet noodzakelijkerwijs gelukkiger waren dan ieder ander.

Echt geluk en ware vreugde vind je als je je beperkte ideeën over welke omstandigheden je gelukkig zullen maken loslaat en ervoor kiest om de wereld te zien als een betoverde plek. Zingeving, zekerheid, liefde en erbij horen – plus het vermogen om te evolueren – zijn je geboorterecht. Om ze op te eisen hoef je alleen maar de magie te vinden. Die is er, op je Map.