Fantastyczna, pełna literackich odniesień baśń dla dorosłych autorstwa Johna Connolly’ego, wcześniej cenionego autora thrillerów i horrorów.
Dwunastoletniego Davida właśnie osierociła matka. Ojciec założył nową rodzinę, w której pozornie nie ma dla niego miejsca. Zrozpaczonemu chłopcu towarzyszą w samotności książki. Gdy realny świat rozpada się, Davida wchłania baśniowa kraina – groźny, podstępny świat zaludniany przez bohaterskie postacie i potwory. Czeka go podróż pełna wyzwań i niebezpieczeństw, którą podejmuje każdy, kto niechętnie wkracza w dorosłość, pozostawiając za sobą wiek niewinności.
„Księga rzeczy utraconych” jest dla wszystkich, którzy wierzą w życie zaklęte w książkach i w siłę tego, co zostało zapisane.
John Connolly
Księga rzeczy utraconych
Tytuł oryginału: The Book of Lost Things
W bajkach, które opowiadano mi w dzieciństwie, tkwi głębsze znaczenie niż w prawdzie, której uczy życie.
Friedrich Schiller (1759-1805)
Wszystko, co można sobie wyobrazić, jest prawdziwe.
Pablo Picasso (1881-1973)
Książkę tę dedykuję dorosłej Jennifer Ridyard oraz Cameron i Alistair Ridyard, którzy staną się dorośli zbyt szybko. W każdym bowiem dorosłym mieszka dziecko, którym kiedyś był, a w każdym dziecku dorosły, którym kiedyś będzie.
I
O wszystkim, co odnaleziono, i o wszystkim, co zostało utracone
Dawno, dawno temu – bo tak powinny się zaczynać wszystkie opowieści – żył sobie chłopiec, który stracił matkę.
Właściwie tracił ją przez bardzo długi czas. Choroba, która ją zabijała, nie chciała się poddać i tchórzliwie pożerała ją od środka, powoli gasząc jej blask. Z każdym mijającym dniem oczy matki coraz bardziej zachodziły mgłą, a skóra stawała się bledsza.
Chłopiec miał wrażenie, że coś rozkrada ciało matki, kawałek po kawałeczku, i zaczął się bać, że straci ją na zawsze. A tak bardzo chciał, żeby z nim została. Nie miał ani braci, ani sióstr, a choć kochał ojca, musiał przyznać, że uczucie łączące go z matką było silniejsze. Nie mógł znieść myśli, że przyjdzie mu żyć bez niej.
Chłopiec, który miał na imię David, robił wszystko, co w jego mocy, by matka pozostała przy życiu. Modlił się. Starał się być grzeczny, żeby ona nie została ukarana za jego przewinienia. Stąpał po domu najciszej jak potrafił i zniżał głos, kiedy bawił się żołnierzykami w wojnę. Wymyślił całą serię rytuałów i trzymał się ich z żelazną konsekwencją, bo wierzył, że po części los jego matki jest związany z wykonywanymi przez niego czynnościami. Wstając z łóżka, zawsze najpierw stawiał na podłodze lewą stopę, potem prawą. Myjąc zęby, liczył do dwudziestu i nigdy nie wykraczał poza tę liczbę. Dotykał kurków w łazience i klamek przy drzwiach określoną liczbę razy – liczby nieparzyste były złe, parzyste bardzo mu odpowiadały, a dwa, cztery i osiem były szczególnie przyjazne. Chociaż nie przepadał za szóstką, bo sześć to przecież dwa razy trzy, a trzy to druga część trzynastki, która przynosi pecha.
Jeśli uderzył o coś głową, uderzał drugi raz, by zachować parzysty porządek. Czasami musiał to robić jeszcze i jeszcze raz, bo głowa nieoczekiwanie odbijała się od ściany, psując mu rachunek, albo zupełnie niespodziewanie ocierał o ścianę włosami. W końcu zaczynała go boleć czaszka, kręciło mu się w głowie i robiło niedobrze. Przez cały rok, w ostatnim stadium choroby matki, tuż po przebudzeniu przenosił ze swojego pokoju do kuchni te same rzeczy – nieduży egzemplarz wybranych baśni braci Grimm i komiks „Magnet” z pozaginanymi rogami – a przed pójściem spać zabierał je z powrotem. Książka musiała leżeć idealnie na środku komiksu, nocą ich grzbiety musiały równo przylegać do rogu dywanu w jego pokoju, a rankiem spoczywać na jego ulubionym krześle w kuchni. David uważał, że dzięki temu matka na pewno nie umrze.
Codziennie po szkole siadywał przy jej łóżku. Jeśli czuła się dość silna, rozmawiał z nią, lecz najczęściej obserwował, jak śpi, licząc każdy jej ciężki, świszczący oddech i pragnąc, by z nim pozostała. Często przynosił ze sobą książkę i jeśli matka nie spała i głowa nie bolała jej za bardzo, prosiła, by czytał jej na głos. Miała swoje własne książki – romanse, kryminały i grube powieści zapisane drobnym drukiem – ale wolała, by czytał jej dużo starsze opowieści: mity, legendy, baśnie, historie o zamczyskach, tajemniczych wyprawach i groźnych gadających zwierzętach. David nie miał nic przeciwko temu. Choć w wieku dwunastu lat właściwie nie był już dzieckiem, zachował sympatię dla tych opowieści, a fakt, że matka słuchała ich z radością, jeszcze ją potęgował.
Zanim matka zachorowała, często mówiła Davidowi, że historie żyją swoim własnym życiem. Nie tak jak ludzie ani nawet jak psy czy koty. Ludzie żyli bez względu na to, czy się ich zauważało czy nie, psy natomiast zmuszały do zwracania na siebie uwagi, zwłaszcza jeśli dochodziły do wniosku, że nie czyni się tego w sposób zadowalający. Koty z kolei potrafiły doskonale udawać, że ludzie w ogóle nie istnieją, jeśli tylko im to odpowiadało, ale to już zupełnie inna sprawa.
Z historiami było inaczej – ożywały dopiero podczas opowiadania. Pozbawione ludzkiego głosu, który je czytał, lub pary otwartych szeroko oczu, śledzących ich bieg pod kocem przy świetle latarki, w naszym świecie nie miały prawa bytu. Przypominały nasiona w ptasim dziobie, które tylko czekają, by opaść na ziemię, lub nuty piosenki zapisane na pięciolinii, tęskniące do instrumentu, który je ożywi. Leżały uśpione w nadziei, że uda im się zaistnieć. Z chwilą, gdy ktoś zaczynał je czytać, mogły zacząć się zmieniać. Mogły zakiełkować w wyobraźni i przeobrazić czytelnika. Historie pragną, by je czytano, szeptała matka Davida. Potrzebują tego. Z tego powodu zmuszają się, by przejść ze swojego świata do naszego. Chcą, byśmy obdarzyli je życiem.
Takie właśnie rzeczy opowiadała Davidowi matka, zanim dosięgła ją choroba. Mówiąc to, często trzymała w ręce książkę i z czułością przesuwała palcami po okładce, tak jak czasami gładziła Davida lub jego ojca, gdy zrobili lub powiedzieli coś, co przypomniało jej, jak bardzo są jej drodzy. Głos matki brzmiał w uszach Davida jak pieśń, która stale odkrywa przed słuchaczem nowe wariacje lub ukryte wcześniej subtelności. Kiedy dorastał i muzyka stała się dla niego ważniejsza (choć nigdy nie tak ważna jak książki), myślał o głosie matki już nie jak o pieśni, lecz raczej jak o symfonii pełnej nieskończonych wariacji na znane tematy i melodii, które zmieniały się w rytm jej nastrojów i kaprysów.
Wraz z upływem l at czytanie książek stało się dla Davida doświadczeniem przeżywanym w samotności. Dopiero choroba matki raz jeszcze przywołała czasy dzieciństwa, lecz jednocześnie sprawiła, że zamienili się rolami. Ale jeszcze zanim matka zachorowała, David często wchodził po cichutku do pokoju, w którym czytała, pozdrawiał ją uśmiechem (zawsze odpowiadała mu tym samym), siadał obok niej i pogrążał się we własnej lekturze. I tak, choć oboje byli zatopieni w swoich własnych światach, dzielili tę samą przestrzeń i czas. Wyraz twarzy matki, gdy czytała, pozwalał Davidowi ocenić, czy historia opisywana w książce żyje w jej wnętrzu, a ona w niej, i po raz kolejny przypominał sobie wszystko, co opowiadała mu o baśniach i o władzy, jaką mają nad nami, a my nad nimi.
David na zawsze zapamięta dzień, w którym umarła jego matka. Był akurat w szkole i uczył się – a raczej nie uczył – analizy wiersza. Jego umysł wypełniały daktyle i pentametry, przypominające nazwy dziwnych dinozaurów zamieszkujących prehistoryczne krainy. Dyrektor otworzył drzwi do klasy i podszedł do nauczyciela angielskiego pana Benjamina (lub Big Bena, jak go nazywali uczniowie ze względu na wzrost oraz zwyczaj wyjmowania starego zegarka z kieszeni kamizelki, by poinformować niesfornych wychowanków o powolnym upływie czasu). Dyrektor szepnął coś do pana Benjamina, który skinął głową z powagą. Odwrócił się do klasy, odszukał wzrokiem Davida, a gdy się odezwał, jego głos brzmiał łagodniej niż zazwyczaj. Wywołał Davida i powiedział, że jest zwolniony z lekcji. Polecił mu spakować rzeczy i pójść za dyrektorem. David wiedział już, co się wydarzyło. Wiedział, zanim dyrektor przyprowadził go do gabinetu szkolnej pielęgniarki. Wiedział, zanim pojawiła się pielęgniarka z zaparzoną dla niego filiżanką herbaty w dłoni. Wiedział, zanim dyrektor stanął przed nim. I choć był jak zwykle surowy, widać było, że stara się łagodnie traktować osieroconego chłopca. Wiedział, zanim padły słowa, zanim filiżanka dotknęła jego ust, a herbata sparzyła go, przypominając, że on nadal żyje, lecz matkę utracił na zawsze.
Nawet powtarzane bez końca rytuały nie potrafiły utrzymać jej przy życiu. Później zastanawiał się, czy może jednego z nich nie wykonał jak należy, może pomylił się tamtego ranka w liczeniu, a może istniał jakiś rytuał, który po dodaniu do listy mógł wszystko odmienić. Teraz nie miało to już znaczenia. Matka odeszła. Żałował, że nie został w domu. Zawsze martwił się o nią, gdy był w szkole, bo przebywając z dala od niej, tracił kontrolę nad jej życiem. Domowe rytuały nie działały w szkole. Trudniej było je wykonywać, bo szkoła miała swoje własne zasady i własne rytuały. David próbował stosować je w zamian, ale to nie było to samo. Teraz matka zapłaciła za to najwyższą cenę.
I wtedy David, zawstydzony swoją porażką, wybuchnął płaczem.
Potem nadeszły dni, z których David zapamiętał jak przez mgłę sąsiadów i krewnych – wysokich, dziwnych mężczyzn, którzy mierzwili mu włosy i wręczali szylinga, oraz wielkie kobiety w czarnych sukniach, które z płaczem przytulały go do piersi, napełniając jego nozdrza zapachem perfum i naftaliny. Siedział do późnej nocy wciśnięty w kąt salonu, podczas gdy dorośli snuli opowieści o matce, których nigdy nie słyszał; o dziwnym stworzeniu, zupełnie mu obcym – o dziecku, które nie płakało, kiedy zmarła jego starsza siostra, bo nie chciało uwierzyć, że ktoś tak mu drogi mógł zniknąć na zawsze i nigdy nie wrócić; o dziewczynce, która na jeden dzień uciekła z domu, bo ojciec zniecierpliwiony jakimś jej drobnym przewinieniem powiedział, że odda ją Cyganom; o pięknej kobiecie w jasnoczerwonej sukni, którą ojciec Davida sprzątnął sprzed nosa innemu mężczyźnie; o zjawiskowej piękności w bieli w dzień ślubu, która ukłuła się w palec kolcem róży i poplamiła suknię w bardzo widocznym miejscu.
Kiedy David nareszcie zasnął, śnił, że jest częścią tych opowieści, uczestnikiem każdego etapu życia matki. Nie był już tylko dzieckiem słuchającym opowieści o innych czasach. Teraz był ich świadkiem.
David zobaczył matkę po raz ostatni w sali przedsiębiorcy pogrzebowego, zanim zamknięto trumnę. Wyglądała inaczej, a jednak tak samo. Przypominała bardziej dawną siebie, jeszcze sprzed choroby. Była umalowana jak zawsze w niedzielę do kościoła albo kiedy szła z ojcem Davida na kolację lub do kina. Leżała w swojej ulubionej niebieskiej sukience, z dłońmi splecionymi na brzuchu. Zdjęto jej pierścionki, palce oplatał różaniec. Usta miała bardzo blade. David stanął nad nią i dotknął jej dłoni. Była zimna i wilgotna.
Ojciec pojawił się obok niego. Zostali sami. Wszyscy wyszli na zewnątrz. Przed zakładem czekał samochód, by zabrać Davida z ojcem do kościoła. Był duży i czarny. Kierowca miał na głowie czapkę z daszkiem i nie uśmiechał się.
– Możesz ją pocałować na pożegnanie, synu – powiedział ojciec.
David podniósł wzrok. Ojciec miał wilgotne i zaczerwienione oczy. Płakał tego pierwszego dnia, kiedy David wrócił do domu ze szkoły i trzymając go w ramionach, obiecał, że wszystko będzie dobrze. Od tamtej pory nie płakał aż do teraz. David patrzył, jak po policzku ojca powoli, jakby z zażenowaniem, toczy się wielka łza. Odwrócił się w stronę trumny. Pochylił się i pocałował matkę w twarz. Pachniała chemikaliami i czymś jeszcze, ale nie chciał o tym myśleć. Poczuł ten smak na jej wargach.
– Do widzenia, mamo – szepnął. Zapiekły go oczy. Chciał coś zrobić, ale nie wiedział co.
Ojciec położył mu dłoń na ramieniu, po czym pochylił się i delikatnie pocałował swoją żonę w usta. Przytulił policzek do jej policzka i szepnął coś, czego David nie usłyszał. Potem zostawili ją, a kiedy trumna znów się ukazała, niesiona przez przedsiębiorcę i jego pomocników, była zamknięta. Jedynym znakiem, że leży w niej matka Davida, była mała metalowa tabliczka z jej nazwiskiem oraz datami urodzin i śmierci.
Tamtej nocy zostawili ją samą w kościele. David, gdyby tylko mógł, zostałby tam z nią. Zastanawiał się, czy nie czuje się samotna, czy wie, gdzie jest, czy jest już w niebie, a może trafi tam dopiero wtedy, gdy pastor odmówi ostatnią modlitwę i trumna spocznie w ziemi. Nie podobało mu się, że matka leży całkiem sama w drewnianej trumnie zabitej gwoździami, lecz nie mógł o tym porozmawiać z ojcem. On nic by nie zrozumiał i niczego by to nie zmieniło. David nie mógł zostać w kościele sam, więc poszedł do swojego pokoju i próbował sobie wyobrazić, co czuje matka. Zaciągnął zasłony w oknie i zamknął drzwi, by w pokoju zrobiło się jak najciemniej, po czym wsunął się pod łóżko.
Niskie łóżko stało w rogu pokoju i miejsca pod nim było niewiele. David z trudem wciskał się dalej, aż poczuł, że dotyka lewą ręką ściany. Potem zacisnął powieki i leżał nieruchomo. Po chwili spróbował unieść głowę i uderzył o listwy podtrzymujące materac. Naparł na nie czołem, lecz były przybite gwoździami. Spróbował unieść łóżko, naciskając na listwy dłońmi, lecz było za ciężkie. Czuł zapach kurzu i nocnika. Zaczął kaszleć. Oczy zaszły mu łzami. Postanowił wyjść spod łóżka, lecz łatwiej było wczołgać się i przyjąć zajmowaną obecnie pozycję, niż wysunąć się z powrotem. Kichnął i uderzył boleśnie głową o listwy. Wpadł w panikę. Zaszurał bosymi stopami w poszukiwaniu jakiegoś oparcia na drewnianej podłodze. Wyciągnął ręce i podciągał się na listwach, aż znalazł się przy krawędzi łóżka i w końcu mógł wyjść. Wyprostował się i oparł o ścianę, oddychając głęboko.
Tak pewnie wyglądała śmierć – leżysz zamknięty w niewielkiej przestrzeni pod wielkim ciężarem przygniatającym cię przez całą wieczność.
Matkę Davida pochowano w styczniowy poranek. Ziemia była zmarznięta, a wszyscy żałobnicy mieli na sobie płaszcze i rękawiczki. Trumna wydawała się zbyt krótka, kiedy opuszczali ją do grobu. Za życia matka zawsze sprawiała wrażenie wysokiej. Śmierć odebrała jej wzrost.
W następnych tygodniach David próbował zatracić się w książkach, bo wspomnienia o matce były nierozerwalnie związane z lekturą. Dostał książki matki uznane za „odpowiednie” i próbował czytać powieści, których nie rozumiał, oraz wiersze, w których próżno szukać by rymów. Czasami pytał o nie ojca, lecz on nie interesował się książkami. W domu zawsze siedział z głową schowaną w gazecie, a znad jej stron unosiły się smużki dymu niczym wysyłane przez Indian sygnały. Miał obsesję na punkcie wydarzeń na świecie, zwłaszcza teraz, kiedy armie Hitlera maszerowały przez Europę, a groźba ataku na ich kraj stawała się coraz bardziej realna. Matka Davida powiedziała pewnego dnia, że ojciec czytał kiedyś mnóstwo książek, lecz porzucił już zwyczaj zatracania się w historiach. Wolał teraz gazety, z długimi kolumnami druku. Każda ułożona pedantyczną ręką litera tworzyła coś, co straci znaczenie w chwili, gdy znajdzie się na stojakach; zawarte w kolumnach wiadomości zestarzeją się i umrą w chwili, gdy zostaną przeczytane, a toczące się na świecie wydarzenia szybko je zastąpią.
Opowieści w książkach nienawidzą historii opisywanych w gazetach, mawiała matka Davida. Historie z gazet przypominały złowione przed chwilą ryby, godne uwagi dopóki pozostają świeże, czyli wcale nie tak długo. Przypominały chłopców sprzedających na ulicach wieczorne wydania, rozkrzyczanych i natarczywych, podczas gdy historie – prawdziwe, wymyślone jak należy – jawiły się jak surowi, lecz chętni do pomocy bibliotekarze w dobrze zaopatrzonej bibliotece. Historie z gazet były niematerialne jak dym, żyły krótko jak jętki. Nie potrafiły się zakorzenić, lecz przypominały chwasty, które pełzają po ziemi, kradnąc słońce opowieściom bardziej zasługującym na jego promienie. Myśli ojca Davida zawsze zajmowały piskliwe, kłótliwe głosy, z których każdy milkł w chwili, gdy ojciec poświęcał mu swoją uwagę, i natychmiast ustępował miejsca innemu. To właśnie szeptała Davidowi z uśmiechem matka, kiedy ojciec marszczył brwi i gryzł fajkę świadomy, że o nim rozmawiają. Nie chciał jednak zrobić im przyjemności i przyznać, że go irytują.
Davidowi powierzono więc pieczę nad książkami matki i dodał je do tych, które zakupiono z myślą o nim. Były to opowieści o rycerzach i żołnierzach, smokach i morskich potworach, ludowe opowiastki i baśnie. Takie historie matka uwielbiała w dzieciństwie i takie czytał jej, gdy choroba czyniła coraz większe postępy, ograniczając jej głos do szeptu, a oddech do szorstkiego dźwięku, który przypominał papier ścierny trący o butwiejące drewno. W końcu nawet i ten wysiłek okazał się dla niej zbyt wielki i przestała oddychać. Po jej śmierci starał się unikać tych starych opowieści, bo za bardzo przypominały mu matkę, by mógł się nimi cieszyć. One jednak nie dawały tak łatwo o sobie zapomnieć i zaczęły go przyzywać. Wydawało się, a przynajmniej on zaczął w to wierzyć, że rozpoznały w nim coś dziwnego; coś, co może przynieść owoce. Słyszał, jak rozmawiają: początkowo cichutko, potem coraz głośniej i coraz bardziej przekonująco.
Opowieści te były bardzo stare, tak stare jak ludzie, a przetrwały wyłącznie dzięki swej sile. Pozostawały w głowie długo po odłożeniu na półkę książek, w których były zamknięte. Były jednocześnie ucieczką od rzeczywistości i inną jej wersją. Były tak stare i tak dziwne, że potrafiły istnieć niezależnie od stron, które zajmowały. Świat starych opowieści istnieje równolegle do naszego, powiedziała kiedyś Davidowi matka, lecz czasami oddzielający je mur staje się tak cienki i delikatny, że dwa światy zaczynają się przenikać.
I wtedy właśnie zaczęły się kłopoty.
Wtedy pojawiły się złe rzeczy.
Wtedy Davidowi zaczął ukazywać się Garbus *.
II
O Rose, doktorze Moberleyu i o tym, jak ważne są szczegóły
O dziwo, krótko po śmierci matki David doznał uczucia niemal ulgi. Nie potrafił znaleźć na to innego słowa i czynił sobie z tego powodu wyrzuty. Jego matka odeszła i już nigdy nie wróci. Nie miało znaczenia to, co pastor powiedział w czasie kazania – że matka Davida jest teraz w lepszym, szczęśliwszym miejscu i już nie cierpi. Nie pomogło też wcale, gdy powiedział Davidowi, że jego matka zawsze będzie przy nim, nawet jeśli nie będzie jej widział. Niewidzialna matka nie mogła z nim chodzić na długie spacery w letnie wieczory i wymieniać nazw drzew i kwiatów, na czym znała się jak nikt; nie mogła pomagać w lekcjach i napełniać jego nozdrzy znanym zapachem, gdy pochylała się, by poprawić błąd ortograficzny lub zastanowić się nad znaczeniem nieznanego wiersza; nie mogła też czytać z nim w zimne niedzielne popołudnia, kiedy na kominku płonął ogień, deszcz walił w szyby i dach, a cały dom wypełniał zapach dymu i racuchów.
David przypomniał sobie jednak, że podczas ostatnich miesięcy choroby matka nie była w stanie robić żadnej z tych rzeczy. Lekarstwa przepisane przez lekarzy sprawiły, że była otępiała i półprzytomna. Nie mogła się na niczym skoncentrować, nawet na najprostszych sprawach, i z pewnością nie mogła chodzić na długie spacery. Pod koniec jej życia David czasami nie był nawet pewien, czy matka wie, kim on jest. Zaczęła śmiesznie pachnieć – nie była to woń nieprzyjemna, lecz po prostu dziwna, przypominająca zapach starych ubrań, których od bardzo dawna nikt nie nosił. Nocą krzyczała z bólu, a ojciec obejmował ją i próbował ukoić. Kiedy czuła się bardzo źle, wzywano lekarza. W końcu jej stan pogorszył się tak bardzo, że nie mogła już zostać w swoim pokoju. Przyjechała karetka i zabrała ją do szpitala, który nie całkiem był szpitalem, bo nikt tam nie odzyskiwał sił i nie wracał stamtąd do domu. Pacjenci stawali się coraz bardziej milczący, aż w końcu zapadała grobowa cisza i pozostawały po nich tylko puste łóżka.
Nie-całkiem-szpital znajdował się daleko od ich domu, lecz ojciec odwiedzał matkę co drugi wieczór, kiedy wrócił już z pracy i zjedli razem kolację. David jeździł z nim co najmniej dwa razy w tygodniu ich starym fordem eight, mimo że podróż tam i z powrotem pozostawiała mu niewiele czasu dla siebie po odrobieniu lekcji i zjedzeniu kolacji. Wyprawy męczyły również ojca i David zastanawiał się, jak znajdował energię, by wstawać co rano, robić mu śniadanie, wyprawiać go do szkoły przed pójściem do pracy, wracać do domu, przygotowywać podwieczorek, pomagać mu w trudnych lekcjach, odwiedzać matkę, wracać znów do domu, całować go na dobranoc, a potem przed pójściem do łóżka jeszcze przez godzinę czytać gazetę.
Pewnej nocy David obudził się, czując suchość w gardle, i zszedł na dół, by napić się wody. Usłyszał chrapanie w salonie i zajrzał do środka. Ojciec spał w fotelu, głowa zwisała mu nad oparciem, a wokół leżała rozrzucona gazeta. Była trzecia nad ranem. David nie wiedział, co zrobić, lecz w końcu obudził ojca, bo przypomniał sobie, jak sam raz zasnął w niewygodnej pozycji w pociągu podczas długiej podróży i szyja bolała go potem przez kilka dni. Ojciec był lekko zaskoczony i trochę zły, że go obudził, ale wstał z fotela i poszedł na górę, by się położyć. Mimo to David był pewny, że nie po raz pierwszy zasnął ubrany w fotelu.
Kiedy matka umarła, oznaczało to nie tylko koniec jej cierpień. Skończyły się również długie wyprawy do wielkiego żółtego budynku, w którym ludzie znikali; skończyło się zasypianie w fotelu i nie było już więcej jadanych w pośpiechu kolacji. Zamiast tego pojawiła się tylko cisza, która zapada, gdy ktoś zabiera do naprawy zegar. Po pewnym czasie uświadamiasz sobie brak zegara, bo ucichło jego łagodne, uspokajające tykanie, za którym bardzo tęsknisz.
Poczucie ulgi minęło jednak po kilku dniach i wtedy David zaczął się obwiniać o radość z faktu, że nie muszą już robić rzeczy, do których zmuszała ich choroba matki. W miesiącach, które nastąpiły, poczucie winy nie mijało. Przygniatało go coraz bardziej i David zaczął żałować, że matka nie leży nadal w szpitalu. Gdyby tam była, mógłby ją odwiedzać codziennie, nawet jeśli oznaczałoby to, że musi wcześniej wstawać, by skończyć lekcje, jako że teraz nie mógł znieść myśli o życiu bez niej.
Coraz gorzej radził sobie w szkole. Odsunął się od przyjaciół, jeszcze zanim nadeszło lato i ciepły wiatr rozrzucił ich jak nasiona dmuchawca. Zaczęto przebąkiwać, że wszyscy chłopcy zostaną ewakuowani z Londynu i wysłani na wieś, kiedy we wrześniu znów rozpocznie się nauka, lecz ojciec obiecał Davidowi, że nigdzie go nie odeśle. Powiedział, że zostali teraz tylko we dwóch i muszą trzymać się razem.
Ojciec zatrudnił gospodynię, panią Howard, która sprzątała, gotowała i prasowała. Zazwyczaj była w domu, gdy David wracał ze szkoły, lecz była zbyt zajęta, by z nim rozmawiać. Odbywała przeszkolenie w Air Raid Precautions, cywilnej obronie przeciwlotniczej, zajmowała się mężem i dziećmi, nie miała więc czasu, by gawędzić z Davidem lub pytać, jak minął mu dzień.
Pani Howard wychodziła tuż po czwartej, a ojciec wracał z pracy na uniwersytecie najwcześniej o szóstej, czasami nawet później. Oznaczało to, że David siedział w pustym domu, mając za towarzystwo tylko radio i książki. Czasami siadywał w sypialni, która należała do rodziców. Ubrania matki nadal jeszcze wisiały w jednej z szaf – sukienki i spódnice w tak równych rządkach, że kiedy zmrużyło się mocno oczy, można było odnieść wrażenie, że to żywi ludzie. David przesuwał po nich palcami, by kołysały się z szelestem, przypominając, że kołysały się właśnie w ten sposób, gdy nosiła je matka. Potem kładł się na poduszce po lewej stronie łóżka, bo po tej stronie sypiała matka, i starał się ułożyć głowę dokładnie w tym samym miejscu, zaznaczonym przez ciemniejszą plamę na poszewce.
Ten nowy świat był zbyt bolesny, by mógł go ogarnąć. A przecież David tak bardzo się starał. Konsekwentnie trzymał się swoich rytuałów. Liczył tak uważnie, lecz życie go oszukało. Ten świat nie przypominał świata rodem z jego opowieści. W tamtym świecie dobro było zawsze nagradzane, a zło karane. Jeśli szedłeś prosto ścieżką i nie skręcałeś w las, byłeś bezpieczny. Jeśli ktoś chorował, jak stary król w jednej z baśni, jego synowie wyruszali w świat, by znaleźć lekarstwo, Wodę Życia, a jeśli jeden z nich był wystarczająco dzielny i szczerego serca, życie króla było ocalone. David był dzielny. Jego matka jeszcze bardziej. Jednak na koniec, odwaga nie wystarczyła. W tym świecie odwagi nie nagradzano. Im dłużej David o tym myślał, tym bardziej nie chciał być częścią takiego świata.
Nadal trzymał się swoich rytuałów, choć nie tak konsekwentnie jak niegdyś. Zadowalał się jedynie dotykaniem klamek i kurków dwa razy, najpierw lewą, potem prawą ręką, by zachować parzysty porządek. Nadal próbował rano najpierw stawiać lewą stopę na podłodze lub na schodach, lecz to nie było wcale trudne. Nie był pewny, co się wydarzy, jeśli to zmieni. Podejrzewał, że może to uderzyć w ojca. Może trzymając się swych zasad, ratował ojcu życie, nawet jeśli nie udało mu się ocalić matki. Teraz, kiedy zostali tylko dwaj, nie wolno było podejmować żadnego ryzyka.
Wtedy właśnie w jego życie wkroczyła Rose i zaczęły się ataki.
Pierwszy nastąpił na Trafalgar Square, kiedy razem z ojcem poszli karmić gołębie po niedzielnym lunchu w Popular Cafe na Piccadilly. Ojciec powiedział, że Popular zostanie niebawem zamknięta, co zasmuciło Davida, gdyż uważał kawiarnię za bardzo elegancką.
Matka Davida nie żyła od pięciu miesięcy, trzech tygodni i czterech dni. Tamtego dnia razem z nimi zjadła lunch kobieta. Ojciec przedstawił ją Davidowi jako Rose. Była bardzo szczupła, z długimi ciemnymi włosami i jaskrawoczerwonymi ustami. Jej ubranie wyglądało na drogie, a w uszach i na szyi migotały brylanty. Twierdziła, że je bardzo mało, lecz tamtego popołudnia zjadła prawie całą porcję kurczaka i zostało jej jeszcze dużo miejsca na pudding. Wydała się Davidowi znajoma i okazało się, że jest administratorką nie-całkiem-szpitala, w którym umarła jego matka. Ojciec powiedział mu, że Rose bardzo dobrze opiekowała się matką. David pomyślał jednak, że nie na tyle dobrze, by zapobiec jej śmierci.
Rose próbowała rozmawiać z Davidem o szkole i przyjaciołach, i o tym, co lubi robić wieczorami, lecz on z trudem zmuszał się do odpowiedzi. Nie podobało mu się, jak Rose patrzyła na ojca, ani to, że zwracała się do niego po imieniu. Nie podobało mu się, jak dotykała jego dłoni, gdy powiedział coś zabawnego lub mądrego. Nie podobało mu się przede wszystkim to, że jego ojciec starał się przy niej być zabawny i inteligentny. To nie było w porządku.
Kiedy wyszli z kawiarni, Rose trzymała ojca pod ramię. David szedł kilka kroków przed nimi, a oni wydawali się zadowoleni z takiego rozwiązania. Nie był pewny, co się dzieje, ani czy to jest to, co sobie wyobrażał. W milczeniu wziął od ojca torebkę z karmą, kiedy doszli do Trafalgar Square, i za jej pomocą zwabił do siebie gołębie. Ptaki posłusznie skakały w stronę nowego źródła jedzenia. Ich pióra były poplamione miejskim błotem i sadzą, a ich oczy miały pusty, głupi wyraz. Ojciec i Rose stali obok i cicho rozmawiali. Kiedy myśleli, że nie patrzy, pocałowali się przelotnie.
I wtedy właśnie to się wydarzyło. W jednej chwili David stał z wyciągniętą ręką, na której rozsypał strużkę karmy. Dwa dość ciężkie gołębie skubały go w rękaw, a zaraz potem leżał wyciągnięty na ziemi z płaszczem ojca zwiniętym pod głową, otoczony gapiami – i jednym gołębiem – którzy wpatrywali się w niego. Za ich głowami po niebie płynęły ciężkie chmury, jak wielkie dymki z komiksów. Ojciec powiedział mu, że zemdlał, i David podejrzewał, że ma rację. Teraz jednak słyszał w głowie głosy i szepty, których tam wcześniej nie było, i towarzyszyło mu mgliste wspomnienie lasu i wyjących wilków. Usłyszał, jak Rose pyta, czy może w czymś pomóc, i jak ojciec odpowiada, że wszystko jest w porządku, że zabierze go do domu i położy do łóżka. Zatrzymał taksówkę, by podwiozła ich do samochodu. Zanim odjechali, powiedział jeszcze Rose, że zadzwoni do niej później.
Tamtej nocy, gdy David leżał w swoim pokoju, do szeptów w jego głowie dołączyły odgłosy książek. Musiał naciągnąć poduszkę na głowę, żeby uciszyć ich trajkotanie, gdy najstarsze historie budziły się ze snu i szukały miejsca, w którym mogłyby ożyć.
Gabinet doktora Moberleya znajdował się w segmencie stojącym przy obsadzonej drzewami ulicy w centrum Londynu. Panowała w nim cisza. Na podłogach leżały kosztowne dywany, a ściany ozdabiały obrazy przedstawiające statki na morzu. W poczekalni za biurkiem siedziała starsza, siwowłosa sekretarka, która pisała listy na maszynie i odbierała telefony. David siedział na stojącej w pobliżu dużej kanapie, obok ojca. W rogu tykał duży zegar. David i jego ojciec milczeli. Głównie dlatego, że w pokoju panowała cisza i każde ich słowo zostałoby podsłuchane przez sekretarkę. David czuł też, że ojciec jest na niego zły.
Od czasu Trafalgar Square miał jeszcze dwa ataki, każdy dłuższy od poprzedniego. Po każdym w umyśle Davida pozostawały jeszcze bardziej dziwne obrazy: zamek z powiewającymi na murach sztandarami, las z drzewami, z których kory spływała czerwona krew, i zamglona postać, skulona i żałosna, która poruszała się w mroku tego świata, jakby na coś czekała. Ojciec zabrał Davida do ich lekarza rodzinnego, doktora Bensona, lecz ten nie potrafił powiedzieć, co z nim jest nie tak. Wysłał go do specjalisty w dużym szpitalu, który poświecił Davidowi w oczy latarką i zbadał jego czaszkę. Zadał mu kilka pytań, potem dużo więcej ojcu. Niektóre z nich dotyczyły matki Davida i jej śmierci. Kazał potem poczekać Davidowi na zewnątrz, a kiedy ojciec wyszedł z gabinetu, wyglądał na rozgniewanego. W ten sposób trafili do gabinetu doktora Moberleya.
Doktor Moberley był psychiatrą.
Na biurku sekretarki rozległ się brzęczyk. Skinęła głową w stronę kanapy.
– Może teraz wejść – powiedziała.
– Ruszaj – powiedział ojciec.
– Nie idziesz ze mną? – zapytał David.
Ojciec pokręcił głową i David zorientował się, że rozmawiał już z doktorem, może przez telefon.
– Chce porozmawiać z tobą w cztery oczy. Nie martw się. Będę tu na ciebie czekał.
David wszedł za sekretarką do drugiego pokoju. Był o wiele większy i bardziej dostojny niż poczekalnia. Stały w nim miękkie krzesła i kanapy, a ściany pokrywały półki z książkami, choć nie były to książki, jakie czytał David. Kiedy wszedł do pokoju, wydało mu się, że słyszy, jak rozmawiają. Nie rozumiał większości z tego, co mówiły, lecz mówiły b-a-r-d-z-o w-o-l-n-o, jakby to, co miały do przekazania było niezwykle ważne, lub osoba, do której przemawiały, była bardzo głupia. Niektóre z książek zdawały się kłócić między sobą tak, jak czasami robią to eksperci w radiu, kiedy zwracają się jeden do drugiego, próbując zaimponować swoją inteligencją.
Książki sprawiły, że David poczuł się nieswojo.
Nieduży mężczyzna ze szpakowatymi włosami i bródką siedział za zbyt wielkim jak dla niego, antycznym biurkiem. Nosił okulary w prostokątnych oprawkach ze złotym łańcuszkiem, żeby ich nie zgubić. Na szyi miał ciasno zawiązaną czerwono-czarną muszkę, a na sobie ciemny, workowaty garnitur.
– Witaj – powiedział. – Jestem doktor Moberley. A ty na pewno jesteś David.
David skinął głową. Doktor poprosił go, żeby usiadł, potem przerzucił kartki notatnika leżącego na biurku i skubiąc bródkę, przeczytał, co było na nich zapisane. Kiedy skończył, podniósł wzrok i zapytał Davida, jak się czuje. David odparł, że dobrze. Doktor zapytał, czy jest pewny. David odparł, że raczej tak. Lekarz oświadczył, że ojciec martwi się o niego. Zapytał, czy tęskni za matką. David nie odpowiedział. Doktor stwierdził, że niepokoją go ataki Davida i razem postarają się odkryć, co się za nimi kryje.
Lekarz podał Davidowi pudełko kredek i poprosił, żeby narysował dom. David wyjął ołówek i starannie narysował ściany i komin, potem dorysował okna i drzwi i zabrał się do rysowania dachówek. Był tym całkowicie pochłonięty, gdy doktor powiedział, że wystarczy. Spojrzał najpierw na rysunek, potem na Davida. Zapytał, czy nie przyszło mu do głowy, by skorzystać z kredek. David odparł, że rysunek nie jest skończony, i kiedy upora się i dachówkami, pokoloruje je na czerwono. Doktor Moberley zapytał go, b-a-r-d-z-o w-o-l-n-o jak jego książki, dlaczego dachówki są takie ważne.
David zaczął się zastanawiać, czy doktor Moberley jest prawdziwym lekarzem. Lekarze powinni być przecież bardzo mądrzy. A ten doktor nie wyglądał na zbyt mądrego. B-a-r-d-z-o w-o-l-n-o David wyjaśnił, że bez dachówek do środka dostanie się deszcz. Na swój sposób były więc równie ważne jak ściany. Doktor zapytał, czy David boi się deszczu. David odparł, że nie lubi moknąć. Na zewnątrz nie było to wcale takie złe, zwłaszcza jeśli było się odpowiednio ubranym, ale większość ludzi nie nosi przeciwdeszczowych ubrań w domu.
Doktor zmieszał się lekko.
Poprosił następnie Davida, żeby narysował drzewo. Raz jeszcze David wziął ołówek i pracowicie narysował gałęzie, po czym zaczął na każdej rysować liście. Był dopiero przy trzeciej, kiedy lekarz znów kazał mu przestać. Tym razem na jego twarzy pojawił się wyraz, jaki czasem gościł na twarzy ojca Davida, gdy udało mu się rozwiązać krzyżówkę w niedzielnej gazecie. Co prawda, nie zerwał się z krzesła i nie wykrzyknął „Aha!” z palcem uniesionym w powietrze, jak czynią czasem w komiksach szaleni naukowcy, ale nie mógł wyglądać na bardziej zadowolonego z siebie.
Zaraz potem doktor Moberley zadał Davidowi mnóstwo pytań o jego dom, matkę i ojca. Raz jeszcze zapytał o omdlenia, czy David cokolwiek z nich pamięta. Jak się czuł, zanim do nich doszło? Czy czuł coś dziwnego, zanim stracił przytomność? Czy potem bolała go głowa? A wcześniej? A może boli go teraz?
Zdaniem Davida, nie zadał jednak najważniejszego pytania. Doktor Moberley założył bowiem, że podczas ataków David traci przytomność całkowicie, a po jej odzyskaniu nic z nich nie pamięta. To nie była prawda. David zastanawiał się, czy nie powiedzieć lekarzowi o dziwnych krajobrazach, które oglądał podczas ataków, lecz doktor znów zaczął wypytywać go o matkę. A David nie chciał więcej rozmawiać o matce, a już na pewno nie z obcym człowiekiem. Doktor pytał też o Rose i co w stosunku do niej czuje. David nie wiedział, co odpowiedzieć. Nie lubił Rose i nie podobało mu się, gdy ojciec z nią przebywał, ale nie chciał o tym powiedzieć lekarzowi na wypadek, gdyby ten opowiedział o wszystkim ojcu.
Pod koniec sesji David zaczął płakać i wcale nie wiedział dlaczego. Płakał tak rozpaczliwie, że z jego nosa popłynęła krew, a jej widok przeraził go. Zaczął krzyczeć. Upadł na podłogę, w głowie rozbłysło mu białe światło, gdy zaczął się trząść. Uderzał pięściami w dywan i słyszał, jak książki cmokają z niezadowoleniem, kiedy doktor Moberley wezwał pomoc i do gabinetu wpadł ojciec. Potem wszystko dookoła pociemniało na kilka sekund. Tak się Davidowi zdawało, choć trwało to w rzeczywistości bardzo długo.
W ciemności David usłyszał kobiecy głos i pomyślał, że brzmi zupełnie jak głos matki. Zbliżyła się do niego jakaś postać. Nie była to jednak kobieta, lecz mężczyzna, zgarbiony, o pociągłej twarzy, który w końcu wyłonił się z mroku swojego świata.
Uśmiechał się.
III
O nowym domu, nowym dziecku i nowym królu
Dalej sprawy miały się tak.
Rose była w ciąży. Ojciec powiedział o tym Davidowi, kiedy jedli frytki nad Tamizą. Mijały ich łodzie, a w powietrzu unosił się mieszany zapach oleju i wodorostów. Był listopad 1939 roku. Na ulicach było więcej policjantów niż do tej pory, a mężczyzn w mundurach widać było wszędzie. Przy oknach leżały worki z piaskiem, a zwoje zwiniętego drutu kolczastego wyglądały jak straszliwe sprężyny.
W ogródkach niczym wielkie wieloryby wznosiły się schrony Andersona, w parkach wykopano rowy. Na każdej wolnej przestrzeni widniały białe plakaty przypominające o zaciemnieniu, zawierające proklamacje króla, instrukcje dla mieszkańców kraju ogarniętego wojną.
Większość kolegów i koleżanek Davida opuściła już miasto, zapełniając dworce kolejowe. Z brązowymi tabliczkami przyczepionymi do płaszczy dzieci wyjechały na farmy i do obcych miast. Ich nieobecność sprawiła, że miasto wydawało się bardziej puste, i wzmagała poczucie nerwowego oczekiwania, które rządziło życiem Wszystkich pozostałych na miejscu londyńczyków. Niebawem nadlecą bombowce i miasto nocą tonęło w absolutnych ciemnościach, by utrudnić im zadanie. Dzięki zaciemnieniu można było dostrzec kratery na księżycu, a niebo było usiane gwiazdami.
W drodze nad rzekę zobaczyli, jak w Hyde Parku dmuchają balony zaporowe. Bujały się one potem wysoko w powietrzu, przytrzymywane przez mocne stalowe liny. Liny miały zapobiec, by niemieckie samoloty nie leciały zbyt nisko, co z kolei oznaczało, że musiały zrzucać ładunki z większej wysokości. W ten sposób będą mniej dokładne i nie do końca pewne celu.
Balony miały kształt olbrzymich bomb. Ojciec powiedział, że to ironiczne, a David zapytał, co to oznacza. Ojciec wyjaśnił, że to po prostu zabawne – coś, co ma chronić miasto przed bombami i bombowcami, samo wygląda jak bomba. David skinął głową i przyznał w duchu, że to w istocie dziwne. Pomyślał o załogach niemieckich bombowców: o pilotach, którzy starali się uniknąć ognia artylerii przeciwlotniczej w dole i żołnierza, który skulony przy celowniku bombowym ogląda przewijające się w dole miasto. Ciekawiło go, czy ten człowiek przed zwolnieniem bomby myśli o ludziach siedzących w domach i fabrykach. Z powietrza Londyn wyglądał po prostu jak model miasta, z domami jak dla lalek i miniaturowymi drzewami na malutkich uliczkach. Może tylko w ten sposób można zwolnić bombę – udając, że to nie dzieje się naprawdę, że nikt nie spłonie i nie zginie, gdy ładunek eksploduje na ziemi.
David próbował wyobrazić sobie siebie w brytyjskim bombowcu – na przykład wellingtonie lub whitleyu – lecącym nad niemieckim miastem z bombami przygotowanymi do zrzutu. Czy byłby w stanie je zwolnić? W końcu toczy się wojna. Niemcy są źli. Wszyscy o tym wiedzą. To oni ją zaczęli. Wszystko przypominało bójkę na placu zabaw – jeśli ją zacząłeś, ponosiłeś winę i nie mogłeś się skarżyć na konsekwencje. David doszedł do wniosku, że zrzuciłby bomby, ale nie dopuszczałby do siebie myśli, że tam w dole mogli być ludzie. Tylko fabryki i stocznie, kształty rysujące się w ciemnościach. Wszyscy zatrudnieni w nich ludzie leżeliby bezpiecznie w łóżkach, kiedy bomby spadałyby na ziemię, zamieniając w gruzy ich miejsca pracy.
Nagle przyszła mu do głowy pewna myśl.
– Tato? Jeśli przez te balony Niemcy nie mogą dobrze celować, to ich bomby mogą spaść wszędzie, prawda? Będą próbowali trafić w fabryki, ale nie będzie im łatwo. Zrzucą je mimo wszystko i będą mieli nadzieję, że się uda. Nie wrócą do domu i nie przylecą następnej nocy tylko z powodu balonów?
Ojciec nie odpowiadał przez chwilę.
– Chyba jest im to obojętne – powiedział w końcu. – Chcą, żeby ludzie stracili ducha i nadzieję. Jeśli przy okazji zburzą fabryki samolotów i stocznie, tym lepiej. Tak właśnie działają niektórzy dranie. Starają się zmiękczyć wroga, zanim zadadzą mu ostateczny cios.
– Westchnął. – Musimy o czymś porozmawiać, David. O czymś ważnym.
Wracali właśnie z kolejnej sesji, podczas której doktor Moberley znów zapytał, czy David tęskni za matką. Jasne, że tęsknił. Głupie pytanie. Tęsknił za nią i był bardzo smutny z tego powodu. Nie potrzebował lekarza, żeby mu o tym powiedział. Przez większość czasu miał problemy, by zrozumieć, co doktor mówi, po części dlatego, że doktor używał bardzo trudnych słów, lecz przede wszystkim dlatego, że jego głos niemal całkowicie zagłuszało brzęczenie książek na półkach w gabinecie.
Dźwięki wydawane przez książki stawały się dla Davida coraz bardziej zrozumiałe. Rozumiał, że doktor Moberley nie słyszy ich tak jak on, bo inaczej nie mógłby pracować w swoim gabinecie. Pewnie by oszalał. Czasami, kiedy doktor zadawał aprobowane przez książki pytanie, szeptały zgodnie „Hmmmm”, jak męski chór ćwiczący pojedynczą nutę. Jeśli coś im się nie spodobało, mruczały obelgi pod jego adresem.
– Klaun!
– Szarlatan!
– Androny!
– Co za idiota!
Jedna z książek, z wygrawerowanym złotymi literami na okładce napisem, Jung”, zeźliła się tak straszliwie, że spadła z półki i leżała na dywanie, kipiąc ze złości. Doktor Moberley zdumiał się bardzo, gdy spadła. Davida kusiło, by wyznać mu, co mówiła, ale nie sądził, że to dobry pomysł. Raczej nie powinien mówić doktorowi, że słyszy rozmowy książek. Wiedział bowiem o ludziach, których „oddawano do zakładu”, bo „mieli nie po kolei w głowie”. David nie chciał, by oddano go do zakładu. Poza tym nie słyszał książek przez cały czas, tylko wtedy, gdy był zdenerwowany lub zły. Starał się zachować spokój, myśleć jak najczęściej o dobrych rzeczach, ale czasami było to trudne, szczególnie gdy był z doktorem Moberleyem lub Rose.
Teraz siedział nad rzeką, a cały jego świat miał się zmienić po raz kolejny.
– Będziesz miał braciszka albo siostrzyczkę – powiedział ojciec. – Rose oczekuje dziecka.
David przestał jeść frytki. Nagle straciły smak. Poczuł narastające w głowie ciśnienie i przez moment myślał, że spadnie z ławki lub przeżyje jeden z ataków, lecz jakoś udało mu się usiedzieć na miejscu.
– Ożenisz się z Rose? – zapytał.
– Raczej tak – odparł ojciec. Przed tygodniem David słyszał, jak ojciec rozmawia o tym z Rose, kiedy przyjechała z wizytą, a on już powinien być w łóżku. Siedział jednak na schodach i podsłuchiwał ich rozmowę. Robił to czasami, choć zawsze wracał do łóżka, kiedy rozmowa cichła, słyszał odgłos pocałunku lub gardłowy śmiech Rose. Kiedy ostatni raz podsłuchiwał, Rose mówiła o „ludziach” i o tym, jak ci „ludzie” gadają. Nie podobało jej się to, co mówili. Wtedy właśnie wypłynął temat małżeństwa, lecz David nic już nie usłyszał, bo ojciec wyszedł z pokoju, żeby postawić wodę na herbatę, i tylko cudem go nie zdemaskował. Myślał, że ojciec coś podejrzewa, bo chwilę później przyszedł na górę, by do niego zajrzeć. David zamknął oczy i udawał, że śpi, co chyba zadowoliło ojca, lecz był zbyt zdenerwowany, by znów wrócić na schody.
– Chcę tylko, żebyś wiedział, David – mówił ojciec – że cię kocham i to się nigdy nie zmieni, bez względu na to, z kim jeszcze będziemy dzielić nasze życie. Kochałem też twoją mamę i zawsze będę ją kochał, ale Rose bardzo mi pomogła w ciągu tych ostatnich kilku miesięcy. To bardzo miła osoba, David. Lubi cię. Postaraj się dać jej szansę, dobrze?
David nie odpowiedział. Przełknął ślinę. Zawsze chciał mieć brata lub siostrę, ale nie tak. Chciał ich mieć z mamą i tatą. To nie było w porządku. To nie będzie tak naprawdę jego brat ani siostra. Dziecko urodzi Rose. To nie będzie to samo.
Ojciec położył mu rękę na ramieniu.
– Masz coś do powiedzenia? – zapytał.
– Chciałbym teraz wrócić do domu – odparł David. Ojciec trzymał rękę na jego ramieniu jeszcze przez chwilę. Przygarbił się lekko, jakby ktoś upuścił z niego trochę powietrza.
– Dobrze – powiedział ze smutkiem. – Wracajmy do domu.
Sześć miesięcy później Rose urodziła chłopca, a David z ojcem wyprowadzili się z domu, w którym dorastał, i zamieszkali razem z Rose i nowym przyrodnim bratem Davida, Georgiem. Rose mieszkała we wspaniałym wielkim domu na północny zachód od Londynu. Dom był wysoki na trzy piętra, miał wielkie ogrody od frontu i z tyłu i otaczał go las. Ojciec powiedział Davidowi, że dom należy do jej rodziny od pokoleń i jest przynajmniej trzy razy większy od ich własnego. Początkowo David nie chciał się przeprowadzać, ale ojciec łagodnie wytłumaczył mu, dlaczego powinni to zrobić. Dom znajdował się bliżej jego nowego miejsca pracy, a z powodu wojny będzie musiał tam spędzać coraz więcej czasu. Jeśli zamieszkają bliżej, będzie mógł częściej widywać Davida, a może nawet przyjeżdżać czasem na lunch. Ojciec powiedział też, że w mieście będzie coraz bardziej niebezpiecznie. Niemieckie samoloty miały nadlecieć lada dzień, a choć ojciec był pewien, że Hitler w końcu zostanie pokonany, sprawy będą miały się coraz gorzej, zanim wszystko skończy się dobrze.
David nie był do końca pewny, czym ojciec się teraz zajmuje. Wiedział, że jest bardzo dobry w matematyce i że do niedawna był nauczycielem na dużym uniwersytecie. Zrezygnował jednak z tej posady i zaczął pracować dla rządu w starej wiejskiej rezydencji pod Londynem. W pobliżu znajdowały się koszary, żołnierze pełnili wartę przy bramie prowadzącej do budynku i patrolowali teren. Kiedy pytał ojca o pracę, zazwyczaj słyszał w odpowiedzi, że polega ona na sprawdzaniu cyfr dla rządu. Jednak w dzień przeprowadzki do domu Rose ojciec poczuł, że winien jest Davidowi coś więcej.
– Wiem, że lubisz różne historie i książki – powiedział, gdy za wynajętą do przeprowadzki ciężarówką wyjeżdżali z miasta. – Podejrzewam, że zastanawiasz się, dlaczego ja za nimi nie przepadam tak jak ty. Na swój sposób jednak je lubię, bo stanowią część mojej pracy. Wiesz, że czasami historia pozornie opowiada o jednej rzeczy, ale tak naprawdę chodzi w niej o coś zupełnie innego? Jest w niej ukryte jakieś znaczenie i trzeba je stamtąd wydobyć?
– Jak historie w Biblii – odparł David. W niedziele pastor często tłumaczył opisaną w Biblii historię, którą przed chwilą odczytano. David nie zawsze słuchał, bo pastor był nudny, ale zaskakiwało go, co potrafi wyczytać w historiach, które Davidowi wydawały się bardzo proste. W istocie pastor komplikował je jeszcze bardziej, prawdopodobnie dlatego, że pozwalało mu to mówić o wiele dłużej. David nie przejmował się zbytnio kościołem. Nadal był zły na Boga za to, co się stało z jego matką i za wprowadzenie w jego życie Rose i Georgiego.
– Jednak czasami ukryte znaczenie historii nie jest przeznaczone dla wszystkich – ciągnął ojciec – tylko dla garstki ludzi i dlatego ukrywa się je bardzo starannie. Można to zrobić za pomocą słów lub liczb, a czasami o bu tych rzeczy naraz, cel jednak pozostaje taki sam. Ma to utrudnić odczytanie historii wszystkim postronnym osobom. Jeśli nie znasz kodu, nie znajdziesz znaczenia. Niemcy używają kodów, by przesyłać wiadomości. My też. Niektóre z nich są bardzo skomplikowane, inne wydają się bardzo proste, choć czasami te proste są najbardziej skomplikowane. Ktoś musi je odkryć i tym właśnie się zajmuję. Próbuję zrozumieć ukryte znaczenie historii pisanych przez ludzi, którzy nie chcą, żebym je zrozumiał.
Odwrócił się do Davida i położył mu rękę na ramieniu.
– Powierzam ci ten sekret – powiedział. – Nigdy nie wolno ci nikomu powiedzieć, czym się zajmuję.
Położył palec na ustach.
– Ściśle tajne, staruszku.
David powtórzył jego gest.
– Ściśle tajne – powtórzył jak echo.
Jechali dalej.
Niewielki, niski pokój Davida znajdował się na samej górze. Rose wybrała go dla niego, bo pełno tam było książek i półek. David próbował znaleźć dla swoich książek jak najlepsze miejsce obok innych, dużo starszych i dziwniejszych tomów. W końcu zdecydował się ustawić je według rozmiaru i koloru okładki, bo tak wyglądały dużo lepiej. Oznaczało to, że jego własne książki wymieszały się z tymi, które już tam były. W ten sposób jeden ze zbiorów baśni wylądował pomiędzy historią komunizmu i opisami ostatnich bitew pierwszej wojny światowej. David próbował przeczytać fragment historii komunizmu, głównie dlatego, że nie do końca wiedział, co to takiego ten komunizm (poza faktem, że ojciec uważał go za coś bardzo złego). Udało mu się przebrnąć przez trzy strony, zanim zupełnie się znudził. Wywody na temat robotniczej własności środków produkcji” i „wyzysku kapitalistów” niemal go uśpiły. Historia pierwszej wojny światowej okazała się nieco lepsza, głównie dzięki zdjęciom starych czołgów, które ktoś wyciął z ilustrowanego magazynu i powkładał między kartki. David znalazł też nudny podręcznik do nauki francuskiego słownictwa, książkę o imperium rzymskim, która zawierała kilka bardzo ciekawych ilustracji i z lubością opisywała okrucieństwo Rzymian w stosunku do innych ludów oraz straszne sposoby, w jakie te ludy mściły się na Rzymianach.
Należący do Davida zbiór mitów greckich miał ten sam rozmiar i kolor co stojący obok tom poezji i czasami przez pomyłkę zdejmował go z półki. Niektóre wiersze nie były wcale takie złe. Jeden z nich opowiadał o kimś podobnym do rycerza – z tą różnicą, że w wierszu nazywał się „Childe” – który poszukiwał mrocznej wieży i skrywanego przez nią sekretu. Wiersz nie kończył się jak należy. Rycerz docierał do wieży i tyle. David chciał wiedzieć, co się tam znajdowało i co się stało z rycerzem, ale poeta najwyraźniej uznał, że to wcale nie jest ważne. David zaczął się zastanawiać nad ludźmi, którzy piszą wiersze. Każdy mógł się przekonać, że wiersz tak naprawdę robił się ciekawy dopiero wtedy, gdy rycerz docierał do wieży, ale w tym właśnie momencie poeta postanowił go skończyć i napisać coś innego. Może chciał później do niego wrócić i po prostu zapomniał albo nie potrafił wymyślić zamieszkującego wieżę potwora, który wywierałby odpowiednio straszliwe wrażenie. David wyobraził sobie poetę otoczonego kartkami papieru z mnóstwem pomysłów na stwory, które po kolei przekreślał.
Wilkołak.
Smok.
Naprawdę wielki smok.
Czarownica.
Naprawdę wielka czarownica.
Mała czarownica.
David próbował nadać kształt bestii czającej się w sercu wiersza, lecz nie potrafił. Było to o wiele trudniejsze, niż się wydawało, bo nic nie pasowało. Udało mu się jedynie stworzyć niejasny kształt, który czaił się w pokrytych pajęczyną zakamarkach jego wyobraźni, gdzie kryły się wszystkie rzeczy, które budziły w nim lęk w ciemności.
W chwili, gdy zaczął zapełniać puste miejsca na półkach, uświadomił sobie, że w pokoju zaszła pewna zmiana. Nowe książki wyglądały na zakłopotane, gdy stanęły obok dzieł z przeszłości. Ich wygląd budził grozę i przemawiały do Davida niegrzecznym, dudniącym tonem. Stare tomy oprawione były w cielęcą skórę, a niektóre zawierały wiedzę dawno już zapomnianą albo uznaną za błędną, kiedy dzięki nauce i odkryciom poznano nowe prawdy. Książki zawierające tę starą wiedzę nigdy nie pogodziły się z umniejszeniem swojej wartości. Zajmowały teraz miejsce niższe od opowieści, bo te z założenia – przynajmniej na pewnym etapie – były wytworem fantazji, a one przecież narodziły się dla wyższych celów. Mężczyźni i kobiety ciężko pracowali nad ich powstaniem, wypełniając je sumą swojej wiedzy o świecie. Fakt, że się pomylili i że poczynione przez nich założenia były teraz w większości wypadków bezwartościowe, okazały się dla książek nie do zniesienia.
Wielka księga, która utrzymywała, że koniec świata obliczony na podstawie wnikliwych studiów nad Biblią nastąpi w 1783 roku, niemal postradała rozum i nie chciała uwierzyć, że obecna data jest późniejsza niż 1782. Dopuszczenie tego faktu byłoby równoznaczne z przyznaniem, że jej treść zawiera błędy i w związku z tym może być uznawana wyłącznie za ciekawostkę. Cienka książka opowiadająca o cywilizacji na Marsie, napisana przez człowieka z wielkim teleskopem i bystrym okiem, które dostrzegło niewidzialne kanały, paplała nieustannie o tym, że Marsjanie skryli się pod powierzchnią i budują w tajemnicy wielkie silniki. Zajmowała obecnie miejsce pomiędzy kilkoma książkami o języku migowym dla głuchych, które Bogu dzięki nie słyszały nic, co do nich mówiono.
David odkrył jednak także książki podobne do jego własnych. Były to grube, ilustrowane zbiory baśni i ludowych opowieści, w których kolory nadal były żywe i bogate. W pierwszych dniach, które spędził w nowym domu, David zwrócił uwagę właśnie na nie, leżąc na ławeczce pod oknem. Spoglądał od czasu do czasu na rozciągający się w dole las, jakby oczekiwał, że pojawią się tam nagle wilki, czarownice i ogry. Opisy w książkach pasowały tak idealnie do lasu otaczającego dom, że aż trudno było uwierzyć, że to nie jeden i ten sam las. Wrażenie to potęgował charakter książek, jako że niektóre historie dopisano ręcznie, a towarzyszące im rysunki stworzyła obdarzona talentem ręka. David nie znalazł w książkach żadnego nazwiska, które pomogłoby mu zidentyfikować autora tych dodatków. Część z tych opowieści była mu nieznana, zachowywały jednak w sobie echa historii, które znał niemal na pamięć.
W jednej z nich zaklęcie rzucone przez czarownika zmuszało księżniczkę do tańczenia przez całą noc i przesypiania całego dnia. Nie została jednak ocalona przez księcia lub mądrego służącego, lecz umarła, a jej duch tak długo dręczył czarownika, aż wskoczył w wielką otchłań w ziemi i zginął w płomieniach. Mała dziewczynka, która szła przez las, spotkała złego wilka, a kiedy zaczęła uciekać, napotkała leśniczego z siekierą. W tej historii jednak leśniczy nie zabił wilka i nie odprowadził dziewczynki do rodziców. Nie, nic z tych rzeczy. Odciął wilkowi głowę, a potem zabrał dziewczynkę do swojej chaty ukrytej w najciemniejszej gęstwinie lasu i trzymał ją tam tak długo, aż urosła i mógł się z nią ożenić. Poślubił ją podczas ceremonii, której przewodziła sowa, mimo że dziewczynka przez wszystkie lata niewoli nie przestawała płakać z tęsknoty za rodzicami. Miała z nim dzieci, a leśniczy uczył je polować na wilki i łapać ludzi, którzy zabłądzili w lesie. Kazał im zabijać mężczyzn i opróżniać ich kieszenie z cennych rzeczy, a kobiety przyprowadzać do domu.
David czytał opowieści w dzień i w nocy, okrywając się kocem, bo w domu Rose nigdy nie było ciepło. Wiatr wciskał się przez szpary w okiennych framugach i wypaczone drzwi i z szelestem przewracał kartki książek, jakby szukał w nich informacji niezbędnych do swoich własnych celów. Wielkie pnącza bluszczu, który obrastał dom od frontu i z tyłu, przez lata przebiły się przez ściany, tak że drobne wąsy wypełzały przy suficie w rogach pokoju Davida i przyczepiały się pod parapetem. Początkowo próbował obcinać je nożyczkami, wyrzucając pędy do kosza, ale po kilku dniach bluszcz wracał. Wydawał się jeszcze grubszy i dłuższy i przyczepiał się jeszcze mocniej do drewna i tynku. W szczelinach ścian mieszkały też robaki, więc granica pomiędzy światem naturalnym i wewnętrznym światem domu zatarła się i pozostała nieokreślona. David znalazł w szafie całą kolonię żuków, a w szufladzie ze skarpetkami zamieszkały skorki. Nocą słyszał za deskami chrobotanie myszy. Wyglądało to zupełnie tak, jakby natura chciała przejąć pokój na własność.
Co gorsza, coraz częściej śniła mu się w nocy postać, którą nazwał Garbusem, przemierzająca lasy bardzo podobne do tego, który rozciągał się za jego oknem. Garbus podchodził bardzo blisko do linii drzew, wpatrując się w rozległą przestrzeń zielonego trawnika, na którym stał dom zupełnie podobny do domu Rose. We śnie przemawiał do Davida. Uśmiechał się szyderczo, a jego słowa nie miały dla Davida żadnego sensu.
– Czekamy – mówił. – Witaj, Wasza Wysokość. Niech żyje nowy król!
IV
O Jonathanie Tulveyu, Billym Goldingu i ludziach, którzy mieszkają przy torach
Pokój Davida wyglądał bardzo dziwacznie. Niedbale zbudowany niski sufit tu i tam opadał zupełnie nieoczekiwanie, tworząc zakątki dla pracowitych pająków, które snuły tam swoje pajęczyny. Pragnąc dotrzeć do mrocznych zakamarków biblioteczki, David nieraz znajdował we włosach i na twarzy jedwabne nitki pajęczych sieci. Oczywiście, w takich przypadkach właściciel pajęczyny natychmiast pędził do kąta i czaił się tam złowrogo, pogrążony w rozmyślaniach o pajęczej zemście. W jednym rogu pokoju stała drewniana skrzynia na zabawki, a w drugim wielka szafa. Pomiędzy nimi znajdowała się komoda z lustrem na blacie. Pokój pomalowano na jasnoniebiesko, więc w pogodny dzień wyglądał, jakby stanowił część świata zewnętrznego. Wrażenie to pogłębiały pędy bluszczu przebijające się przez ściany i robaki, które dostarczały pożywienia pająkom.
Jedyne niewielkie okno wychodziło na trawnik i las. Stojąc na ławeczce pod oknem, David widział wieżę kościoła i dachy domów w pobliskiej wiosce. Londyn leżał na południu, lecz równie dobrze mógł się znajdować na Antarktydzie, gdyż drzewa i las całkowicie odgradzały dom od świata zewnętrznego. David najbardziej lubił czytać właśnie na ławeczce pod oknem. Książki nadal szeptały i rozmawiały między sobą, ale teraz – jeśli był w odpowiednim nastroju – potrafił uciszyć je jednym słowem. Poza tym starały się zachowywać milczenie, gdy czytał. Zupełnie jakby były szczęśliwe, gdy pochłaniał opowieści.
Raz jeszcze nadeszło lato, więc David miał mnóstwo czasu do czytania. Ojciec usiłował go zachęcić, by zaprzyjaźnił się z dziećmi z sąsiedztwa – niektóre z nich ewakuowano z Londynu. David jednak nie miał ochoty utrzymywać z nimi żadnych kontaktów. One z kolei dostrzegały w nim smutek i rezerwę i trzymały się na dystans. Miejsce kolegów zajęły książki. Fascynację Davida budziły przede wszystkim stare zbiory baśni, dziwne i złowieszcze, z ręcznymi dopiskami i nowymi rysunkami. Nadal przypominały mu matkę, lecz w dobry sposób, a wszystko, co przypominało matkę, pozwalało mu również utrzymywać dystans w stosunku do Rose i jej syna Georgiego. Kiedy nie czytał, ławeczka pod oknem stawała się idealnym miejscem do obserwowania innego ciekawego zakątka posiadłości – starego ogrodu położonego na niższej części trawnika blisko linii drzew.
Ogród wyglądał trochę jak pusty basen – do prostokąta zieleni otoczonego przez wyłożoną kamieniami ścieżkę prowadziły cztery kamienne stopnie. Trawę kosił regularnie ogrodnik, pan Briggs, który przychodził co czwartek, by zająć się roślinami i pomóc naturze tam, gdzie pomocy potrzebowała, lecz kamienne części starego ogrodu przedstawiały żałosny widok. W murach pojawiły się grube szczeliny, a w jednym rogu mur skruszył się zupełnie. Powstała w ten sposób dziura była na tyle duża, że David mógł się przez nią przecisnąć, gdyby tylko zechciał. Nigdy jednak nie posunął się dalej niż do wsunięcia w nią głowy. Za murem było ciemno i unosił się zapach stęchlizny. Słychać też było szuranie najróżniejszych stworzeń, które wolały kryć się przed ludźmi. Ojciec zasugerował, że w starym ogrodzie można doskonale urządzić schron przeciwlotniczy, jeśli okaże się niezbędny, ale na razie ograniczył się do zgromadzenia w ogrodowej szopie worków z piaskiem i płatów blachy falistej. Denerwowało to pana Briggsa, który teraz musiał się przeciskać obok nich, gdy tylko chciał się dostać do swoich narzędzi. Stary ogród stał się ulubioną kryjówką Davida, zwłaszcza gdy chciał uciec od szeptu książek lub od Rose, która stale – w najlepszej wierze – wtrącała się do jego spraw.
Stosunki Davida z Rose nie układały się najlepiej. Zawsze starał się być grzeczny, bo prosił go o to ojciec, ale nie lubił jej i nie mógł znieść myśli, że stała się częścią jego świata. Nie chodziło wcale o to, że zajęła – lub próbowała zająć – miejsce jego matki, choć samo to już było wystarczająco okropne. Irytowały go jej wysiłki, by gotować na kolację jego ulubione potrawy, mimo wynikających z racjonowania żywności ograniczeń. Chciała, by ją polubił, a przez to nie lubił jej jeszcze bardziej.
David był też przekonany, że jej obecność wymazywała z pamięci ojca wspomnienia o matce. Pochłonięty Rose i ich nowym dzieckiem już o niej zapominał. Mały Georgie był bardzo wymagającym dzieckiem. Dużo płakał i stale coś mu dolegało, więc miejscowy doktor był w domu stałym gościem. Ojciec i Rose nie widzieli poza Georgiem świata, mimo że zarywali przez niego niemal każdą noc, a rankiem byli podenerwowani i zmęczeni. W efekcie coraz częściej pozostawiali Davida samemu sobie. A on był jednocześnie wdzięczny za wolność, jaką to ze sobą niosło, i zły z powodu braku zainteresowania z ich strony. Ale dzięki temu miał więcej czasu na czytanie, a to wcale nie było takie złe.
Wraz z rosnącą fascynacją starymi książkami David zapragnął dowiedzieć się, do kogo wcześniej należały, bo z pewnością ich poprzedni właściciel był bardzo do niego podobny. Znalazł przynajmniej nazwisko, Jonathan Tulvey, napisane na wewnętrznej stronie okładki dwóch książek i postanowił rozpocząć dalsze poszukiwania.
Pewnego dnia przełknął swoją niechęć do Rose i zszedł do kuchni, gdzie pracowała. Pani Briggs, gospodyni i żona ogrodnika, pojechała z wizytą do siostry mieszkającej w Eastbourne, więc Rose musiała zająć się obowiązkami domowymi. W zagrodzie za oknem gdakały kury. David pomógł wcześniej panu Briggsowi nakarmić je i sprawdzić, czy króliki nie poczyniły żadnych szkód w ogródku warzywnym. Sprawdzili też, czy w ogrodzeniu nie ma żadnych dziur, przez które mógłby się przedostać lis. Tydzień wcześniej pan Briggs złapał lisa w pułapkę w pobliżu domu. Metalowy zacisk niemal odciął zwierzęciu głowę i David powiedział, że mu go żal. Pan Briggs zbeształ go i wyjaśnił, że jeden lis zabiłby wszystkie kury, gdyby tylko przedostał się przez ogrodzenie. Jednak widok martwego zwierzęcia nie dawał Davidowi spokoju; stale miał przed oczami język przygryziony przez drobne, ostre zęby i futerko wydarte w miejscu, gdzie lis zębami próbował uwolnić się z pułapki.
David zrobił sobie szklankę lemoniady, po czym usiadł u szczytu stołu i zapytał Rose, jak się miewa. Rose Przestała myć naczynia i odwróciła się, by z nim porozmawiać. Aż pokraśniała z radości i ze zdziwienia. David zaplanował, że postara się być bardzo miły, mając nadzieję, że zdoła z niej coś wyciągnąć. Ich wcześniejsze rozmowy ograniczały się wyłącznie do jedzenia, pory chodzenia spać lub do rzucanych gburowatym tonem monosylab, więc Rose natychmiast skorzystała z okazji, by przerzucić mosty nad dzielącą ich przepaścią. W efekcie aktorskie talenty Davida nie zostały wystawione na zbyt wielką próbę. Rose wytarła dłonie w ścierkę do naczyń i usiadła obok niego.
– Dobrze, dziękuję – powiedziała. – Jestem trochę zmęczona Georgiem i domowymi obowiązkami, ale to minie. Mamy za sobą trochę dziwny czas. Jestem pewna, że tak samo to odczuwasz. Nagle znaleźliśmy się we czwórkę w jednym domu. Ale cieszę się, że tu jesteś. Ten dom jest za duży dla jednej osoby, ale moi rodzice chcieli, by pozostał w rodzinie. Był dla nich… ważny.
– Dlaczego? – zapytał David. Starał się nie okazać zbyt wielkiego zainteresowania. Nie chciał, żeby Rose uznała, że rozmawia z nią tylko dlatego, że chce dowiedzieć się czegoś więcej o domu, a zwłaszcza o swoim pokoju i znajdujących się tam książkach.
– Ten dom jest w naszej rodzinie od bardzo dawna. Zbudowali go moi dziadkowie i mieszkali tu ze swoimi dziećmi. Mieli nadzieję, że pozostanie w rodzinie i że zawsze będą mieszkać w nim dzieci.
– Czy to do nich należały książki w moim pokoju? – zapytał David.
– Niektóre tak – odparła Rose. – Inne należały do ich dzieci: mojego ojca, jego siostry i…
Zawiesiła głos.
– Jonathana? – podpowiedział David, a Rose skinęła głową.
Zasmuciła się.
– Tak. Do Jonathana. Skąd znasz jego imię?
– Znalazłem je w jednej z książek. Zastanawiałem się, kto to taki.
– Był moim stryjem, starszym bratem mojego ojca, ale nigdy go nie poznałam. Twój pokój należał kiedyś do niego, podobnie jak większość książek. Przykro mi, jeśli nie jesteś zadowolony. Myślałam, że ci się spodoba. Wiem, że trochę tam ciemno, ale jest tyle półek i oczywiście są książki. Powinnam była lepiej to przemyśleć.
David strapił się.
– Ale dlaczego? Pokój bardzo mi się podoba, książki też.
Rose odwróciła się.
– Nic takiego – powiedziała. – Nieważne.
– Nie – odparł David. – Proszę, powiedz mi.
Rose ustąpiła.
– Jonathan zniknął. Miał zaledwie czternaście lat. To było dawno temu i moi rodzice nic nie zmienili w jego pokoju w nadziei, że kiedyś wróci. Ale nie wrócił. Zniknęła z nim jeszcze mała dziewczynka. Miała na imię Anna i była córką przyjaciela dziadka. On razem z żoną zginął w pożarze i dziadek zabrał Annę do siebie. Miała siedem lat. Dziadek doszedł do wniosku, że Jonathanowi przyda się siostrzyczka, a Annie starszy brat, który będzie się nią opiekował. Tak więc musieli oddalić się od domu, zabłądzić, sama nie wiem, coś musiało się stać, bo już nigdy nikt ich nie widział. To bardzo, bardzo smutna historia. Szukali ich niezwykle długo. Przeczesywali las i rzekę, wypytywali o nich w pobliskich miasteczkach. Pojechali nawet do Londynu i gdzie tylko się dało, porozwieszali ich portrety i rysopisy, ale nigdy nie zgłosił się nikt z informacją, że ich widział.
Po pewnym czasie na świat przyszła jeszcze dwójka dzieci, mój ojciec i jego siostra Katherine, ale moi dziadkowie nigdy nie zapomnieli Jonathana i nigdy nie porzucili nadziei, że razem z Anną wróci kiedyś do domu. Zwłaszcza dziadek nigdy nie doszedł do siebie po tej stracie. Obwiniał się o to, co się wydarzyło. Myślę, że wyrzucał sobie, że lepiej ich nie pilnował. Chyba właśnie dlatego młodo umarł. Kiedy umierała babka, poprosiła mojego ojca, żeby niczego w pokoju nie ruszał i zostawił książki na swoich miejscach na wypadek, gdyby Jonathan powrócił. Nigdy nie straciła nadziei. Troszczyła się też bardzo o Annę, ale Jonathan był jej najstarszym synem i nie było chyba dnia, żeby nie wyglądała przez okno swojego pokoju w nadziei, że zobaczy, jak idzie ścieżką w ogrodzie. Byłby oczywiście starszy, ale wciąż pozostałby jej synem i opowiedziałby jakąś cudowną historię, która wytłumaczyłaby jego zniknięcie.
Mój ojciec zrobił, o co go prosiła: zostawił książki na swoim miejscu, a później, kiedy zmarli moi rodzice, ja też tak zrobiłam. Zawsze chciałam mieć swoją rodzinę i przypuszczam… czuję, że Jonathan, który tak bardzo kochał swoje książki, cieszyłby się, wiedząc, że jakiś inny chłopiec lub dziewczynka mieszkający w tym pokoju też je pokochają. To lepsze niż zostawić je, by niszczały nieczytane. Teraz pokój należy do ciebie, ale jeśli chcesz się przenieść do innego, nie ma sprawy. Mamy mnóstwo miejsca.
– Jaki był Jonathan? Czy dziadek opowiadał ci o nim?
Rose zamyśliła się.
– Byłam tak samo ciekawa jak ty i pytałam o niego dziadka. Można powiedzieć, że prowadziłam swoje prywatne śledztwo. Dziadek powiedział, że był bardzo cichy. Lubił czytać jak ty. W pewnym sensie to zabawne: uwielbiał baśnie, ale się ich bał, a do jego ulubionych należały te, które przerażały go najbardziej. Bał się wilków. Pamiętam, że dziadek powiedział mi o tym pewnego dnia. Jonathanowi śniły się koszmary, w których ścigały go wilki i to wcale nie takie zwyczajne. Ponieważ pochodziły z baśni, które czytał, potrafiły mówić. Wilki z jego snów były mądre i niebezpieczne. Dziadek próbował zabierać mu książki, bo te koszmary były naprawdę okropne, ale Jonathan nie mógł bez nich żyć, więc w końcu dziadek zawsze ustępował i oddawał mu książki. Niektóre były bardzo stare. Były już stare, gdy należały do Jonathana. Podejrzewam, że kilka z nich mogło być bardzo cennych, ale dawno temu ktoś w nich coś napisał. Można tam znaleźć dopiski i rysunki, które zupełnie do nich nie pasują. Dziadek sądził, że to pewnie dzieło człowieka, który sprzedał mu książki. Był księgarzem w Londynie i bardzo dziwnym człowiekiem. Sprzedawał mnóstwo książek dla dzieci, ale za dziećmi chyba nie przepadał. Wydaje mi się, że lubił je straszyć.
Rose wyglądała przez okno, zatopiona we wspomnieniach o dziadku i zaginionym stryju.
– Dziadek wrócił do tej księgarni po zaginięciu Jonathana i Anny. Pomyślał chyba, że ludzie mający dzieci przychodzą tam po książki i może oni albo ich dzieci coś wiedzą o tym tajemniczym zniknięciu. Ale kiedy dotarł na miejsce, księgarni już nie było. Okna były zabite deskami. Nikt tam nie mieszkał ani nie pracował i nikt nie potrafił mu powiedzieć, co się stało z drobnym człowieczkiem, który był właścicielem. Może umarł. Dziadek powiedział, że był bardzo stary. Bardzo stary i bardzo dziwny.
Nagły dzwonek do drzwi przerwał harmonię łączącą Davida i Rose. Zjawił się listonosz i Rose wyszła, by się z nim przywitać. Kiedy wróciła, zapytała Davida, czy chciałby coś zjeść, ale odmówił. Już zaczynał być zły na siebie, że zbliżył się do Rose, nawet jeśli w efekcie czegoś się dowiedział. Nie chciał, żeby pomyślała, że teraz wszystko między nimi jest w porządku, bo wcale tak nie było. O nie. Zostawił ją samą w kuchni i wrócił do swojego pokoju.
Po drodze zajrzał do Georgiego. Malec spał smacznie w swoim łóżeczku. Obok leżała wielka maska gazowa dla dzieci i miechy pompujące do niej powietrze. David próbował przekonywać samego siebie, że Georgie nie zjawił się tu z własnej woli. Nie prosił się na ten świat. Mimo to David nie potrafił odnaleźć w sobie cieplejszych uczuć dla malca i za każdym razem, gdy widział, jak ojciec tuli go w ramionach, coś w nim pękało. Był symbolem całego zła, wszystkich zmian. Kiedy zmarła jego matka, zostali z ojcem tylko we dwóch i stali się sobie dużo bliżsi, bo mogli polegać tylko na sobie. Teraz ojciec miał Rose i nowego syna. A David nie miał nikogo innego. Był sam.
Zostawił malca i wrócił na swoje poddasze, gdzie spędził całe popołudnie, przerzucając stare książki Jonathana Tulveya. Siedział na ławeczce pod oknem i myślał, że kiedyś, dawno temu, siadywał tu Jonathan. Chodził po tych samych korytarzach, jadał w tej samej kuchni, bawił się w tym samym salonie, a nawet sypiał w tym samym łóżku. Być może gdzieś tam w innym czasie nadal to wszystko robi i razem z Davidem zajmują to samo miejsce. Jonathan przemyka niewidzialny jak duch przez świat Davida, nieświadom, że co noc dzieli łóżko z zupełnie mu obcym chłopcem. Na samą myśl o tym David zadrżał, lecz jednocześnie sprawiło mu to przyjemność. Miło było pomyśleć, że takie niezwykłe więzy mogą łączyć dwóch chłopców tak bardzo do siebie podobnych.
David zaczął się zastanawiać, co mogło się przydarzyć Jonathanowi i małej Annie. Może uciekli z domu? David był już dość duży, by zrozumieć ogromną różnicę pomiędzy ucieczką opisywaną w książkach a tym, co może się naprawdę przydarzyć czternastoletniemu chłopcu z siedmioletnią dziewczynką. Nie minęłoby zbyt dużo czasu, kiedy ogarnęłoby ich zmęczenie i głód, a jeśli nawet coś zmusiło ich do ucieczki, to na pewno szybko by jej pożałowali. Ojciec powiedział Davidowi, że jeśli kiedykolwiek się zgubi, ma znaleźć policjanta lub poprosić kogoś dorosłego, żeby go do niego zaprowadził. Nie wolno mu było jednak podchodzić do samotnych mężczyzn. Zawsze miał zwrócić się do kobiety lub pary, najlepiej z własnymi dziećmi. Nigdy dość ostrożności, powiedział ojciec. Czy to właśnie przydarzyło się Jonathanowi i Annie? Czy zaczęli rozmawiać z niewłaściwą osobą, która nie chciała pomóc im wrócić do domu, lecz jeszcze bardziej ich od tego domu odciągnęła i ukryła w miejscu, w którym nikt nie mógł ich odnaleźć? Dlaczego ktoś miałby zrobić coś takiego?
David leżał na łóżku. Wiedział, że istnieje odpowiedź na to pytanie. Zanim jego matkę zabrano w końcu do nie-całkiem-szpitala, usłyszał, jak rozmawia z ojcem o śmierci Billy’ego Goldinga – chłopca, który mieszkał niedaleko i zniknął pewnego dnia w drodze ze szkoły. Billy nie chodził do szkoły Davida i nie należał do grona jego kolegów, lecz David wiedział, jak wygląda, bo był doskonałym piłkarzem i w sobotnie poranki grywał w parku w piłkę. Ludzie mówili, że jakiś człowiek z Arsenału rozmawiał już z panem Goldingiem, by Billy wstąpił do klubu, gdy będzie starszy, ale ktoś inny powiedział, że to nieprawda i Billy sam to wszystko wymyślił. Potem Billy zaginął i policja zjawiała się w parku przez dwie soboty z rzędu, żeby porozmawiać ze wszystkimi, którzy mogli cokolwiek o nim wiedzieć. Rozmawiali też z Davidem i jego ojcem, ale David nie mógł im pomóc i po tej drugiej sobocie policja nie przyjechała już więcej do parku.
Kilka dni później David usłyszał w szkole, że ciało Billy’ego Goldinga znaleziono przy torach.
Tamtego wieczoru, gdy szykował się do łóżka, usłyszał, jak rodzice rozmawiają w sypialni, i tak właśnie dowiedział się, że ciało Billy’ego było nagie i że policja aresztowała mężczyznę, który mieszkał ze swoją matką w schludnym domku nieopodal miejsca, w którym znaleziono ciało. Ze sposobu, w jaki mówili o tym zdarzeniu, David zrozumiał, że coś bardzo złego spotkało Billy’ego przed śmiercią, coś, w co zamieszany był mężczyzna ze schludnego domku.
Tamtego wieczoru matka zdobyła się na szczególny wysiłek i przeszła ze swojego pokoju, by ucałować Davida na dobranoc. Objęła go bardzo mocno i raz jeszcze przestrzegła, żeby nie rozmawiał z obcymi mężczyznami. Powiedziała, że zawsze musi wracać ze szkoły prosto do domu, a jeśli podejdzie do niego obcy i poczęstuje go cukierkami albo obieca, że da mu gołębia, jeśli tylko David z nim pójdzie, to ma ruszyć jak najszybciej przed siebie, a jeśli mężczyzna będzie szedł za nim, to ma wejść do pierwszego mijanego domu i powiedzieć, co się dzieje. Nigdy, przenigdy nie wolno mu iść nigdzie z obcym mężczyzną, bez względu na to, co będzie mu obiecywał. David obiecał, że nigdy tego nie zrobi. Kiedy składał matce obietnicę, przemknęło mu przez myśl pewne pytanie, ale nie zadał go. Matka już i tak wyglądała na zmartwioną, a on nie chciał martwić jej jeszcze bardziej, bo to mogło się skończyć całkowitym zakazem wychodzenia z domu, żeby się pobawić. Pytanie pozostało jednak w jego głowie na długo po tym, jak matka zgasiła światło, a on leżał sam w ciemnościach. Brzmiało ono:
„A jeśli zmusi mnie, żebym z nim poszedł?” Teraz, leżąc w innym pokoju, pomyślał o Jonathanie Tulveyu i Annie i zaczął się zastanawiać, czy mężczyzna ze schludnego domku, który mieszkał ze swoją matką i nosił w kieszeni słodycze, zmusił ich, żeby poszli razem z nim nad tory.
Leżąc tak w ciemnościach, długo rozmyślał o tym wszystkim.
Wieczorem przy kolacji ojciec znów mówił o wojnie. Dla Davida było to jednak nadal puste pojęcie. Wszystkie walki toczyły się bardzo daleko i tylko czasem oglądali je w kronikach filmowych, kiedy szli do kina. Wojna była o wiele bardziej nudna, niż oczekiwał. Początkowo wszystko brzmiało emocjonująco, lecz rzeczywistość jak dotąd była całkiem inna. Eskadry spitfire’ów i hurricane’ów co prawda często przelatywały nad ich domem i nad Kanałem dochodziło do walk powietrznych. Niemieckie bombowce raz po raz prowadziły naloty na leżące na południu lotniska, a nawet zrzucały bomby na kościół St Giles Cripplegate na East Endzie (co pan Briggs określił jako „typowo nazistowskie zachowanie”, a ojciec Davida już bez zbytnich emocji opisał jako nieudaną próbę zniszczenia rafinerii Thameshaven). Pomimo to David czuł, że wszystko dzieje się bardzo daleko, na pewno nie w starym ogrodzie na tyłach domu. W Londynie ludzie zabierali na pamiątkę rzeczy z rozbitych niemieckich samolotów, mimo że nikomu nie wolno było podchodzić do wraków, a niemieccy piloci, którzy się z nich katapultowali, byli źródłem nieustającej rozrywki dla mieszkańców miasta. Tutaj, mimo że znajdowali się zaledwie osiemdziesiąt kilometrów od Londynu, było bardzo spokojnie.
Ojciec położył „Daily Express” obok talerza. Gazeta była teraz znacznie cieńsza, zredukowana do zaledwie sześciu stron. Ojciec wyjaśnił, że ma to związek z racjonowaniem papieru. „The Magnet” przestał wychodzić w lipcu, pozbawiając Davida kontaktu z przygodami Billy’ego Buntera, ale nadal co miesiąc wychodziła gazeta dla chłopców „Boy’s Own”, a co tydzień „Aircraft Spotter”, który David zawsze starannie układał obok książek dotyczących lotnictwa sił walczących.
– Pójdziesz walczyć? – zapytał ojca, gdy skończyli jeść.
– Nie sądzę – odparł ojciec. – Jestem bardziej potrzebny w mojej pracy.
– Ściśle tajne – powiedział David.
Ojciec uśmiechnął się.
– Tak, ściśle tajne.
David nadal odczuwał podniecenie na myśl, że ojciec może być szpiegiem albo przynajmniej dużo na temat szpiegów wie. Jak dotąd, była to jedyna interesująca część całej tej wojny.
Tamtej nocy David leżał w łóżku i obserwował wpadający przez okno blask księżyca. Niebo było czyste, a księżyc świecił wyjątkowo jasno. Po chwili zamknął oczy i śnił o wilkach, małych dziewczynkach i starym królu, który spał na swoim tronie w zrujnowanym zamku. Obok zamku biegły tory, a w wysokiej trawie rosnącej tuż przy nich poruszały się jakieś postacie. Był tam chłopiec, dziewczynka i Garbus. Nagle zniknęli pod ziemią i David poczuł zapach gumy do żucia i miętówek. Usłyszał też płacz dziewczynki, zanim jej głos został zagłuszony łoskotem nadjeżdżającego pociągu.
V
O intruzach i przemianach
Garbus przeszedł do świata Davida pod koniec września.
To było długie, pełne napięcia lato. Ojciec spędzał więcej godzin w pracy niż w domu, nie śpiąc czasem we własnym łóżku przez dwie lub trzy noce z rzędu. Często trudno było mu wrócić do domu po zmroku. Usunięto wszystkie znaki drogowe, by utrudnić Niemcom zadanie na wypadek inwazji, i ojciec Davida nieraz zgubił drogę, jadąc do domu za dnia. Jeśli spróbowałby jechać nocą z wyłączonymi światłami, kto wie, gdzie mógłby zakończyć podróż.
Rose z trudem znosiła macierzyństwo. David zastanawiał się, czy było to równie trudne dla jego matki i czy on sam był też tak wymagający jak Georgie. Miał nadzieję, że nie. Zestresowana Rose coraz gorzej tolerowała zachowanie Davida i jego nastroje. Prawie już ze sobą nie rozmawiali i David widział, że ojciec ma coraz mniej cierpliwości dla nich obojga. Dzień wcześniej przy kolacji wybuchnął, kiedy Rose wzięła do siebie niewinną uwagę Davida i zaczęli się kłócić.
– Dlaczego nie możecie się jakoś dogadać, zamiast stale wrzeszczeć?! – krzyknął. – Nie po to wracam do domu. Mam dość napięcia i krzyków w pracy.
Siedzący w wysokim krzesełku Georgie zaczął płakać.
– Patrz, co zrobiłeś – powiedziała Rose. Rzuciła serwetkę na stół i podeszła do synka.
Ojciec ukrył twarz w dłoniach.
– A więc to wszystko moja wina – powiedział.
– Na pewno nie moja – odparła Rose.
Oboje jednocześnie zwrócili wzrok na Davida.
– Co? – zapytał. – Może moja? Świetnie!
Zerwał się od stołu, pozostawiając niedokończoną kolację. Był nadal głodny, ale gulasz składał się niemal wyłącznie z warzyw z kilkoma kawałkami taniej kiełbasy dla przełamania monotonii. Wiedział, że będzie musiał zjeść resztę następnego dnia, ale nie dbał o to. Odgrzany gulasz nie będzie smakował gorzej. Kiedy pędził do swojego pokoju, spodziewał się, że usłyszy głos ojca wzywający go, żeby wrócił i skończył jeść, ale nikt go nie zawołał. Opadł ciężko na łóżko. Nie mógł się już doczekać końca wakacji. Ojciec znalazł mu miejsce w szkole niedaleko domu, a to na pewno będzie lepsze niż spędzanie całych dni w domu z Rose i Georgiem.
David nie odwiedzał już doktora Moberleya tak często, głównie dlatego, że nikt nie miał czasu, by go zawozić do Londynu. Poza tym ataki skończyły się, a przynajmniej na to wyglądało. Nie padał już więcej na podłogę ani nie tracił przytomności, lecz działo się teraz coś bardziej niepokojącego, dziwniejszego nawet niż szept książek, do którego niemal się przyzwyczaił.
Teraz śnił na jawie. Tylko tak potrafił to opisać. Przypominało to sytuację, gdy czytasz albo słuchasz radia późno wieczorem i jesteś tak zmęczony, że na moment zasypiasz. Zaczynasz śnić, ale nie zdajesz sobie sprawy, że zasnąłeś, i cały świat nagle staje się bardzo dziwny. David bawił się w swoim pokoju albo czytał, albo spacerował w ogrodzie i wszystko nagle zaczynało migotać. Ściany znikały, książka wypadała mu z rąk, ogród ustępował miejsca wzgórzom i wysokim szarym drzewom. Nagle znajdował się w nowej krainie, w której zapadał zmrok pełen cieni, wiały zimne wiatry, a w powietrzu unosił się ciężki zapach dzikich zwierząt. Czasami nawet słyszał głosy. Kiedy go wzywały, brzmiały jakby znajomo, ale gdy tylko próbował się na nich skoncentrować, wizja kończyła się i wracał do swojego świata.
Najdziwniejsze było to, że jeden z głosów brzmiał zupełnie jak głos jego matki. To on przemawiał najgłośniej i najwyraźniej. Wołała do niego z ciemności. Wzywała go i mówiła, że nadal żyje.
Sny na jawie były zawsze najbardziej wyraźne w pobliżu starego ogrodu i tak bardzo niepokojące, że David starał się trzymać jak najdalej od tej części posiadłości. Wizje niepokoiły go tak bardzo, że był skłonny opowiedzieć o nich doktorowi Moberleyowi, jeśli ojciec znajdzie czas, by umówić go na wizytę. Może w końcu opowiem mu o szepczących książkach, pomyślał. Te dwie rzeczy można chyba jakoś połączyć. Potem przypomniał sobie jednak pytania lekarza dotyczące matki i groźbę „od dania do zakładu”. Kiedy David rozmawiał z lekarzem o tęsknocie za matką, doktor Moberley zaczynał mówić o smutku i utracie, o tym, że te uczucia są jak najbardziej naturalne, ale trzeba próbować je przezwyciężyć. Jednak czym innym był smutek po utracie matki, a czym innym jej głos dobiegający z cieni starego ogrodu, który twierdził, że matka nadal żyje za kruszejącym murem. David nie był pewny, jak lekarz na to zareaguje. Nie chciał, żeby oddano go do zakładu, ale sny były przerażające. Chciał, żeby się skończyły.
Był to jeden z ostatnich dni przed rozpoczęciem roku szkolnego. Zmęczony tym, co działo się w domu, David poszedł na spacer do lasu na tyłach posiadłości. Znalazł długi kij, którym rozgarniał wysoką trawę. Kiedy zobaczył pajęczynę na krzaku, próbował wywabić pająka małymi patyczkami. Upuścił jeden z nich tuż przy środku pajęczyny, ale nic się nie wydarzyło. David uświadomił sobie, że patyk się nie ruszał, a uwagę pająka zwracał dopiero poruszający się owad. Uznał, że być może pająki są o wiele mądrzejsze, niż można by sądzić po tak małych stworzeniach.
Obejrzał się na dom i zobaczył okno swojego pokoju. Porastający ściany bluszcz otaczał niemal całą framugę, przez co jego pokój jeszcze bardziej wyglądał jak część naturalnego świata. Patrząc na okno z oddali, zauważył, że bluszcz jest najbardziej gęsty przy jego oknie i prawie w ogóle nie dotyka innych okien w tej ścianie domu. Nie porastał też jak zwykle niższych części ściany, lecz piął się wąską ścieżką prosto do jego okna. Zupełnie jak łodyga fasoli w baśni, która doprowadziła Jacka do olbrzyma, bluszcz zdawał się wiedzieć doskonale, dokąd zmierza.
Nagle w jego pokoju coś się poruszyło. David zobaczył za oknem ubraną na zielono postać. Początkowo był pewien, że to Rose albo pani Briggs. Ale zaraz przypomniał sobie, że pani Briggs poszła do wioski, a Rose bardzo rzadko wchodziła do jego pokoju, a jeśli już to robiła, zawsze najpierw prosiła go o pozwolenie. Nie był to też jego ojciec. Uważał, że osoba w jego pokoju nie była całkiem zdrowa. Prawdę mówiąc, David pomyślał, że ktokolwiek to jest, jest w złej formie. Sylwetka była lekko pochylona, jakby skłonność do skradania się przygarbiła tę osobę na dobre, wykrzywiając jej kręgosłup. Ramiona zwisały niczym zakrzywione gałęzie, a palce przypominały szpony gotowe chwycić wszystko, co wpadło jej w ręce. Nos był wąski i haczykowaty, a na głowie widniał zakrzywiony kapelusz. Na chwilę postać zniknęła Dawidowi z pola widzenia, by pojawić się znów, tym razem z jedną z jego książek w rękach. Przerzuciła kilka kartek, aż znalazła coś, co ją zaciekawiło, i zaczęła czytać.
Nagle David usłyszał płacz Georgiego dobiegający z pokoju chłopca. Postać upuściła książkę i zaczęła nasłuchiwać. David zobaczył, jak wyciąga palce, zupełnie jakby Georgie wisiał przed nią niczym dojrzałe jabłko gotowe do zerwania z drzewa. Odniósł wrażenie, że postać zastanawia się, co zrobić, bo zauważył, że podniosła lewą rękę do podbródka i lekko zaczęła go gładzić. Obejrzała się przez ramię i spojrzała na rozciągający się w dole las. Zauważyła Davida i na moment zamarła, po czym opadła na podłogę, lecz w tej jednej chwili David dostrzegł czarne jak węgieł oczy osadzone w bladej twarzy, tak pociągłej i szczupłej, że sprawiała wrażenie, jakby rozciągnięto ją na wieszaku. Usta były bardzo szerokie, a wargi bardzo, bardzo ciemne, jak stare, kwaśne wino.
David ruszył pędem w stronę domu. Wpadł do kuchni, gdzie ojciec czytał gazetę.
– Tato, ktoś jest w moim pokoju! – krzyknął.
Ojciec spojrzał na niego zaciekawiony.
– O co ci chodzi?
– Tam jest jakiś człowiek! – nie ustępował David. – Spacerowałem w lesie, spojrzałem w moje okno i on tam był. W kapeluszu na głowie, z bardzo długą twarzą. Potem usłyszał płacz dziecka, przestał robić, co robił, i zaczął nasłuchiwać. Kiedy zobaczył, że na niego patrzę, próbował się ukryć. Proszę cię, tato, musisz mi uwierzyć!
Ojciec zmarszczył brwi i odłożył gazetę.
– David, jeśli żartujesz…
– Nie, naprawdę!
Wszedł za ojcem na schody, nadal ściskając kij w dłoni. Drzwi do jego pokoju były zamknięte i ojciec zawahał się na chwilę. Potem wyciągnął rękę i nacisnął klamkę. Drzwi otworzyły się.
Przez sekundę nic się nie działo.
– Widzisz – powiedział ojciec. – Nic tu nie… Nagle coś uderzyło ojca w twarz. Krzyknął głośno.
Rozległo się przerażone trzepotanie skrzydeł i głuche odgłosy, gdy coś odbijało się od ścian i okna. Kiedy David doszedł do siebie, wyjrzał zza pleców ojca i zobaczył, że intruzem jest sroka, próbująca wydostać się z pokoju z szumem czarno-białych piór.
– Zostań na korytarzu i zamknij drzwi – powiedział ojciec. – To bardzo złośliwe ptaki.
David, choć nadal przerażony, wykonał polecenie. Usłyszał, jak ojciec otwiera okno i krzyczy na srokę, wyganiając ją z pokoju. Po chwili lekko spocony stanął w otwartych drzwiach.
– No, obaj nieźle się przestraszyliśmy – powiedział.
David zajrzał do pokoju. Na podłodze leżało tylko kilka piór. Nie było najmniejszego śladu ptaka ani dziwnego człowieka, którego widział z lasu. Podszedł do okna. Sroka przycupnęła na wyszczerbionym murze starego ogrodu. Wyglądało na to, że mu się przygląda.
– To tylko sroka – powiedział ojciec. – To ją widziałeś.
David już miał zaprotestować, ale wiedział, że jeśli zacznie nalegać, że w pokoju było coś innego, o wiele większego i bardziej nieprzyjemnego od sroki, usłyszy tylko od ojca, że jest głupiutki. Sroki nie nosiły przekrzywionych kapeluszy ani nie wyciągały rąk po płaczące dzieci. A David widział oczy, przygarbioną sylwetkę i długie zakrzywione palce tej osoby.
Spojrzał ponownie na stary ogród. Sroka zniknęła.
Ojciec westchnął dramatycznie.
– Nadal nie wierzysz, że to była tylko sroka, prawda? – powiedział.
Uklęknął i zajrzał pod łóżko. Otworzył szafę i zajrzał do łazienki obok. Zajrzał nawet za biblioteczkę, choć dzieliła ją od ściany szczelina tak wąska, że David z trudem mógł tam wsunąć rękę.
– Widzisz? – zapytał ojciec. – To był tylko ptak.
Widział jednak, że David nie jest do końca przekonany, więc razem przeszukiwali wszystkie pokoje na górze, a potem na niższych piętrach, dopóki nie zyskali pewności, że jedynymi osobami w domu są David, ojciec, Rose i dziecko. Wtedy ojciec zostawił go i wrócił do gazety. W swoim pokoju David podniósł książkę leżącą na podłodze przy oknie. Należała kiedyś do Jonathana Tulveya i była otwarta na opowieści o Czerwonym Kapturku. Ilustrował ją obrazek przedstawiający wilka górującego nad dziewczynką. Na pazurach miał krew babci i obnażał zęby gotów zaraz pożreć także i wnuczkę. Ktoś, najprawdopodobniej Jonathan, zamazał postać wilka czarną kredką, jakby niepokoiło go zagrożenie, które sobą przedstawiał. David zamknął książkę i odłożył ją na półkę. Wtedy dopiero zauważył, że w pokoju panuje absolutna cisza. Nie rozlegały się żadne szepty. Wszystkie książki zamilkły.
Książkę mogła strącić sroka, pomyślał David, ale nie mogła przecież wlecieć do pokoju przez zamknięte okno. Ktoś tam jeszcze był, tego był pewny. W starych opowieściach ludzie zawsze zmieniali się bądź byli zamieniani w zwierzęta lub ptaki. Czy Garbus nie mógł zamienić się w srokę, żeby nikt go nie przyłapał?
Nie odszedł jednak daleko, o nie. Doleciał tylko do starego ogrodu i zniknął.
Leżąc tamtej nocy w łóżku, zawieszony pomiędzy jawą a snem, David usłyszał głos matki, który wołał go po imieniu z ciemności starego ogrodu i domagał się, żeby o niej nie zapomniał.
David wiedział, że szybko zbliża się chwila, w której będzie musiał tam wejść i stawić czoło temu, co się kryje w środku.
VI
O wojnie i granicy pomiędzy światami
Następnego dnia David i Rose pokłócili się jak jeszcze nigdy dotąd.
Kłótnia wisiała w powietrzu od dawna. Rose karmiła Georgiego piersią, co oznaczało, że musiała wstawać w nocy. Jednak nakarmiony Georgie również rzucał się w łóżeczku i płakał, a ojciec Davida niewiele mógł pomóc, nawet jeśli był w domu. To czasami prowadziło do kłótni z Rose. Zazwyczaj zaczynały się od jakiegoś drobiazgu – talerza, który ojciec zapomniał odstawić, lub brudu przyniesionego do kuchni na podeszwach butów – i szybko przeradzały się w festiwal krzyków, na zakończenie którego Rose wybuchała płaczem, a Georgie wtórował matce.
David pomyślał, że ojciec wygląda dużo starzej i jest bardziej zmęczony niż dawniej. Martwił się o niego. Tęsknił za jego obecnością. Tamtego ranka, ranka wielkiej kłótni, David stał w drzwiach łazienki i patrzył, jak ojciec się goli.
– Tak ciężko pracujesz – powiedział.
– Chyba tak.
– Stale jesteś zmęczony.
– Męczy mnie, że nie potraficie dogadać się z Rose.
– Przepraszam – powiedział David.
– Hmmmm – mruknął ojciec.
Skończył się golić. Zmył wodą pianę z twarzy, po czym wytarł ją różowym ręcznikiem.
– Tak rzadko się widujemy – powiedział David. – To wszystko. Brakuje mi ciebie.
Ojciec uśmiechnął się do niego i pociągnął łagodnie za ucho.
– Wiem – odparł. – Ale wszyscy musimy ponosić ofiary, a mnóstwo mężczyzn i kobiet ponosi dużo większe ofiary od nas. Ryzykują swoje życie, a moim obowiązkiem jest zrobić wszystko, żeby im pomóc. Musimy się dowiedzieć, co planują Niemcy i o co podejrzewają naszych ludzi. To moja praca. I nie zapominaj, że mamy dużo szczęścia. Życie w Londynie jest znacznie trudniejsze.
Dzień wcześniej Niemcy przypuścili bardzo ostry atak na Londyn. W jednej chwili, zgodnie z relacją ojca Davida, nad Isle of Sheppey walczyło tysiąc samolotów. David zastanawiał się, jak teraz wygląda miasto. Czy stoją tam ruiny budynków, a miejsce ulic zajęły gruzy? Czy na Trafalgar Square nadal są gołębie? Podejrzewał, że tak. Gołębie nie były na tyle mądre, żeby przenieść się w inne miejsce. Może ojciec miał rację i przeprowadzka była bardzo rozsądnym posunięciem, lecz jakąś cząstką umysłu David pomyślał, że życie w Londynie musi być teraz bardzo ekscytujące. Czasami straszne, ale z pewnością ekscytujące.
– W swoim czasie wszystko się skończy i wszyscy znów zaczniemy żyć normalnie – powiedział ojciec.
– Kiedy? – zapytał David.
Ojciec zasępił się.
– Nie wiem. Ale nieprędko.
– Za kilka miesięcy?
– Chyba dłużej.
– Wygrywamy, tato?
– Trzymamy się, David. W tym momencie to najlepsze, na co nas stać.
David zostawił ojca, żeby się ubrał. Przed wyjściem ojca do pracy wszyscy zjedli razem śniadanie, ale Rose i ojciec niewiele rozmawiali. David wiedział, że znów się kłócili, kiedy więc ojciec wyszedł, postanowił schodzić jej z drogi bardziej niż zwykle. Przez jakiś czas bawił się w swoim pokoju żołnierzykami, a potem leżał w cieniu za domem i czytał książkę.
Tam znalazła go Rose. Choć na piersi Davida leżała otwarta książka, wpatrywał się w odległy koniec trawnika, gdzie znajdował się stary ogród. Wbił wzrok w dziurę w murze, jakby spodziewał się dostrzec tam jakieś poruszenie.
– A więc tu jesteś – powiedziała Rose.
David podniósł wzrok. Słońce świeciło mu prosto w oczy, musiał więc zmrużyć powieki.
– Czego chcesz? – zapytał.
Nie chciał, by tak to zabrzmiało. Jego słowa były niegrzeczne i pozbawione szacunku, a on wcale nie był niegrzeczny, przynajmniej nie bardziej niż zazwyczaj. Mógł zapytać „Co mogę dla ciebie zrobić?” lub nawet poprzedzić to krótkim „Tak”, „Oczywiście” lub po prostu „Cześć”, ale kiedy o tym pomyślał, było za późno.
Oczy Rose nosiły ślady łez. Jej skóra była blada i wydawało się, że na jej twarzy widnieje więcej zmarszczek niż dotychczas. Rose była też grubsza, ale David podejrzewał, że to z powodu dziecka. Zapytał o to ojca, a on odparł, żeby przenigdy nie wspominał o tym Rose, choćby nie wiem co się działo. Powiedział to ze śmiertelną powagą. Tak naprawdę użył słów „choćby od tego miało zależeć nasze życie”, bo chciał podkreślić, jak ważne jest, by David zachował takie opinie dla siebie.
Teraz Rose, grubsza, bledsza i bardziej zmęczona, stała obok Davida i choć słońce świeciło mu prosto w oczy, widział, jak zaczyna kipieć w niej gniew.
– Jak śmiesz odzywać się do mnie w ten sposób! – powiedziała. – Siedzisz cały dzień z głową w książkach i zupełnie nie pomagasz w domu. Nawet nie potrafisz kulturalnie się odezwać. Za kogo ty się uważasz?
David już miał ją przeprosić, ale nie zrobił tego. To, co mówiła, nie było sprawiedliwe. Często oferował swoją pomoc, ale Rose niemal zawsze ją odrzucała, głównie dlatego, że oferował ją, gdy Georgie dawał ostro popalić albo miała ręce pełne innej roboty. Pan Briggs zajmował się ogrodem i David zawsze pomagał mu przy zamiataniu i grabieniu, ale to była praca poza domem, gdzie Rose nie mogła go widzieć. Pani Briggs zajmowała się całym sprzątaniem i prawie całym gotowaniem, a kiedy David próbował jej pomóc, przepędzała go, twierdząc, że tylko się o niego potknie. Wydawało mu się więc, że najlepiej będzie nie wchodzić nikomu w drogę. Poza tym to były ostatnie dni jego letnich wakacji. Szkoła w wiosce odłożyła rozpoczęcie roku o kilka dni z powodu braku nauczycieli, ale ojciec był przekonany, że David zasiądzie w nowej ławce najpóźniej na początku najbliższego tygodnia. Wtedy aż do końca semestru będzie za dnia siedział w klasie, a wieczorami odrabiał zadania domowe. Jego dzień pracy będzie prawie tak długi jak dzień pracy ojca. Dlaczego więc nie mógł sobie pofolgować, dopóki mógł? Wzbierał w nim gniew równie wielki jak gniew Rose. Wstał i zobaczył, że niemal dorównuje jej wzrostem. Słowa spłynęły mu z ust, zanim się zorientował, że je wypowiada. Stanowiły mieszaninę półprawd, obelg i złości, którą tłumił w sobie od narodzin Georgiego.
– A ty za kogo się uważasz? – zawołał. – Nie jesteś moją matką i nie wolno ci tak do mnie mówić. Nie chciałem tu mieszkać. Chciałem być z tatą. Świetnie sobie radziliśmy sami, ale potem ty się zjawiłaś. Teraz jest też Georgie, a ty widzisz we mnie tylko zawadę. A to ty zawadzasz mnie i mojemu tacie. On nadal kocha mamę, tak jak ja. Wciąż o niej myśli i nigdy nie będzie kochał ciebie tak jak ją, nigdy. Nieważne, co zrobisz ani co powiesz. On nadal ją kocha. On. Nadal. Ją. Kocha.
Rose uderzyła go. Wymierzyła mu policzek otwartą dłonią. Nie był mocny i Rose natychmiast cofnęła dłoń, gdy dotarło do niej, co robi, ale uderzenie sprawiło, że David i tak zachwiał się na nogach. Policzek zaczął go piec, a oczy zaszły łzami. Stał z ustami otwartymi ze zdumienia, po czym minął Rose i popędził do swojego pokoju. Nie odwrócił się, nawet gdy go zawołała i powiedziała, że jest jej bardzo przykro. Zamknął za sobą drzwi na klucz i nie chciał otworzyć, gdy pukała. Po chwili odeszła i już nie wróciła.
David został w pokoju aż do powrotu ojca. Słyszał, jak Rose rozmawia z nim w holu. Ojciec mówił coraz głośniej. Rose próbowała go uspokoić. Na schodach rozległy się kroki. David wiedział, co nadciąga.
Drzwi do pokoju niemal wyleciały z zawiasów, gdy ojciec zaczął walić w nie pięściami.
– David, otwórz drzwi. Otwórz natychmiast. David przekręcił klucz w zamku, po czym cofnął się szybko, gdy ojciec wszedł do środka. Twarz miał niemal purpurową z gniewu. Podniósł rękę, jakby chciał uderzyć Davida, po czym zmienił zdanie. Przełknął ślinę, wziął głęboki oddech i pokręcił głową. Kiedy znów przemówił, jego głos był zadziwiająco spokojny, co zaniepokoiło Davida bardziej niż wcześniejszy wybuch gniewu.
– Nie masz prawa odzywać się do Rose w ten sposób – powiedział ojciec. – Będziesz okazywał jej szacunek tak, jak okazujesz mnie. Nikomu z nas nie było łatwo, ale to wcale nie usprawiedliwia twojego dzisiejszego zachowania. Nie postanowiłem jeszcze, co z tobą zrobię ani jak zostaniesz ukarany. Gdyby nie było już za późno, wysłałbym cię do szkoły z internatem i wtedy przekonałbyś się, jakie masz szczęście, mieszkając tutaj.
David próbował protestować. – Ale mnie ude…
Ojciec podniósł rękę.
– Nie chcę o tym słyszeć. Jeśli jeszcze raz otworzysz usta, będzie źle. Na razie zostań w swoim pokoju. Jutro też nie wyjdziesz. Nie będziesz czytał i bawił się zabawkami. Drzwi zostaną otwarte i jeśli zobaczę, że czytasz albo się bawisz, wezmę pas. Będziesz siedział na łóżku, zastanawiał się nad tym, co powiedziałeś, i nad tym, jak jej to wynagrodzić, kiedy wreszcie będziesz mógł wrócić do świata cywilizowanych ludzi. Rozczarowałeś mnie, David. Starałem się lepiej cię wychować. Staraliśmy się razem z mamą.
Z tymi słowami wyszedł. David opadł na łóżko. Nie chciał płakać, ale nie mógł się powstrzymać. To nie było sprawiedliwe. Zachował się źle, odzywając się do Rose w ten sposób, ale ona też źle postąpiła, wymierzając mu policzek. Gdy łzy płynęły mu po twarzy, usłyszał szept książek na półkach. Tak bardzo przyzwyczaił się do niego, że niemal go nie zauważał, jak śpiewu ptaków lub szelestu liści, ale teraz szept stawał się coraz głośniejszy. Poczuł swąd spalenizny, jakby ktoś zapalił zapałkę albo iskry przebiegły po drutach tramwajowych. Zacisnął zęby, gdy nadszedł pierwszy atak, ale nie było przy nim nikogo, kto by go zauważył. W pokoju pojawiła się wielka szczelina, rozrywając materię jego świata. Za nią zobaczył inny. Stał tam zamek z powiewającymi z murów obronnych sztandarami i kolumnami żołnierzy maszerującymi przez bramy. Po chwili zamek zniknął i zastąpił go inny, tym razem otoczony przez powalone drzewa. Był ciemniejszy niż poprzedni, zamazany, z wieżą wyrastającą w niebo niczym podniesiony palec. W najwyższym oknie paliło się światło i David wyczuł, że ktoś tam jest. Było to jednocześnie dziwne i znajome. Ten ktoś zawołał do niego głosem matki:
– David, ja nie umarłam. Przybądź i ocal mnie.
David nie wiedział, na jak długo stracił przytomność ani czy nie zasnął na jakiś czas, ale kiedy otworzył oczy, w pokoju było ciemno. Czuł w ustach miedziany smak i uświadomił sobie, że leży chory na poduszce. Chciał iść do ojca i opowiedzieć mu o ataku, ale czuł, że nie znajdzie u niego współczucia. Poza tym w domu panowała cisza, więc domyślił się, że wszyscy śpią. Blask księżyca oświetlał rzędy książek, które teraz znowu milczały. Słychać było tylko chrapanie dobiegające ze strony nudniejszych pozycji. Na najwyższej półce stała porzucona i nielubiana historia Brytyjskiego Zarządu Węglowego, która była szczególnie nieciekawa i miała paskudny zwyczaj głośnego chrapania. Od czasu do czasu kaszlała też donośnie, a wtedy spomiędzy jej kartek wydobywały się obłoczki czarnego pyłu. David usłyszał, jak kaszle właśnie teraz i uświadomił sobie, że nie śpią też starsze książki z dziwnymi, mrocznymi baśniami, które tak bardzo lubił. Wyczuł, że czekają, aż coś się wydarzy, choć nie miał pojęcia, co to może być.
David był pewny, że śnił, choć nie mógł sobie niczego przypomnieć. Jedno wiedział na pewno – sen nie był przyjemny i pozostało po nim trwałe poczucie niepokoju oraz pieczenie na prawej dłoni, jakby dotknął trującego bluszczu. Podobne pieczenie czuł na policzku i nie mógł otrząsnąć się z wrażenia, że gdy był stracony dla świata, dotknęło go coś bardzo nieprzyjemnego.
Nadal miał na sobie ubranie. Zsunął się z łóżka i rozebrał w ciemnościach. Nałożył czystą piżamę. Wrócił do łóżka i zaczął walczyć z poduszką, układając ją raz w tę, raz w tamtą stronę, by znaleźć wygodną pozycję, która pozwoliłaby mu znów zasnąć. Sen jednak nie nadchodził. Kiedy tak leżał z zamkniętymi oczami, zauważył, że okno w pokoju jest otwarte. Nie lubił tego. Nawet gdy było zamknięte, trudno było powstrzymać wciskające się do środka owady, a ostatnią rzeczą, której pragnął, był powrót sroki.
David wstał z łóżka i ostrożnie podszedł do okna. Coś okręciło się wokół jego bosej stopy i podniósł ją przerażony. To była gałązka bluszczu. Pędy snuły się po ścianie pokoju, a zielone palce oplatały szafę, dywan i komodę. Rozmawiał o tym z panem Briggsem, który obiecał przynieść drabinę i przyciąć bluszcz na zewnętrznej ścianie, ale jak dotąd tego nie zrobił. David nie lubił dotykać bluszczu. Kiedy tak oplatał jego pokój, sprawiał wrażenie żywej istoty.
David znalazł pantofle i włożył je, zanim przeszedł przez bluszcz do okna. Po drodze usłyszał kobiecy głos wypowiadający jego imię.
– David.
– Mama? – spytał niepewnie.
– Tak, David, to ja. Posłuchaj. Nie bój się.
Mimo to bardzo się bał.
– Proszę – powiedział głos. – Potrzebuję twojej pomocy. Jestem uwięziona w tym dziwnym miejscu i nie wiem, co robić. Przyjdź, proszę. Jeśli mnie kochasz, przyjdź.
– Mamo – powiedział. – Jestem przerażony.
Głos znów przemówił, lecz tym razem brzmiał ciszej.
– David – powiedział – zabierają mnie. Nie pozwól im zabrać mnie od siebie. Proszę! Idź za mną i zabierz mnie do domu. Idź za mną przez ogród.
Słysząc to, David przełamał strach. Chwycił szlafrok, najciszej i najszybciej jak tylko potrafił, zbiegł ze schodów i wybiegł na trawnik. Zatrzymał się w ciemnościach. Na nocnym niebie usłyszał hałas, jakby gdzieś wysoko ktoś walczył z czkawką. David podniósł wzrok i zobaczył w górze słabe światełko, jakby spadający meteoryt. To był samolot. Obserwował światełko, aż dotarł do schodków prowadzących do starego ogrodu i zbiegł po nich jak najszybciej. Nie chciał się zatrzymywać, bo gdyby to zrobił, mógłby zacząć się zastanawiać nad tym, co zamierza zrobić, a jeśli zacznie się zastanawiać, może zacząć się bać. Poczuł, jak trawa ugina się pod jego stopami, gdy biegł do dziury w murze, a światło na niebie jaśniało coraz bardziej. Samolot płonął teraz czerwienią, a mrok nocy rozdzierał hałas jego charkoczącego silnika. David zatrzymał się i patrzył, jak samolot zniża lot.
Opadał bardzo szybko, zrzucając płonące fragmenty. Był za duży jak na myśliwiec. To był bombowiec. Davidowi wydawało się, że widzi zarys skrzydeł oświetlanych przez ogień i słyszy rozpaczliwy grzmot pozostałych silników, gdy samolot spadał na ziemię. Rósł coraz bardziej i bardziej, aż w końcu zdawał się wypełniać całe niebo, rozpalając ciemności czerwono-pomarańczowym ogniem. Dom przy nim wydawał się malutki. Płomienie lizały swastykę na kadłubie, a samolot zmierzał prosto do starego ogrodu, jakby jakaś siła w niebie postanowiła powstrzymać Davida przed przekroczeniem granicy dzielącej królestwa.
Decyzja została podjęta za niego. Nie mógł się już zawahać. Przecisnął się przez prowadzącą w ciemność dziurę w murze w chwili, gdy świat, który pozostawił za sobą, zamienił się w piekło.
VII
O Leśniczym i jego siekierze
Cegły i zaprawa zniknęły. David czuł teraz pod palcami tylko korę drzewa. Znajdował się we wnętrzu pnia i widział przed sobą łukowaty otwór, za którym rozciągał się cienisty las. Liście wirowały w powietrzu i powoli opadały na leśne poszycie. Wokoło rosły cierniste krzewy i parzące pokrzywy, lecz David nie widział żadnych kwiatów. Zielono-brązowy świat oświetlało dziwne pół-światło, zupełnie jakby zaczynało świtać lub dzień nareszcie zbliżał się do końca.
David stał bez ruchu we wnętrzu pnia. Głos matki zamilkł i teraz dawał się słyszeć jedynie delikatny szelest liści i dobiegający z oddali szmer wody płynącej po kamieniach. Nigdzie nie było widać ani śladu niemieckiego samolotu, żadnego znaku, że kiedykolwiek w ogóle istniał. David czuł pokusę, by wrócić do domu, obudzić ojca i powiedzieć mu, co widział. Ale co mógłby powiedzieć? I czy ojciec uwierzyłby mu po wszystkim, co się wydarzyło tego dnia? Potrzebował dowodu, jakiegoś znaku z tego nowego świata.
Wyszedł więc z pnia drzewa. Niebo było czarne, bo gwiazdy ukryły się za ciężkimi chmurami. Powietrze początkowo pachniało świeżością i czystością, lecz kiedy odetchnął głębiej, wyczuł coś jeszcze, co było znacznie mniej przyjemne. Na języku czuł metaliczny posmak miedzi i rozkładu. Przypomniał mu się dzień, gdy razem z ojcem znaleźli na poboczu drogi martwego kota, z rozdartym futrem i wyprutymi wnętrznościami. Pachniał podobnie jak powietrze w tej nowej krainie. David zadrżał, i to nie tylko z powodu zimna.
Nagle usłyszał za sobą dudniący hałas i poczuł na plecach dziwne ciepło. Rzucił się na ziemię i odturlał na bok, podczas gdy pień zaczął puchnąć i rozdymać się, aż dziura zaczęła przypominać wejście do wielkiej, wyłożonej korą jaskini. W środku migotały płomienie i nagle, niczym usta wypluwające kawałek pozbawionego smaku jedzenia, wypluła z siebie kadłub niemieckiego bombowca z ciałem jednego z członków załogi uwięzionym w gondoli. Lufa karabinu maszynowego była wymierzona w Davida. Wrak wyciął czarną płonącą ścieżkę w poszyciu i zatrzymał się na polanie. Otulony dymem nadal płonął.
David wstał i otrzepał przyklejone do ubrania liście i kurz. Próbował podejść do płonącego samolotu. Był to junkers Ju 88. Poznał to po gondoli. Zobaczył też, co zostało ze strzelca, teraz niemal całkowicie otoczonego płomieniami. Zastanawiał się, czy ktoś z załogi przeżył. Ciało uwięzionego lotnika leżało przyciśnięte do rozbitego szkła gondoli, a w spalonej czaszce lśniły bielą wyszczerzone zęby. David nigdy dotąd nie widział śmierci z bliska, a już na pewno nie takiej – gwałtownej, śmierdzącej i poczerniałej. Nie mógł się powstrzymać od myśli o ostatnich chwilach Niemca uwięzionego w płonącym piekle, ze skórą wydaną na pastwę płomieni. Poczuł litość dla zmarłego, którego nazwiska nigdy nie pozna.
Nagle coś zagwizdało mu obok ucha, jakby ze świstem przeleciał jakiś nocny owad. Zaraz potem rozległ się trzask. Kiedy rozległ się drugi, David leżał juz rozciągnięty na ziemi, a wokół wybuchała amunicja do karabinu kaliber.303. Znalazł wgłębienie w ziemi i rzucił się w dół, zakrywając głowę rękami. Starał się wyciągnąć jak najbardziej płasko, dopóki nie ustał świst amunicji. Dopiero kiedy upewnił się, że wybuchł ostatni pocisk, odważył się podnieść głowę. Wstał niepewnie i patrzył, jak w niebo wylatują iskry i płomienie. Po raz pierwszy dotarło do niego, jak wielkie są drzewa w tym lesie – były wyższe i szersze niż najstarsze dęby w lesie rosnącym przy domu. Ich pnie były szare i zupełnie pozbawione gałęzi. Dopiero trzydzieści metrów na jego głową wybuchały potężne, niemal całkowicie pozbawione liści korony.
Od wraka samolotu oddzielił się nagle czarny, przypominający skrzynkę przedmiot i lekko dymiąc, leżał niedaleko Davida. Wyglądał jak stary aparat fotograficzny, lecz miał kółka. David przeczytał słowo „Blickwinkel” wypisane na jednym z kółek. Pod nim widniała naklejka z napisem „Auf Farbglas Ein”.
To był celownik bombowy. David widział takie na zdjęciach. Z ich pomocą niemieccy lotnicy namierzali cele na ziemi. Może takie nawet było zadanie człowieka, który płonął teraz we wraku, a wcześniej leżał wyciągnięty w gondoli, patrząc na przesuwające się w dole miasto. Część litości, jaką David odczuwał dla tego człowieka, wyparowała. Celownik sprawił, że to, co robił, wydało się bardziej prawdziwe i bardziej okropne. Pomyślał o rodzinach skulonych w schronach Andersona, o płaczących dzieciach i o dorosłych mających nadzieję, że to, co spada, uderzy daleko od nich. Myślał też o tłumach ludzi zebranych w stacjach metra, którzy nasłuchiwali wybuchów, a pył i kurz opadały im na głowy, kiedy bomby wstrząsały ziemią.
Mieli nadzieję, że tym razem się uda.
Kopnął celownik z całych sił prawą nogą i poczuł satysfakcję, gdy we wnętrzu usłyszał trzask. Wiedział, że delikatne szkło rozbiło się w drobny mak.
Kiedy opadło podniecenie, David wsunął dłonie do kieszeni szlafroka i przyjrzał się dokładniej otoczeniu. Jakieś cztery, pięć kroków od miejsca, w którym stał, z trawy wznosiły się wysoko cztery jasnopurpurowe kwiaty. Były to pierwsze oznaki prawdziwego koloru, jakie dotąd udało mu się zobaczyć. Płatki kwiatów były żółte i pomarańczowe, a ich środki wyglądały zupełnie jak twarze śpiących dzieci. Nawet w panującym w lesie półmroku David dostrzegł zamknięte powieki, lekko rozchylone usta i dziurki w nosie. Nie przypominały żadnych znanych mu kwiatów. Gdyby mógł zerwać jeden z nich i pokazać ojcu, może udałoby mu się go przekonać, że to miejsce istnieje naprawdę.
David podszedł do kwiatów, a pod jego stopami zaszeleściły zeschnięte liście. Stał tuż obok nich, kiedy powieki jednego z kwiatów otworzyły się, odsłaniając żółte oczka. Potem rozchyliły się usta, wydając z siebie przenikliwy wrzask. Natychmiast obudziły się pozostałe kwiaty i niemal jednocześnie zamknęły płatki, odsłaniając twarde, ostre łodygi, które lśniły lekko lepkim osadem. Coś podszepnęło Davidowi, że nie powinien dotykać tych kolców. Pomyślał o pokrzywach i trującym bluszczu. Były okropne, a kto wie, jakiej trucizny mogą używać te rośliny w swojej obronie?
David zmarszczył nos. Wiatr zabierał ze sobą smród płonącego samolotu, lecz zastąpiła go inna woń. Metaliczny zapach, który wyczuł wcześniej, był tu znacznie silniejszy. Zrobił kilka kroków w głąb lasu i pod opadłymi liśćmi dostrzegł bezkształtne wybrzuszenie, a plamy niebieskiego i czerwonego koloru zdradzały, że coś pod nimi leży. David zmarszczył brwi. To było zwierzę, zwierzę w ubraniu. Miało pazury i nogi jak pies. David próbował przyjrzeć się jego twarzy, ale jej nie było. Głowa została odcięta od tułowia i to niedawno, bo smuga czerwonej krwi nadal barwiła poszycie leśne.
David zakrył usta ręka, by powstrzymać wymioty. Widok dwóch ciał w ciągu zaledwie kilku minut sprawił, że przewracało mu się w żołądku. Odsunął się od ciała i odwrócił w stronę drzewa. W tej chwili zauważył, że dziura w pniu zarosła, drzewo skurczyło się do wcześniejszych rozmiarów, a na jego oczach miejsce po dziurze zarosło korą, zakrywając przejście do jego świata. Drzewo stało się jeszcze jednym z wielu z rosnących w lesie, a każde z nich niczym nie różniło się od sąsiedniego. David dotknął palcami pnia, naciskając i pukając w nadziei, że znajdzie sposób, by otworzyć bramę prowadzącą do jego dawnego życia, lecz nic się nie wydarzyło. Niemal wybuchnął płaczem, lecz wiedział, że jeśli zacznie płakać, wszystko będzie stracone. Stanie się tylko małym chłopcem, bezsilnym i przestraszonym, daleko od domu. Rozejrzał się więc dookoła i znalazł czubek wielkiego płaskiego kamienia wystający z ziemi. Wykopał go i najostrzejszą krawędzią zaczął dłubać w pniu drzewa, aż fragmenty kory zaczęły opadać na ziemię. Davidowi wydało się, że drzewo drży, jak mogłaby zadrżeć osoba pod wpływem potężnego wstrząsu. Biała masa pod korą zaczerwieniła się i z rany zaczęło się sączyć coś, co bardzo przypominało krew. Płynęło szczelinami w korze i opadało na ziemię.
– Nie rób tego – rozległ się nagle głos. – Drzewa tego nie lubią.
David odwrócił się. W cieniu niedaleko niego stał człowiek. Był potężny i wysoki, o szerokich ramionach i krótkich, ciemnych włosach. Miał na sobie brązowe buty ze skóry sięgające niemal do kolan i krótką skórzaną kurtkę. Jego oczy były bardzo zielone i wyglądał zupełnie tak, jakby las przyjął ludzką postać. Przez prawe ramię przerzucił siekierę.
David upuścił kamień.
– Przepraszam – powiedział. – Nie wiedziałem.
Mężczyzna przyglądał mu się w milczeniu.
– Nie – powiedział w końcu. – Nie sądzę, żebyś wiedział.
Ruszył w stronę Davida, który instynktownie cofnął się o kilka kroków, aż poczuł, że dotyka dłońmi drzewa. Raz jeszcze zdawało się, że drzewo drży pod jego dotykiem, lecz wrażenie było słabsze niż poprzednio, jakby stopniowo drzewo dochodziło do siebie po odniesionej ranie i było pewne, że w obecności nieznajomego nic podobnego już go nie spotka. David nie był tak spokojny – mężczyzna miał siekierę, która wyglądała, jakby mogła bez trudu odciąć głowę od ciała.
Kiedy mężczyzna wyłonił się z cienia, David był w stanie lepiej przyjrzeć się jego twarzy. Wyglądała na surową, lecz dostrzegł w niej również dobroć i poczuł, że może mu zaufać. Trochę się odprężył, choć nadal nie spuszczał czujnego wzroku z siekiery.
– Kim pan jest? – zapytał.
– Mogę ci zadać to samo pytanie – odparł mężczyzna. – Opiekuję się tym lasem i nigdy wcześniej cię tu nie widziałem. Ale odpowiem ci. Jestem Leśniczym. Nie mam innego imienia, a przynajmniej żadnego, które by coś oznaczało.
Leśniczy podszedł do palącego się samolotu. Płomienie powoli dogasały, odsłaniając zarys kadłuba. Wyglądał jak szkielet ogromnej bestii porzuconej na pastwę ognia po ogryzieniu kości z mięsa. Sylwetka strzelca nie była już tak wyraźna. Stała się tylko ciemnym kształtem w plątaninie metalu i części maszynerii. Leśniczy potrząsnął głową w zdumieniu, potem odwrócił się od wraku i podszedł do Davida. Minął go i położył dłoń na pniu zranionego drzewa. Przyjrzał się dokładnie szkodom wyrządzonym przez chłopca, po czym poklepał je, jak klepie się konia albo psa. Uklęknął, zebrał trochę mchu z kamieni w pobliżu i wsunął go do dziury.
– Już dobrze, staruszku – powiedział do drzewa.
– Niedługo się zagoi.
David wysoko nad głową usłyszał szelest gałęzi, mimo że inne drzewa nie poruszyły się. Leśniczy odwrócił się w jego stronę.
– Teraz twoja kolej – powiedział. – Jak się nazywasz i co tu robisz? To nie jest miejsce dla samotnego chłopca. Czy zjawiłeś się tu w… tym?
Wskazał na samolot.
– Nie, przyleciał za mną. Mam na imię David. Przeszedłem przez pień drzewa. Była w nim dziura, ale zniknęła. Dlatego odrąbywałem korę. Miałem nadzieję, że uda mi się wyciąć dziurę albo przynajmniej zaznaczyć drzewo, żebym mógł je znaleźć.
– Przeszedłeś przez drzewo? – zapytał mężczyzna.
– A skąd?
– Z ogrodu – odparł David. – W murze była niewielka dziura i przeszedłem przez nią tutaj. Wydawało mi się, że słyszę głos mamy, więc poszedłem za nim. A teraz nie mam już powrotu.
Leśniczy wskazał znów na wrak.
– A jak przyniosłeś to ze sobą?
– Była walka. Spadł z nieba.
Nawet jeśli Leśniczego zdziwiła ta informacja, nie okazał tego.
– Tam jest ciało człowieka – powiedział. – Znałeś go?
– Był strzelcem, jednym z załogi. Nigdy wcześniej go nie widziałem. Był Niemcem.
– Teraz nie żyje.
Leśniczy raz jeszcze dotknął palcami drzewa, lekko przesuwając nimi po korze, jakby w nadziei, że znajdzie pod nią rzekome przejście.
– Jak mówiłeś, nie ma tam już dziury. Miałeś jednak rację, próbując zaznaczyć drzewo, nawet jeśli wybrałeś nie najlepszą metodę.
Sięgnął do kieszeni kurtki i wyjął z niej małą kulkę szorstkiego szpagatu. Rozwinął ją na pożądaną długość, a potem obwiązał nią pień drzewa. Z małego skórzanego woreczka wyjął szarą, lepką substancję, którą posmarował szpagat. Nie pachniała zbyt przyjemnie.
– Dzięki temu nie zjedzą go zwierzęta i ptaki – wyjaśnił Leśniczy i podniósł siekierę. – Lepiej chodź ze mną – powiedział. – Jutro postanowimy, co z tobą zrobić, ale teraz muszę cię zabrać w bezpieczne miejsce.
David nie poruszył się. Nadal czuł w powietrzu zapach krwi i rozkładu, a kiedy przyjrzał się z bliska siekierze, wydało mu się, że widzi na ostrzu czerwone krople. Na ubraniu mężczyzny też było widać czerwone Plamy.
– Przepraszam – powiedział najbardziej niewinnym tonem, na jaki mógł się zdobyć – ale jeśli opiekuje się pan lasem, to po co panu siekiera?
Leśniczy spojrzał na Davida niemal z rozbawieniem, jakby przejrzał jego wysiłki, by ukryć strach. Przebiegłość chłopca wywarła na nim jednak spore wrażenie.
– Siekiera nie jest przeznaczona dla lasu – powiedział – lecz dla rzeczy, które żyją w lesie.
Podniósł głowę i zaczął węszyć. Wskazał siekierą pozbawione głowy truchło.
– Wyczułeś je – powiedział.
David skinął głową.
– I widziałem. Czy pan to zrobił?
– Tak.
– Wygląda jak człowiek, ale nim nie jest.
– Nie – odparł Leśniczy. – To nie był człowiek. Możemy porozmawiać o tym później. Z mojej strony nic ci nie grozi, ale w lesie żyją inne stworzenia, których obaj powinniśmy się bać. Chodź. Ich czas jest już bliski, a ciepło i zapach płonącego ciała przyciągną je w to miejsce.
David uświadomił sobie, że nie ma innego wyboru, i ruszył za Leśniczym. Było mu zimno i miał mokre pantofle, więc mężczyzna oddał mu swoją kurtkę i posadził go sobie na plecach. Od tak dawna nikt nie nosił go na plecach. Był już za ciężki dla ojca, ale Leśniczemu ten ciężar nie przeszkadzał. Szli przez las, a drzewa ciągnęły się przed nimi bez końca. David próbował chłonąć nowe widoki, lecz Leśniczy szedł bardzo szybko i mógł się tylko mocno trzymać. Nad ich głowami chmury rozsunęły się na chwilę i pojawił się księżyc. Był czerwony, jak wielka rana w ciele nocy. Leśniczy przyśpieszył kroku.
– Musimy się pośpieszyć – powiedział. – Zaraz nadejdą.
Kiedy to mówił, z północy dobiegło przeciągłe wycie i Leśniczy ruszył przed siebie biegiem.
VIII
O wilkach i stworzeniach gorszych od wilków
Las migał mieszaniną szarości, brązu i bladej zimowej zieleni. Ciernie rozrywały kurtkę Leśniczego i spodnie od piżamy Davida, który kilka razy musiał schylić głowę, by wysokie krzewy nie poraniły mu twarzy. Wycie ucichło, lecz Leśniczy nawet na chwilę nie zwolnił kroku. Nie odezwał się ani słowem, więc David też milczał. Raz spróbował obejrzeć się przez ramię, lecz omal nie stracił równowagi i nie próbował robić tego więcej.
Nadal byli głęboko w lesie, kiedy Leśniczy zatrzymał się i zaczął nasłuchiwać. David już chciał go zapytać, co się dzieje, lecz zmienił zdanie i starał się usłyszeć, co skłoniło Leśniczego do zatrzymania się. Poczuł mrowienie na karku i zjeżyły mu się włosy. Był pewny, że ktoś ich obserwuje. Potem usłyszał lekki szelest liści po prawej stronie i trzask gałązek po lewej. Za nimi coś się poruszyło, jakby jakieś istoty ukryte w poszyciu starały się zbliżyć do nich jak najciszej.
– Trzymaj się mocno – powiedział Leśniczy. – Jesteśmy prawie na miejscu.
Ruszył biegiem w prawo po miękkim gruncie, przedzierając się przez gęstwinę paproci. Nagle David usłyszał, jak las za nimi wybucha hałasem, i pościg rozpoczął się na dobre. Na dłoni Davida otworzyło się skaleczenie i na ziemię zaczęła kapać krew. Spodnie od piżamy rozdarły się od kolana do kostki. Zgubił pantofel i nocne powietrze gryzło go w bose palce. Palce u rąk bolały go z zimna i wysiłku, gdy trzymał się mocno Leśniczego. Nie zwolnił jednak uchwytu. Przebiegli przez kolejną kępę krzewów i znaleźli się na wyboistym szlaku, który wiódł w dół zbocza w stronę czegoś, co wyglądało jak ogród. David obejrzał się za siebie i wydało mu się, że widzi dwa białka oczu lśniące w świetle księżyca i gęste szare futro.
– Nie oglądaj się – powiedział Leśniczy. – Nie oglądaj się pod żadnym pozorem.
David znów patrzył przed siebie. Był przerażony i gorzko teraz żałował, że podążył za głosem matki do tego miejsca. Był tylko chłopcem w piżamie, jednym pantoflu i starym niebieskim szlafroku pod kurtką nieznajomego, chłopcem, który powinien leżeć w łóżku w swoim własnym pokoju.
Drzewa zaczęły rzednąć i David z Leśniczym wybiegli na plamę wypieszczonej ziemi, obsianą rzędami warzyw. Przed nimi stała najdziwniejsza chata, jaką David kiedykolwiek widział. Zbudowana z bali wyciętych w lesie stała otoczona przez niski drewniany płot. Na środku ściany widniały drzwi, po obu ich bokach okna, a całość wieńczył spadzisty dach z kamiennym kominem w jednym końcu. Na tym jednak kończyło się wszelkie podobieństwo do normalnego domostwa. Sylwetka chaty rysująca się na nocnym niebie przypominała bowiem jeża, bo między bale powtykano zaostrzone patyki i metalowe pręty, które wyglądały jak kolce. Kiedy się zbliżali, David zauważył wbite w ściany i nawet w dach kawałki szkła i kamienie. Chata połyskiwała w blasku księżyca, jakby ktoś obsypał ją brylantami. Okna kryły się za grubymi kratami, a od wewnątrz w drzwi powbijano grube gwoździe. Oparcie się o nie groziło natychmiastowym kalectwem. To nie była zwykła chata – to była forteca.
Przeszli przez płot i zbliżali się do bezpiecznego zacisza domostwa, gdy zza ściany wyłonił się jakiś kształt i ruszył w ich stronę. Przypominał ogromnego wilka, lecz ubrany był w ozdobną, biało-złotą koszulę i jasno-czerwone bryczesy. Na oczach Davida wspiął się na tylne łapy i stanął jak człowiek. Od razu stało się jasne, że nie jest to zwykły wilk, bo jego uszy przypominały kształtem ludzkie, choć miały na koniuszkach kępki włosów, a pysk był krótszy niż u wilka. Stwór obnażył kły i zawarczał ostrzegawczo. Największe wrażenie wywierały jego oczy, w których najwyraźniej dostrzec można było walkę między wilkiem a człowiekiem. To nie były oczy zwierzęcia. Przebiegłe i zdecydowane kryły w sobie głód i żądzę.
Z lasu wyłaniały się teraz podobne stworzenia, niektóre ubrane, głównie w podniszczone kurtki i podarte spodnie. One też stawały na tylnych łapach, lecz wiele z nich przypominało zwykłe wilki. Te były mniejsze i stały na czterech łapach. Davidowi wydały się dzikie i bezmyślne. Najbardziej przerażały go te podobne do człowieka.
Leśniczy opuścił Davida na ziemię.
– Trzymaj się blisko mnie – powiedział. – Jeśli coś się wydarzy, biegnij do chaty.
Poklepał Davida po plecach i chłopiec poczuł, że coś wpada do kieszeni kurtki. Jak najdyskretniej wsunął dłoń do kieszeni, udając, że to tylko z powodu zimna. Wyczuł w niej wielki żelazny klucz. Zacisnął na nim palce i przytrzymał tak mocno, jakby od tego zależało jego życie. Powoli zaczął sobie uświadamiać, że tak rzeczywiście jest. Wilk-człowiek stojący przy domu przyjrzał mu się uważnie, a jego spojrzenie było tak przerażające, że David wbił wzrok najpierw w ziemię, potem w plecy Leśniczego, byle tylko nie patrzeć w te oczy, które wydały mu się jednocześnie znajome i obce.
Wilk-człowiek dotknął pazurem jednego z kolców na ścianie chaty, jakby chciał sprawdzić, jakie szkody może wyrządzić, po czym przemówił. Jego głos był głęboki i niski, pełen śliny i warkotu, lecz David bez trudu rozumiał każde wypowiadane słowo.
– Widzę, że się napracowałeś – powiedział do Leśniczego. – Umocniłeś swoją kryjówkę.
– Las się zmienia – odparł Leśniczy. – Pełno w nim dziwnych stworzeń.
Przesunął siekierę w dłoniach, by mocniej ją uchwycić. Jeśli wilk-człowiek dostrzegł ukrytą groźbę, nie okazał tego. Warknął tylko na potwierdzenie słów Leśniczego, jakby byli sąsiadami, których ścieżki przecięły się przypadkiem podczas spaceru po lesie.
– Cała kraina się zmienia – powiedział wilk-człowiek.
– Stary król nie panuje już nad swoim królestwem.
– Nie jestem dość mądry, by to osądzić – odparł Leśniczy. – Nigdy nie spotkałem króla i nie omawia ze mną spraw związanych z panowaniem.
– Może powinien – powiedział wilk-człowiek. Niemal się uśmiechnął, lecz nie było w tym nic przyjaznego.
– Traktujesz przecież ten las jak swoje własne królestwo. Nie powinieneś zapominać, że żyją w nim inni, którzy mogą odmówić ci prawa do panowania.
– Traktuję wszystkie żyjące tu stworzenia z szacunkiem, na jaki zasługują, ale według ustalonego porządku to człowiek powinien panować nad wszystkimi stworzeniami.
– Może nadszedł już czas, by zmienić ten porządek – odparł wilk-człowiek.
– A jak miałby wyglądać? – zapytał Leśniczy. David usłyszał drwinę w jego głosie. – Porządek wilków, drapieżników? Chodzenie na tylnych łapach nie czyni z ciebie człowieka, a złoty kolczyk w uchu króla.
– Jest wiele królestw i wielu królów – odparł wilk-człowiek.
– Tu nie będziesz panował – powiedział Leśniczy. – Jeśli spróbujesz, zabiję ciebie i wszystkich twoich braci i siostry.
Wilk-człowiek otworzył pysk i zawarczał. David zadrżał, lecz Leśniczy ani nie drgnął.
– Wygląda na to, że już zacząłeś. Czy tam w lesie to twoje dzieło? – zapytał wilk-człowiek niemal niedbale.
– To mój las. Wszędzie można oglądać moje dzieła.
– Mam na myśli ciało biednego Ferdinanda, zwiadowcy. Wygląda na to, że stracił głowę.
– Tak się nazywał? Nie miałem okazji zapytać. Za bardzo chciał dobrać mi się do gardła i nie mieliśmy czasu na pogawędkę.
Wilk-człowiek oblizał wargi.
– Był głodny – powiedział. – Wszyscy jesteśmy głodni. Podczas całej tej wymiany zdań wilk przenosił wzrok z Leśniczego na Davida, lecz tym razem zatrzymał go na chłopcu nieco dłużej.
– Nie będzie już miał problemu z apetytem – powiedział Leśniczy. – Uwolniłem go od tego ciężaru.
Ferdinand popadł w zapomnienie. Wilk-człowiek skupił teraz uwagę na Davidzie.
– Co takiego znalazłeś podczas swoich wędrówek? – zapytał. – Wydaje mi się, że to dziwne stworzenie to jeden z twoich, nowe mięso w lesie.
Kiedy wypowiadał te słowa, z pyska pociekła mu długa, cienka strużka śliny. Leśniczy obronnym gestem położył Davidowi dłoń na ramieniu i przyciągnął go do siebie, nie wypuszczając siekiery z prawej ręki.
– To syn mojego brata. Zamieszka ze mną.
Wilk opadł na cztery łapy, a sierść zjeżyła mu się na grzbiecie. Zaczął węszyć.
– Kłamiesz! – zawarczał. – Nie masz brata ani żadnej rodziny. Mieszkasz tu sam. Zawsze mieszkałeś. To nie jest dziecko z naszej krainy. Przynosi ze sobą nowe zapachy. On jest… inny.
– Jest mój i ja się nim opiekuję – powiedział Leśniczy.
– W lesie był pożar. Paliło się coś dziwnego. Czy przybyło tu razem z nim?
– Nic o tym nie wiem.
– Jeśli ty nie wiesz, to może on wie i wyjaśni nam, skąd się to wzięło.
Wilk-człowiek skinął na jednego ze swych towarzyszy. Powietrze przeciął ciemny kształt i wylądował na ziemi obok Davida.
Była to głowa niemieckiego strzelca, poczerniała i pokryta skrzepami krwi. Hełm wtopił się w skórę i raz jeszcze David zobaczył zęby wyszczerzone w śmiertelnym grymasie.
– Niewiele zostało na nim do zjedzenia – powiedział wilk-człowiek. – Smakował jak popiół i był kwaśny.
– Ludzie nie jedzą ludzi – powiedział z obrzydzeniem Leśniczy. – Twoje czyny obnażyły twoją prawdziwą naturę.
Wilk-człowiek przysiadł, prawie dotykając ziemi przednimi łapami.
– Nie uda ci się obronić chłopca. Dowiedzą się o nim inni. Oddaj go nam, a my będziemy go chronić jak członka naszego stada.
Jednak wyraz oczu wilka-człowieka zadawał kłam jego słowom, bo cała jego postać była wielkim głodem i pragnieniem. Spod szarego furta wystawały żebra widoczne pod białą koszulą, a łapy były chude. Towarzyszące mu stworzenia też głodowały. Zbliżały się teraz niebezpiecznie do Davida i Leśniczego, nie mogąc się oprzeć bliskości jedzenia.
Nagle coś poruszyło się po prawej stronie. Jeden z pośledniejszych wilków nie wytrzymał i skoczył. Leśniczy zakręcił się, podniósł siekierę i zanim wilk padł na ziemię z głową niemal odciętą od tułowia, rozległ się jeden przenikliwy skowyt. Całe stado zaczęło wyć, kręcąc się z podniecenia i niepokoju. Wilk-człowiek spojrzał na padłego towarzysza, potem odwrócił się w stronę Leśniczego, obnażając wszystkie zęby. Na jego grzbiecie zjeżył się każdy najmniejszy włosek. David pomyślał, że teraz na pewno się na nich rzuci, całe stado pójdzie w jego ślady i rozerwą ich na strzępy. Jednak górę wzięła ta część zwierzęcia, która nosiła ślady podobieństwa do człowieka i wilk-człowiek opanował gniew. Raz jeszcze wspiął się na tylne łapy i pokręcił głową.
– Ostrzegałem ich, żeby trzymali się z daleka, ale zdychają z głodu – powiedział. – Mamy nowych wrogów, pojawiły się nowe drapieżniki, które walczą z nami o jedzenie. Ten nie był tacy jak my. My nie jesteśmy zwierzętami. Te na niższym stopniu rozwoju nie potrafią panować nad swoimi popędami.
Leśniczy i David cofali się w stronę chaty, próbując znaleźć się jak najbliżej bezpiecznej przystani.
– Nie łudź się, bestio – powiedział Leśniczy. – Nie ma żadnych „nas”. Mam więcej wspólnego z liśćmi na drzewach i kurzem na ziemi niż z tobą i twoim gatunkiem.
Część wilków zbliżyła się i zaczęła już pożerać swego padłego towarzysza, lecz nie były to te, które nosiły ubrania. Te patrzyły na truchło z tęsknotą, lecz podobnie jak ich przywódca próbowały zachować pozory panowania nad sobą. A były to w istocie tylko pozory. David widział, jak ich nozdrza się wydymają, wciągając zapach krwi, i był pewny, że gdyby nie obecność Leśniczego, wilki-ludzie już zdążyliby rozerwać go na strzępy. Niższe wilki były kanibalami i z radością pożerały osobników swojego własnego gatunku, lecz apetyty wilków podobnych do ludzi były o wiele gorsze.
Wilk-człowiek zastanowił się nad odpowiedzią Leśniczego. Osłonięty ciałem Leśniczego David wyjął już klucz z kieszeni i cichutko przygotowywał się, by wsunąć go do zamka.
– Jeśli nie ma między nami żadnej więzi – powiedział w zamyśleniu wilk-człowiek – to mam czyste sumienie.
Spojrzał na stado i zawył.
– Już czas – warknął – coś zjeść.
David wsunął klucz do dziurki i zaczął go przekręcać w chwili, gdy wilk-człowiek opadł na cztery łapy i przyczaił się gotowy do skoku.
Nagle jeden z wilków stojących na krawędzi lasu zaskowyczał ostrzegawczo. Zwierzę odwróciło się, by stawić czoło nieznanemu jeszcze niebezpieczeństwu. Zwróciło to uwagę reszty stada i na kilka przełomowych sekund rozproszyło nawet przywódcę. David zaryzykował i obejrzał się. Zobaczył jakiś kształt sunący po drzewie, który owijał się wokół pnia jak wąż. Wilk cofnął się i zajęczał cicho. Nagle z niskiej gałęzi drzewa zsunął się pęd bluszczu i zacisnął jak pętla wokół szyi wilka, a potem wyrwał zwierzę wysoko w powietrze. Dusząc się, wilk wierzgał łapami w powietrzu.
Teraz wydawało się, jakby cały las ożył – plątanina wijących się zielonych pędów owijała się wokół łap, pysków i gardeł, wyciągając wilki i wilki-ludzi w powietrze lub przygniatając ich do ziemi. Zaciskały się wokół nich coraz mocniej, aż w końcu nieruchomieli. Wilki natychmiast zaczęły walczyć, kłapiąc pyskami i warcząc, lecz w starciu z takim wrogiem były bezbronne i mogły jedynie ratować się ucieczką. David poczuł, że klucz obraca się w zamku w chwili, gdy przywódca stada kręcił rozpaczliwie głową, rozdarty pomiędzy głodem i instynktem przetrwania. Pędy bluszczu sunęły teraz w jego kierunku, przesuwając się po starannie utrzymanych grządkach z warzywami. Przywódca musiał szybko wybrać pomiędzy walką i ucieczką. Po raz ostatni warknął z wściekłością w stronę Leśniczego i Davida, po czym odwrócił się i pognał na południe. Leśniczy wepchnął Davida do bezpiecznego wnętrza chaty. Za mocno zaryglowanymi drzwiami zostało wycie i odgłosy umierania dobiegające z krawędzi lasu.
IX
O wilkonach i o tym, skąd się wzięli
Gdy małą chatę zalał ciepły pomarańczowy blask, David podszedł do zakratowanego okna. Leśniczy upewnił się, że drzwi są mocno zaryglowane i wilki uciekły, zanim zaczął układać polana w kamiennym kominku, by rozpalić ogień. Jeśli zaniepokoiło go to, co zaszło przed chatą, nie okazał tego. Prawdę mówiąc, wyglądał na niezwykle spokojnego i część tego spokoju spłynęła na Davida. A przecież powinien być przerażony, nawet wstrząśnięty. W końcu groziły mu gadające wilki, był świadkiem ataku żyjącego bluszczu, a u jego stóp wylądowała zwęglona głowa niemieckiego pilota, nadgryziona przez ostre zęby. On jednak był tylko oszołomiony i bardziej niż trochę ciekawy.
Czuł mrowienie w palcach u nóg i rąk. W coraz cieplejszym wnętrzu chaty zaczęło mu cieknąć z nosa, zrzucił więc kurtkę Leśniczego. Wytarł nos w rękaw szlafroka i zrobiło mu się trochę wstyd. Szlafrok, znajdujący się obecnie w opłakanym stanie, był jedynym zewnętrznym okryciem, jakie miał, i niemądrze było niszczyć go jeszcze bardziej. Oprócz szlafroka miał jeszcze Jeden pantofel, zabłocone i podarte spodnie od piżamy i bluzę, która w porównaniu z resztą wyglądała jak prawie nowa.
Okno, przy którym stał, oprócz krat zasłonięte było od wewnątrz okiennicami z wąską pionową szparą, przez którą można było wyglądać na zewnątrz. Przez nią David zobaczył, jak wilki odciągają truchła do lasu; część z nich pozostawiała za sobą krwawy ślad.
– Robią się coraz odważniejsze i coraz bardziej przebiegłe, dlatego coraz trudniej je zabić – powiedział Leśniczy. Stanął obok Davida przy oknie. – Jeszcze rok temu nie zaryzykowałyby takiego ataku na mnie lub na kogoś pozostającego pod moją opieką. Teraz jest ich jednak dużo więcej, a ich liczba rośnie z każdym dniem. Niebawem mogą zrealizować swoją obietnicę i przejąć całe królestwo.
– Bluszcz ich zaatakował – powiedział David. Nadal nie mógł uwierzyć w to, co widział.
– Las, a przynajmniej ten las, potrafi się bronić – powiedział Leśniczy. – Te bestie to wybryk natury, zagrożenie dla odwiecznego porządku. Las ich nie chce. Ma to chyba coś wspólnego z królem i jego słabnącą mocą. Ten świat powoli się rozpada i z każdym dniem robi się coraz dziwniejszy. Wilkoni to najbardziej niebezpieczne stworzenia, jakie pojawiły się do tej pory, bo noszą w sobie najgorsze cechy człowieka i bestii walczące w nich o przewagę.
– Wilkoni? – zapytał David. – Tak nazywacie te podobne do wilków stworzenia?
– To nie są wilki, choć wilki ganiają razem z nimi. Nie są to też ludzie, choć potrafią chodzić na dwóch nogach, jeśli służy to ich celom, a ich przywódca nosi klejnoty i eleganckie ubrania. Nazywa siebie Leroi i jest równie inteligentny jak ambitny i równie przebiegły jak okrutny. Teraz chce wypowiedzieć wojnę królowi. Słyszałem opowieści ludzi przemierzających ten las. Opowiadali o wielkich stadach wilków ciągnących przez kraj, białych wilków z północy i czarnych wilków ze wschodu. Wszystkie słyszą zew swoich braci, wilków szarych i ich przywódców, wilkonów.
Kiedy David siedział przy ogniu, Leśniczy opowiedział mu historię.
Pierwsza opowieść Leśniczego
Dawno, dawno temu była sobie dziewczynka, która mieszkała na skraju lasu. Była bardzo wesoła i mądra i zawsze nosiła czerwony płaszczyk, bo dzięki niemu jeśli tylko się zgubiła, bez trudu można było ją znaleźć, gdyż odbijał się na tle drzew i krzewów. Minęły lata i dziewczynka stała się kobietą, była coraz piękniejsza. Wielu mężczyzn pragnęło ją poślubić, lecz ona wszystkich odrzucała. Żaden nie był dla niej dość dobry, bo była mądrzejsza od wszystkich mężczyzn, których znała, i nie stanowili dla niej żadnego wyzwania.
Jej babcia mieszkała w chacie w lesie i dziewczyna często ją odwiedzała. Przynosiła jej w koszyku chleb i mięso, a czasem zostawała na dłużej. Kiedy babcia spała, dziewczyna w czerwieni wędrowała wśród drzew, zbierała dzikie jagody i owoce lasu. Pewnego dnia, gdy weszła do ciemnego zagajnika, pojawił się wilk. Przestraszył się i chciał ją ominąć niezauważony, lecz zmysły dziewczyny były zbyt wyostrzone. Dostrzegła wilka, spojrzała mu w oczy i zakochała się w tym dziwnym stworzeniu. Kiedy wilk odwrócił się, poszła za nim, zanurzając się coraz głębiej w las. Jeszcze nigdy nie dotarła tak daleko. Wilk próbował ją zgubić w miejscach, gdzie nie było żadnych szlaków ani ścieżek, ale dziewczyna była dla niego za szybka i szła za nim kilometr za kilometrem. W końcu wilk zmęczył się tym pościgiem i odwrócił się. Obnażył kły i zawarczał ostrzegawczo, lecz ona się nie bała.
– Śliczny wilku – szepnęła. – Nie masz się czego bać. Nic ci nie zrobię.
Wyciągnęła rękę i położyła ją na łbie zwierzęcia. Przesunęła palce przez futro i uspokoiła go. Wilk zobaczył jej piękne oczy (żeby mogła lepiej go widzieć) i łagodne dłonie (żeby mogła lepiej go pieścić), i miękkie, czerwone usta (żeby mogła lepiej go smakować). Dziewczyna pochyliła się i pocałowała go. Zrzuciła czerwony płaszcz, odstawiła koszyk z kwiatami i położyła się z wilkiem. Z ich związku narodziło się stworzenie podobne bardziej do człowieka niż wilka. To był pierwszy z wilkonów, nazywany Leroi. Po nim przyszło na świat więcej takich stworzeń. W lesie pojawiały się inne kobiety zwabione przez dziewczynę w czerwonym płaszczu. Spacerując po leśnych ścieżkach, mamiła je obietnicami dojrzałych słodkich jagód i źródlanej wody tak czystej, że po jej wypiciu skóra znów wyglądała młodo. Czasami zapuszczała się aż na skraj miasta lub wsi, czekała tam na przechodzącą dziewczynę i wciągała ją do lasu, niby wołając o pomoc.
Były też takie dziewczyny, które szły z nią z własnej woli, bo niektóre marzą o pokładaniu się z wilkami.
Żadnej nigdy już potem nie widziano, bo po pewnym czasie wilkoni zwrócili się przeciwko tym, które dały im życie, i pożarli je w blasku księżyca.
Tak narodzili się wilkoni, ludzie-wilki.
Kiedy Leśniczy skończył swoją opowieść, podszedł do dębowej skrzyni stojącej w rogu przy łóżku i znalazł w niej koszulę, która pasowała na Davida, oraz parę przydługich spodni. Wyjął też buty, które były trochę za luźne, ale David włożył parę dodatkowych skarpet z szorstkiej wełny. Buty zrobione były ze skóry i wyglądało na to, że od wielu lat nikt ich nie nosił. David zastanawiał się, skąd się tam wzięły, bo kiedyś na pewno należały do jakiegoś dziecka, ale gdy próbował zapytać o to Leśniczego, ten odwrócił się i zaczął przygotowywać chleb i ser.
Przy jedzeniu Leśniczy jeszcze raz pytał Davida o to, jak wszedł do lasu i o świat, który pozostawił. David miał mnóstwo do opowiedzenia, lecz Leśniczego bardziej od walk i samolotów interesował David i jego rodzina oraz historia jego matki.
– Mówisz, że słyszałeś jej głos – powiedział. – Ale ona nie żyje, więc jak to możliwe?
– Nie wiem – odparł David. – Ale to była ona. Wiem na pewno.
Leśniczy nie był przekonany.
– Od dawna nie widziałem w lesie żadnej kobiety. Jeśli ona tutaj jest, to znalazła jakieś inne wejście do tego świata.
W zamian Leśniczy opowiedział Davidowi o miejscu, w którym się znalazł. Opowiedział mu o królu, który panuje od dawna, lecz stracił już kontrolę nad królestwem, bo jest stary i zmęczony i żyje samotnie w zamku na wschodzie. Opowiedział mu też więcej o wilkonach i ich pragnieniu, by panować nad wszystkim jak ludzie, oraz o nowych zamkach, które wyrosły w odległych, mrocznych częściach królestwa, gdzie czai się zło.
Opowiedział mu też o oszuście, który nie ma imienia i nie przypomina żadnego stworzenia żyjącego w królestwie, bo boi się go nawet król.
– Czy to Garbus? – zapytał nagle David. – Nosi zakrzywiony kapelusz?
Leśniczy przestał żuć chleb.
– A skąd to wiesz?
– Widziałem go – odparł chłopiec. – Był w moim pokoju.
– To on. Kradnie dzieci i nikt już ich potem nie znajduje.
Kiedy Leśniczy mówił o Garbusie, w jego głosie dźwięczał taki smutek i złość, że David zaczął się zastanawiać, czy Leroi, przywódca wilkonów, nie mylił się. Może Leśniczy miał kiedyś rodzinę, lecz zdarzyło się coś strasznego i teraz został zupełnie sam.
X
O oszustach i oszustwach
Tej nocy David spał na łóżku Leśniczego. Pachniało suszonymi jagodami i sosnowymi szyszkami oraz zwierzęcą wonią skór i futer. Leśniczy drzemał na krześle przy ogniu, z siekierą pod ręką. Po jego twarzy snuły się cienie rzucane przez blask dogasających płomieni.
David bardzo długo nie mógł zasnąć, mimo że Leśniczy zapewnił go, że w chacie jest zupełnie bezpiecznie. Zakrył szpary w oknach, a w połowie komina przymocował metalową płytę z niewielkimi otworami, by stworzenia z lasu nie mogły się tamtędy dostać do środka. W lesie panowała cisza, lecz nie była to cisza pełna spokoju i odpoczynku. Leśniczy powiedział Davidowi, że nocą las się zmienia – gdy zapada zmrok, władzę przejmują na wpół uformowane stwory, żyjące głęboko pod ziemią. Większość nocnych zwierząt nie żyła lub nauczyła się jeszcze bardziej wystrzegać drapieżników.
Chłopcem targała mieszanina uczuć. Był wśród nich oczywiście strach i piekący żal, że okazał się na tyle głupi, by opuścić bezpieczny dom i wejść do tego nowego świata. Chciał wrócić do życia, które znał , choć było bardzo trudne, ale jednocześnie pragnął poznać lepiej tę niezwykłą krainę. Poza tym nie znalazł jeszcze wyjaśnienia, dlaczego usłyszał głos matki. Czy to właśnie działo się ze zmarłymi? Czy przemierzali tę krainę w drodze do innego miejsca? Czy matka została tu uwięziona? Czy możliwe, że popełniono jakiś błąd? Może wcale nie miała umrzeć i teraz trzymała się tego miejsca ze wszystkich sił w nadziei, że ktoś ją znajdzie i sprowadzi z powrotem do tych, których kochała? Nie, David nie mógł wrócić, jeszcze nie. Drzewo zostało zaznaczone, a on znajdzie drogę do domu, kiedy odkryje prawdę o matce i roli, jaką ten świat odgrywa teraz w jej istnieniu.
Zastanawiał się, czy ojciec już za nim tęskni, i oczy zaszły mu łzami. Huk upadku niemieckiego samolotu na pewno wszystkich obudził i wojsko oraz obrona przeciwlotnicza odgrodziły już ogród. Szybko zauważą nieobecność Davida. Już go na pewno szukają. Poczuł satysfakcję na myśl, że przez swoją nieobecność stał się dla ojca ważniejszy. Może teraz będzie się bardziej martwił o niego, a mniej o pracę, szyfry, Rose i Georgiego.
A jeśli za nim nie tęsknili? Jeśli po jego zniknięciu ich życie stało się łatwiejsze? Ojciec i Rose będą mogli założyć nową rodzinę, uwolnieni od trudnych wspomnień o starej, które powrócą być może dopiero w rocznicę jego zniknięcia. Po czasie nawet i to wspomnienie wyblaknie, a on zostanie zapomniany. Będą przywoływać pamięć o nim tylko przelotnie, podobnie jak jego pytania przywołały wspomnienia o Jonathanie Tulveyu, stryju Rose.
David próbował odepchnąć od siebie takie myśli i zamknął oczy. W końcu zasnął i śnił mu się ojciec, Rose, nowy przyrodni brat i rzeczy, które wypełzały spod ziemi, czekając, by strach innych nadał im kształt.
Gdzieś w najgłębszych zakamarkach jego snu zamajaczył cień i z radością wyrzucił w powietrze zakrzywiony kapelusz.
Obudził go Leśniczy, który szykował posiłek. Przy małym stole ustawionym pod ścianą w głębi chaty zjedli twardy biały chleb i wypili mocną czarną herbatę z prymitywnych kubków. Za oknami na niebie pojawiły się blade promienie światła. David doszedł do wniosku, że jest bardzo wcześnie i słońce jeszcze nie wstało, jednak Leśniczy wyjaśnił, że słońca nie było widać od bardzo dawna i że w jego świecie nigdy nie jest jaśniej. David zastanowił się, czy przypadkiem nie trafił na północ, do miejsca, gdzie noc trwa przez długie zimowe miesiące, lecz przecież nawet w Arktyce długie ciemne zimy są równoważone słonecznymi letnimi dniami. Nie, to nie była północ. To było Gdzie Indziej.
Kiedy się posilili, David umył twarz i ręce w miednicy i próbował wyczyścić palcem zęby. Następnie wykonał swoje małe rytuały dotykania i liczenia. Dopiero wtedy uświadomił sobie, że w chacie panuje zupełna cisza, a Leśniczy przygląda mu się w milczeniu ze swego krzesła.
– Co robisz? – zapytał.
David po raz pierwszy w życiu usłyszał takie pytanie i na moment zamurowało go, gdy próbował znaleźć jakieś rozsądne wytłumaczenie dla swojego zachowania. Wreszcie postanowił powiedzieć prawdę.
– To są moje rytuały – powiedział po prostu. – Wymyśliłem je, żeby uratować mamę. Pomyślałem, że pomogą.
– I pomogły? David pokręcił głową.
– Chyba nie. A może tak, ale nie do końca. Podejrzewam, że uważasz je za dziwne. I że ja jestem dziwny, bo je wykonuję.
Bał się spojrzeć na Leśniczego, obawiając się, co zobaczy w jego oczach. Wbił więc wzrok w miednicę i swoje rozmyte odbicie w wodzie.
W końcu Leśniczy przemówił.
– Wszyscy mamy swoje rytuały – powiedział cicho.
– Ale muszą mieć cel i dawać efekt, który widzimy i z którego czerpiemy pociechę, bo w innym przypadku są zupełnie bezużyteczne. Przypominają uwięzione zwierzę miotające się w klatce. Jeśli nie są samym szaleństwem, to na pewno pierwszym do niego krokiem.
Leśniczy wstał i pokazał Davidowi siekierę.
– Spójrz tutaj – powiedział, wskazując palcem ostrze.
– Co rano upewniam się, że moja siekiera jest czysta i gotowa. Obchodzę dom i sprawdzam, czy okna i drzwi są zabezpieczone. Dbam o moją ziemię, wyrywam chwasty i podlewam glebę. Chodzę po lesie i oczyszczam ścieżki, które mają być widoczne. Robię wszystko, by naprawić szkody wyrządzone drzewom. To moje rytuały i lubię wykonywać je dobrze.
Położył łagodnie dłoń na ramieniu Davida, a chłopiec dostrzegł w jego twarzy zrozumienie.
– Zasady i rytuały są dobre, ale muszą przynosić ci satysfakcję. Czy możesz szczerze przyznać, że satysfakcję przynosi ci twoje dotykanie i liczenie?
David pokręcił głową.
– Nie – odparł – ale boję się, gdy tego nie robię. Boję się tego, co może się wydarzyć.
– To znajdź takie rytuały, które przyniosą ci poczucie bezpieczeństwa. Powiedziałeś mi, że masz nowego brata, więc zajmuj się nim co rano. Zajmuj się ojcem i macochą. Dbaj o kwiaty w ogrodzie lub rośliny w doniczkach na parapecie. Znajdź ludzi, którzy są od ciebie słabsi, i staraj się nieść im pociechę. Niech to będą twoje rytuały i zasady, które rządzą twoim życiem.
David skinął głową, lecz odwrócił twarz, by ukryć to, co Leśniczy mógł z niej wyczytać. Może miał rację, lecz David nie mógł się zmusić, by robić coś dla Georgiego i Rose. Postara się znaleźć inne, łatwiejsze do spełnienia obowiązki, bo dbanie o bezpieczeństwo tych intruzów, którzy wdarli się do jego życia, przekraczało jego możliwości.
Leśniczy wziął stare rzeczy Davida – podarty szlafrok, brudną piżamę i jeden zabłocony pantofel – i wsadził je do szorstkiego worka. Zarzucił go sobie na ramię i otworzył drzwi.
– Dokąd idziemy? – zapytał David.
– Postaramy się, żebyś wrócił do swojego własnego świata – odparł Leśniczy.
– Ale dziura w drzewie zniknęła.
– To postaramy się, żeby znów się pojawiła.
– Ale nie znalazłem jeszcze mamy – zaprotestował David.
Leśniczy spojrzał na niego ze smutkiem.
– Twoja mama nie żyje. Sam mi to powiedziałeś.
– Ale słyszałem ją! Słyszałem jej głos.
– Może to było coś podobnego do jej głosu – posiedział Leśniczy. – Nie udaję, że znam wszystkie sekrety tej krainy, ale mogę ci powiedzieć, że to bardzo niebezpieczne miejsce i z każdym dniem staje się jeszcze bardziej niebezpieczne. Musisz wracać. Wilkoń Leroi miał rację co do jednej rzeczy – nie potrafię cię obronić.
Z trudem bronię samego siebie. Teraz chodź. To dobra pora, by wybrać się w drogę, bo nocne bestie głęboko śpią, a najgorsze z tych, które szaleją za dnia, jeszcze się nie obudziły.
David doszedł do wniosku, że nie ma zbyt wielkiego wyboru, wyszedł więc za Leśniczym z chaty i ruszyli przez las. Od czasu do czasu Leśniczy zatrzymywał się i nasłuchiwał, podnosząc rękę na znak, by David przystanął i się nie odzywał.
– Gdzie są wilkoni i wilki? – zapytał w końcu David, kiedy szli już przez godzinę. Jedynymi oznakami życia, jakie widzieli, były ptaki i owady.
– Obawiam się, że niedaleko – odparł Leśniczy. – Polują na jedzenie w innych częściach lasu, gdzie nie grozi im, że zostaną zaatakowani, ale po pewnym czasie znów spróbują cię wykraść. Dlatego musimy stąd odejść, zanim powrócą.
David zadrżał na myśl o Leroi i jego wilkach, o ich paszczach i pazurach rozdzierających mu ciało. Zaczynał rozumieć cenę, jaką być może będzie musiał zapłacić za poszukiwanie matki w tym miejscu. Wyglądało na to, że decyzja o powrocie do domu została już za niego podjęta, przynajmniej na razie. Jak zechce, zawsze będzie mógł tu wrócić. Przecież stary ogród pozostanie na miejscu, jeśli tylko nie został zniszczony przez rozbity niemiecki samolot.
Weszli na polanę porośniętą ogromnymi drzewami, przez które wkroczył do tego świata. Leśniczy zatrzymał się tak nagle, że David omal na niego nie wpadł. Ostrożnie wyjrzał zza jego pleców, by zobaczyć, co wywołało tak gwałtowną reakcję.
– O nie – żachnął się Leśniczy.
Każde drzewo jak okiem sięgnąć było zaznaczone sznurkiem, a nos podpowiedział Davidowi, że każdy sznurek został posmarowany tą samą śmierdzącą substancją, której użył Leśniczy, by powstrzymać zwierzęta. Nie było sposobu, by powiedzieć, które drzewo stanowiło przejście do tego świata. David chodził od jednego do drugiego, by znaleźć dziurę, z której wyszedł, lecz wszystkie były podobne, a kora każdego z nich gładka. Wyglądało na to, że wszystkie szczeliny i rysy w korze, które odróżniały jedno drzewo od drugiego, zostały wypełnione. Mała ścieżka, która wiła się kiedyś przez las, zniknęła, by Leśniczy nie mógł odnaleźć żadnych śladów. Nigdzie nie było też widać wraku niemieckiego samolotu, a lej, który wyciął w ziemi, został zasypany. David pomyślał, że musiało to zająć setki godzin i wymagało wysiłku wielu, wielu rąk. Jak można było tego dokonać w jedną noc, nie pozostawiając na dodatek ani jednego śladu na ziemi?
– Kto mógł zrobić coś takiego? – zapytał.
– Oszust – odparł Leśniczy. – Garbus w zakrzywionym kapeluszu.
– Ale dlaczego? – zapytał David. – Dlaczego nie zabrał po prostu sznurka, który pan zawiązał? Czy to nie byłoby to samo?
Leśniczy zastanowił się przez chwilę.
– Tak – odparł w końcu – ale nie byłoby to aż tak zabawne i nie stanowiłoby tak wspaniałej historii.
– Historii? – zapytał David. – Co pan ma na myśli?
– Jesteś częścią historii – odparł Leśniczy. – On bardzo lubi tworzyć opowieści. Uwielbia je gromadzić, żeby potem móc opowiadać. To stworzy piękną opowieść.
– Ale jak wrócę do domu? – zapytał David. Teraz, gdy droga powrotu została zamknięta, nagle bardzo chciał się tam znaleźć. Wcześniej, kiedy Leśniczy chciał zmusić go do powrotu wbrew jego własnej woli, pragnął zostać w nowej krainie i poszukać matki. Wszystko to było bardzo dziwne.
– On nie chce, żebyś wrócił do domu – powiedział Leśniczy.
– Nigdy nic mu nie zrobiłem – powiedział David.
– Dlaczego próbuje mnie tu zatrzymać? Dlaczego jest taki podły?
Leśniczy pokręcił głową.
– Nie wiem.
– To kto wie? – zapytał David. Sfrustrowany niemal zaczął krzyczeć. Nagle zapragnął, by w pobliżu znalazł się ktoś, kto wiedział trochę więcej od Leśniczego. On radził sobie doskonale ze ścinaniem łbów wilkom i udzielaniem niechcianych rad, ale najwyraźniej nie znał najnowszych informacji na temat sytuacji panującej w królestwie.
– Król – powiedział w końcu Leśniczy. – Król może wiedzieć.
– Ale powiedział mi pan, że on już nad niczym nie panuje, i że od dawna nikt go nie widział.
– To nie znaczy wcale, że nie wie, co się dzieje – powiedział Leśniczy. – Powiadają, że król ma księgę. „Księgę rzeczy utraconych”. To jego najcenniejsza rzecz. Trzyma ją ukrytą w sali tronowej swego pałacu i nikt oprócz niego nie może jej oglądać. Podobno zawiera na swoich stronach całą wiedzę króla, który zwraca się do niej o radę, gdy ma kłopoty lub wątpliwości. Może w niej kryje się wskazówka, jak sprawić, żebyś mógł wrócić do domu.
David próbował wyczytać coś z twarzy Leśniczego. Nie był pewien dlaczego, ale czuł wyraźnie, że Leśniczy nie mówi mu całej prawdy o królu. Zanim jednak zdążył zadać pytanie, Leśniczy rzucił worek ze starymi rzeczami Davida w krzaki i zaczął iść w stronę, z której przyszli.
– Będziemy mieli mniej do niesienia – powiedział. – A mamy przed sobą długą drogę.
Rzucając ostatnie, pełne tęsknoty spojrzenie na nieznane drzewa, David odwrócił się i ruszył za Leśniczym z powrotem do chaty.
Kiedy zniknęli i zapadła cisza, spod rozległych korzeni wielkiego, starego drzewa wyłoniła się jakaś postać. Miała pochylone plecy, zakrzywione palce, a na głowie przekrzywiony kapelusz. Przesuwała się szybko przez leśne poszycie, aż dotarła do kępy krzewów, usianych zmarzniętymi jagodami. Postać zignorowała je i chwyciła szorstki, brudny worek leżący wśród liści. Sięgnęła do środka, wyjęła bluzę od piżamy, podniosła ją do twarzy i zaczęła węszyć.
– Zagubiony chłopiec – szepnęła do siebie – i zagubione dziecko, które się zjawi.
Z tymi słowami chwyciła worek i zniknęła w cieniu lasu.
XI
O dzieciach zagubionych w lesie i o tym, co im się przytrafiło
David i Leśniczy wrócili do chaty bez przeszkód. Spakowali jedzenie do dwóch skórzanych worków i napełnili dwie blaszane puszki wodą ze strumienia, który płynął za domem. David widział, jak Leśniczy klęka przy brzegu i przygląda się śladom na wilgotnym gruncie, lecz nie powiedział ani słowa na ten temat. David spojrzał na nie przelotnie i pomyślał, że wyglądają jak ślady pozostawione przez dużego psa albo wilka. Wiedział, że są świeże, bo na dnie każdego z nich błyszczała odrobina wody.
Leśniczy uzbroił się w siekierę, łuk, kołczan pełen strzał i długi nóż. Na koniec wyjął ze skrzyni miecz z krótką klingą. Zdmuchnął warstewkę kurzu i podał go Davidowi razem ze skórzanym pasem do przypięcia broni. David nigdy wcześniej nie miał prawdziwego miecza i jego wiedza w tej materii nie wykraczała poza zabawę w piratów i walkę na niby drewnianymi kijami. Jednak mając u boku prawdziwy miecz, poczuł się silniejszy i trochę bardziej odważny.
Leśniczy zaryglował drzwi chaty, potem oparł dłoń o drzwi i spuścił głowę jakby się modlił. Wyglądał na bardzo smutnego, a David zastanowił się, czy nie przebiegło mu przez myśl, że już nigdy nie zobaczy swojego domu. Po chwili ruszyli w las, kierując się na północny wschód, i szli równym krokiem, dopóki słabe światło, które uchodziło tu za blask dnia, oświetlało im drogę. Po kilku godzinach David był już bardzo zmęczony. Leśniczy pozwolił mu odpocząć, ale tylko przez chwilę.
– Musimy wyjść z lasu przed zapadnięciem nocy – powiedział Leśniczy i chłopiec nie musiał pytać dlaczego. Już zaczynał się bać, że ciszę lasu przeszyje wycie wilków i wilkonów.
Po drodze David miał okazję przyjrzeć się otoczeniu. Nie potrafił nazwać żadnego z mijanych drzew, choć niektóre ich części wyglądały znajomo. Drzewo, które przypominało stary dąb, miało szyszki zwisające pomiędzy wiecznie zielonymi liśćmi. Inne rozmiarem i kształtem przypominało dużą bożonarodzeniową choinkę, a pod srebrnymi liśćmi wisiały grona czerwonych jagód. Jednak większość drzew była naga. Od czasu do czasu David dostrzegał kwiaty przypominające buzie dzieci z szeroko otwartymi ciekawskimi oczami. Na widok zbliżającego się Leśniczego i Davida kwiaty natychmiast zaciskały płatki i lekko drżały, dopóki zagrożenie nie minęło.
– Jak się nazywają te kwiaty? – zapytał.
– Nie mają nazwy – odparł Leśniczy. – Czasami dzieci schodzą ze ścieżki w las, gubią drogę i nikt ich już potem nie widzi. Umierają tutaj, pożarte przez dzikie bestie lub zabite przez złych ludzi, a ich krew wsiąka w ziemię. Po pewnym czasie wyrasta jeden z tych kwiatów, często daleko od miejsca, w którym dziecko wydało ostatnie tchnienie. Kwiaty zbijają się razem jak przerażone dzieci. Wydaje mi się, że las w ten sposób zachowuje pamięć o nich, bo głęboko odczuwa utratę każdego dziecka.
David przekonał się, że Leśniczy nie odzywa się niepytany, musiał więc zadawać mu pytania, na które ten odpowiadał najlepiej jak potrafił. Próbował przybliżyć Davidowi geografię tego miejsca – zamek króla leżał wiele kilometrów na wschód, tereny dzielące ich od niego były bardzo słabo zaludnione, a krajobraz tylko od czasu do czasu znaczyła jakaś osada. Las, którym opiekował się Leśniczy, od terytoriów położonych dalej na wschód oddzielała głęboka przepaść, którą będą musieli przekroczyć, by kontynuować podróż do zamku króla. Na południu leżało wielkie, czarne morze, lecz mało kto odważył się wypłynąć na jego wody. Mieszkały w nim morskie bestie i smoki, a powierzchnią wody stale targały sztormy i ogromne fale. Na północy i zachodzie rozciągały się górskie pasma, lecz przez większość roku ich szczyty pokrywał śnieg i nie można było się przez nie przedrzeć.
Po drodze Leśniczy opowiedział Davidowi więcej o wilkonach.
– Dawno temu, przed pojawieniem się wilkonów, wilki były bardzo przewidywalne – wyjaśnił. – Każde stado, liczące nie więcej niż piętnaście, dwadzieścia sztuk, miało swoje własne terytorium, na którym żyło, polowało i rozmnażało się. Potem zaczęli pojawiać się wilkoni i wszystko się zmieniło. Stada rozrastały się i tworzyły się sojusze. Terytoria rosły albo w ogóle przestawały mieć znaczenie i zaczęło podnosić łeb okrucieństwo. W przeszłości ginęła połowa wilczych szczeniąt. Potrzebowały więcej jedzenia niż rodzice, a jeśli go brakowało, zdychały z głodu. Czasami zabijali je rodzice, ale tylko wtedy, gdy zdradzały oznaki choroby lub szaleństwa. Najczęściej wilki były dobrymi rodzicami i dzieliły się z młodymi łupem, strzegły ich i z czułością otaczały opieką.
A wilkoni przynieśli ze sobą zupełnie nowy sposób zajmowania się młodymi – teraz karmią tylko najsilniejsze, nigdy nie więcej niż dwa czy trzy w miocie, czasem nawet mniej. Słabi są zjadani. W ten sposób stado pozostaje silne, ale to zmieniło zupełnie naturę wilków. Teraz zwracają się jeden przeciwko drugiemu i nie istnieje między nimi żadna lojalność. Tylko rządy wilkonów utrzymują je pod kontrolą. Bez nich byłyby chyba takie same jak kiedyś.
Leśniczy powiedział Davidowi, jak odróżnić samice od samców. Samice mają węższe pyski i czoła. Ich szyje i ramiona są szczuplejsze, nogi krótsze, a jednak młode samice są szybsze od samców w tym samym wieku i z tego powodu lepiej polują i są groźniejszymi wrogami. W normalnych wilczych stadach samice często były przywódcami, lecz wilkoni zakłócili także i ten naturalny porządek. Są wśród nich samice, lecz ważne decyzje podejmuje Leroi i jego porucznicy. Leśniczy zasugerował, że być może to właśnie jest źródłem ich słabości. Arogancja sprawiła, że odwrócili się od tysiącletniej tradycji wykorzystywania żeńskich instynktów. Teraz kieruje nimi wyłącznie żądza władzy.
– Wilki nie odstąpią od zdobyczy – powiedział Leśniczy – chyba że są zmęczone. Potrafią biec piętnaście czy dwadzieścia kilometrów z prędkością większą niż człowiek może się poruszać, i truchtać jeszcze przez siedem, osiem kilometrów, zanim będą musiały odpocząć, „koni spowolnili je, bo wolą chodzić na dwóch nogach nie są już tak szybkie jak kiedyś, ale i tak nie potrafimy im dorównać. Musimy mieć nadzieję, że kiedy dotrzemy dziś wieczorem na miejsce, znajdziemy tam konie. Mieszka tam handlarz, a ja mam dość pieniędzy, by kupić dla nas wierzchowca.
Nigdzie nie było widać żadnych ścieżek. Leśniczy co prawda znał swój las doskonale, ale w miarę jak oddalali się od jego domu, coraz częściej się zatrzymywał, badał kępy mchu i kształty drzew uformowane przez wiatr, by upewnić się, że nie zabłądzili. Przez całą drogę minęli tylko jedno domostwo ukryte w brązowych ruinach. David pomyślał, że wygląda, jakby stopniało. Pozostał tylko kamienny komin, poczerniały, lecz nietknięty. Widział miejsca, w których stopione krople stężały i zastygły na ścianach, oraz puste miejsca, gdzie zapadły się okna. Droga, którą szli, biegła tuż obok domu, więc mógł go dotknąć i teraz zobaczył, że w ścianach widnieją kawałki jaśniejszej brązowej substancji. Przesunął dłonią po framudze drzwi, a potem oderwał kawałek paznokciem. Rozpoznał fakturę i delikatny zapach.
– To czekolada! – wykrzyknął. – I piernik.
Odłamał większy kawałek i już miał spróbować, kiedy Leśniczy wytrącił mu go z dłoni.
– Nie – powiedział. – Może wygląda i pachnie słodko, ale kryje w sobie truciznę.
I opowiedział Davidowi kolejną historię.
Druga opowieść Leśniczego
Dawno, dawno temu żyło dwoje dzieci: chłopiec i dziewczynka. Ich ojciec umarł, a matka ponownie wyszła za mąż, lecz ojczym był złym człowiekiem. Nienawidził dzieci i nie mógł znieść ich obecności w domu. Nienawidził ich jeszcze bardziej, gdy zbiory okazały się kiepskie i nastał wielki głód, bo spożywały cenne jedzenie, które ojczym wolał zachować dla siebie. Żałował każdego kęsa, który musiał im dać, a kiedy głód zajrzał im w oczy, zaczął sugerować żonie, że mogliby zjeść dzieci i uratować się od śmierci, bo przecież zawsze może ich urodzić więcej, gdy nadejdą lepsze czasy. Żonę ogarnęło przerażenie. Bała się, co mąż może zrobić pod jej nieobecność. Uświadomiła sobie jednak, że nie może dłużej sama ich karmić, więc zabrała dzieci głęboko w las i tam je porzuciła, by same o siebie zadbały.
Dzieci były przerażone i pierwszej nocy płakały tak długo, aż zasnęły. Po pewnym czasie jednak nauczyły się rozumieć las. Dziewczynka była mądrzejsza i silniejsza od brata. To ona nauczyła się chwytać małe zwierzęta i ptaki i wykradać jaja z gniazd. Chłopiec wolał spacerować po lesie i śnić na jawie, czekając, aż siostra zapewni im jedzenie. Tęsknił za matką i bardzo pragnął do niej wrócić. W niektóre dni płakał od świtu do zmierzchu. Chciał wrócić do dawnego życia i nie czynił żadnego wysiłku, by rozpocząć nowe.
Pewnego dnia siostra zawołała go, ale on nie odpowiedział. Poszła go szukać, zostawiając za sobą ślad z kwiatowych płatków, by odnaleźć drogę powrotną do niewielkich zapasów jedzenia. Kiedy dotarła na skraj niewielkiej polany, zobaczyła niezwykły domek. Jego ściany zrobiono z czekolady i piernika. Dach pokrywały dachówki z toffi, a szyby w oknach zrobiono z cukru, ściany wyłożone były migdałami, pianką i kandyzowanymi owocami. Dom był jedną wielką słodyczą i przyjemnością. Kiedy zobaczyła brata, wyjmował orzechy ze ścian, a usta miał brązowe od czekolady.
– Nie przejmuj się, nikogo nie ma w domu – powiedział. – Spróbuj. Pycha.
Podał jej kawałek czekolady, którego ona jednak nie wzięła. Owładnięty cudownym smakiem domu chłopiec aż przymknął oczy z rozkoszy. Siostra próbowała otworzyć drzwi, lecz były zamknięte na klucz. Zajrzała do środka przez okno, lecz zasłony były zaciągnięte. Nie chciała nic jeść, bo z jakiegoś powodu dom budził w niej niepokój. Nie mogła się jednak oprzeć zapachowi czekolady i uszczknęła kawałek. Smakował jeszcze lepiej, niż sobie wyobrażała, i żołądek zaczął domagać się więcej. Dołączyła więc do brata i razem jedli i jedli, aż z przejedzenia w końcu zapadli w głęboki sen.
Kiedy się obudzili, nie leżeli już na trawie pod drzewami. Znajdowali się w domu, uwięzieni w klatce wiszącej pod sufitem. Jakaś kobieta dorzucała polana do ognia. Była stara i śmierdziała. Na podłodze u jej stóp leżał stos kości – szczątki dzieci, które wpadły w jej ręce.
– Świeże mięsko! – szepnęła do siebie. – Świeże mięsko do pieca Staruchy!
Chłopiec zaczął płakać, lecz siostra zaraz go uciszyła. Kobieta podeszła i spojrzała na nich przez pręty klatki. Jej twarz pokrywały czarne brodawki, a zęby były zniszczone i wyszczerbione jak stare nagrobki.
– Które z was będzie pierwsze? – zapytała.
Chłopiec próbował ukryć twarz, jakby dzięki temu mógł uniknąć zainteresowania staruchy. Jego siostra była odważniejsza.
– Weź mnie – powiedziała. – Jestem pulchniejsza od brata i lepiej się upiekę. Kiedy będziesz jadła mnie, możesz go trochę podtuczyć, żebyś miała więcej mięsa.
Starucha zacmokała z radości.
– Mądra dziewczynka! – wykrzyknęła. – Ale nie tak mądra, by nie trafić na talerz Staruchy.
Otworzyła klatkę i sięgnęła do środka. Chwyciła dziewczynkę za szyję i wyciągnęła. Potem zamknęła klatkę i zaciągnęła dziewczynkę do pieca. Nie był jeszcze gorący, ale ogień już mocno buzował.
– Nie zmieszczę się – powiedziała dziewczynka. – Piec jest za mały.
– Bzdura – odparła Starucha. – Wkładałam tam większe dzieci od ciebie i świetnie się piekły.
Dziewczynka spojrzała na nią z powątpiewaniem.
– Ja mam długie nogi i ręce i dużo na nich tłuszczu. Nie, nie uda mi się wcisnąć do tego pieca. A jeśli mnie tam wepchniesz, nie uda ci się wyciągnąć mnie z powrotem.
Kobieta chwyciła dziewczynkę za ramiona i mocno potrząsnęła.
– Myliłam się co do ciebie – powiedziała. – Głupia z ciebie dziewucha. Pokażę ci, jak duży jest ten piec.
Wspięła się na palce i wsunęła do pieca głowę i ramiona.
– Widzisz? – spytała, a jej głos odbił się echem od ścian pieca. – Jest tu dość miejsca dla mnie, nie mówiąc już o małej dziewczynce.
Kiedy kobieta stała odwrócona tyłem, dziewczynka szybko podbiegła, wepchnęła ją do pieca i zatrzasnęła drzwi. Kobieta kopała, próbując je otworzyć, ale dziewczynka była szybka – zasunęła zasuwę (bo Starucha nie chciała, żeby dziecko się wymknęło po rozpoczęciu pieczenia) i zostawiła ją uwięzioną w środku. Potem dorzuciła polan do ognia i Starucha zaczęła się powoli piec, wrzeszcząc i jęcząc przez cały czas. Groziła dziewczynce najgorszymi torturami. W piecu było tak gorąco, że zaczął się topić tłuszcz Staruchy. Wydawał smród tak okropny, że dziewczynce zrobiło się niedobrze. Kobieta nadal jednak walczyła, mimo że skóra zaczęła odchodzić jej od ciała, a ciało od kości. W końcu umarła. Dziewczynka wyciągnęła wówczas polana z ognia i rozrzuciła je w całej chacie. Wyprowadziła brata za rękę, gdy domek zaczął się topić, aż pozostał z niego tylko komin. Nigdy już tam nie wrócili.
W miesiącach, które nadeszły, dziewczynka czuła się w lesie coraz szczęśliwsza. Zbudowała szałas, a po pewnym czasie szałas zamienił się w dom. Nauczyła się dbać o swoje potrzeby i kiedy mijały dni, coraz mniej myślała o dawnym życiu. Jednak jej brat nie był szczęśliwy i stale pragnął wrócić do matki. Kiedy minął rok i jeden dzień, porzucił siostrę i wrócił do starego domu. Matka i ojczym wyprowadzili się i nikt nie umiał powiedzieć mu dokąd. Wrócił więc do lasu, ale nie do siostry, bo był o nią zazdrosny i nie znosił jej. Znalazł ścieżkę, zadbaną, z wyciętymi korzeniami i cierniami. Rosnące wzdłuż niej krzewy obsypane były soczystymi jagodami. Ruszył przed siebie, posilając się po drodze jagodami, i nie zauważył, że z każdym jego krokiem ścieżka za nim znika.
Po pewnym czasie dotarł do polany, na której stał piękny domek obrośnięty bluszczem. Przy drzwiach rosły kwiaty, a z komina wzbijała się w niebo strużka dymu. Poczuł zapach pieczonego chleba i zobaczył stygnący na parapecie placek. W drzwiach stanęła kobieta, radosna i wesoła, jak niegdyś jego matka. Pomachała do niego i zaprosiła do środka.
– Wejdź, wejdź – powiedziała. – Jesteś zmęczony, a jagody nie zaspokoją głodu rosnącego chłopca. Na ogniu piecze się mięso i znajdzie się przytulny kącik, żebyś odpoczął. Zostań, jak długo zechcesz, bo nie mam dzieci, a od tak dawna pragnę mieć syna.
Chłopiec wyrzucił jagody, a wijąca się za nim ścieżka zniknęła na zawsze. Wszedł za kobietą do domu, gdzie nad ogniem wisiał wielki kocioł z gotującą się wodą, a na pieńku rzeźnika leżał ostry nóż.
Nikt go więcej nie widział.
XII
O mostach i zagadkach, i o wielu paskudnych cechach trolli
Kiedy Leśniczy kończył swoją historię, zmieniło się światło. Spojrzał w niebo, jakby w nadziei, że uda mu się jeszcze na chwilę powstrzymać zapadający zmrok, i zatrzymał się nagle. David podążył za jego spojrzeniem. Nad ich głowami, tuż nad koronami drzew, zobaczył krążący czarny kształt i wydawało mu się, że słyszy ciche krakanie.
– Cholera jasna! – syknął Leśniczy.
– Co to jest? – zapytał David.
– Kruk.
Leśniczy zdjął łuk z ramienia i naciągnął strzałę. Przyklęknął, wymierzył i wypuścił strzałę. Miał dobre oko. Kruk podskoczył w powietrzu, gdy strzała przeszyła jego ciało, po czym spadł na ziemię niedaleko Davida. Nie żył, a grot strzały poczerwieniał od jego krwi.
– Paskudne ptaszysko – powiedział Leśniczy, podnosząc truchło i wyrywając strzałę.
– Dlaczego pan go zabił? – zapytał David.
– Kruk i wilk polują razem. Ten doprowadziłby do nas stado, a wilki w nagrodę rzuciłyby mu nasze oczy.
Obejrzał się w stronę, z której nadeszli.
– Teraz będą się kierować tylko węchem, ale zbliżają się do nas, nie popełnią błędu. Musimy się śpieszyć.
Szli dalej, poruszając się lekkim truchtem, jakby sami byli zmęczonymi wilkami u kresu polowania, aż dotarli na skraj lasu i wyszli na wysoko położoną równinę. Przed nimi rozciągała się przepaść głęboka na dziesiątki metrów i szeroka na niecałe pół kilometra. W dole wiła się srebrna strużka rzeki. David usłyszał krzyki – prawdopodobnie ptaków – odbijające się od ścian. Ostrożnie spojrzał w dół w nadziei, że uda mu się lepiej przyjrzeć stworzeniom, które tak hałasowały. Dostrzegł kształt, o wiele większy od największego ptaka, jakiego widział w życiu. Kształt przesuwał się przez powietrze, podtrzymywany przez prądy powietrza. Miał nagie, niemal ludzkie nogi, lecz palce były dziwnie wydłużone i zakrzywione jak szpony ptaka. Z szeroko rozpostartych ramion zwisały zwały skóry, która służyła jako skrzydła. Długie białe włosy powiewały na wietrze, a kiedy David zaczął nasłuchiwać, rozległ się śpiew. Głos był bardzo wysoki i piękny, a słowa zabrzmiały bardzo wyraźnie:
Co z przepaści spadnie,
Nasz głód zaspokoi.
Gdzie Trzódka łup kradnie,
Piosenkę podchwyciły i powtórzyły inne głosy, a David dostrzegł o wiele więcej stworów latających w kanionie. Ten znajdujący się najbliżej wykonał salto, jednocześnie złowieszcze i pełne wdzięku, a David dostrzegł nagie ciało. Natychmiast odwrócił wzrok, zawstydzony i zakłopotany.
Stwór miał kształty starej kobiety, z ciałem pokrytym łuskami zamiast skóry. David odważył się spojrzeć jeszcze raz i zobaczył, jak stwór opada, zataczając koła, aż nagle złożył skrzydła, przyjmując obły kształt, i opadł gwałtownie, wyciągając zakończone szponami stopy. Leciał niemal prosto w ścianę kanionu. Uderzył w kamień i David zobaczył, że coś szarpie się w jego szponach – był to jakiś nieduży ssak, niewiele większy od wiewiórki. Jego łapy młóciły powietrze, gdy stwór wyrywał go ze skał. Drapieżca zmienił kierunek i ruszył w stronę wyłomu pod stopami Davida, by pożreć zdobycz, skrzecząc z radości. Niektórzy z jego rywali, zaalarmowani jego krzykami, zbliżyli się w nadziei, że uda im się wykraść łup, lecz stwór uderzył ostrzegawczo w powietrze skrzydłami i odlecieli. David miał teraz okazję przyjrzeć się jego twarzy – przypominała twarz kobiety, lecz była dłuższa i szczuplejsza, z pozbawionymi warg ustami, zza których wyraźnie widać było odsłonięte ostre zęby. Teraz rozrywały zdobycz, odgryzając duże kawałki zakrwawionego futra.
– Trzódka – rozległ się w pobliżu głos Leśniczego. – Harpie. Kolejne nowe zło, które jest przekleństwem tej części królestwa.
– Harpie – powtórzył David.
– Widziałeś już kiedyś takie stwory? – zapytał Leśniczy.
– Nie – odparł David. – Raczej nie.
Ale o nich czytałem. Widziałem je w mojej książce z greckimi mitami. Z jakiegoś powodu wydaje mi się, że nie pasują do tej opowieści, ale mimo to są tutaj…
Davidowi zrobiło się niedobrze. Odsunął się od krawędzi przepaści, która była tak głęboka, że dostał zawrotów głowy.
– Jak się przedostaniemy na drugą stronę? – zapytał.
– Niecały kilometr w dół rzeki jest most – odparł Leśniczy. – Dotrzemy tam, zanim zapadnie zmrok.
Poprowadził Davida wzdłuż urwiska, trzymając się blisko granicy lasu, żeby nie stracili gruntu pod nogami i nie wpadli w otchłań, gdzie Trzódka tylko na to czekała. David słyszał trzepot jej skrzydeł i nie raz wydało mu się, że jeden ze stworów wylatuje na moment nad krawędź przepaści i przygląda im się złowrogo.
– Nie bój się – powiedział Leśniczy. – To tchórze. Gdybyś spadł, rzuciłyby się na ciebie w powietrzu i rozszarpały, ale nie odważą się zaatakować cię na ziemi.
David skinął głową, ale wcale nie poczuł się pewniej. W tej krainie głód brał górę nad tchórzostwem, a tworzące Trzódkę harpie, chude i wyniszczone jak wilki, wyglądały na bardzo głodne.
Szli jeszcze przez jakiś czas do wtóru bicia skrzydeł harpii, aż zobaczyli dwa mosty przerzucone nad przepaścią. Były identyczne. Zrobiono je z lin, między które wsunięto nierówne kawałki drewna jako podstawę. Davidowi nie wydały się zbyt bezpieczne. Leśniczy wpatrywał się w nie strapiony.
– Dwa mosty – powiedział. – A przecież był tylko jeden.
– No cóż – rzucił obojętnie David – Teraz są dwa. Specjalnie go to nie zdziwiło. Może panował tu spory ruch. Nie było raczej innego sposobu, by przedostać się na drugą stronę, chyba że ktoś potrafił latać i był gotów zaryzykować spotkanie z harpiami.
Usłyszał w pobliżu bzyczenie much i ruszył za Leśniczym na małą polankę nieopodal przepaści. Stały tam pozostałości chaty i stajni, lecz widać było wyraźnie, że nikogo tam nie ma. Przed jedną ze stajni leżały szczątki konia. Kości były niemal całkowicie oczyszczone z mięsa. David patrzył, jak Leśniczy zagląda do stajni, a potem przez otwarte drzwi do domu. Z opuszczoną głową wrócił do Davida.
– Handlarz zniknął – powiedział. – Wygląda na to, że uciekł z ocalałymi końmi.
– Wilki? – zapytał David.
– Nie, coś innego.
Wrócili nad krawędź przepaści. Jedna z harpii zawisła w powietrzu nieopodal i obserwowała ich, bijąc szybko skrzydłami, by utrzymać się w miejscu. Została w tej pozycji o sekundę za długo, bo nagle jej ciało podskoczyło, a pierś przebiło srebrne ostrze harpuna przywiązanego liną do ściany poniżej. Harpia chwyciła harpun, jakby mogła wyrwać go z ciała i uciec, lecz w tej samej chwili jej skrzydła przestały uderzać i runęła w dół, wirując i koziołkując, aż lina rozciągnęła się do końca i poderwała ją do góry. Ciało harpii uderzyło o ścianę z głuchym łoskotem. Stojąc na krawędzi przepaści, David i Leśniczy patrzyli, jak ciało martwej harpii wędruje w górę w stronę dziury w ścianie. Zakrzywiony harpun powstrzymywał ją przed upadkiem. Wreszcie ciało dotarło do wejścia do jaskini i zostało wciągnięte do środka.
– Uff – westchnął David.
– Trolle – powiedział Leśniczy. – To wyjaśnia istnienie drugiego mostu.
Podszedł do bliźniaczej budowli. Pomiędzy nimi leżał płaski kamień z pracowicie, choć nieco prymitywnie, wyrzeźbionymi słowami.
Jeden z nas kłamie,
Drugi prawdę rzecze.
Ścieżka śmierci czy życia,
Decyduj, człowiecze.
Tylko jedno pytanie
Twą ścieżkę wybierze. *
– To zagadka – stwierdził David.
– Ale co oznacza? – zapytał Leśniczy.
Odpowiedź szybko stała się jasna. David nigdy dotąd nie widział trolla, choć zawsze fascynowały go ich opisy w książkach. W jego wyobraźni pojawiały się jako zagadkowe postacie, które mieszkały pod mostami, zadając podróżnym zagadki w nadziei, że ich pożrą, gdy nie udzielą właściwych odpowiedzi. Stworzenia, które wypełzły na krawędź przepaści, trzymając w dłoniach zapalone pochodnie, nie wyglądały całkiem tak, jak się spodziewał. Były niższe od Leśniczego, lecz dużo grubsze, a ich twarda i pomarszczona skóra przypominała wyglądem skórę słonia. Wzdłuż ich grzbietów biegły kolce jak u niektórych dinozaurów, lecz ich twarze przypominały twarze małp. Paskudnych i cierpiących na ostry trądzik, ale mimo wszystko małp. Trolle zajęły miejsce przed każdym z mostów i uśmiechnęły się nieprzyjemnie. Miały małe czerwone oczka, które lśniły złowieszczo w zapadających ciemnościach.
– Dwa mosty i dwie ścieżki – powiedział David. Myślał na głos, lecz szybko się opamiętał i z niczym nie zdradził. Postanowił zachować swoje przemyślenia dla siebie, zanim dojdzie do jakichś konkretnych wniosków. Trolle już miały przewagę. Nie chciał jej powiększać.
Z zagadki wynikało jasno, że jeden z mostów nie jest bezpieczny i prowadzi do pewnej śmierci – z rąk harpii, samych trolli lub w wyniku upadku z ogromnej wysokości, jeśli żadne z tych stworzeń nie okaże się dostatecznie szybkie. Tak naprawdę David uznał, że oba mosty są mało zachęcające, ale musiał założyć, że w zagadce kryje się źdźbło prawdy, bo w innym przypadku nie byłoby sensu jej zadawać.
Jeden z nas kłamie, drugi prawdę rzecze. David znał tę zagadkę. Już gdzieś ją czytał, prawdopodobnie w jednej z opowieści. Och, już wie! Jeden tylko kłamie, drugi mówi tylko prawdę. Jeśli więc zapyta jednego trolla, który most wybrać, on albo ona – David nie był do końca pewny, jakiej są płci – może nie powiedzieć prawdy. Oczywiście zagadka miała rozwiązanie, ale David go nie pamiętał. Co to mogło być?
Zrobiło się już całkiem ciemno i z głębi lasu dobiegło przeciągłe wycie. Rozlegało się bardzo blisko.
– Musimy przejść na drugą stronę – powiedział Leśniczy. – Wilki złapały nasz trop.
– Nie możemy przejść, dopóki nie wybierzemy mostu – wyjaśnił David. – Trolle nam nie pozwolą, a jeśli zechcemy się przedrzeć siłą i wybierzemy zły…
– To nie będziemy musieli przejmować się wilkami – dokończył za niego Leśniczy.
– Jest jakieś rozwiązanie – powiedział David. – Na pewno. Muszę tylko sobie przypomnieć.
Usłyszeli trzask w lesie. Wilki były coraz bliżej.
– Jedno pytanie – mruknął David.
Leśniczy ujął siekierę w prawą rękę, lewą dobył noża. Stał twarzą do linii drzew, gotów zaatakować cokolwiek się spośród nich wyłoni.
– Mam! – wykrzyknął David. – Tak mi się wydaje – dodał cicho.
Podszedł do trolla stojącego po lewej stronie. Był trochę wyższy od drugiego i pachniał nieco lepiej, co było niewielką pociechą.
David wziął głęboki oddech.
– Gdybym poprosił drugiego trolla, żeby wskazał właściwy most, który by wybrał? – zapytał David.
Zapadła cisza. Troll zmarszczył brwi i z otarć na skórze wydobył się paskudny smród. David nie wiedział, kiedy zbudowano most i ilu wędrowców przezeń przeszło, lecz odniósł wrażenie, że jeszcze nikt nie zadał trollowi podobnego pytania. W końcu troll przestał próbować zrozumieć logikę, którą kierował się David, i wskazał na lewo.
– To most po prawej – powiedział David do Leśniczego.
– Skąd ta pewność? – zapytał Leśniczy.
– Bo jeśli troll, którego zapytałem, kłamie, to ten drugi mówi prawdę. Mówiący prawdę wskazałby na właściwy most, ale kłamca by skłamał, więc jeśli ten od prawdy pokazałby most po prawej, kłamca skłamałby i pokazał most po lewej. Jeśli troll, którego zapytałem, musi mówić prawdę, to ten drugi kłamie i wskazałby niewłaściwy most. Jakkolwiek by było, most po lewej jest fałszywy.
Pomimo nadciągających wilków, obecności zaskoczonych trolli i wrzeszczących harpii David nie mógł powstrzymać uśmiechu. Pamiętał zagadkę i przypomniał sobie rozwiązanie. Było tak, jak powiedział Leśniczy – ktoś próbował stworzyć historię i David był jej częścią, lecz sama historia składała się z wielu innych. David czytał o trollach i harpiach, znał też mnóstwo opowieści, których bohaterem był leśniczy. Pojawiały się w nich nawet gadające zwierzęta, jak choćby wilki.
– Idziemy – powiedział David do Leśniczego. Podszedł do mostu po prawej stronie. Stojący przy nim troll odsunął się, by go przepuścić. David postawił stopę na pierwszej desce i mocno przytrzymał się lin. Teraz, gdy jego wybór miał zadecydować o życiu lub śmierci, nie był już taki pewny, a widok harpii latających tuż pod jego stopami wzmógł tylko jego niepokój. Podjął jednak decyzję i nie było już odwrotu. Zrobił drugi krok, potem następny, przez cały czas trzymając mocno linę i starając się nie patrzeć w dół. Szło mu coraz lepiej, gdy nagle uświadomił sobie, że Leśniczy nie idzie za nim. Zatrzymał się na moście i obejrzał za siebie.
Las ożył ślepiami wilków. David widział, jak lśnią w blasku pochodni. Wyłaniały się z lasu, zbliżając powoli do Leśniczego. Na ich czele szły te bardziej prymitywne, wilkoni trzymali się z tyłu, czekając, aż ich mniejsi bracia i siostry obezwładnią uzbrojonego człowieka. Trolle zniknęły, gdyż najwyraźniej uświadomiły sobie, że nie ma sensu zadawać zagadek dzikim bestiom.
– Nie! – wykrzyknął David. – Niech pan idzie! Uda się na pewno!
Jednak Leśniczy nie poruszył się.
– Idź zaraz, i to szybko – zawołał do Davida. – Postaram się powstrzymać ich jak najdłużej. Kiedy dotrzesz na drugą stronę, przetnij linę. Słyszysz mnie? Przetnij linę!
David potrząsnął głową.
– Nie – powtórzył. Płakał. – Musi pan iść ze mną. Potrzebuję pana.
W tej chwili wilki skoczyły.
– Biegnij! – krzyknął Leśniczy, wymachując siekierą i błyskając nożem.
David zobaczył wzlatującą w powietrze fontannę krwi, gdy zginął pierwszy z wilków. Potem wszystkie rzuciły się na Leśniczego, kłapiąc szczękami i gryząc. Niektóre z nich próbowały go ominąć, by dopaść chłopca. David obejrzał się po raz ostatni i pędem ruszył przed siebie. Nie był jeszcze nawet w połowie mostu, który kołysał się złowieszczo z każdym jego krokiem. Tupot jego stóp odbijał się echem w otchłani. Niebawem dołączył do niego odgłos łap na drewnie. David obejrzał się przez lewe ramię i zobaczył, że trzech jego prześladowców wbiegło na drugi most w nadziei, że odetną go po drugiej stronie, jako że nie potrafiły wyminąć Leśniczego, strzegącego wejścia na pierwszy most. Wilki szybko odrabiały straty. Biegnący na końcu wilkon miał na sobie strzępy białej sukienki, a z uszu zwisały mu złote kolczyki w kształcie kropli. Z pyska ciekła mu ślina, którą oblizywał językiem.
– Biegnij – rzucił głosem, który zabrzmiał niemal dziewczęco – ale nic ci to nie da. – Kłapnął powietrze. – Po drugiej stronie będziesz smakował równie wyśmienicie.
Davida bolały ręce od ściskania lin, a od kołysania mostu zrobiło mu się niedobrze. Wilki prawie się z nim zrównały. Nigdy nie uda mu się dotrzeć na drugą stronę przed nimi.
Nagle deski na fałszywym moście złamały się i pierwszy z wilków runął w dół. David usłyszał świst harpuna, który przeszył brzuch wilka. Zwierzę poleciało w stronę trolli siedzących w jaskini.
Drugi wilk zatrzymał się tak gwałtownie, że samica wilkonów niemal wpadła na niego od tyłu. Przed nimi ziała wielka dziura, w którą wpadł ich brat, szeroka na co najmniej dwa metry. Powietrze przeszyło jeszcze kilka harpunów, gdyż trolle nie czekały już, aż ich ofiary zaczną spadać. Wilki weszły na niewłaściwy most i tym samym podpisały na siebie wyrok. Kolejne zakrzywione ostrze sięgnęło celu i drugi wilk przeleciał przez szparę w linach. Zdychając, wił się z bólu na ostrzu. Na moście pozostał już tylko wilkon. Spiął całe ciało i przeskoczył wyrwę w moście, lądując bezpiecznie po drugiej stronie. Pośliznął się, lecz szybko odzyskał równowagę i wspiął się na tylne łapy. Był już poza zasięgiem harpunów trolli i zawył triumfalnie, gdy nagle przemknął nad nim cień.
To była największa harpia, jaką David widział – wyższa, silniejsza i starsza od pozostałych. Uderzyła wilkona z tak wielką siłą, że przekoziołkowałby nad linami, gdyby nie chwyciły go potężne pazury, które wbiły się mocno w jego ciało. Wilkon zamachał łapami i kłapał paszczą w powietrzu, próbując ugryźć harpię, lecz ta walka była już przegrana. David patrzył z przerażeniem, jak do pierwszej harpii dołącza druga, wbijając pazury w szyję wilkona. Bijąc gwałtownie skrzydłami, dwie monstrualne kobiety pociągnęły zdobycz w przeciwnych kierunkach i wilkon został rozerwany na dwoje.
Leśniczy nadal próbował powstrzymać stado, lecz w tej walce był bez szans. David widział, jak macha siekierą i raz po raz tnie nożem skłębioną masę futra i kłów, aż w końcu padł, a wilki rzuciły się na niego.
– Nie! – krzyknął David i choć ogarnęła go wielka wściekłość i smutek, znalazł w sobie dość sił, by znów puścić się pędem przed siebie. Nie powstrzymał go nawet widok dwóch wilkonów, którzy przeskoczyli ciało Leśniczego i razem z dwoma wilkami ruszyli na most. Słyszał stukot ich pazurów na deskach, a ciężar ich ciał rozkołysał most. David dotarł na drugi brzeg przepaści, dobył miecza i odwrócił się w stronę nadciągających zwierząt. Były już w połowie mostu, zbliżały się coraz szybciej. Cztery liny podtrzymujące most przywiązane były do dwóch grubych pali osadzonych w kamieniu pod stopami Davida. Uderzył więc mieczem w pierwszą z lin, lecz przeciął ją tylko w połowie. Uderzył jeszcze raz i lina puściła. Most nagle przechylił się na prawo i dwa wilki spadły w przepaść. David usłyszał pełen zachwytu ryk harpii, a uderzenia ich skrzydeł stały się głośniejsze.
Na moście zostało jeszcze dwóch wilkonów, którym jakoś udało się wbić pazury w liny po lewej stronie. Trzymając się ich, na tylnych łapach zbliżali się do chłopca. David ciął mieczem drugą linę i usłyszał krzyk przerażenia. Most zadrżał, gdy część lin puściła. David oparł ostrze na linie, spojrzał na wilkonów, po czym uniósł ręce i uderzył z całych sił. Lina pękła i wilkoni nie mieli już czego się trzymać. Pozostały im tylko deski pod łapami. Z krzykiem spadli w przepaść.
David spojrzał na drugą stronę. Leśniczy zniknął. Na ziemi widniał krwawy ślad w miejscu, gdzie wilki zaciągnęły go do lasu. Pozostał tylko ich przywódca, elegant Leroi. Stał wyprostowany w czerwonych spodniach i białej koszuli, patrząc na Davida z nieskrywaną nienawiścią. Podniósł łeb i zawył, opłakując utraconych członków swego stada, lecz nie odszedł. Obserwował Davida, dopóki chłopiec nie zszedł z mostu i nie zniknął za niewielkim wzniesieniem, płacząc cicho za Leśniczym, który uratował mu życie.
XIII
O krasnoludkach i ich wybuchowej czasem naturze
David znalazł się na biegnącej w górę białej drodze, wysypanej żwirem i kamieniami, która wiła się, omijając naturalne przeszkody: mały strumyk i wystające skały. Po obu stronach drogi biegł rów, a od niego aż do linii drzew rozciągał się teren porośnięty chwastami i trawą. Drzewa były mniejsze i rosły rzadziej niż w lesie, który niedawno opuścił, a za nimi rysowało się niewysokie pasmo skalistych wzgórz. Nagle poczuł się bardzo zmęczony. Teraz, gdy pościg dobiegł końca, opuściła go cała energia. Bardzo chciał po prostu zasnąć, ale bał się to zrobić na otwartej przestrzeni. Bał się też pozostać zbyt blisko przepaści. Musiał znaleźć jakąś kryjówkę. Wilki nigdy nie wybaczą mu tego, co się wydarzyło przy mostach. Znajdą inny sposób, by się przedostać na drugą stronę, a potem znów złapią trop. Instynktownie podniósł oczy w niebo, lecz nie dostrzegł tam żadnych śledzących go ptaków, żadnych zdradzieckich kruków, które mogły pomóc ścigającym go drapieżcom.
Aby nabrać trochę energii, zjadł kawałek chleba z worka i wypił sporo wody. Przez chwilę poczuł się lepiej, ale widok worka i starannie zapakowanego jedzenia przypomniał mu o Leśniczym. Oczy znów zaszły mu łzami, lecz nie pozwolił sobie na luksus płaczu. Wstał, zarzucił worek na ramię i prawie potknął się o krasnoludka, który właśnie wyszedł na drogę z płytkiego rowu po drugiej stronie.
– Uważaj, gdzie leziesz – powiedział krasnoludek. Miał niecały metr wzrostu i ubrany był w niebieską tunikę, czarne spodnie oraz sięgające kolan czarne buty. Na głowie miał wysoki niebieski kapelusz z małym dzwoneczkiem na końcu, który nie wydawał już żadnego dźwięku. Twarz i ręce pokrywała gruba warstwa brudu, a na ramieniu niósł kilof. Całości dopełniał bardzo czerwony nos i krótka biała broda, w której utkwiły kawałki jedzenia.
– Przepraszam – powiedział David.
– I dobrze.
– Nie widziałem cię.
– A co to ma oznaczać? – rzucił krasnoludek. Zamachał groźnie kilofem. – Dyskryminujesz ludzi ze względu na wzrost? Chcesz powiedzieć, że jestem mały?
– Ale przecież jesteś mały – odparł David. – To nic złego – dodał pośpiesznie. – Ja też jestem mały w porównaniu z niektórymi ludźmi.
Krasnoludek jednak już go nie słuchał i zaczął krzyczeć na kolumnę przysadzistych postaci zmierzających w stronę drogi.
– Hej, towarzysze! – zawołał. – Ten facet tutaj twierdzi, że jestem mały.
– Cholerny tupeciarz! – powiedział jakiś głos.
– Przytrzymaj go, towarzyszu. Zaraz tam będę – powiedział inny, po czym zastanowił się. – Chwila, duży jest?
Krasnoludek przyjrzał się Davidowi.
– Nie bardzo – powiedział. – Jakieś półtora krasnoludka. Najwyżej jeden i dwie trzecie.
– Dobra, mamy go – rozległa się odpowiedź.
Nagle David znalazł się w kręgu niskich, niezadowolonych mężczyzn, mruczących coś o „prawach”, „swobodach” i o tym, że mają już „tego” dość. Wszyscy byli brudni i mieli na głowach kapelusze z zepsutymi dzwoneczkami. Jeden z nich kopnął Davida w goleń.
– Auć! – krzyknął David. – To boli.
– Teraz już wiesz, co my czujemy. A raczej sam czujesz – powiedział pierwszy krasnoludek.
Nieduża, pulchna ręka pociągnęła za worek Davida. Inna próbowała ukraść mu miecz. Trzecia szturchała go w czułe miejsca dla samej tylko zabawy.
– Dość! – krzyknął David. – Przestańcie!
Zamachnął się mocno workiem i poczuł satysfakcję, gdy uderzył w dwa krasnoludki, które natychmiast wpadły do rowu i teatralnie turlały się przez jakiś czas.
– Po co to zrobiłeś? – zapytał pierwszy krasnoludek. Wyglądał na wstrząśniętego.
– Kopnąłeś mnie.
– Wcale nie.
– Ależ tak. I ktoś próbował ukraść mój worek.
– Wcale nie.
– Och, to po prostu jest śmieszne – powiedział David. – Wiecie równie dobrze jak ja, że tak było.
Krasnoludek spuścił głowę i kopał leniwie drogę, wzbijając w powietrze obłoczek białego pyłu.
– No dobra – powiedział. – Może cię kopnąłem. Przepraszam.
– W porządku – odparł David.
Schylił się i pomógł krasnoludkom wydostać towarzyszy z rowu. Nikomu nic się nie stało. Teraz, gdy zapanował spokój, krasnoludki sprawiały wrażenie zadowolonych z całego zajścia.
– Przypomniała mi się Wielka Bitwa – powiedział jeden. – Prawda, towarzyszu?
– Jak najbardziej, towarzyszu – odparł inny. – Robotnicy muszą walczyć z uciskiem na każdym kroku.
– Hmmm, ale ja was wcale nie uciskałem – zaprotestował David.
– Ale mogłeś, jeśli tylko byś zechciał – powiedział pierwszy krasnoludek. – Zgadza się?
Spojrzał na Davida dość żałośnie. Chłopiec zobaczył, że bardzo, ale to bardzo chciał, żeby ktoś go bez powodzenia uciskał.
– Skoro tak mówisz – powiedział, by uszczęśliwić krasnoludka.
– Hurrra! – wykrzyknął krasnoludek. – Oparliśmy się groźbie ucisku. Robotnicy nie pozwolą się zakuć w kajdany!
– Hurrra! – odpowiedziały chórem krasnoludki. – Nie mamy do stracenia nic poza naszymi kajdanami.
– Ale przecież nie macie żadnych kajdan – powiedział David.
– To metaforyczne kajdany – wyjaśnił pierwszy krasnoludek. Skinął raz głową, jakby wypowiedział niezwykle głęboką prawdę.
– Zgoooda – odparł David. Nie był pewien, czym dokładnie są metaforyczne kajdany. Tak naprawdę nie bardzo wiedział, o czym mówią krasnoludki. Było ich jednak siedmiu, czyli wszystko mniej więcej się zgadzało.
– Czy macie jakieś imiona? – zapytał.
– Imiona? – odparł pierwszy krasnoludek. – Imiona? Jasne, że mamy. Ja… – odchrząknął, by dodać sobie powagi – jestem Towarzysz Brat Numer Jeden. A to Towarzysze Bracia Numer Dwa, Trzy, Cztery, Pięć, Sześć i Osiem.
– A co się stało z Siódmym? – zapytał David.
Zapadła niezręczna cisza.
– Nie rozmawiamy o Byłym Towarzyszu Bracie Numer Siedem – powiedział w końcu Towarzysz Brat Numer Jeden. – Został oficjalnie skreślony z listy członków Partii.
– Zaczął pracować dla swojej matki – wyjaśnił uprzejmie Towarzysz Brat Numer Trzy.
– Kapitalista! – rzucił Brat Numer Jeden, spluwając na ziemię.
– Piekarz – poprawił go Brat Numer Trzy.
Wspiął się na palce i szepnął do Davida:
– Nie wolno nam z nim rozmawiać. Nie możemy nawet jeść bułeczek wypiekanych przez jego matkę, nawet tych czerstwych, które sprzedaje za pół ceny.
– Wszystko słyszałem – rzucił Brat Numer Jeden.
– Możemy sami piec bułeczki – dodał z obrazą w gł osie.
– Nie potrzebujemy bułeczek wypiekanych przez wroga klasowego.
– Nie możemy – zaprotestował Brat Numer Trzy.
– Zawsze są twarde i ona narzeka.
Dobry humor krasnoludków rozpłynął się w mgnieniu oka. Podniosły narzędzia i zaczęły się zbierać do drogi.
– Musimy już iść – powiedział Brat Numer Jeden.
– Miło was było poznać, towarzyszu. Hm, jesteście towarzyszem, prawda?
– Chyba tak – odparł David. Nie był pewny, ale nie zamierzał ryzykować kolejnej bójki z krasnoludkami. – Czy mogę jeść bułeczki, jeśli jestem towarzyszem?
– Jeśli tylko nie wypieka ich Były Towarzysz Brat Numer Siedem…
– Ani jego matka – dodał z sarkazmem Brat Numer Trzy.
– …możesz jeść, co zechcesz – dokończył Brat Numer Jeden, grożąc palcem Bratu Numer Trzy.
Krasnoludki przeszły przez rów po drugiej stronie drogi i ruszyły przed siebie wyboistym szlakiem, który prowadził do lasu.
– Przepraszam – powiedział David. – Czy nie mógłbym zatrzymać się u was na noc? Zgubiłem się i jestem bardzo zmęczony.
Towarzysz Brat Numer Jeden zatrzymał się.
– Ona nie będzie zachwycona – powiedział Brat Numer Cztery.
– Ale przecież zawsze narzeka – wtrącił Brat Numer Dwa – że nie ma do kogo ust otworzyć. Może widok nowej twarzy wprawi ją w dobry nastrój.
– Dobry nastrój – powtórzył z tęsknotą Brat Numer Jeden, jakby był to cudowny smak lodów, których próbował dawno, dawno temu. – Dobra, towarzyszu – powiedział do Davida. – Chodźcie z nami. Zajmiemy się wami.
David był tak szczęśliwy, że o mało co nie zaczął skakać z radości.
Po drodze dowiedział się nieco więcej o krasnoludkach. A przynajmniej tak mu się zdawało, bo nie wszystko rozumiał. Krasnoludki mówiły dużo o „metodach produkcji, które powinny należeć do robotników” i „zasadach Drugiego Kongresu Trzeciego Komitetu”, ale nie Trzeciego Kongresu Drugiego Komitetu, który zakończył się wielką kłótnią o to, kto po jego zakończeniu ma pozmywać kubki.
David miał też mgliste pojęcie, kim może być „ona”, ale uznał, że grzecznie będzie zapytać, tak na wszelki wypadek.
– Czy mieszka z wami jakaś pani? – zapytał więc Brata Numer Jeden.
Szum rozmów innych krasnoludków natychmiast ucichł.
– Niestety tak – odparł Brat Numer Jeden.
– Z wszystkimi siedmioma? – ciągnął David.
Nie był pewien dlaczego, ale wydało mu się trochę dziwne, że jedna kobieta mieszka z siedmioma małymi mężczyznami.
– Śpimy w oddzielnych łóżkach – wyjaśnił krasnoludek. – To nic zdrożnego.
– Ależ skąd – odparł David. Zaciekawiło go, co zdrożnego może mieć na myśli krasnoludek, ale doszedł do wniosku, że lepiej się nad tym nie zastanawiać. – Czy ona przypadkiem nie nazywa się Królewna Śnieżka?
Towarzysz Brat Numer Jeden stanął jak wryty, co sprawiło, że idące za nim krasnoludki wpadły jeden na drugiego.
– Chyba nie jest twoją znajomą? – zapytał podejrzliwie.
– Och nie, skąd – odparł David. – Nigdy jej nie spotkałem. Może coś o niej słyszałem, to wszystko.
– Uff – odetchnął krasnoludek najwyraźniej zadowolony i znów ruszył przed siebie. – Wszyscy o niej słyszeli:
„Oooch, Królewna Śnieżka, która mieszka z krasnoludkami i zagarnęła ich dom. Nawet nie potrafili jej zabić”. O tak, wszyscy znają Królewnę Śnieżkę.
– Zabić? – zapytał David.
– Zatrute jabłko – wyjaśnił krasnoludek. – Nie udało się. Dawka była za mała.
– Myślałem, że otruła ją zła macocha – powiedział David.
– Nie czytujesz gazet? – odparł krasnoludek. – Okazało się, że zła macocha miała alibi.
– Powinniśmy byli najpierw to sprawdzić – powiedział Brat Numer Pięć. – Truła w tym czasie kogoś innego. Jedna szansa na milion, naprawdę. Po prostu pech i tyle.
Teraz to David stanął jak wryty.
– Chcesz powiedzieć, że to wy próbowaliście otruć Królewnę Śnieżkę?
– Chcieliśmy, żeby na chwilę zasnęła – wyjaśnił Brat Numer Dwa.
– Na bardzo długą chwilę – powiedział Numer Trzy.
– Ale dlaczego? – zapytał David.
– Sam zobaczysz – odparł Brat Numer Jeden. – W każdym razie, daliśmy jej jabłko: chrup, chrup, chrap, chrap, łeee, łeee, „biedna Śnieżka, będziemy-za-nią-bardzo-tęsknić-ale-przecież-życie-toczy-się-dalej”. Położyliśmy ją na dużym stole, obłożyliśmy kwiatami i szlochającymi króliczkami, no wiesz, wszystko jak należy, aż tu nagle zjawia się cholerny książę i ją całuje. Nawet nie mamy księcia w okolicy. Pojawił się znikąd na zafajdanym białym koniu. Ani się obejrzeliśmy, jak zeskoczył z konia i rzucił się na Śnieżkę niczym chart na zajęczą norę. Nie mam pojęcia, co sobie wyobrażał. Kto to widział szwendać się po lesie i całować obce kobiety, które akurat śpią?
– Zboczeniec – powiedział Brat Numer Trzy. – Powinni go zamknąć.
– W każdym razie wdzięczył się na tym swoim cholernym koniu, który wyglądał jak wielki wyperfumowany ocieplacz na dzbanek z herbatą, wpakował się w nie swoje sprawy i już po chwili ona budzi się i – oooch! – wpada w paskudny nastrój. Ochrzaniła księcia, ale najpierw dała mu w zęby za to, że „sobie pozwalał”. Książę słuchał przez pięć minut, a potem zamiast się z nią ożenić, wskoczył na konia i odjechał prosto w zachód słońca. Nigdy więcej już go nie widzieliśmy. O całą tę chryję z jabłkiem oskarżyliśmy miejscową złą macochę, ale dostaliśmy nauczkę. Jeśli pragniesz kogoś niesłusznie oskarżyć, upewnij się najpierw, czy to właściwa osoba. Odbył się proces, dostaliśmy wyroki w zawieszeniu, bo doszło do prowokacji i nie było dostatecznych dowodów, ale zostaliśmy ostrzeżeni, że jeśli kiedykolwiek znowu coś się stanie Królewnie Śnieżce, dopadną nas. Nawet jeśli tylko złamie sobie paznokieć.
Towarzysz Brat Numer Jeden zacisnął na szyi wyimaginowaną pętlę, gdyby David nie zrozumiał, na czym to „dopadniecie” ma polegać.
– Och – powiedział David. – Ale ja znam zupełnie inną historię.
– Historię! – prychnął krasnoludek. – Zaraz zaczniesz gadać o „i żyli długo i szczęśliwie”. Czy wyglądamy na szczęśliwych? Dla nas nie ma happy endu. Bardziej „żyli długo i nieszczęśliwie”.
– Powinniśmy rzucić ją niedźwiedziom – powiedział ponuro Brat Numer Pięć. – One wiedzą, jak kogoś porządnie zamordować.
– Złotowłosa – powiedział Brat Numer Jeden, kiwając z aprobatą głową. – Klasyka, po prostu klasyka.
– To dopiero była zołza – stwierdził Brat Numer Pięć. – Naprawdę nie można ich winić.
– Chwileczkę – przerwał mu David. – Złotowłosa uciekła z domu niedźwiedzi i nigdy już tam nie wróciła.
Urwał. Krasnoludki patrzyły na niego, jakby był nieco cofnięty w rozwoju.
– Hm, prawda? – dodał.
– Smakowała jej ich owsianka – powiedział Brat Numer Jeden, delikatnie poklepując się palcem w nos, jakby powierzał mu wielki sekret. – Nie mogła się nią najeść. W końcu niedźwiedzie miały jej już dość, no i to tyle. „Uciekła do lasu i już nigdy nie wróciła do domu niedźwiedzi”. Niezła historia!
– Chcesz powiedzieć… że ją zabiły? – zapytał David.
– Zjadły ją – wyjaśnił Brat Numer Jeden. – Z owsianką. To właśnie znaczy w tych stronach „uciekła i nikt jej więcej nie widział”. To oznacza „zjedzona”.
– A co z „żyli długo i szczęśliwie”? – zapytał niepewnie David. – Co to oznacza?
– Zjedzona szybko – odparł Brat Numer Jeden. Z tymi słowami dotarli do domu krasnoludków.
XIV
O Królewnie Śnieżce, która naprawdę jest bardzo nieprzyjemna
– Spóźniliście się!
Davida aż zabolały bębenki w uszach, kiedy Towarzysz Brat Numer Jeden otworzył drzwi chaty i zawołał nerwowo „Ho, ho, jesteśmy w domu!” melodyjnym głosem, którego używał czasem ojciec Davida, kiedy wracał późno z pubu i wiedział, że będzie miał kłopoty.
– Skończcie z tym „jesteśmy w domu” – rozległa się odpowiedź. – Gdzie się podziewaliście? Umieram z głodu. Mój brzuch przypomina pustą beczkę.
David jeszcze nigdy nie słyszał takiego głosu. Był zdecydowanie kobiecy, ale jednocześnie głęboki i wysoki jak te ogromne rowy na dnie oceanu. Różnił się tylko tym, że nie był mokry jak one.
– Oooch, słyszę, jak w nim burczy – powiedział głos.
– Chodź tylko i posłuchaj.
Wielka biała ręka chwyciła Brata Numer Jeden za kark, podniosła go i wciągnęła do chaty.
– O tak – powiedział po chwili Brat Numer Jeden. Jego głos był nieco przytłumiony. – Teraz słyszę.
David przepuścił krasnoludki przodem. Weszły do chaty jak więźniowie, którzy właśnie dowiedzieli się, że kat ma trochę wolnego czasu i może ściąć jeszcze kilka głów, zanim pójdzie do domu na podwieczorek. David rzucił przeciągłe spojrzenie na ciemny las i zaczął się zastanawiać, czy nie powinien jednak tam szukać szczęścia.
– Zamknijcie te drzwi! – powiedział głos. – Zimno mi! Zęby mi szczękają.
David poczuł, że nie ma wyboru. Wszedł do chaty i dokładnie zamknął za sobą drzwi.
Przed nim stała największa, najbardziej tłusta kobieta, jaką kiedykolwiek widział w życiu. Całą jej twarz pokrywała gruba warstwa białego makijażu. Kobieta miała czarne włosy, przytrzymywane przez jasną kolorową opaskę, a usta miała pomalowane na purpurowo. Ubrana była w różową sukienkę tak wielką, że byłaby w stanie pomieścić mały cyrk. Brat Numer Jeden stał przyciśnięty do jej fałdów, by lepiej słyszeć dziwne odgłosy, które wydawał ukryty pod sukienką wielki brzuch. Jego małe stopy ledwie dotykały podłogi. Sukienka była przybrana takim mnóstwem wstążek, guzików i kokardek, że David nie miał pojęcia, jakim cudem kobieta pamięta, które uwalniają ją z sukienki, a które służą tylko jako ozdoba. Stopy wbiła w jedwabne pantofelki, które były co najmniej trzy rozmiary za małe, a pierścionki na palcach niemal ginęły w fałdach tłuszczu.
– Ktoś ty? – zapytała.
– To gość – powiedział Brat Numer Jeden.
– Gość? – odparła kobieta, upuszczając Brata Numer Jeden niczym niechcianą zabawkę. – Dlaczego nie powiedzieliście, że przyprowadzicie gościa? – Poprawiła włosy i uśmiechnęła się, pokazując upaprane szminką zęby. – Ubrałabym się elegancko. I umalowała.
David usłyszał, jak Brat Numer Trzy szepcze do Brata Numer Osiem. Słowa „cokolwiek” i „poprawa” były ledwo słyszalne. Niestety, zabrzmiały za głośno dla kobiety, która wymierzyła Bratu Numer Trzy cios w głowę.
– Uważaj – powiedziała. – Bezczelny drań. Wyciągnęła dużą białą dłoń do Davida i lekko dygnęła.
– Królewna Śnieżka – powiedziała. – Bardzo mi miło pana poznać, to pewne.
David uścisnął wyciągniętą rękę i patrzył z przerażeniem, jak jego palce giną w gąbczastej dłoni Królewny Śnieżki.
– Jestem David – powiedział.
– Bardzo ładne imię – odparła Królewna Śnieżka. Zachichotała i opuściła brodę na pierś. Powstało przy tym tyle fałdek tłuszczu, że głowa zdawała się roztapiać. – Jesteś księciem?
– Nie. Przykro mi.
Królewna Śnieżka wyglądała na rozczarowaną. Puściła rękę Davida i próbowała bawić się jednym z pierścionków, który jednak wbił się jej w palec i ani drgnął.
– To może szlachcicem?
– Nie.
– Synem szlachcica z wielkim spadkiem, który przypadnie ci w osiemnaste urodziny?
David udawał, że się zastanawia. – Jeszcze raz nie.
– No to coś ty za jeden? Nie mów tylko, że jesteś jednym z ich nuuuudnych przyjaciół, który przyszedł, by porozmawiać o robotnikach i ucisku. Ostrzegałam ich: koniec z rozmowami o rewolucji, dopóki nie dostanę podwieczorku.
– Ale my jesteśmy uciskani – zaprotestował Brat Numer Jeden.
– Jasne, że tak! – wykrzyknęła Królewna Śnieżka. – Macie niecały metr wzrostu. Teraz zabierajcie się do podwieczorku, zanim stracę dobry humor. I zdejmijcie buty. Nie chcę widzieć błota na mojej czystej podłodze. Umyliście ją zaledwie wczoraj.
Krasnoludki zdjęły buty i zostawiły je przy drzwiach razem z narzędziami, a potem ustawiły się w kolejce, by umyć ręce w małym zlewie przed przygotowaniem wieczornego posiłku. Pokroiły chleb i warzywa, podczas gdy na otwartym ogniu piekły się dwa króliki. Zapach sprawił, że Davidowi ślinka nabiegła do ust.
– Podejrzewam, że będziesz chciał coś zjeść – powiedziała Królewna Śnieżka.
– Jestem raczej głodny – przyznał David.
– Możesz zjeść ich królika. Mojego ci nie dam. Śnieżka opadła na wielkie krzesło przy ogniu. Wydęła policzki i głośno westchnęła.
– Zjem tutaj – powiedziała. – To takie nuuudne.
– Dlaczego pani stąd nie odejdzie? – zapytał David.
– Odejść? A dokąd miałabym pójść?
– Nie ma pani domu?
– Mój ojciec i macocha wyprowadzili się. Powiedzieli mi też, że nie ma dla mnie u nich miejsca. Poza tym są nuuudni i wolę się nudzić tutaj niż z nimi.
– Och – westchnął David. Zastanawiał się, czy powinien wspomnieć o procesie i próbie otrucia jej przez krasnoludków. Bardzo go to ciekawiło, ale nie był pewny, czy grzecznie będzie wypytywać. Poza tym nie chciał wpakować krasnoludków w jeszcze większe kłopoty.
W końcu Królewna Śnieżka wyręczyła go. Pochyliła się i szepnęła głosem, który zabrzmiał, jakby ocierały się o siebie dwa kamienie:
– Oni muszą się mną opiekować. Sędzia im kazał, bo próbowali mnie otruć.
David pomyślał, że nie chciałby mieszkać z kimś, kto już raz próbował go otruć, ale nie przypuszczał, by Królewna Śnieżka martwiła się, że krasnoludki spróbują to zrobić jeszcze raz. Jeśli to zrobią, zginą. Jednak widząc wyraz twarzy Brata Numer Jeden, David zaczął podejrzewać, że po życiu z Królewną Śnieżką przez jakiś czas, śmierć może okazać się wybawieniem.
– Nie chce pani poznać przystojnego księcia? – zapytał.
– Poznałam już przystojnego księcia – odparła Królewna Śnieżka. W zamyśleniu wyjrzała przez okno. – Obudził mnie pocałunkiem, ale musiał jechać. Powiedział, że wróci, kiedy już zabije smoka czy jakąś inną bestię.
– Powinien był zostać i najpierw zająć się tą, którą tu mamy – mruknął Brat Numer Trzy. Królewna Śnieżka rzuciła w niego polanem.
– Widzisz, co muszę znosić? – zwróciła się do Davida. – Cały dzień siedzę sama, gdy oni pracują w kopalni, a kiedy tylko wrócą do domu, muszę wysłuchiwać ich narzekań. Nawet nie wiem, po co sobie zawracają głowę tą kopalnią. Nigdy nic nie znaleźli!
David zauważył, jak krasnoludki wymieniają porozumiewawcze spojrzenia. Brat Numer Trzy nawet zaśmiał się cicho, aż Brat Numer Pięć kopnął go w goleń i kazał się nie odzywać.
– Zostanę tutaj z tą bandą, dopóki nie wróci mój książę – powiedziała Śnieżka. – Albo dopóki nie zjawi się inny i nie zechce się ze mną ożenić. Skorzystam z pierwszej okazji.
Śnieżka odgryzła kawałek paznokcia z małego palca i wypluła go do ognia.
– A teraz – powiedziała, zamykając temat – GDZIE. JEST. MÓJ. PODWIECZOREK?
Na dźwięk tych słów zagrzechotały wszystkie kubki, garnki, patelnie i talerze w chacie. Z sufitu poleciał pył. David zobaczył, jak rodzina myszy ewakuuje się z dziury i ucieka przez szparę w ścianie, by już nigdy nie wrócić.
– Zawsze zaczynam krzyczeć, kiedy jestem głodna – wyjaśniła Śnieżka. – No dobra, niech ktoś mi poda tego królika…
Jedli w milczeniu, które przerywało tylko siorbanie, skrobanie, mlaskanie i bekanie dobiegające z końca stołu, przy którym siedziała Śnieżka. Pochłaniała naprawdę ogromne ilości jedzenia. Ogryzła swojego królika do kości, a potem zaczęła podbierać mięso z talerza Brata Numer Sześć, nie prosząc go o pozwolenie nawet spojrzeniem. Pożarła cały bochen chleba i pół bloku bardzo śmierdzącego sera. Piła jeden za drugim wielki kufel piwa, które krasnoludki warzyły w szopie, a wszystko poprawiła dwoma kawałkami placka z owocami upieczonego przez Brata Numer Jeden, lecz zaraz zaczęła narzekać, gdy złamała kawałek zęba na rodzynku.
– Mówiłem ci, że jest trochę za twardy – szepnął Brat Numer Dwa do Brata Numer Jeden. Brat Numer Jeden tylko się skrzywił.
Kiedy nie zostało już nic do jedzenia, Śnieżka wstała od stołu, zachwiała się i opadła na krzesło przy ogniu, gdzie natychmiast zasnęła. David pomógł krasnoludkom posprzątać i umyć naczynia, a potem usiadł z nimi w kącie pokoju. Tam zaczęły palić fajki wypełnione tytoniem śmierdzącym jak stare skarpetki. Brat Numer Jeden podsunął swoją fajkę Davidowi, lecz on grzecznie odmówił.
– Co wykopujecie? – zapytał.
Kilku krasnoludków zaczęło kaszleć i David zauważył, że żaden z nich nie ma odwagi spojrzeć mu w oczy. Tylko Brat Numer Jeden zdecydował się udzielić mu odpowiedzi.
– Coś na kształt węgla.
– Na kształt?
– No, jest to rodzaj węgla. Coś, co kiedyś nim było. – Jest węglowe – podrzucił Brat Numer Trzy. David zastanowił się.
– Hm, chodzi wam o diamenty?
Siedem małych postaci natychmiast rzuciło się na niego. Brat Numer Jeden zakrył mu usta małą dłonią i powiedział:
– Ani słowa tutaj. Przenigdy.
David skinął głową. Kiedy krasnoludki upewniły się, że pojął powagę sytuacji, puściły go.
– Nie powiedzieliście więc Śnieżce o tym węglowym urobku? – zapytał.
– Nie – odparł Brat Numer Jeden. – Nigdy jakoś nie mieliśmy okazji.
– Nie ufacie jej?
– A ty byś ufał? – zapytał Brat Numer Trzy. – Zeszłej zimy, kiedy ciężko było o jedzenie, Brat Numer Cztery obudził się, bo obgryzała mu stopę.
– Nadal mam blizny – powiedział krasnoludek. – Jeśli odkryłaby, że kopalnia działa, zabrałaby nam każdy kamień – ciągnął Brat Numer Trzy. – Wtedy bylibyśmy uciskani jeszcze bardziej niż teraz. I biedniejsi.
David rozejrzał się po chacie. Nie było czym się zachwycać. W chacie były dwa pokoje – jeden, w którym siedzieli, i drugi, który Śnieżka zaanektowała na swoją sypialnię. Krasnoludki spały razem w jednym łóżku stojącym w rogu przy ogniu: trzy w jednym końcu i cztery w drugim.
– Gdyby jej tu nie było, moglibyśmy trochę ogarnąć to miejsce – powiedział Brat Numer Jeden. – Ale jeśli zaczniemy wydawać pieniądze na remont, ona nabierze podejrzeń, więc mamy związane ręce. Nie możemy nawet kupić drugiego łóżka.
– Ale czy ludzie z okolicy nie wiedzą o kopalni? Nikt niczego nie podejrzewa?
– Och, zawsze dawaliśmy im do zrozumienia, że mało na tym zarabiamy – powiedział krasnoludek. – Tylko tyle, żeby wystarczyło na życie. Górnictwo to ciężka praca i nikt nie chce jej wykonywać, jeśli nie ma pewności, że się na niej wzbogaci. Dopóki nie podnosimy głów i nie szastamy pieniędzmi, by kupować drogie ciuchy i złote łańcuchy…
– Albo łóżka – wtrącił Brat Numer Osiem.
– Albo łóżka – zgodził się Brat Numer Jeden – wszystko będzie w porządku. Chodzi tylko o to, że żaden z nas nie robi się młodszy. Miło byłoby trochę odpuścić i pozwolić sobie na niewielki luksus.
Krasnoludki spojrzały na chrapiącą na krześle Śnieżkę i westchnęły zgodnie.
– Tak naprawdę mamy nadzieję, że uda nam się kogoś przekupić, żeby nas od niej uwolnił – przyznał w końcu Brat Numer Jeden.
– Chcecie zapłacić komuś, żeby się z nią ożenił? – zapytał David.
– Musiałby być naprawdę zdesperowany, to jasne, ale wynagrodzimy mu to – powiedział Brat Numer Jeden. – Nie wiem, czy jest dość diamentów w całym kraju, żeby wynagrodzić życie ze Śnieżką, ale damy dość, żeby mu ulżyć. Mógłby sobie kupić bardzo ładne zatyczki do uszu i ogromne łóżko.
Niektóre krasnoludki zaczynały powoli zapadać w drzemkę. Brat Numer Jeden wziął długi kij i nerwowo podszedł do Śnieżki.
– Nie lubi, kiedy się ją budzi – wyjaśnił Davidowi. – To najłatwiejszy sposób dla wszystkich.
Szturchnął lekko Śnieżkę końcem kija. Nic się nie wydarzyło.
– Chyba musisz zrobić to mocniej – powiedział David.
Tym razem krasnoludek dźgnął królewnę z całych sił. Udało się, bo chwyciła kij i mocno nim szarpnęła. Brat Numer Jeden o mało co nie wylądował w płomieniach. Na szczęście przypomniał sobie w ostatniej chwili, że musi puścić kij, i wpadł do kosza na węgiel.
– Kretyn – powiedziała Śnieżka.
Wytarła usta ze śliny, wstała z krzesła i chwiejnym krokiem poszła do sypialni.
– Rano bekon – powiedziała na odchodnym. – Cztery jajka. I kiełbaska. Nie, kiełbasek ma być osiem.
Z tymi słowami zatrzasnęła drzwi, upadła na łóżko i natychmiast zapadła w głęboki sen.
David siedział skulony na krześle przy ogniu. Chatą raz po raz wstrząsało chrapanie Śnieżki i krasnoludków, które tworzyło skomplikowaną symfonię pochrapywań, pogwizdywań i stłumionych pokaszliwań. Myślał o Leśniczym i krwawym śladzie znaczącym drogę do lasu. Przypomniał sobie Leroi i wyraz jego oczu. Wiedział, że nie może sobie pozwolić, by zostać u krasnoludków dłużej niż na jedną noc. Musiał iść dalej. Musiał się dostać do króla.
Wstał z krzesła i podszedł do okna. W gęstej ciemności nic nie widział. Zaczął nasłuchiwać, lecz usłyszał tylko pohukiwanie sowy. Nie zapomniał, co sprowadziło go do tego miejsca, lecz od chwili zjawienia się w nowym świecie ani razu nie usłyszał głosu matki. A będzie mógł ją odnaleźć tylko wtedy, gdy go zawoła.
– Mamo – szepnął. – Jeśli tam jesteś, potrzebuję twojej pomocy. Nie będę cię mógł odnaleźć, jeśli mnie nie poprowadzisz.
Nie otrzymał jednak żadnej odpowiedzi.
Wrócił na krzesło i zamknął oczy. Zasnął i śnił mu się jego pokój, ojciec i nowa rodzina, lecz nie byli w domu sami. W jego śnie Garbus skradał się przez korytarz, aż dotarł do pokoju Georgiego, gdzie stał przez długą chwilę, wpatrując się w dziecko. Potem wyszedł z pokoju i wrócił do swojego świata.
XV
O dziewczynce-jeleniu
Kiedy rankiem David z krasnoludkami wyszli z domu, Śnieżka jeszcze chrapała w swoim łóżku. Małym ludzikom humor poprawiał się z każdym krokiem, który oddzielał ich od królewny. Doszli razem z Davidem aż do białej drogi, a potem stali dookoła skrępowani, próbując znaleźć najlepszy sposób, by się pożegnać.
– Oczywiście nie możemy ci powiedzieć, gdzie znajduje się kopalnia – powiedział Brat Numer Jeden.
– Oczywiście – odparł David. – W pełni to rozumiem.
– Bo to coś jakby sekret.
– Jasne.
– Nie chcemy, by jakiś Tom, Dick czy Harry zaczęli węszyć.
– To bardzo rozsądne.
Brat Numer Jeden pociągnął się w zamyśleniu za ucho.
– Kopalnia leży za tym wielkim wzgórzem po prawej stronie – powiedział szybko. – Prowadzi do niej szlak. Jest jednak dobrze ukryty, więc musisz stale go szukać. Oko na drzewie to wskazówka. Wyrzeźbiliśmy je, a przynajmniej tak mi się wydaje. Z tymi drzewami nigdy nic nie wiadomo. Mówię to tak na wszelki wypadek, gdybyś zatęsknił za odrobiną towarzystwa. – Brat Numer Jeden rozpromienił się. – Ha! – wykrzyknął. – Powiedziałem „odrobiną”! Widzicie? Odrobiną towarzystwa, czyli za przyjaciółmi, i odrobiną towarzystwa, czyli za krasnoludkami. Kapujesz?
David zrozumiał i roześmiał się posłusznie.
– Pamiętaj – powiedział Brat Numer Jeden – jeśli spotkasz księcia albo młodego szlachcica, a w zasadzie jakiegokolwiek faceta, który będzie na tyle zdesperowany, żeby dla pieniędzy ożenić się z wielką babą, to zaraz przyślij go do nas. Powiedz mu tylko, żeby koniecznie poczekał na nas na tej drodze. Nie chcemy, żeby dotarł do chaty sam i… No, sam wiesz…
– Wystraszył się – dokończył za niego David.
– Zgadza się. No, powodzenia. Trzymaj się drogi. O dzień czy dwa stąd znajduje się wioska i ktoś na pewno ci tam pomoże. Nie waż się tylko zbaczać z drogi, choćbyś nie wiem co zobaczył. W tych lasach czai się mnóstwo paskudnych stworów, które mają sposoby, by zwabić ludzi w swoje szpony, więc patrz, gdzie idziesz.
Z tymi słowami David rozstał się z odrobiną towarzystwa. Krasnoludki zniknęły w lesie, a on usłyszał, jak śpiewają piosenkę, którą ułożył dla nich Brat Numer Jeden. Melodia nie była zbyt skomplikowana, a Brat Numer Jeden napotkał spore trudności, by znaleźć rymy do „kolektywizacji pracy” i „ucisku przez kapitalistyczne psy”. Mimo to David zasmucił się, gdy piosenka ucichła i został na drodze sam.
Polubił krasnoludki. Co prawda, często nie miał pojęcia, o czym mówią, ale jak na grupę morderczych ludzików z obsesją na punkcie systemu klasowego byli nawet zabawni. Kiedy go zostawili, poczuł się bardzo samotny. Choć droga wyglądała na główną, był jedynym wędrowcem. Od czasu do czasu znajdował ślady osób, które podążały przed nim – resztki dawno wygasłego ogniska i skórzany pasek, zjedzony z jednego końca przez głodne zwierzę – lecz przez cały dzień nie spotkał żywego ducha. Nieustanna szarówka, która zmieniała się znacząco tylko wcześnie rano i późno wieczorem, wyczerpała jego energię i przygnębiła. Poczuł, że jego myśli zaczynają błądzić bezładnie. Czasami wydawało mu się, że zasypia na stojąco, bo przez jego głowę przelatywały wizje, w których stał nad nim doktor Moberley i coś do niego mówił, a gdy ogarniała go ciemność, wydawało mu się, że słyszy głos ojca. Budził się nagle, gdy zbaczał z drogi i o mało co nie przewracał się na kępach trawy.
Uświadomił sobie, że jest bardzo głodny. Rano zjadł razem z krasnoludkami, ale teraz burczało mu w brzuchu. Nadal miał jedzenie w worku, a krasnoludki uzupełniły nieco jego zapasy, dając mu trochę suszonych owoców, ale nie miał pojęcia, jak długo przyjdzie mu wędrować, zanim dotrze do zamku króla. Nawet krasnoludki nie potrafiły mu pomóc. David zdążył się zorientować, że król w zasadzie nie rządzi już królestwem. Brat Numer Jeden powiedział mu, że kiedyś w chacie zjawił się mężczyzna podający się za królewskiego poborcę podatkowego, ale po godzinie spędzonej w towarzystwie Śnieżki wybiegł bez kapelusza i już nigdy się nie pokazał. Brat Numer Jeden mógł jedynie potwierdzić, że istnieje jakiś król (prawdopodobnie) i jakiś zamek, gdzieś na końcu drogi, którą podążał David, chociaż sam nigdy ich nie widział. Błądząc myślami, David szedł więc dalej, z żołądkiem ściśniętym z głodu, po ciągnącej się przed nim białej drodze.
Kiedy raz o mało co nie wpadł do rowu, na gałęziach drzewa rosnącego na skraju lasu dostrzegł jabłka. Były zielone i prawie dojrzałe. Poczuł, że ślinka napływa mu do ust. Przypomniał sobie ostrzeżenia krasnoludków, by trzymał się drogi i nie dał się skusić darom lasu. Co jednak mogło się stać, gdy zerwie kilka jabłek? Nadal będzie widział drogę, a z pomocą złamanej gałęzi będzie mógł strząsnąć dość owoców, by przetrwać dzień, może nawet dwa. Zatrzymał się i zaczął nasłuchiwać, ale nic nie usłyszał. W lesie panowała cisza.
David zszedł z drogi. Grunt był miękki, a przy każdym jego kroku rozlegało się nieprzyjemne chlupotanie. Kiedy zbliżał się do drzewa, zobaczył, że owoce na koniuszkach gałęzi są mniejsze i mniej dojrzałe niż te bliżej pnia, gdzie każde jabłko było wielkości pięści mężczyzny. Mógłby ich dosięgnąć, gdyby się wspiął na drzewo, a z tym akurat radził sobie wyśmienicie. Pokonanie pnia zajęło mu zaledwie kilka minut i wkrótce już siedział na gałęzi, chrupiąc jabłko, które wydało mu się niezwykle słodkie. Minęły całe tygodnie od czasu, gdy ostatni raz jadł jabłko – farmer z sąsiedztwa przyniósł ukradkiem kilka owoców i dał je Rose „dla maluchów”. Tamte jabłka były małe i kwaśne, lecz te smakowały cudownie. Sok ciekł mu po brodzie, a miąższ chrupał w ustach.
Zjadł do końca pierwsze jabłko, wyrzucił ogryzek, po czym sięgnął po następne. Jadł je już wolniej, przypominając sobie ostrzeżenia matki przed zjedzeniem zbyt wielu tych owoców. Rozboli cię brzuch, mówiła. David podejrzewał, że napychanie się czymkolwiek prowadziło do bólu brzucha, ale nie był pewny, jak mają się sprawy, gdy nie jadło się nic niemal przez cały dzień. Wiedział na pewno, że owoce są pyszne, a żołądek był mu za nie bardzo wdzięczny.
Schrupał już połowę drugiego jabłka, kiedy usłyszał na dole jakiś hałas. Coś zbliżało się bardzo szybko z jego lewej strony. Dostrzegł poruszenie w krzakach i błysk brązowej skóry. To coś wyglądało jak jeleń, choć nie widział jego łba, i najwyraźniej przed czymś uciekało. Natychmiast pomyślał o wilkach. Przytulił się do pnia i próbował ukryć za liśćmi. Zastanawiał się, czy wilki wyczują jego zapach na ziemi i czy woń jelenia wystarczy, by oszukać ich zmysły.
Kilka sekund później jeleń wypadł ze swojej kryjówki i wszedł na polanę pod drzewem. Zatrzymał się na chwilę niepewny, w którym kierunku ruszyć, i w tej chwili David mógł po raz pierwszy przyjrzeć się jego głowie. Na ten widok żachnął się, bo nie była to głowa zwierzęcia, lecz dziewczynki z jasnymi włosami i ciemnozielonymi oczami. Widział dokładnie miejsce, w którym kończyła się jej ludzka szyja i zaczynało ciało jelenia, bo widniał tam czerwony obrzęk. Przestraszona hałasem dziewczynka podniosła głowę i jej oczy napotkały wzrok Davida.
– Pomóż mi! – powiedziała błagalnie. – Proszę.
Odgłosy pościgu zbliżyły się i David zobaczył jeźdźca na koniu zbliżającego się do polany. Jeździec trzymał łuk ze strzałą gotową do strzału. Dziewczynka-jeleń też to usłyszała, bo spięła tylne nogi i skoczyła do przodu, by ukryć się w lesie. Była jeszcze w powietrzu, gdy strzała przeszyła jej szyję. Siła uderzenia odrzuciła jej ciało na prawo, gdzie leżała, zwijając się z bólu. Usta otwierały się i zamykały, jakby próbowała wypowiedzieć ostatnie słowa. Tylne nogi kopały ziemię, ciało zadrżało, a potem znieruchomiało.
Jeździec wpadł na polanę na dużym karym koniu. Na głowie miał kaptur, a na sobie ubranie w barwach jesiennego lasu – wszystko zielone i bursztynowe. W lewej ręce trzymał krótki łuk, a z ramienia zwisał kołczan. Zsiadł z konia, z pochwy przy siodle wyjął długi nóż i podszedł do leżącego na ziemi ciała. Podniósł ostrze i dwa razy uderzył w szyję dziewczynki-jelenia. David odwrócił wzrok przy pierwszym ciosie, zakrywając usta dłonią i zaciskając mocno powieki. Kiedy odważył się znów spojrzeć, głowa dziewczynki była już odcięta od ciała jelenia, a myśliwy niósł ją za włosy. Z szyi na leśne poszycie kapała ciemna krew. Myśliwy przywiązał za włosy głowę do kuli siodła, tak że zwisała przy boku konia, zarzucił ciało jelenia na jego grzbiet i już miał wskoczyć na siodło. Uniósł w górę lewą stopę, a wtedy zatrzymał się i spojrzał na ziemię. David podążył za jego spojrzeniem i dostrzegł ogryzek leżący przy końskich kopytach. Myśliwy opuścił stopę i wpatrywał się w ogryzek, a potem szybkim ruchem wyszarpnął strzałę z kołczanu i naciągnął ją na cięciwę. Grot strzały wymierzył w stronę jabłoni, prosto w Davida.
– Złaź – powiedział. Jego głos tłumił szal zawiązany na ustach. – Złaź albo cię zestrzelę.
David nie miał wyboru, więc się wypełnił polecenie. Poczuł, że zaczyna płakać. Próbował rozpaczliwie powstrzymać łzy, ale nadal czuł w powietrzu zapach krwi dziewczynki-jelenia. Miał tylko nadzieję, że myśliwy ma już dość rozrywek jak na jeden dzień i może puści go wolno.
Zszedł na ziemię i znalazł się u podstawy drzewa. Przez chwilę kusiło go, żeby puścić się biegiem i poszukać schronienia w lesie, ale niemal natychmiast odrzucił ten pomysł. Myśliwy, który zastrzelił z łuku jelenia szykującego się do skoku, na pewno bez trudu zastrzeli uciekającego chłopca. Nie miał wyboru, mógł tylko się łudzić, że myśliwy okaże się litościwy. Jednak kiedy stanął przed postacią w kapturze, spojrzał w niewidzące oczy dziewczynki-jelenia, zwątpił w litość człowieka, który dopuścił się takiego czynu.
– Kładź się – powiedział myśliwy. – Na brzuchu.
– Proszę, nie rób mi krzywdy.
– Kładź się!
David uklęknął na ziemi, a potem zmusił się, by się położyć. Słyszał, jak myśliwy podchodzi do niego, i poczuł, jak wykręca mu ręce do tyłu i obwiązuje je ostrym sznurem. Zabrał mu miecz i związał nogi w kostkach. Potem wrzucił Davida na grzbiet wielkiego konia. David leżał na ciele jelenia, a jego lewy bok ocierał się boleśnie o siodło. David nie myślał jednak o bólu, nawet w chwili, gdy ruszyli truchtem i ból w boku pulsował rytmicznie, zupełnie jakby ktoś raz po raz wbijał mu sztylet między żebra.
Nie, mógł myśleć tylko o głowie dziewczynki-jelenia, bo jej twarz ocierała się o jego twarz, ciepła krew poplamiła mu policzek, a w ciemnozielonych oczach widział swoje odbicie.
XVI
O trzech chirurgach
Davidowi wydawało się, że jadą przez godzinę, może dłużej. Myśliwy nie odzywał się ani słowem. Davidowi zrobiło się słabo, jako że zwisał głową w dół. Poza tym rozbolała go głowa. Zapach krwi dziewczynki-jelenia był bardzo silny, a z upływem czasu jej skóra robiła się coraz zimniejsza.
Nareszcie przybyli do długiego, zbudowanego z kamienia domu. Był prosty, pozbawiony jakichkolwiek ozdób, z wąskimi oknami i wysokim dachem. Z jednej strony znajdowała się duża stajnia i tam jeździec przywiązał konia. W stajni były też inne zwierzęta. W jednym boksie stał jeleń. Jedząc słomę, zamrugał na powitanie nowo przybyłych. W zagrodzie gdakały kury, a w klatkach siedziały króliki. W pobliżu lis gryzł pręty klatki, dzieląc uwagę pomiędzy jeźdźca i smakowitą zdobycz, do której nie mógł się dostać.
Jeździec zsiadł z konia i odwiązał głowę dziewczynki-jelenia od siodła. Drugą ręką podniósł Davida i zarzucił sobie na ramię, po czym wniósł go do domu. Gdy myśliwy podniósł zasuwę, głowa dziewczynki-jelenia uderzyła głucho o drzwi. Weszli do środka i David wylądował na kamiennej podłodze. Leżał na plecach, oszołomiony i przerażony, a kiedy zapalała się jedna lampa po drugiej, mógł się nareszcie przyjrzeć kryjówce myśliwego.
Na ścianach wisiały głowy przymocowane do drewnianych desek. Wiele z nich należało do zwierząt – jeleni, wilków, a nawet wilkona, który otrzymał zaszczytne miejsce w samym środku ekspozycji na jednej ze ścian – lecz inne były głowami ludzi. Niektóre odcięto młodym osobom, a trzy bardzo starym, lecz większość należała kiedyś do dzieci, chłopców i dziewcząt, którzy zamiast oczu mieli szkiełka błyszczące teraz w świetle lamp. W jednym rogu pokoju znajdował się kominek, a przy nim stała wąska prycza. Przy innej ścianie stało biurko i jedno krzesło. David odwrócił głowę i zobaczył wysuszone mięso zwisające na hakach w drugim końcu pokoju. Nie wiedział, czy jest to mięso ludzi czy zwierząt.
Najważniejsze miejsce w pokoju zajmowały jednak dwa dębowe stoły tak ogromne, że musiały zostać złożone już w domu, kawałek po kawałku. Były zaplamione krwią, a z miejsca, w którym leżał David, widać było przymocowane do nich łańcuchy i kajdany oraz skórzane więzy. Po jednej stronie stołu znajdował się stojak z nożami, ostrzami i narzędziami chirurgicznymi. Wszystkie były stare, ale czyste i dobrze utrzymane. Nad stołem wisiały metalowe i szklane probówki w ozdobnych ramkach, niektóre cienkie jak igła, inne grube jak ramię Davida.
Na półkach stały butelki wszelkich kształtów i rozmiarów. Niektóre z nich wypełniał przezroczysty płyn, w innych widniały części ciała. Jedną z butelek niemal Po brzegi wypełniały gałki oczne. Davidowi wydały się żywe, jakby wyrwanie z oczodołów nie pozbawiło ich zdolności widzenia. W innej butelce znajdowała się kobieca ręka ze złotą obrączką i odpryśniętym czerwonym lakierem na paznokciach. W trzeciej znajdowała się połowa mózgu z wbitymi kolorowymi szpilkami, które znaczyły jego najważniejsze funkcje.
Były też gorsze rzeczy, dużo gorsze…
David usłyszał zbliżające się kroki. Myśliwy stanął nad nim. Opuszczony kaptur i rozwiązany szalik odsłaniały ukrytą wcześniej twarz. To była twarz kobiety. Miała ogorzałą, pozbawioną makijażu cerę i wąskie usta bez uśmiechu. Włosy związała luźno na czubku głowy. Były czarne, białe i srebrne jak futro borsuka. Kiedy je rozpuściła, włosy opadły lawiną na jej ramiona i plecy. Uklękła i chwyciła twarz Davida w palce prawej dłoni i odwracając ją na prawo i lewo, przyglądała się jego czaszce. Potem sprawdziła szyję oraz mięśnie ramion i nóg.
– Nadasz się – powiedziała bardziej do siebie niż do Davida. Zostawiła go na podłodze i zajęła się głową dziewczynki-jelenia. Dopóki nie skończyła pracy, nie powiedziała do niego już ani słowa. Wiele godzin później podniosła Davida i posadziła go na niskim krześle, odsłaniając przed nim owoce swojej pracy.
Głowa dziewczynki-jelenia była przymocowana do deski z ciemnego drewna. Rozrzucone, umyte włosy przytrzymywał klej. Oczy zostały usunięte i zastąpiły je owalne zielono-czarne szkiełka. Skóra twarzy była pokryta woskową substancją, by ją zachować, a kiedy łowczy ni postukała knykciami w głowę, rozległ się głuchy dźwięk.
– Ładna, nie sądzisz? – zapytała łowczyni.
David pokręcił głową, lecz nie powiedział ani słowa. Dziewczynka miała kiedyś imię. Miała matkę i ojca, może rodzeństwo. Mogła się bawić, kochać i być kochana. Mogła dorosnąć i urodzić dzieci. Teraz to wszystko przepadło.
– Nie zgadzasz się? – zapytała łowczyni. – Może jest ci jej żal? Ale pomyśl: po latach zrobiłaby się stara i brzydka. Wykorzystaliby ją mężczyźni. Rodziłaby dzieci. Straciłaby zęby, jej skóra pomarszczyłaby się, a włosy posiwiały i przerzedziły się. A teraz na zawsze pozostanie dzieckiem i zawsze będzie piękna.
Łowczyni pochyliła się do przodu. Pogładziła Davida po policzku i uśmiechnęła się po raz pierwszy.
– Niebawem do niej dołączysz.
David odwrócił głowę.
– Kim ty jesteś? – zapytał. – Dlaczego to robisz?
– Jestem myśliwym – odparła po prostu. – A myśliwy musi polować.
– Ale ona była tylko dziewczynką – powiedział David. – Z ciałem zwierzęcia, ale mimo wszystko dziewczynką. Słyszałem, jak mówi. Była przerażona. A potem ją zabiłaś.
Łowczyni pogładziła dziewczynkę-jelenia po włosach.
– Tak – powiedziała cicho. – Wytrzymała dłużej, niż myślałam. Okazała się bardziej przebiegła, niż sądziłam. Może ciało lisa byłoby bardziej odpowiednie, ale teraz jest już za późno.
– To ty ją zrobiłaś? – żachnął się David. Choć był przerażony, obrzydzenie czynem łowczyni przesycało każde jego słowo. Kobieta wydała się zdziwiona jadem w jego głosie i doszła do wniosku, że powinna uzasadnić swoje postępowanie.
– Myśliwy zawsze szuka nowej zdobyczy – powiedziała. Zmęczyło mnie już polowanie na zwierzęta, a ludzie są kiepską zwierzyną. Ich umysły są bystre, lecz ciała słabe. Pomyślałam więc, że cudownie byłoby połączyć ciało zwierzęcia z inteligencją ludzi. Jakiż to byłby sprawdzian dla moich umiejętności! Ale bardzo trudno było stworzyć takie hybrydy: zarówno ludzie, jak i zwierzęta umarliby, zanim zdążyłabym dokonać połączenia. Nie mogłam zatamować krwawienia na tyle długo, by takie połączenie stało się możliwe. Ich mózgi umierały, serca przestawały bić i z każdą kropelką spływającej krwi cała moja praca obracała się wniwecz.
Aż nagle uśmiechnęło się do mnie szczęście. Przez las podróżowało trzech chirurgów. Spotkałam ich, złapałam i przywiozłam tutaj. Opowiedzieli mi o balsamie, który stworzyli. Dzięki niemu można było przykleić do nadgarstka odciętą dłoń lub nogę do torsu. Poleciłam im pokazać, co potrafią. Odcięłam rękę jednemu z nich, a dwaj inni ją przykleili. Potem przecięłam jednego na pół, a przyjaciele zaraz go naprawili. Na koniec odcięłam głowę trzeciemu, a oni znów umocowali ją na szyi. Stali się moją pierwszą nową zwierzyną – powiedziała, wskazując głowy trzech starszych mężczyzn wiszące na ścianie – kiedy już powiedzieli mi, jak uzyskiwać balsam. Teraz każda zdobycz jest inna, bo każde dziecko nadaje własne cechy zwierzęciu, z którym go łączę.
– Ale dlaczego dzieci? – zapytał David.
– Bo dorośli wpadają w rozpacz – odparła. – A dzieci nie. Dzieci bez trudu przystosowują się do swoich nowych ciał i nowego życia. Które dziecko nie marzyło o tym, by zostać zwierzęciem? I prawdę mówiąc, wolę polować na dzieci. Dostarczają mi większej rozrywki i doskonale prezentują się na ścianie, jako że są piękne.
Łowczyni cofnęła się i uważnie przyjrzała Davidowi, jakby dopiero teraz zdała sobie sprawę z natury jego pytań.
– Jak się nazywasz i skąd pochodzisz? – zapytała.
– Nie jesteś stąd. Zdradził cię zapach i sposób wysławiania się.
– Mam na imię David. I pochodzę z innego miejsca.
– Jakiego?
– Z Anglii.
– Anglii – powtórzyła łowczyni. – Jak się tu dostałeś?
– Znalazłem przejście do tego świata. Zjawiłem się tutaj, ale teraz nie mogę wrócić.
– Jakież to smutne – powiedziała łowczyni. – Czy w Anglii jest dużo dzieci?
David nie odpowiedział. Łowczyni chwyciła go za twarz, wbijając paznokcie w skórę.
– Odpowiedz!
– Tak – odparł niechętnie David.
Łowczyni puściła go.
– Może zmuszę cię, żebyś pokazał mi to przejście. Tutaj zostało już niewiele dzieci. Nie wędrują po lesie jak niegdyś. Ta… – wskazała głowę dziewczynki-jelenia – była ostatnia, jaką miałam, i długo ją oszczędzałam. Ale teraz mam ciebie. Więc… Powinnam cię wykorzystać jak ją czy zmusić, żebyś zabrał mnie do Anglii?
Cofnęła się o kilka kroków i myślała przez chwilę.
– Jestem cierpliwa – powiedziała w końcu. – Znam ten kraj i przetrwałam wszystkie zmiany. Dzieci znów się pojawią. Niebawem nadejdzie zima, a ja mam dość jedzenia, żeby ją przetrzymać. Będziesz moją ostatnią zwierzyną przed śniegiem. Zrobię z ciebie lisa, bo wydaje mi się, że jesteś sprytniejszy niż mój mały jeleń. Kto wie, może nawet mi uciekniesz i będziesz żył w jakiejś odległej części lasu, choć jeszcze nikomu się to nie udało. Ale zawsze jest nadzieja, mój Davidzie, zawsze. Teraz śpij, bo jutro zaczynamy.
Z tymi słowami wytarła twarz Davida szmatką i pocałowała go delikatnie w usta. Potem zaniosła go na wielki stół i przykuła łańcuchami na wypadek, gdyby chciał w nocy uciec. Zgasiła wszystkie lampy. W blasku ognia rozebrała się, położyła naga na pryczy i zasnęła.
David nie mógł zmrużyć oka. Zastanawiał się nad swoją sytuacją. Przypominał sobie opowieści i wracał wspomnieniami do Leśniczego, który opowiadał mu o chatce z piernika. W każdej historii tkwił jakiś morał.
Po pewnym czasie zaczął snuć plany.
XVII
O centaurach i próżności łowczyni
Wcześnie następnego ranka łowczyni obudziła się i ubrała. Upiekła mięso na ogniu i zjadła je, popijając herbatą z ziół i przypraw, po czym podeszła do Davida i podniosła go. Plecy i skrępowane kończyny bolały go od leżenia na twardym stole. Niewiele spał, lecz teraz miał przed sobą cel. Aż do tej chwili jego los zależał w dużej mierze od dobrej woli innych, którzy dbali o jego bezpieczeństwo: Leśniczego i krasnoludków. Teraz był pozostawiony sam sobie i tylko od niego zależało, czy przeżyje.
Łowczyni dała mu herbatę, a potem próbowała zmusić go do zjedzenia mięsa, ale nie chciał otworzyć ust. Pachniało mocno dziczyzną.
– To sarnina – powiedziała. – Musisz jeść. Potrzebujesz sił.
David mocno zacisnął usta. Mógł myśleć tylko o dziewczynce-jeleniu i czuł dotyk jej skóry na swojej. Kto wiedział, jakie dziecko było kiedyś częścią tego zwierzęcia? Może było to nawet mięso dziewczynki-jelenia i zostało oddarte z jej ciała, by łowczyni mogła zjeść śniadanie. Za żadne skarby go nie zje.
Kobieta poddała się w końcu i dała Davidowi kawałek chleba. Uwolniła mu nawet jedną rękę, żeby mógł zjeść. Kiedy się posilał, przyniosła ze stajni klatkę z lisem i postawiła ją na stole obok Davida. Lis obserwował chłopca, zupełnie jakby wiedział, co zaraz się wydarzy. Tymczasem łowczyni przygotowywała wszystko, co miało się jej przydać: ostrza i piły, tampony i bandaże, długie igły i zwoje czarnej nici, rurki i fiolki oraz słój bezbarwnego płynu. Do niektórych rurek przymocowała miechy – „na wszelki wypadek, żeby krew płynęła swobodnie” – i poprawiła więzy, by pasowały do małych łap lisa.
– Co sądzisz o swoim nowym przyszłym ciele? – zapytała Davida, kiedy skończyła przygotowania. – To bardzo ładny lis, młody i zwinny.
Lis próbował przegryźć pręty klatki, odsłaniając ostre białe zęby.
– Co zrobisz z moim ciałem i jego głową? – zapytał David.
– Wysuszę twoje mięso i schowam do spiżarni na zimę. Odkryłam, że można połączyć głowę dziecka z ciałem zwierzęcia, ale odwrotny proces jest niemożliwy. Mózg zwierzęcia nie potrafi przystosować się do nowego ciała. Spreparowane zwierzęta nie potrafią się poruszać i źle się na nie poluje. Na początku wypuszczałam je na wolność dla samej tylko zabawy, ale teraz nie marnuję na to czasu. Te, które przeżyły, nadal biegają po lesie. To przerażające stworzenia. Czasami zabijam je z litości, kiedy się na nie natknę.
– Myślałem o tym, co mówiłaś wczoraj wieczorem – zaczął ostrożnie David. – O tym, że wszystkie dzieci marzą, by zostać zwierzętami.
– Skłamałam? – zapytała łowczyni.
– Raczej nie – odparł David. – Ja zawsze chciałem być koniem.
Łowczynię zainteresowała jego odpowiedź.
– Dlaczego koniem?
– W historiach, które czytałem, gdy byłem mały, pojawiała się postać zwana centaurem. To był pół człowiek, pół koń. Zamiast końskiej szyi miał tors mężczyzny, żeby mógł trzymać w dłoniach łuk. Był piękny i silny i był idealnym myśliwym, bo łączył w sobie siłę i szybkość konia z umiejętnościami i przebiegłością człowieka. Wczoraj bardzo szybko wskoczyłaś na konia, ale nie stanowiłaś z nim jedności. Czy twój koń nie potyka się czasem albo nie robi zwrotu w zupełnie nieoczekiwanym kierunku? Mój ojciec w dzieciństwie jeździł konno i powiedział mi, że nawet najbardziej doświadczony jeździec może zostać zrzucony z siodła. Gdybym był centaurem, połączyłbym w sobie najlepsze cechy człowieka i konia i żadne zwierzę nie byłoby w stanie przede mną uciec.
Łowczyni przebiegła spojrzeniem od lisa do Davida, po czym znów spojrzała na zwierzę. Nagle odwróciła się i podeszła do biurka. Znalazła kawałek papieru, gęsie pióro i zaczęła rysować. Ze swego miejsca David zobaczył wykresy, cyfry oraz kształty koni i ludzi, rysowane z talentem artysty. Nie przeszkadzał łowczyni. Obserwował ją cierpliwie, a kiedy spojrzał na lisa, zobaczył, że on też nie spuszcza z niej oka. Pozostali więc obaj połączeni oczekiwaniem, dopóki łowczyni nie skończyła rysować.
W końcu wstała, wróciła do wielkich stołów operacyjnych i bez słowa przywiązała rękę Davida, żeby nie mógł się ruszyć. Na moment wpadł w panikę. Być może jego plan nie wypalił i łowczyni szykowała się do operacji. Zaraz odetnie mu głowę i przyczepi ją do ciała dzikiego zwierzęcia, tworząc nowe stworzenie z krwi, balsamu i bólu. Czy zetnie mu głowę jednym cięciem, czy też będzie się przedzierać przez chrząstki i kości? Czy da mu coś na sen, żeby zasnął jako jedna istota i obudził się jako ktoś zupełnie inny? A może jakaś jej cząstka cieszy się z zadawania bólu? Kiedy poczuł na sobie dotyk jej rąk, chciał krzyknąć, lecz zmienił zdanie. Milczał, przełykając strach, i jego opanowanie zostało nagrodzone.
Kiedy był już mocno przywiązany, łowczyni narzuciła pelerynę z kapturem i wyszła z chaty. Po kilku minutach David usłyszał stukanie końskich kopyt. Po chwili umilkło, gdy łowczyni zniknęła w lesie, pozostawiając Davida samego z lisem; dwa stworzenia, które miały stać się jednym.
David zdrzemnął się na chwilę. Obudził go odgłos powrotu łowczyni. Tym razem stukot kopyt rozległ się bardzo blisko. Drzwi do chaty otworzyły się i weszła w nie łowczyni, prowadząc konia za uzdę. Początkowo koń nie chciał wejść do środka, lecz przemówiła do niego cicho i w końcu przeszedł za nią przez drzwi. David widział, jak nozdrza konia się poruszają – wyczuwał zapachy unoszące się w chacie. Pomyślał też, że w oczach konia czaił się strach i panika. Łowczyni przywiązała go do kółka w ścianie i podeszła do Davida.
– Zawrę z tobą układ – powiedziała. – Myślałam o tym stworzeniu, o centaurze. Masz rację: byłby idealnym myśliwym. Chciałabym stać się centaurem. Jeśli mi pomożesz, daję ci słowo, że cię uwolnię.
– Skąd mam wiedzieć, że mnie nie zabijesz, gdy tylko staniesz się centaurem? – zapytał David.
– Zniszczę mój łuk i strzały i narysuję ci mapę, żebyś mógł wrócić na drogę. Nawet jeśli zechcę cię ścigać, czy mogę cię zabić bez łuku? Po pewnym czasie zrobię sobie nowy, ale ty wtedy będziesz już daleko. A jeśli kiedykolwiek pojawisz się w moim lesie, puszczę cię wolno w uznaniu tego, co dla mnie zrobiłeś. Potem pochyliła się i szepnęła mu do ucha: – Ale jeśli nie zgodzisz się mi pomóc, to połączę cię z lisem i gwarantuję ci, że nie przeżyjesz dzisiejszego dnia. Będę cię ścigać po lesie, aż padniesz z wycieńczenia, a kiedy nie będziesz już mógł uciekać, obedrę cię żywcem ze skóry i będę nosić w zimowe dni. Możesz przeżyć albo umrzeć. Wybór należy do ciebie.
– Chcę żyć – powiedział David.
– No to się dogadaliśmy – odparła łowczyni. Mówiąc to, wrzuciła łuk i strzały do ognia i narysowała dla Davida szczegółową mapę lasu, pokazując mu, jak dostać się na drogę. David wsunął mapę za koszulę. Potem poinstruowała go, co ma robić. Przyniosła ze stajni dwa wielkie ostrza, ciężkie i ostre jak gilotyna, które za pomocą lin i kołowrotków uniosła nad stołem. Umocowała jedno z nich tak, by przecięło ją na pół, a potem pokazała Davidowi, jak natychmiast zastosować balsam, by nie wykrwawiła się na śmierć, zanim jej tors zostanie przymocowany do ciała konia. Powtarzała z nim kolejność czynności raz za razem, aż nauczył się wszystkiego na pamięć. Potem rozebrała się do naga, wzięła do ręki długie ciężkie ostrze i dwoma uderzeniami odcięła łeb konia od ciała. Trysnęła fontanna krwi, lecz David i łowczyni szybko wylali balsam na czerwone mięso. Pod działaniem mikstury rana zaczęła dymić i skwierczeć. W jednej chwili z żył i tętnic przestała płynąć krew. Ciało konia leżało na podłodze. Jego serce wciąż biło, podczas gdy głowa leżała obok, oczy nadal obracały się w oczodołach, a język wysunął się z pyska.
– Nie mamy dużo czasu – powiedziała łowczyni. – Szybko!
Położyła się na stole pod ostrzem. David próbował nie patrzeć na jej nagość i skupił się na tym, by zwolnić ostrze, jak go instruowała. Kiedy po raz kolejny sprawdzał liny, łowczyni chwyciła go za ramię. W prawej ręce trzymała ostry nóż.
– Jeśli będziesz próbował uciec albo mnie zdradzić, ten nóż opuści moją rękę i znajdzie twoje ciało, zanim odejdziesz choć na krok. Rozumiesz?
David skinął głową. Za jedną kostkę był przywiązany do nogi stołu. Nie mógłby odbiec daleko, nawet gdyby zdecydował się zaryzykować. Łowczyni zwolniła uścisk. Obok niej stał słój z cudownym balsamem. Zadaniem Davida było oblać nim jej przecięte na pół ciało i ściągnąć ją ze stołu na podłogę. Potem miał jej pomóc wspiąć się na konia, a kiedy dwie rany zetkną się, oblać je balsamem, by łowczyni i koń stopili się, tworząc jedno żyjące stworzenie.
– No już, zrób to. Tylko szybko.
David odsunął się. Lina podtrzymująca gilotynę była mocno napięta. Aby uniknąć wszelkich kłopotów, musiał tylko przeciąć ją mieczem, by gilotyna opadła na kobietę i przecięła ją na pół.
– Gotowa? – zapytał.
Oparł ostrze o linę. Łowczyni zacisnęła zęby.
– Tak. Zrób to! Teraz!
David uniósł miecz nad głowę i z całej siły przeciął linę. Ostrze opadło, przecinając kobietę na pół. Krzyczała w męczarniach i zaczęła się wić na stole. Krew tryskała strumieniem z obu części jej ciała.
– Balsam! – krzyknęła. – Szybko!
David podniósł jednak miecz i odciął jej prawą rękę. Opadła na podłogę, nadal trzymając mocno nóż. Trzecim uderzeniem David uwolnił się z więzów. Przeskoczył ciało konia i pobiegł w stronę drzwi, podczas gdy pokój wypełniały wrzaski bólu i wściekłości łowczyni. Drzwi były zaryglowane, lecz klucz pozostał w zamku. David próbował go przekręcić, ale ani drgnął.
Krzyki łowczyni stały się bardziej piskliwe. Nagle w pokoju rozszedł się swąd spalenizny. David odwrócił się i zobaczył, jak z wielkiej rany w torsie kobiety unosi się dym – balsam leczył rany. Jej prawa ręka też była nim pokryta. Łowczyni wylewała go na nadgarstek odciętej ręki leżący na podłodze, zabliźniając ranę. Opierając się na lewej ręce, zsunęła się na podłogę.
– Wracaj! – syknęła. – Jeszcze nie skończyliśmy. Pożrę cię żywcem.
Przyłożyła kikut do prawej dłoni i polała ranę balsamem. W jednej chwili ręka się zrosła, a łowczyni wsunęła nóż między zęby. Zaczęła teraz pełznąć po podłodze, zbliżając się coraz bardziej do Davida. Kiedy klucz w końcu się przekręcił i drzwi stanęły otworem, dotknęła koniuszka jego spodni. David uwolnił nogę i wybiegł na zewnątrz. Stanął jak wryty.
Nie był sam.
Na polanie przed domem roiło się od stworzeń o ciałach dzieci i głowach zwierząt. Były tam lisy, jelenie, zające i łasice. Głowy mniejszych zwierząt wyglądały osobliwie na większych ludzkich ramionach. Szyje zwęziły się pod wpływem działania balsamu. Hybrydy poruszały się niepewnie, jakby nie do końca panowały nad kończynami. Szurały i chwiały się, a na ich twarzach malowało się zdumienie i ból. Powoli stworzenia podeszły do chaty. W tej samej chwili łowczyni wypełzła na trawę. Nóż wypadł jej z zębów i chwyciła go w dłoń.
– Co tu robicie, parszywe stworzenia? Zabierać się stąd. Już! Do lasu!
Zwierzęta nie zareagowały. Kuśtykając, sunęły do przodu. Nie spuszczały wzroku z łowczyni, która spojrzała na Davida. Była przerażona.
– Zabierz mnie do środka – powiedziała. – Szybko, zanim mnie dopadną. Wybaczam ci wszystko, co zrobiłeś. Możesz odejść. Tylko nie zostawiaj mnie z… nimi.
David pokręcił głową. Odsunął się, gdy stworzenie o ciele chłopca i głowie wiewiórki poruszyło nosem.
– Nie zostawiaj mnie! – krzyknęła łowczyni. Znajdowała się teraz w środku i ledwo wymachiwała nożem, gdy otaczały ją bestie, które stworzyła.
– Pomóż mi! – krzyknęła do Davida. – Proszę, pomóż mi.
W tej chwili zwierzęta rzuciły się na nią, gryząc, szarpiąc i rozrywając ją na strzępy. David odwrócił się od tego przerażającego widoku i uciekł w las.
XVIII
O Rolandzie
David przez wiele godzin szedł przez las, starając się jak najlepiej podążać za wskazówkami mapy łowczyni. Niektóre zaznaczone ścieżki zarosły albo nigdy nie istniały. Kopce kamieni, od pokoleń używane jako prymitywne znaki, często zasłaniała wysoka trawa, porastał mech lub zostały zniszczone przez zwierzęta albo mściwych wędrowców. David raz po raz musiał się cofać lub rozcinać poszycie mieczem, by znaleźć wskazówki. Od czasu do czasu zastanawiał się, czy łowczyni nie próbowała go oszukać i nie narysowała fałszywej mapy. Dzięki temu zgubiłby się w jej lesie i stanowił dla niej łatwą zdobycz, gdy stałaby się centaurem.
Nagle jednak zauważył cienką jasną linię wśród drzew i po chwili stał na skraju lasu. Przed nim rozciągała się droga. Nie miał najmniejszego pojęcia, gdzie się znajduje. Równie dobrze mógł wrócić do miejsca, w którym rozstał się z krasnoludkami, jak i dojść dalej na wschód, lecz nie dbał o to. Cieszył się, że w końcu wyszedł z lasu i znalazł się na drodze, która zaprowadzi go do zamku króla.
Szedł dalej, aż blade światło tego świata zaczęło gasnąć. Usiadł na kamieniu i zjadł kawałek suchego chleba oraz trochę suszonych owoców, które wmusiły mu krasnoludki. Popił wszystko chłodną wodą ze strumyka, który płynął wzdłuż ścieżki.
Zastanawiał się, co porabiają ojciec i Rose. Przypuszczał, że muszą się bardzo o niego martwić, ale nie miał pojęcia, co by się wydarzyło, gdyby zajrzeli do starego ogrodu. Poza tym nie wiedział, czy w ogóle coś z ogrodu pozostało. Przypomniał sobie płonący bombowiec rozświetlający nocne niebo i rozpaczliwy ryk silników, gdy spadał. Kiedy uderzył w ziemię, musiał doszczętnie zniszczyć ogród, rozrzucając po trawniku cegły i fragmenty kadłuba. Drzewa na tyłach stanęły w ogniu. Może szczelina w murze, przez którą przeszedł, zapadła się po uderzeniu i przejście prowadzące do tego świata na zawsze zniknęło. Ojciec nie będzie mógł więc dowiedzieć się, czy David był w ogrodzie, kiedy spadł samolot, ani co się z nim stało, jeśli rzeczywiście tam był. Wyobraził sobie kobiety i mężczyzn przetrząsających wrak w poszukiwaniu zwęglonych ciał w obawie, że jedno z nich okaże się mniejsze od reszty…
Nie po raz pierwszy David zaczął się martwić, czy postępuje właściwie, oddalając się coraz bardziej od lasu, przez który wkroczył do tego świata. Jeśli jego ojciec lub ktoś inny odkryje przejście i zacznie go szukać, czy nie trafią w to samo miejsce co on? Leśniczy był pewny, że najlepszym wyjściem jest wyprawa do króla, lecz zniknął. Nie był w stanie ocalić siebie samego przed lasem i nie potrafił obronić Davida. Chłopiec został sam.
David spojrzał na drogę. Już nie miał odwrotu. Wilki prawdopodobnie nadal go szukają, a nawet jeśli uda mu się raz jeszcze odnaleźć drogę do przepaści, będzie musiał poszukać innego mostu. Nie miał wyjścia – musiał iść przed siebie w nadziei, że król zdoła mu pomóc. Jeśli ojciec zjawi się, by go szukać, miał nadzieję, że będzie potrafił zatroszczyć się o swoje własne bezpieczeństwo. Jednak na wypadek, gdyby ojciec lub ktoś inny poszedł jego śladem, wziął płaski kamień leżący na brzegu strumyka i ostrą krawędzią innego wyrzeźbił na nim swoje imię razem ze strzałką wskazującą kierunek, w którym podążał. Pod spodem napisał: „Spotkać się z królem”. Ułożył stosik kamieni na poboczu, podobny do tych, które znaczyły szlaki w lesie, i położył na górze swoją wiadomość. Tylko tyle mógł zrobić.
Kiedy pakował do worka resztki jedzenia, dostrzegł zbliżającą się postać na białym koniu. Już miał się ukryć, ale wiedział, że jeśli on dostrzegł jeźdźca, to i jeździec na pewno go zauważył. Postać zbliżała się coraz bardziej i David zobaczył, że ma na sobie srebrny napierśnik z bliźniaczymi symbolami słońca, a na głowie srebrny hełm. Przy jednym boku siodła wisiał miecz, a przy drugim łuk i kołczan ze strzałami. Wyglądało na to, że w tym kraju jest to najbardziej popularna broń. Z siodła zwisała też tarcza ozdobiona dwoma słońcami. Kiedy jeździec zrównał się z Davidem, zatrzymał konia i spojrzał w dół. Przypominał Davidowi Leśniczego, bo podobnie jak on był jednocześnie poważny i miły.
– Dokąd zmierzasz, młody człowieku? – zapytał.
– Do króla – odparł David.
– Króla? – Jeździec nie był zachwycony. – A po co komu król?
– Próbuję dostać się z powrotem do domu. Powiedziano mi, że król ma tajemniczą księgę. Może znajdę w niej wskazówkę, jak wrócić tam, skąd pochodzę.
– A gdzież jest to miejsce?
– To Anglia.
– Nie sądzę, bym słyszał już kiedyś tę nazwę – odparł jeździec. – Podejrzewam, że to daleko stąd. Zresztą stąd jest wszędzie daleko – dodał po chwili zastanowienia. Poprawił się lekko na siodle i rozejrzał dookoła. Przebiegł wzrokiem drzewa, rysujące się za nimi wzgórza oraz drogę. – Chłopiec nie powinien wędrować tu sam.
– Dwa dni temu doszedłem do przepaści – wyjaśnił David. – Dopadły mnie tam wilki, a człowiek, który mi pomagał, Leśniczy…
David urwał. Nie chciał powiedzieć na głos, co stało się z Leśniczym. Raz jeszcze stanął mu przed oczami obraz przyjaciela padającego na ziemię pod naporem wilczego stada i krwawy ślad prowadzący do lasu.
– Przekroczyłeś przepaść? – zapytał jeździec. – Powiedz mi, to ty przeciąłeś liny?
David próbował rozszyfrować wyraz twarzy jeźdźca. Nie chciał wpakować się w tarapaty, a podejrzewał, że niszcząc most, spowodował niezły chaos. Mimo wszystko nie zamierzał kłamać, bo coś podpowiadało mu, że jeździec od razu się zorientuje, jeśli to zrobi.
– Musiałem – powiedział. – Wilki były coraz bliżej. Nie miałem wyboru.
Jeździec uśmiechnął się.
– Trolle były załamane. Będą musiały odbudować most, jeśli nadal chcą grać w tę swoją grę, a harpie będą im to utrudniać na każdym kroku.
David wzruszył ramionami. Wcale nie było mu żal trolli. Zmuszanie podróżnych do ryzykowania życia, by rozwiązać jakąś głupią zagadkę, było paskudne. Miał nadzieję, że harpie zjedzą kilka z nich na obiad, choć nie wyobrażał sobie, by zrobiły to ze smakiem.
– Przybywam z północy, więc twoje wybryki nie pokrzyżowały moich planów – powiedział jeździec. – Ale wydaje mi się, że warto mieć przy sobie młodego człowieka, któremu udało się zirytować trolle i uciec harpiom i wilkom. Zawrę z tobą układ – zabiorę cię do króla, jeśli będziesz mi przez jakiś czas towarzyszył. Mam do wykonania pewne zadanie i potrzebuję giermka do pomocy. Twoja służba potrwa zaledwie kilka dni, a w zamian pomogę ci dotrzeć bezpiecznie na królewski dwór.
David odniósł wrażenie, że nie ma w tej kwestii zbyt wielkiego wyboru. Nie wierzył, że wilki wybaczą mu ofiary przy moście. Na pewno znalazły już sposób, by przedostać się na drugą stronę przepaści. Prawdopodobnie już są na jego tropie. Przy moście miał szczęście. Drugi raz może się nie udać. Podróżując samotnie, zawsze będzie zdany na łaskę tych, którzy – podobnie jak łowczyni – będą chcieli wyrządzić mu krzywdę.
– Udam się więc z tobą – powiedział. – Dziękuję.
– Świetnie – odparł jeździec. – Mam na imię Roland.
– A ja David. Jesteś rycerzem?
– Nie, jestem tylko żołnierzem.
Roland pochylił się i wyciągnął rękę do Davida. Kiedy chłopiec ją ujął, natychmiast znalazł się na siodle za Rolandem.
– Wyglądasz na zmęczonego – powiedział Roland – a ja mogę poświęcić odrobinę godności, dzieląc się z tobą moim koniem.
Uderzył piętami w bok konia i ruszyli truchtem przed siebie.
David nie był przyzwyczajony do jazdy konnej. Z trudem przystosował się do ruchów zwierzęcia, a jego pośladki uderzały o siodło z bolesną regularnością. Dopiero kiedy Scylla – bo tak nazywał się koń – ruszyła galopem, zaczęło mu to sprawiać przyjemność. Zupełnie jakby płynął po drodze, bo nawet z dodatkowym ciężarem na grzbiecie kopyta Scylli przelatywały nad ziemią. Po raz pierwszy David bał się wilków trochę mniej.
Po pewnym czasie otaczający ich krajobraz zaczął się zmieniać. Trawa była wypalona, ziemia spękana i porozrywana jakby w wyniku potężnych eksplozji. Drzewa były ścięte, pnie zaostrzone i wbite w ziemię co wyglądało na próbę stworzenia zasieków przed jakimś wrogiem. Na ziemi leżały porozrzucane części zbroi, zniszczone tarcze i miecze. Przypominało to pole wielkiej bitwy, lecz David nie widział nigdzie żadnych ciał, choć ziemia była poplamiona krwią, a błotniste kałuże znaczące pole były bardziej czerwone niż brązowe.
W samym środku znajdowało się coś, co wybitnie tu nie pasowało; coś tak dziwnego, że Scylla zatrzymała się jak wryta i zaczęła grzebać ziemię kopytem. Nawet Roland przyglądał się temu czemuś z nieskrywanym strachem. Tylko David wiedział, co to takiego.
Był to czołg Mark V, relikt pierwszej wojny światowej. Krótkie lekkie działo nadal wystawało z wieżyczki po lewej stronie, lecz nie widać było na nim żadnych oznaczeń. W istocie był tak czysty i nieskazitelny, że wyglądał, jakby dopiero zjechał z fabrycznej taśmy.
– Co to jest? – zapytał Roland. – Wiesz?
– To czołg – odparł David. Uświadomił sobie jednak, że w najmniejszym stopniu nie przybliżył Rolandowi natury tego znaleziska, więc dodał: – To maszyna podobna do zakrytego wozu, którym mogą podróżować ludzie. A to… – wskazał na lufę – jest działo, coś na kształt armaty.
Wspiął się na czołg, opierając ręce i stopy na nitach. Luk był otwarty. W środku dostrzegł system hamulców i biegów przy miejscu dla kierującego i wnętrze wielkiego silnika Ricardo, lecz nie było tam żadnych ludzi. Raz jeszcze można było odnieść wrażenie, że czołg nigdy nie był używany. Ze swego miejsca na szczycie David rozejrzał się dookoła. Nie dojrzał jednak żadnych śladów na błotnistym polu. Zupełnie jakby czołg pojawił się znikąd.
Zeskoczył na ziemię, lądując z pluśnięciem na mokrym gruncie. Krew i błoto natychmiast oblepiły mu spodnie i raz jeszcze uświadomił sobie, że stoją na miejscu, gdzie odnosili rany i prawdopodobnie ginęli ludzie.
– Co się tu wydarzyło? – zapytał Rolanda.
Jeździec poprawił się w siodle, wciąż nieswój w obecności czołgu.
– Nie mam pojęcia. Sądząc po śladach, doszło tu do jakiejś bitwy. I to niedawno. Nadal czuję w powietrzu zapach krwi, ale gdzie są ciała zabitych? A jeśli zostały pogrzebane, to gdzie są groby?
Nagle za nimi rozległ się głos.
– Szukacie w złym miejscu, wędrowcy. Na polu nie ma żadnych ciał. Są… gdzie indziej.
Roland odwrócił Scyllę, dobywając jednocześnie miecza. Pomógł Davidowi wspiąć się na siodło. Kiedy tylko chłopiec znalazł się na górze, sięgnął po swój własny miecz i wyciągnął go z pochwy.
Przy drodze stały ruiny starego muru – resztki budowli, która zniknęła z powierzchni ziemi. Na kamieniach siedział staruszek. Był zupełnie łysy, a na czaszce widać było grube żyły płynące jak rzeki na mapie pustej, zimnej krainy. Białka oczu znaczyły popękane żyłki, a oczodoły wydawały się zbyt duże dla gałek. Pod każdą z nich widać było fałdę czerwonego ciała. Staruszek miał długi nos, a jego usta były blade i spierzchnięte. Miał na sobie starą brązową szatę, przypominającą mnisi habit, która sięgała mu do kostek. Wystawały spod niej bose stopy z pożółkłymi paznokciami.
– Kto tu walczył? – zapytał Roland.
– Nie pytałem ich o imiona – odparł staruszek. – Przybyli i zginęli.
– W jakim celu? Musieli przecież walczyć za jakąś sprawę.
– Bez wątpienia. Jestem pewien, że wierzyli w jej słuszność. Ona, niestety, nie była o tym przekonana.
Od zapachu pola bitwy Davidowi zakręciło się w głowie i pogłębiło to tylko jego przekonanie, że staruszkowi nie należy ufać. Sposób, w jaki wypowiedział słowo „ona”, i jego uśmiech uzmysłowiły mu, że ludzie, którzy tu zginęli, umarli straszną śmiercią.
– A kim jest ta „ona”? – zapytał Roland.
– To Bestia, stwór żyjący pod ruinami wieży ukrytej głęboko w lesie. Przez długi czas była uśpiona, lecz teraz znów się przebudziła. – Staruszek machnął ręką w stronę drzew za swoimi plecami. – To byli ludzie króla, którzy próbowali utrzymać kontrolę nad umierającym królestwem i zapłacili za to wysoką cenę. Postanowili stawić jej czoło tutaj i zostali pokonani. Szukali ucieczki w lesie, ciągnąc ze sobą rannych i poległych, lecz ona tam ich dopadła.
David odchrząknął.
– A skąd się tu wziął czołg? – zapytał. – Zupełnie tu nie pasuje.
Staruszek uśmiechnął się szeroko, odsłaniając różowe dziąsła i zniszczone zęby.
– Może tak samo jak ty, chłopcze – odparł. – Ty też tu nie pasujesz.
Roland odwrócił Scyllę w stronę lasu, trzymając się j jak najdalej od staruszka. Scylla była bardzo dzielnym koniem i zawahała się tylko przez chwilę, zanim spełniła polecenie swego pana.
Zapach krwi i rozkładu nasilał się. Przez nimi wyrósł zagajnik połamanych drzew i David wiedział, że tam właśnie kryje się źródło smrodu. Roland kazał mu zsiąść z konia, a potem przytulić się plecami do drzewa i nie spuszczać z oka staruszka, który nadal siedział na murze i przyglądał im się przez ramię.
David wiedział, że Roland nie chce, by zobaczył, co kryje się w krzakach. Nie mógł jednak oprzeć się pragnieniu, by spojrzeć, gdy żołnierz rozchylił krzaki i wszedł do zagajnika. Dostrzegł w przelocie ciała zwisające z drzew, a w zasadzie to, co z nich zostało, czyli zakrwawione kości. Szybko odwrócił wzrok…
I uświadomił sobie, że patrzy prosto w oczy staruszka. David nie miał pojęcia, jakim cudem przeniósł się tak szybko i tak cicho, ale stał tak blisko niego, że czuł zapach jego i oddechu. Pachniał kwaśnymi jagodami. David mocniej zacisnął dłoń na mieczu, lecz staruszek nawet nie mrugnął.
– Jesteś bardzo daleko od domu, chłopcze – powiedział.
Podniósł rękę i dotknął palcami pasma jego włosów. David z furią potrząsnął głową i odepchnął go. Zupełnie jakby odpychał ścianę. Staruszek wyglądał na kruchego, lecz był dużo silniejszy od Davida.
– Nadal słyszysz głos matki? – zapytał.
Przyłożył dłoń do ucha, jakby próbował usłyszeć głos unoszący się w powietrzu. – David – zaśpiewał wysokim głosem.
– Och, David.
– Przestań! – zawołał David. – Przestań natychmiast.
– Bo co mi zrobisz? – spytał staruszek. – Jesteś tylko małym chłopcem, daleko, daleko od domu, który płacze za zmarłą matką. Co możesz zrobić?
– Zranię cię – odparł David. – Mówię serio.
Staruszek splunął na ziemię. Trawa w tym miejscu zasyczała. Plama śliny rozrosła się, tworząc spienioną kałużę.
W kałuży David zobaczył ojca, Rose i małego Georgiego. Wszyscy się śmiali, nawet Georgie. Ojciec podrzucał go wysoko do góry, jak kiedyś Davida.
– Wcale za tobą nie tęsknią – powiedział staruszek.
– Nic a nic. Cieszą się, że zniknąłeś. Przez ciebie ojciec czuł się winny, bo stale przypominałeś mu matkę, ale teraz ma nową rodzinę i nie musi się już przejmować ani tobą, ani twoimi uczuciami. Zapomniał już o tobie, jak zapomniał o twojej matce.
Wizja w kałuży zmieniła się. David zobaczył teraz sypialnię, którą ojciec dzielił z Rose. Stali oboje przy łóżku i całowali się. Potem położyli się na łóżku. David odwrócił wzrok. Piekła go twarz i poczuł, jak wzbiera w nim wielki gniew. Nie chciał w to wierzyć, a jednak widział dowody w kałuży spienionej śliny, która spłynęła z ust obrzydliwego staruszka.
– Widzisz – powiedział. – Nie masz już do czego wracać.
Roześmiał się, a David uderzył go mieczem. Nawet nie zdawał sobie sprawy, że to zrobił. Był tylko wściekły i smutny. Nigdy nie czuł się tak zdradzony. Teraz czuł się tak, jakby nad jego ciałem panowało coś, co wymykało się działaniu jego woli. Ramię podniosło się samo i cięło staruszka, rozdzierając brązową szatę i rysując czerwoną pręgę na skórze.
Staruszek odskoczył. Przyłożył palce do rany na piersi. Zaczerwieniły się. Jego twarz zaczęła się zmieniać. Wyciągnęła się i przybrała kształt półksiężyca, a broda zakrzywiła się tak mocno, że niemal dotykała grzbietu zakrzywionego nosa. Z czaszki wyrosły kępy splątanych czarnych włosów. Odrzucił szatę i David zobaczył zielono-złoty strój, przewiązany bogato zdobionym złotym pasem i złoty sztylet wygięty jak ciało węża. Materiał ubrania był rozdarty w miejscu, w którym David ciął mieczem. Na koniec w dłoni mężczyzny pojawił się płaski czarny dysk. Kiedy go podrzucił, przybrał kształt zakrzywionego kapelusza, który mężczyzna włożył na głowę.
– To ty – powiedział David. – Ty byłeś w moim pokoju.
Garbus syknął na Davida, a sztylet przy jego boku zaczął się wić i wykręcać, jakby był prawdziwym wężem. Twarz Garbusa wykrzywiła złość i ból.
– Chodziłem w twoich snach – powiedział. – Znam wszystkie twoje myśli, twoje uczucia, obawy. Wiem, jaki z ciebie paskudny, zazdrosny, pełen nienawiści dzieciak. Ale mimo wszystko miałem zamiar ci pomóc. Chciałem ci pomóc odnaleźć matkę, jednak ty mnie zraniłeś. Och, co za straszne z ciebie chłopaczysko. Mogę sprawić, byś tego pożałował, pożałował, że w ogóle się narodziłeś… – Ton jego głosu zmienił się nagle. Stał się cichy i rozsądny, co jeszcze bardziej przeraziło Davida. – Ale nie zrobię tego, bo jeszcze mnie nie potrzebujesz. Mogę cię zabrać do osoby, której szukasz, i sprowadzić was razem do domu. Tylko ja potrafię tego dokonać. W zamian poproszę o jedną tylko rzecz, tak malutką, że nawet za nią nie zatęsknisz…
Nie dokończył jednak, bo przerwał mu odgłos powracającego Rolanda. Garbus pogroził Davidowi palcem.
– Niebawem znów porozmawiamy i może wtedy trochę lepiej okażesz mi swoją wdzięczność.
Garbus zaczął wirować tak szybko, że wywiercił w ziemi dziurę i zniknął, pozostawiając tylko brązową szatę. Kałuża śliny wsiąkła w ziemię i nie widać już było obrazów ze świata Davida.
David razem z Rolandem zajrzeli do ciemnej dziury pozostawionej przez Garbusa.
– Kto lub co to było? – zapytał Roland.
– Przebrał się za staruszka – wyjaśnił David. – Powiedział mi, że może mi pomóc wrócić do domu. Tylko on może to zrobić. Myślę, że to o nim opowiadał mi Leśniczy. Nazwał go oszustem.
Roland dostrzegł krew kapiącą z ostrza miecza Davida.
– Raniłeś go?
– Byłem zły – wyjaśnił David. – Nie mogłem się powstrzymać.
Roland zerwał duży liść z krzaka i wytarł nim ostrze.
– Musisz się nauczyć panować nad impulsami – powiedział. – Miecz pragnie, by go użyć. Chce poczuć krew. Dlatego został wykuty, nie ma innego celu. Jeśli nie będziesz nad nim panował, on zapanuje nad tobą.
Oddał Davidowi miecz.
– Kiedy następnym razem zobaczysz tego człowieka, nie rań go, lecz zabij – powiedział. – Bez względu na to co mówi, nie życzy ci nic dobrego.
Podeszli razem do miejsca, w którym Scylla skubała trawę.
– Co tam widziałeś? – zapytał David.
– Mniej więcej to samo co ty – odparł Roland. Pokręcił głową lekko rozdrażniony nieposłuszeństwem Davida. – To coś, co zabiło tych ludzi, odarło ich kości z mięsa i zostawiło na drzewach. Cały las, jak okiem sięgnąć, jest pełen ciał. Ziemia jest nadal przesiąknięta krwią. Zanim umarli, zranili jednak tę Bestię. Na ziemi widać ślad jakiejś czarnej, paskudnej substancji, w której stopiły się końce ich włóczni i mieczy. Jeśli to coś można zranić, to można też zabić, ale to przekracza siły jednego żołnierza i chłopca. To nie nasza sprawa. Ruszamy dalej.
– Ale… – zaczął David. Nie był pewny, co chce powiedzieć. W historiach było inaczej. Żołnierze i rycerze zabijali smoki i potwory. Nie bali się i nie uciekali przed groźbą śmierci.
Roland siedział już na grzbiecie Scylli. Wyciągnął rękę, czekając, by David ją chwycił.
– Jeśli masz coś do powiedzenia, to powiedz, David.
Chłopiec próbował znaleźć właściwe słowa. Nie chciał urazić Rolanda. – Ci wszyscy ludzie zginęli, a to, co ich zabiło, nadal żyje, nawet jeśli jest ranne – powiedział. – Znów będzie zabijać, prawda? Zginie więcej ludzi.
– Być może – odparł Roland.
– Nie powinno się więc czegoś zrobić?
– Sugerujesz, że powinniśmy to coś ścigać, mając przy boku półtora miecza? W tym życiu pełno jest zagrożeń i niebezpieczeństw, David. Stawiamy czoło tym, którym musimy stawić. Nadejdą też takie chwile, kiedy będziemy musieli podjąć decyzję, czy działać w imię większego dobra, nawet ryzykując przy tym życie, ale nie będziemy niepotrzebnie składać z niego ofiary. Każdy z nas ma tylko jedno życie. Tylko jedno możemy ofiarować. Rzucanie go na szalę, gdy nie ma żadnej nadziei, nie przyniesie nam chwały. Chodź. Robi się coraz ciemniej. Musimy przed nocą znaleźć jakąś kryjówkę.
David wahał się jeszcze przez chwilę, potem chwycił Rolanda za rękę i wskoczył na siodło. Myślał o tych wszystkich poległych w bitwie i zastanawiał się, jak mógł wyglądać stwór, który potrafił zrobić tak straszne rzeczy. Czołg nadal stał na środku pola walki, porzucony i niemy. Jakimś cudem znalazł drogę z jego świata do tego, lecz nie miał załogi. Nikt nim nawet nie jechał.
Kiedy zostawili go za sobą, David przypomniał sobie wizje w kałuży śliny Garbusa i słowa, które usłyszał.
„Wcale za tobą nie tęsknią. Cieszą się, że zniknąłeś”.
To przecież nie mogła być prawda. A jednak David widział, jak ojciec hołubił Georgiego, jak patrzył na Rose, trzymał ją za rękę, gdy szli razem, i domyślał się, co robili w nocy, kiedy zamykały się za nimi drzwi sypialni. Co się stanie, jeśli znajdzie drogę powrotną, a oni nie będą chcieli, żeby wrócił? Jeśli naprawdę żyje im się lepiej bez niego?
Jednak Garbus powiedział, że potrafi wszystko naprawić, że zwróci mu matkę i odprowadzi ich oboje do domu w zamian za jedną niewielką przysługę. David zastanawiał się, co to może być takiego, podczas gdy Roland spiął Scyllę.
Tymczasem daleko na zachodzie, poza zasięgiem wzroku i słuchu, powietrze rozdarło przeciągłe wycie dobywające się z wielu gardeł.
Wilki znalazły most przerzucony przez przepaść.
XIX
O opowieści Rolanda i zwiadowcy wilków
Roland pragnął jak najszybciej wypełnić swoją misję. Nie dawały mu też spokoju wilki, które ścigały Davida. Nie chciał więc zatrzymywać się na noc, ale Scylla była zmęczona, a David tak wykończony, że z trudem trzymał go w pasie. W końcu dotarli do ruin czegoś, co przypominało kościół, i tam zgodził się odpocząć przez kilka godzin. Nie pozwolił jednak rozpalić ogniska, mimo że było zimno, lecz dał Davidowi koc, którym mógł się okryć, i pozwolił mu pociągnąć łyk ze srebrnej butelki. Płyn najpierw spalił chłopcu gardło, a potem rozlał się przyjemnym ciepłem po całym ciele. David położył się i zaczął wpatrywać w gwiazdy. Wysoko nad nim majaczyła wieża kościoła, z oknami pustymi jak oczy zmarłego.
– Nowa religia – rzucił z lekceważeniem Roland. – Król starał się, by inni ją zrozumieli, gdy miał jeszcze na to ochotę i moc, by przeprowadzić swoją wolę. Teraz, gdy siedzi zamknięty w swoim zamku, jego kaplice są puste.
– W co więc wierzysz? – zapytał David.
– W ludzi, których kocham i którym ufam. Cała reszta to głupota. Ten bóg jest tak pusty jak jego kościół. Jego wyznawcy przypisują mu całe dobro, jakie ich spotyka, lecz kiedy ignoruje ich błagania lub każe im cierpieć, mówią tylko, że nie potrafią go pojąć i czekają, aż stanie się jego wola. Co to za bóg?
Roland mówił z taką złością i goryczą, że David zaczął się zastanawiać, czy i on nie był kiedyś wyznawcą „nowej religii”, od której się odwrócił, gdy przytrafiło mu się coś złego. Sam miał podobne odczucia, kiedy kilka tygodni i miesięcy po śmierci matki siedział w kościele, słuchając, jak pastor opowiada o Bogu i o tym, jak bardzo kocha swój lud. Z trudem przychodziło mu utożsamić Boga z opowieści pastora z Bogiem, który pozwolił, by jego matka umierała długo i boleśnie.
– A kogo kochasz? – zapytał Rolanda.
Roland udawał jednak, że nie słyszy.
– Opowiedz mi o swoim domu – powiedział. – O swojej rodzinie. Opowiedz mi o czymkolwiek, byle nie o fałszywych bogach.
David opowiedział mu więc o swoich rodzicach, o starym ogrodzie, o Jonathanie Tulveyu i jego starych książkach, o tym, że słyszał głos matki i ruszył za nim do tego dziwnego kraju, o Rose i narodzinach Georgiego. Nie potrafił ukryć niechęci do Rose i jej dziecka. Zawstydził się, bo poczuł się jak dziecko, a nie chciał za nie uchodzić w oczach Rolanda.
– To rzeczywiście trudna sprawa – powiedział żołnierz. – Tyle ci odebrano. Ale chyba równie dużo ofiarowano.
Nie powiedział już nic więcej, w obawie, że chłopiec uzna, iż go poucza. Oparł się tylko o siodło Scylli i opowiedział Davidowi historię.
Pierwsza opowieść Rolanda
Dawno, dawno temu żył król, który obiecał, że jego jedyny syn ożeni się z księżniczką z dalekiego kraju. Pożegnał się więc z nim i powierzył mu złoty puchar, który pozostawał w rodzinie od wielu pokoleń. Puchar, powiedział synowi, będzie częścią twego posagu dla księżniczki i symbolem więzi pomiędzy obiema rodzinami. Rozkazał jednemu ze sług towarzyszyć księciu i troszczyć się o jego wszystkie potrzeby. I tak wyruszyli razem do kraju księżniczki.
Po wielu dniach podróży sługa, który był zazdrosny o księcia, wykradł puchar, gdy książę spał, i przebrał się w jego najpiękniejsze szaty. Kiedy książę się obudził, sługa kazał mu przysiąc pod groźbą śmierci swojej i wszystkich, których kochał, że nie powie nikomu, co zaszło, i kazał mu sobie we wszystkim usługiwać. I tak książę został sługą, a sługa księciem.
Kiedy przybyli do zamku księżniczki, fałszywego księcia powitano niezwykle uroczyście, a prawdziwego odesłano do pasania świń, gdyż fałszywy książę powiedział księżniczce, że jego sługa jest bardzo zły i nie można mu ufać. Książę pasł więc świnie i spał na słomie, podczas gdy oszust jadał najbardziej wykwintne potrawy i spał na miękkich poduszkach.
Ale król, który był bardzo mądrym, starym człowiekiem, usłyszał, że ludzie bardzo dobrze mówią o świniarzu, zachwycają się jego manierami i dobrocią dla powierzonych mu zwierząt. Poszedł więc do niego pewnego dnia i kazał mu opowiedzieć o sobie. Jednak prawdziwy książę, związany przysięgą, powiedział królowi, że nie może wypełnić jego polecenia. Król wpadł w złość, bo nie był przyzwyczajony do sprzeciwu. Prawdziwy książę padł jednak na kolana i powiedział:
– Przysięga, którą złożyłem pod groźbą śmierci, zobowiązuje mnie, żebym nikomu nie mówił prawdy o sobie. Błagam cię, panie, żebyś mi wybaczył, bo nie chcę obrazić Waszej Wysokości, lecz dane przez człowieka słowo jest święte. Bez niego nie jest on lepszy od zwierzęcia.
Król zastanawiał się przez długą chwilę, po czym rzekł do prawdziwego księcia:
– Widzę, że sekret, który nosisz w sobie, jest dla ciebie ciężarem. Może poczujesz się lepiej, kiedy wypowiesz go na głos. Powierz go zimnemu palenisku w izbie dla służby, a może odzyskasz spokój.
Prawdziwy książę zrobił, co poradził mu król. Nie wiedział jednak, że król ukrył się w ciemnościach za paleniskiem i wysłuchał całej jego opowieści. Wieczorem król wydał wielką ucztę, bo następnego dnia księżniczka miała poślubić oszusta, i zaprosił prawdziwego księcia, by usiadł przy jego tronie jako zamaskowany gość. Po drugiej stronie posadził fałszywego księcia i odezwał się do niego tymi słowy:
– Jeśli się zgodzisz, wystawię twoją mądrość na próbę.
Fałszywy książę zgodził się od razu, a król opowiedział mu historię oszusta, który ukradł tożsamość innemu człowiekowi i przywłaszczył sobie wszystkie należne mu bogactwa i przywileje. Fałszywy książę był tak arogancki i tak pewny swojej pozycji, że nie zorientował się, iż to on jest bohaterem opowieści.
– Co byś zrobił z takim człowiekiem? – zapytał król.
– Rozebrałbym go do naga i zamknął w beczce nabitej gwoździami – odparł fałszywy książę. – Potem przywiązałbym do beczki cztery konie i kazał ją ciągnąć po ulicach, aż zamknięty w niej człowiek zostałby rozerwany na strzępy.
– Taka więc będzie twoja kara – powiedział król – bo taka była twoja zbrodnia.
Prawdziwy książę odzyskał pozycję, ożenił się z księżniczką i żyli długo i szczęśliwie. Fałszywy książę zginął rozerwany w beczce na strzępy. Nikt po nim nie płakał i nikt po jego śmierci nie wypowiadał jego imienia.
Roland skończył opowiadać i spojrzał na Davida.
– Co sądzisz o mojej historii? – zapytał. Chłopiec zmarszczył brwi.
– Chyba już czytałem podobną historię – powiedział. – Ale jej bohaterką była księżniczka, nie książę. Zakończenie było jednak takie samo.
– Podobało ci się?
– Kiedy byłem mały, tak. Myślałem, że fałszywy książę zasłużył sobie na taki los. Podobało mi się, gdy źli ludzie byli karani śmiercią.
– A teraz?
– Wydaje mi się okrutne.
– Ale on ukarałby winnego w ten sam sposób, gdyby miał taką władzę.
– Chyba tak, ale to nie czyni kary sprawiedliwą.
– Okazałbyś więc litość?
– Gdybym był prawdziwym księciem, tak.
– Wybaczyłbyś mu?
David zastanowił się przez chwilę.
– Nie, postąpił źle, więc zasłużył na karę. Kazałbym mu paść świnie i żyć tak, jak musiał żyć prawdziwy książę, a gdyby skrzywdził jedno ze zwierząt albo innego człowieka, odpłaciłbym mu tym samym.
Roland skinął z aprobatą głową.
– To sprawiedliwa kara i miłosierna. Teraz śpij – powiedział. – Wilki depczą nam po piętach i musisz odpoczywać, kiedy tylko możesz.
David oparł głowę o worek i natychmiast głęboko zasnął.
Nic mu się nie śniło i tylko raz obudził się przed fałszywym świtem, który zwiastował nadejście kolejnego dnia. Otworzył oczy i wydało mu się, że Roland cicho do kogoś przemawia. Kiedy obejrzał się przez ramię, zobaczył, że Roland wpatruje się w mały srebrny medalion. W środku znajdowało się zdjęcie mężczyzny, młodszego od Rolanda i bardzo przystojnego. To do niego szeptał Roland i choć David nie słyszał wszystkiego, słowo „miłość” padło wyraźnie więcej niż jeden raz.
Zakłopotany otulił ciaśniej głowę kocem, by zagłuszyć słowa, i znów zasnął.
Kiedy ponownie się obudził, Roland już się krzątał. David podzielił się z nim swoimi zapasami, choć tak naprawdę niewiele miał do zaoferowania. Umył się w strumyku i już miał zacząć jeden ze swoich rytuałów liczenia, lecz przypomniał sobie radę Leśniczego i zamiast tego wyczyścił miecz i naostrzył go o skałę. Sprawdził też, czy pas mocno się trzyma i czy nie poluzowała się pętelka przytrzymująca pochwę. Potem poprosił Rolanda, żeby nauczył go dosiadać Scyllę oraz poprawiać uprząż i wodze. Roland pokazał mu też, jak sprawdzać nogi i kopyta konia w poszukiwaniu najdrobniejszych zadrapań i skaleczeń.
David już miał go zapytać o zdjęcie w medalionie, lecz nie chciał, by pomyślał, że szpiegował go w ciemnościach. Zamiast tego zadał pytanie, które nie dawało mu spokoju od chwili poznania, i przy okazji otrzymał odpowiedź dotyczącą tajemniczego mężczyzny ze zdjęcia.
– Roland – zaczął, gdy żołnierz siodłał Scyllę. – Jakie zadanie postawiłeś przed sobą?
Roland zacisnął mocno popręg na brzuchu konia.
– Miałem kiedyś przyjaciela – odparł. – Miał na imię Raphael. Ludzie powątpiewali w jego odwagę i oczerniali go za plecami, a on chciał udowodnić, że się mylą. Usłyszał opowieść o kobiecie, która uśpiona zaklęciem czarodziejki leży w komnacie pełnej skarbów. Złożył uroczystą przysięgę, że uwolni ją od zaklęcia. Wyruszył z mojego kraju, by ją odnaleźć, lecz nigdy nie wrócił. Był mi bliższy niż brat. Przysiągłem, że odkryję, co mu się przytrafiło, i pomszczę jego śmierć, jeśli taki los go spotkał. Zamek, w którym leży uśpiona kobieta, porusza się podobno wraz z fazami księżyca. Teraz znajduje się w miejscu oddalonym o dwa dni jazdy stąd. Kiedy już odkryjemy tajemnicę drzemiącą w jego ścianach, zabiorę cię do króla.
David wspiął się na grzbiet Scylli, po czym Roland wyprowadził konia za uzdę na drogę, sprawdzając grunt, czy nie kryją się tam niebezpieczne dla niego wgłębienia. David powoli przyzwyczajał się do konia i rytmu jego ruchów, choć nadal odczuwał ból po całodziennej jeździe. Przytrzymał się mocno kuli siodła i wyjechali z ruin kościoła, gdy na niebie pojawiły się pierwsze promienie światła.
Nie zrobili tego niezauważeni. Z kępy jeżyn rosnącej za ruinami śledziła ich para ciemnych oczu. Futro wilka było bardzo ciemne, a jego pysk bardziej przypominał twarz człowieka. Był owocem związku wilkona i wilczycy, lecz zarówno pod względem wyglądu, jak i natury był podobny do matki. Największy i najbardziej dziki ze swego gatunku, był pewnego rodzaju mutantem, wielkim jak kucyk, ze szczękami zdolnymi objąć pierś mężczyzny. Zwiadowca został wysłany przez stado, by wytropić chłopca. Stracił ślad na drodze, lecz pochwycił znów między drzewami i dotarł aż do małej chatki ukrytej głęboko w lesie. Tam prawie dokonał żywota, bo krasnoludki obwarowały swój domek pułapkami: wykopały głębokie doły i powbijały w nie zaostrzone kije, przykrywając wszystko patykami i trawą. Wilk nie wpadł do środka wyłącznie dzięki szybkiemu refleksowi i później podchodził do wszystkiego znacznie ostrożniej. Znalazł trop chłopca zmieszany z zapachem krasnoludków i szedł za nim drogą aż do małego strumienia, gdzie zastąpił go silny odór konia. Wilk wiedział, że chłopiec nie porusza się już pieszo i prawdopodobnie nie jest sam. Zaznaczył miejsce uryną, podobnie jak każdy krok na swej drodze, by stado mogło łatwiej podążać jego śladem.
Zwiadowca wiedział to, czego Roland i David nie mogli wiedzieć – stado zaprzestało pościgu wkrótce po przekroczeniu przepaści, bo dołączało do niego coraz więcej wilków, by razem maszerować do zamku króla. Leroi powierzył zwiadowcy zadanie znalezienia chłopca. Jeśli tylko możliwe, miał sprowadzić go do stada, by Leroi sam mógł się nim zająć. Jeśli nie uda się tego dokonać, miał go zabić i wrócić z jego głową, by udowodnić, że wykonał zadanie. Zwiadowca postanowił, że głowa wystarczy. Resztę chłopca zje, bo minęło już sporo czasu od chwili, gdy po raz ostatni jadł świeże ludzkie mięso.
Wilczy mieszaniec wytropił zapach chłopca przy polu bitwy. Zmieszany był z nieznaną wonią, która podrażniła jego delikatny nos i sprawiła, że oczy zaszły mu łzami. Wygłodniały wilk pożywił się kośćmi jednego z żołnierzy, wysysając szpik, i po raz pierwszy od kilku miesięcy miał tak pełny brzuch. Z nową energią ruszył za zapachem konia i zjawił się w ruinach w chwili, gdy chłopiec i jeździec je opuszczali.
Dzięki swoim potężnym tylnym łapom zwiadowca potrafił daleko i wysoko skakać, a jego wielkie cielsko zrzuciło z siodła niejednego jeźdźca, pozwalając zwiadowcy wbić mu się w gardło mocnymi, długimi kłami. Chłopiec będzie łatwym celem. Jeśli zwiadowca dobrze wymierzy skok, chwyci go w kły i zacznie rozrywać na strzępy, zanim jeździec zorientuje się, co się dzieje. Potem ucieknie, a jeśli jeździec ruszy za nim, wpadnie prosto w paszcze czekającego stada.
Jeździec prowadził konia stępa, ostrożnie omijając niskie gałęzie i kępy jeżyn. Wilk podążał za nimi jak cień, czekając na stosowną okazję. Przed koniem leżało zwalone drzewo i wilk sądził, że zwierzę zatrzyma się, próbując znaleźć najlepszy sposób na pokonanie przeszkody. Chwyci chłopca, kiedy koń stanie. Spokojnie zrobił kilka kroków i wyprzedził konia, by mieć dość czasu na zajęcie odpowiedniej pozycji do ataku. W krzakach po prawej stronie drzewa znalazł spory kamień idealny do tego celu. Z pyska pociekła mu ślina, bo w mózgu już czuł smak krwi chłopca. Kiedy pojawił się koń, zwiadowca spiął się, gotów uderzyć.
Nagle za wilkiem rozległ się delikatny zgrzyt metalu na szkle. Odwrócił się w stronę zagrożenia, lecz nie zrobił tego dość szybko. Zobaczył błysk ostrza, które zatonęło w jego gardle tak głęboko, że nie zdążył nawet wydać z siebie okrzyku bólu lub zdziwienia. Zaczął się dusić własną krwią, nogi odmówiły mu posłuszeństwa i upadł na kamień, a w chwili, gdy zaczął umierać, oczy rozbłysły paniką. Zaraz potem ciało zwiadowcy zadrżało i zaczęło się wić, aż w końcu znieruchomiało.
W czarnej źrenicy odbiła się twarz Garbusa. Ostrzem miecza odciął pysk wilka i wsunął go do przymocowanego w pasie skórzanego woreczka. Kolejne trofeum do jego kolekcji. Leroi i jego banda zatrzymają się na chwilę, kiedy znajdą szczątki swego brata. Będą wiedzieli, z kim mają do czynienia, bo nikt inny nie okaleczał swoich ofiar w ten sposób. Chłopiec należał do niego, tylko do niego. Żaden wilk nie pożre jego kości.
Garbus patrzył, jak David i Roland mijają go. Scylla zatrzymała się na chwilę przy zwalonym drzewie, tak jak przewidywał zwiadowca, po czym przeskoczyła pień, by razem z chłopcem i jeźdźcem skierować się w stronę drogi. Garbus ukrył się w krzewach dzikich róż i jeżyn i zniknął.
XX
O wiosce i drugiej opowieści Rolanda
Tego ranka David i Roland nie spotkali na drodze nikogo. David nadal nie mógł ukryć zdziwienia, że podróżuje nią tak niewiele osób. Droga była przecież dobrze utrzymana i wydawało mu się, że ludzie muszą z niej korzystać, żeby przenosić się z miejsca na miejsce.
– Dlaczego tu jest tak cicho i spokojnie? – zapytał.
– Dlaczego nikogo nie ma?
– Mężczyźni i kobiety boją się podróżować, bo z biegiem czasu stało się to niebezpieczne – odparł Roland.
– Widziałeś wczoraj, co zostało z tamtych ludzi, a ja opowiedziałem ci o uśpionej kobiecie i czarodziejce, która ją więzi. W tych stronach zawsze było niebezpiecznie i życie nigdy nie było łatwe, ale teraz pojawiły się nowe zagrożenia i nikt nie potrafi powiedzieć, skąd się wzięły. Nawet król nie ma pewności, czy historie opowiadane na dworze są prawdziwe. Powiadają, że jego czas prawie już dobiegł końca.
Roland uniósł prawą rękę i wskazał na północny wschód.
– Za tymi wzgórzami jest osada, tam spędzimy naszą ostatnią noc przed dotarciem na zamek. Może od mieszkających tam ludzi dowiemy się czegoś więcej o tej kobiecie i o tym, co przydarzyło się mojemu przyjacielowi.
Po godzinie natknęli się na grupę mężczyzn wychodzących z lasu. Na patykach nieśli martwe zające i nornice. Byli uzbrojeni w zaostrzone kije i krótkie, prymitywne miecze. Kiedy zobaczyli zbliżającego się konia, unieśli ostrzegawczo broń.
– Kim jesteście? – zawołał jeden z nich. – Nie zbliżajcie się, dopóki się nie opowiecie.
Roland osadził Scyllę w miejscu, gdy byli jeszcze poza zasięgiem kijów.
– Ja jestem Roland. A to mój giermek, David. Jedziemy do wioski w nadziei, że znajdziemy tam strawę i miejsce na odpoczynek.
Mężczyzna, który mówił, opuścił miecz.
– Miejsce może znajdziecie – powiedział – ale jedzenia raczej nie.
Podniósł kij z nabitym martwym zwierzęciem.
– W lasach i na polach prawie już nie ma życia. To wszystko, co udało nam się upolować w ciągu dwóch dni, a straciliśmy przy tym człowieka.
– Jak go straciliście? – zapytał Roland.
– Zamykał pochód. Usłyszeliśmy jego krzyk, ale kiedy się cofnęliśmy, jego ciało zniknęło.
– Nie znaleźliście żadnych śladów tego, co go porwało? – dopytywał Roland.
– Żadnych. Ziemia była zryta w miejscu, gdzie stał, jakby jakiś stwór wyskoczył z niej na powierzchnię, lecz dookoła była tylko krew i jakaś paskudna maź, która nie pochodziła z żadnego znanego nam zwierzęcia. Nie był pierwszym, który tak zginął, bo straciliśmy już innych, ale nie widzieliśmy jeszcze sprawcy. Teraz wychodzimy tylko grupami i czekamy, bo większość jest przekonana, że to coś niebawem zaatakuje nas w łóżkach.
Roland obejrzał się na drogę w stronę, z której przybyli razem z Davidem.
– Widzieliśmy ciała żołnierzy jakieś pół dnia jazdy stąd – powiedział. – Z ich insygniów można sądzić, że byli to ludzie króla. Nie mieli szczęścia w walce z Bestią, a byli dobrze wyszkoleni i uzbrojeni. Jeśli nie macie silnych umocnień, może lepiej będzie opuścić domy, aż zagrożenie minie.
Mężczyzna pokręcił głową.
– Mamy farmy, bydło. Żyjemy tam, gdzie żyli nasi ojcowie i ojcowie naszych ojców. Nie porzucimy wszystkiego, co zdobywaliśmy z tak wielkim trudem.
Roland nie odezwał się więcej, lecz David niemal słyszał jego myśli: To umrzecie.
David i Roland jechali obok mężczyzn, rozmawiając z nimi i dzieląc się resztą alkoholu z butelki Rolanda. Mężczyźni byli wdzięczni za tę dobroć i w zamian potwierdzili zmiany, które zaszły w kraju, oraz obecność nowych stworzeń w lasach i na polach. Wszystkie z nich były wrogo nastawione i głodne. Mówili też o wilkach, które ostatnio stały się jeszcze bardziej śmiałe. Myśliwi schwytali w pułapkę i zabili jednego podczas wypadu do lasu. Był to przybyły z daleka wilkon. Miał idealnie białe futro i nosił spodnie z foczej skóry. Przed śmiercią powiedział im, że przybył z dalekiej północy i że po nim przyjdą inni, którzy pomszczą jego śmierć. Było tak, jak opowiadał Davidowi Leśniczy – wilki chciały zawładnąć królestwem dla siebie i gromadziły armię, która miała im w tym pomóc.
Kiedy wyszli zza zakrętu, zobaczyli wioskę. Otaczała ją wolna przestrzeń, na której pasło się bydło i owce, a wokół wił się mur z pni drzew zaostrzonych do białości. Wznoszące się wysoko nad nimi platformy pozwalały ludziom obserwować wszystkich zbliżających się do wioski. Nad dachami domów wzbijały się w niebo strużki dymu, a nad murem widać było wieżę kolejnego kościoła. Roland nie był tym widokiem zachwycony.
– Może nadal praktykują tu nową religię – powiedział cicho do Davida. – Dla świętego spokoju nie będę im zawracał głowy moimi poglądami.
Kiedy zbliżali się do wioski, zza muru wzniósł się okrzyk i otwarto bramy. Dzieci zbiegły się, by powitać ojców, a kobiety – ucałować synów i mężów. Wszyscy patrzyli z zaciekawieniem na Rolanda i Davida, lecz zanim ktokolwiek zdążył zadać im pytanie, jedna z kobiet zaczęła jęczeć i szlochać. W grupie myśliwych nie znalazła bowiem tego, którego szukała. Była młoda i bardzo ładna, a szlochając, powtarzała raz po raz jego imię:
– Ethan! Ethan!
Przywódca myśliwych, który nosił imię Fletcher, podszedł do Davida i Rolanda. Jego żona stała w pobliżu wdzięczna, że jej mąż bezpiecznie powrócił.
– Ethan to myśliwy, którego straciliśmy – powiedział. – Mieli się pobrać. Teraz ona nie ma nawet grobu, który mogłaby odwiedzać.
Wokół szlochającej zebrały się inne kobiety, próbując ją pocieszyć. Zaprowadziły ją do niedużego domu i zamknęły za sobą drzwi.
– Chodźcie – powiedział Fletcher. – Za moim domem jest stajnia. Możecie tam się przespać, a dziś wieczorem podzielę się z wami jedzeniem, choć niewiele potem zostanie. Będziecie musieli jechać dalej.
Roland i David podziękowali i ruszyli za nim wąskimi uliczkami. Dotarli do drewnianej chaty ze ścianami pomalowanymi na biało.
Fletcher zaprowadził ich do stajni i pokazał, gdzie mogą znaleźć wodę, świeżą słomę i trochę stęchłego owsa dla Scylli. Roland zdjął siodło z grzbietu konia i upewnił się, że jest mu wygodnie, po czym razem z Davidem umyli się w korycie. Ich ubrania śmierdziały, lecz w przeciwieństwie do Rolanda David nie miał się w co przebrać. Kiedy usłyszała to żona Fletchera, przyniosła mu stare ubrania syna, który miał już siedemnaście lat, żonę i syna. David od dawna nie czuł się tak dobrze. Poszedł z Rolandem do domu Fletchera, gdzie nakryto do stołu i czekała na nich cała rodzina. Syn Fletchera był bardzo do niego podobny; też miał długie, rude włosy, ale jego broda nie była tak gęsta i poprzetykana pasemkami siwizny. Jego żona była drobna i ciemna, niewiele mówiła, skupiając całą uwagę na niemowlęciu, które trzymała w ramionach. Fletcher miał jeszcze dwie córki, niewiele młodsze od Davida. Rzucały w jego stronę ukradkowe spojrzenia i cicho chichotały.
Kiedy Roland i David usiedli przy stole, Fletcher zamknął oczy, pochylił głowę i odmówił dziękczynną modlitwę – David zauważył, że Roland nie zamknął oczu ani się nie modlił – po czym zaprosił wszystkich do jedzenia.
Rozmowa toczyła się wokół spraw wioski, wypraw myśliwych i zniknięcia Ethana, zanim wreszcie skupiła się na gościach oraz celu ich wyprawy.
– Nie jesteście pierwszymi, którzy przechodzą tędy w drodze do Cierniowej Fortecy – powiedział Fletcher, kiedy Roland wyznał, że szuka zamku.
– Dlaczego tak go nazywacie? – zapytał Roland.
– Bo otaczają go ciasno cierniste zarośla. Już samo podejście do ścian grozi rozerwaniem na strzępy. Żeby je pokonać, nie wystarczy jedynie srebrny napierśnik.
– Widziałeś je więc?
– Jakieś pół miesiąca temu nad wioską przemknął cień. Kiedy spojrzeliśmy w niebo, by zobaczyć, co to takiego, ujrzeliśmy przesuwający się po niebie zamek. Sunął bezszelestnie i bez żadnego podtrzymywania. Niektórzy ruszyli za nim i widzieli, gdzie opadł na ziemię, ale nie odważyliśmy się podejść. Takie rzeczy najlepiej zostawiać samym sobie.
– Mówiłeś, że inni próbowali go znaleźć – powiedział Roland. – Co się z nimi stało?
– Nie wrócili – odparł Fletcher.
Roland sięgnął pod koszulę i wyjął medalion. Otworzył go i pokazał Fletcherowi zdjęcie młodego mężczyzny.
– Czy to jeden z tych, którzy nie wrócili?
Fletcher przyjrzał się uważnie fotografii.
– Tak, pamiętam go – odparł. – Poił u nas konia i pił piwo w gospodzie. Wyjechał przed zapadnięciem nocy i już nigdy go nie widzieliśmy.
Roland zamknął medalion i wsunął go za koszulę blisko serca. Do końca posiłku nie odezwał się już ani słowem. Kiedy sprzątnięto ze stołu, Fletcher zaprosił Rolanda, by usiadł przy ogniu, i razem zapalili fajkę.
– Opowiedz nam jakąś historię, ojcze – poprosiła jedna z dziewczynek, która przycupnęła u stóp ojca.
– Tak, prosimy! – zawtórowała druga. Ojciec pokręcił głową.
– Nie mam już nic do opowiedzenia. Słyszałyście już wszystkie historie. Ale może nasz gość podzieli się z nami jakąś swoją opowieścią?
Spojrzał pytająco na Rolanda, a twarze dziewczynek zwróciły się w stronę nieznajomego.
Roland zastanawiał się przez chwilę, po czym odłożył fajkę i zaczął opowiadać.
Druga opowieść Rolanda
Dawno, dawno temu żył rycerz imieniem Alexander. Mógł uchodzić za wzór – był dzielny i silny, lojalny i dyskretny. Jednak był też młody i bardzo chciał zasłynąć odważnymi czynami. W kraju, w którym mieszkał, od dawna panował pokój i Alexander miał niewiele okazji, by zdobyć sławę na polu bitwy. Pewnego dnia poinformował więc swego pana, że pragnie wyruszyć w podróż do nowych nieznanych krain, by się sprawdzić i przekonać, czy jest godny stanąć u boku największych rycerzy. Jego pan uznał, że Alexander nie spocznie, dopóki nie otrzyma zezwolenia, udzielił mu więc swego błogosławieństwa. Rycerz przygotował konia i broń i wyruszył samotnie na poszukiwanie przeznaczenia. Sam – nawet bez giermka, który troszczyłby się o jego potrzeby.
W latach, które nadeszły, Alexander odnalazł wyzwania, o których od dawna marzył. Dołączył do armii rycerzy, którzy podróżowali do królestwa położonego daleko na wschodzie i tam ruszyli na wielkiego czarownika o imieniu Abuchnezzar, który potrafił obracać ludzi w pył samym tylko spojrzeniem, tak że unosili się jak popiół nad polami jego zwycięstw. Powiadano, że czarownika nie zdoła zabić żadna broń stworzona przez człowieka, a wszyscy, którzy tego próbowali, zginęli. Jednak rycerze wierzyli, że znajdą sposób, by pokonać tyrana, a dodatkową zachętą była obietnica wielkich bogactw złożona przez prawdziwego króla tej krainy, który ukrywał się przed czarownikiem.
Czarownik stanął ze swą armią złośliwych stworów na pustej równinie przed swym zamkiem i rozpętała się krwawa bitwa. Kiedy jego towarzysze ginęli w szponach i kłach demonów lub zamieniali się w popiół pod spojrzeniem czarownika, Alexander walczył dzielnie, ukrywając się za tarczą. Ani razu nie spojrzał w stronę czarownika, aż w końcu znalazł się blisko niego. Zawołał Abuchnezzara po imieniu i kiedy czarownik skierował spojrzenie w jego stronę, Alexander szybko odwrócił tarczę, by jej wewnętrzna część zwróciła się w stronę wroga. Przez całą noc polerował tarczę, tak że teraz lśniła jasno w gorącym słońcu południa. Abuchnezzar zobaczył w niej swoje odbicie i natychmiast zamienił się w popiół, a jego armia demonów rozpłynęła się w powietrzu i nikt jej już nigdy w królestwie nie oglądał.
Król dotrzymał słowa i obsypał Alexandra złotem i drogimi kamieniami. Zaproponował mu również rękę swojej córki, by mógł po nim odziedziczyć tron. Alexander odrzucił jednak wszystkie dary i poprosił tylko o to, by jego pan dowiedział się o jego wielkim czynie. Król obiecał mu, że niezwłocznie prześle wiadomość na zamek. Alexander opuścił go i kontynuował swoją podróż. Zabił najstarszego i najstraszniejszego smoka w zachodnich krainach i uszył sobie pelerynę z jego skóry. Okrywał się nią przed żarem podziemia, gdzie wyprawił się, by ocalić syna Czerwonej Królowej porwanego przez demona. Po każdym wielkim czynie wysyłał wiadomość do swego pana, tak więc jego sława rosła coraz bardziej.
Minęło dziesięć lat i Aleksander miał już dość wędrowania. Nosił na ciele blizny po wielu przygodach i był pewny, że jego reputacja jako największego z rycerzy jest niezachwiana. Postanowił wrócić do swego kraju i tak rozpoczęła się jego długa podróż do domu. Na ciemnej drodze napadła go jednak banda zbójców i złodziei i Alexander, zmęczony niezliczonymi walkami, z trudem odparł ich atak, odnosząc przy tym poważne rany. Jechał dalej, lecz słabł coraz bardziej. Nagle dostrzegł zamek na wzgórzu, podjechał do jego bram i zawołał o pomoc, gdyż w tym kraju było zwyczajem ofiarować pomoc obcym w potrzebie. Na szczególną pomoc mogli liczyć rycerze.
Nie otrzymał jednak żadnej odpowiedzi, mimo że wysoko w oknach paliło się światło. Alexander zawołał ponownie i tym razem usłyszał kobiecy głos:
– Nie mogę ci pomóc. Musisz stąd odjechać i szukać pomocy gdzie indziej.
– Jestem ranny – odparł Alexander. – Boję się, że umrę, jeśli ktoś nie opatrzy mi ran.
Kobieta powiedziała jednak:
– Idź. Nie potrafię ci pomóc. Jedź dalej. Niedaleko stąd znajdziesz wioskę i tam opatrzą ci rany.
Alexander nie miał wyboru. Zawrócił konia i już miał wyjechać na drogę prowadzącą do wioski, gdy całkiem opuściły go siły. Spadł z konia i leżąc na zimnej, twardej ziemi, powoli zapadał w ciemność.
Kiedy się ocknął, leżał w czystej pościeli na dużym łóżku. Pokój, w którym stało łóżko, był ogromny, lecz zakurzony i zasnuty pajęczynami, zupełnie jakby od dawna nikt go nie używał. Alexander uniósł się na łóżku i zobaczył, że jego rany zostały opatrzone. Nigdzie nie było widać jednak jego zbroi ani broni. Przy łóżku stało jedzenie i dzbanek wina. Posilił się, po czym włożył szlafrok, który wisiał przy łóżku. Nadal był bardzo słaby i chodząc, odczuwał ból, ale nie znajdował się już na granicy śmierci. Próbował wyjść z pokoju, ale drzwi były zamknięte na klucz. Znów usłyszał głos kobiety:
– Zrobiłam dla ciebie więcej, niż chciałam, ale nie pozwolę ci myszkować po moim domu. Od wielu lat nikogo tu nie było. To moje królestwo. Kiedy będziesz miał dość sił, by wyruszyć w drogę, otworzę drzwi, a wtedy musisz wyjechać i nigdy tu nie wracać.
– Kim jesteś? – zapytał Alexander.
– Jestem Pani – odparła. – Nie mam już innego imienia.
– Gdzie jesteś? – zapytał Alexander, lecz jej głos zdawał się dobiegać gdzieś spoza ścian.
– Tutaj – powiedziała.
W tej chwili lustro na ścianie po prawej stronie rycerza zamigotało i stało się przezroczyste. Po drugiej stronie Alexander dostrzegł zarys kobiecej postaci. Była cała ubrana na czarno i siedziała na wielkim tronie w pustej sali. Twarz miała zakrytą woalką, a na rękach aksamitne rękawiczki.
– Czy mogę spojrzeć w twarz osoby, która uratowała mi życie? – zapytał Alexander.
– Nie pozwolę na to – odparła Pani.
Alexander skłonił się, bo jeśli taka była jej wola, musiał ją uszanować.
– Gdzie są twoi słudzy, Pani? – zapytał. – Chciałbym mieć pewność, że zajęto się moim koniem.
– Nie mam służby – powiedziała. – Ale sama zajęłam się twoim koniem. Ma się dobrze.
Alexander chciał jej zadać tyle pytań, że nie wiedział, od czego zacząć. Otworzył usta, lecz Pani uciszyła go gestem dłoni.
– Zostawię cię teraz – powiedziała. – Śpij, bo chcę, żebyś szybko doszedł do zdrowia i jak najszybciej stąd zniknął.
Lustro zamigotało i Alexander znów zobaczył w nim swoje odbicie. Nie mając nic innego do roboty, wrócił do łóżka i zasnął.
Kiedy obudził się następnego ranka, znalazł przy łóżku świeży chleb i dzbanek ciepłego mleka. Nie słyszał jednak, by w nocy ktokolwiek wchodził do pokoju. Wypił trochę mleka i jedząc chleb, podszedł do lustra i zaczął mu się przyglądać. Mimo że wciąż widział swoje odbicie, był pewien, że po drugiej stronie znajduje się Pani i też mu się przygląda.
Alexander, jak wielu najznamienitszych rycerzy, nie był jedynie wojownikiem. Potrafił grać na lutni i lirze. Umiał układać wiersze, a nawet trochę malować. Uwielbiał książki, bo w nich zapisana była wiedza o tych, którzy żyli przed nim. Kiedy więc wieczorem w lustrze znów pojawiła się Pani, poprosił ją o kilka tych rzeczy, by mieć jakieś zajęcie, gdy będzie dochodził do zdrowia. Następnego ranka powitał go stos starych ksiąg, lekko zakurzona lutnia, płótno, farby i kilka pędzli. Pograł chwilę na lutni, a potem zaczął przedzierać się przez księgi. Były to dzieła historyczne i filozoficzne, poświęcone astronomii i etyce, poezji i religii. Kiedy czytał je w następnych dniach, Pani pojawiała się za lustrem coraz częściej, wypytując go o wszystko, co przeczytał. Zorientował się, że czytała je wszystkie wiele razy i doskonale znała ich treść. Alexander był zaskoczony, bo w jego własnym kraju kobiety nie miały dostępu do takich ksiąg, jednak był wdzięczny za okazję do rozmowy. Pani poprosiła go potem, by zagrał jej na lutni, a kiedy spełnił życzenie, wydało mu się, że łagodne dźwięki sprawiły jej przyjemność.
Dni przeszły w tygodnie, a Pani spędzała coraz więcej czasu po drugiej stronie lustra, rozmawiając z Alexandrem o sztuce i księgach, słuchając, jak gra, i dopytując się, co maluje, bo Alexander nie chciał pokazać jej obrazu. Wymógł na niej też obietnicę, że nie obejrzy go, gdy będzie spał, bo nie chciał, by zobaczyła obraz, zanim zostanie ukończony. I choć rany Alexandra prawie się zabliźniły, Pani nie pragnęła już, żeby wyjeżdżał. On też nie chciał opuszczać zamku, bo powoli zakochiwał się w tej dziwnej kobiecie, która z woalką na twarzy ukrywała się po drugiej stronie lustra. Opowiedział jej o walkach, które stoczył, i o reputacji, jaką zdobył dzięki swym podbojom. Chciał, by zrozumiała, że jest wielkim rycerzem, godnym wspaniałej kobiety.
Po dwóch miesiącach Pani przyszła do Alexandra i usiadła na swoim zwykłym miejscu.
– Dlaczego jesteś taki smutny? – zapytała, bo widać było wyraźnie, że Alexandra coś trapi.
– Nie potrafię dokończyć obrazu – odparł.
– Dlaczego? Nie masz dość farb i pędzli? Czego jeszcze potrzebujesz?
Alexander odwrócił płótno od ściany, by Pani mogła je obejrzeć. Był to jej portret, jednak pozbawiony twarzy, bo Alexander jeszcze nigdy jej nie widział.
– Wybacz mi – powiedział. – Zakochałem się w tobie. W czasie miesięcy, które spędziliśmy razem, tyle się o tobie dowiedziałem. Nigdy nie spotkałem podobnej do ciebie kobiety i boję się, że jeśli stąd wyjadę, już nigdy jej nie spotkam. Czy mogę mieć nadzieję, że czujesz to samo w stosunku do mnie?
Pani spuściła głowę. Już miała coś powiedzieć, lecz lustro zamigotało i zniknęła.
Mijały dni, a Pani się nie zjawiała. Alexander zaczął się zastanawiać, czy przypadkiem nie obraził jej swymi słowami. Każdej nocy spał głęboko, każdego ranka przy łóżku stało świeże jedzenie, lecz nigdy nie zauważył, kiedy Pani je przynosiła.
Po pięciu dniach usłyszał dźwięk klucza obracającego się w zamku i do komnaty weszła Pani. Nadal miała na twarzy woalkę i była ubrana na czarno, lecz Alexander wyczuł zmianę, jaka w niej zaszła.
– Przemyślałam to, co mi powiedziałeś – powiedziała. – Ja też darzę cię uczuciem. Ale wyznaj szczerze: Kochasz mnie naprawdę? Będziesz mnie kochał zawsze, bez względu na to, co się wydarzy?
Gdzieś głęboko w Alexandrze nadal drzemał beztroski młodzieniec, bo odpowiedział niemal bez chwili zastanowienia:
– Tak, będę cię kochał zawsze.
Pani uniosła woalkę i Alexander po raz pierwszy ujrzał jej twarz. Była to twarz kobiety połączona z pyskiem bestii, dzikiej pantery lub tygrysicy. Alexander otworzył usta, by coś powiedzieć, lecz głęboko wstrząśnięty milczał.
– To sprawka mojej macochy – wyjaśniła Pani. – Byłam piękna, a ona bardzo mi zazdrościła urody, więc rzuciła na mnie klątwę i powiedziała, że nikt mnie nigdy nie pokocha. Uwierzyłam jej i ukrywałam się ze wstydu, dopóki się nie zjawiłeś.
Pani ruszyła w stronę Alexandra, wyciągając ręce. W jej oczach błyszczała nadzieja, miłość i odrobina strachu, bo jeszcze nigdy przed nikim tak się nie obnażyła. Jej serce drżało jak wystawione na cios miecza.
Alexander nie podszedł do niej. Cofnął się o krok i w tej chwili przypieczętował swój los.
– Zdrajco! – wykrzyknęła Pani. – Ty kapryśne stworzenie! Powiedziałeś, że mnie kochasz, ale kochasz tylko siebie.
Uniosła głowę i obnażyła ostre zęby. Koniuszki rękawiczek rozdarły się, gdy z jej palców wyrosły pazury. Syknęła groźnie, po czym rzuciła się na rycerza, gryząc, drapiąc, rozrywając go pazurami. Czuła w ustach smak jego krwi i jej ciepło na futrze.
Rozerwała go na strzępy w komnacie, zalewając się łzami.
Kiedy Roland skończył swoją opowieść, dwie dziewczynki były wyraźnie wstrząśnięte. Roland wstał, podziękował Fletcherowi i jego rodzinie za posiłek, a potem dał znak Davidowi, że czas zbierać się do wyjścia. Przy drzwiach Fletcher położył delikatnie rękę na ramieniu Rolanda.
– Jeszcze słówko, jeśli pozwolisz – powiedział. – Starszyzna bardzo się martwi. Wierzą, że wioska została naznaczona przez Bestię, o której opowiadałeś, bo z pewnością czai się gdzieś blisko.
– Macie broń? – zapytał Roland.
– Tak, ale widziałeś jej najlepszą część. Jesteśmy farmerami i myśliwymi, a nie żołnierzami – powiedział Fletcher.
– Może i dobrze – odparł Roland. – Żołnierze nie potrafili poradzić sobie z Bestią. Może wam się poszczęści.
Fletcher spojrzał na niego zdumiony. Nie wiedział, czy Roland mówi poważnie, czy tylko sobie z niego żartuje. Nawet David nie był pewny.
– Żartujesz sobie ze mnie? – zapytał Fletcher. Roland położył dłoń na ramieniu starszego mężczyzny.
– Tylko trochę – odparł. – Żołnierze chcieli unicestwić Bestię, jakby walczyli z armią. Z konieczności walczyli na nieznanym terenie z wrogiem, którego nie rozumieli. Mieli czas, by zbudować linie obrony, bo widzieliśmy ich pozostałości, ale nie byli dość silni, by je utrzymać. Musieli się wycofać do lasu i tam Bestia dokończyła dzieła. Ten stwór bez wątpienia jest ogromny i ciężki, bo widziałem miejsca, gdzie zniszczył drzewa i krzewy. Wątpię, by mógł szybko się poruszać, ale na pewno jest silny i niestraszne mu rany zadane włóczniami i mieczami. Na otwartej przestrzeni żołnierze nie mieli szans. Ale ty i twoi towarzysze znajdujecie się w zupełnie innej sytuacji. To wasza ziemia i dobrzeją znacie. Musicie spojrzeć na Bestię jak na wilka lub lisa, który zagraża waszemu bydłu. Musicie zwabić ją do wybranego przez siebie miejsca, osaczyć i zabić.
– Sugerujesz przynętę? Bydło?
Roland skinął głową.
– To może się udać. Bestia nadejdzie tu z pewnością, bo lubi mięso, a pomiędzy miejscem ostatniego posiłku i wioską pozostało go niewiele. Możecie przycupnąć tutaj i mieć nadzieję, że mury ją powstrzymają, albo możecie zaplanować jej zniszczenie. Może się jednak okazać, że będziecie musieli poświęcić coś więcej niż tylko bydło.
– Co masz na myśli? – zapytał Fletcher. Wyglądał na przestraszonego.
Roland zamoczył palec w butelce z wodą, uklęknął i narysował krąg na kamiennej podłodze, nie zamykając go jednak do końca.
– To wasza wioska – odparł Roland. – Zbudowaliście mury, by odeprzeć atak z zewnątrz. – Narysował strzałki wychodzące z kręgu. – Ale co się stanie, jeśli wpuścicie wroga do środka, a potem zamkniecie bramy?
– Roland zamknął krąg i tym razem skierował strzałki do wewnątrz. – Wtedy wasze mury staną się pułapką.
Fletcher wpatrywał się w rysunek, który powoli wysychał na kamieniu.
– A co zrobimy, gdy Bestia już znajdzie się w środku? – zapytał.
– Podpalicie wioskę i wszystko w środku – powiedział Roland. – Bestia spłonie żywcem.
W nocy, gdy David i Roland spali, nadciągnęła wielka zamieć, okrywając wioskę i tereny wokół niej śniegiem. Śnieg padał dalej przez cały dzień i to tak gęsto, że widoczność była ograniczona do kilku metrów. Roland postanowił, że zostaną w wiosce, dopóki pogoda się nie poprawi, lecz nie mieli już z Davidem nic do jedzenia, a mieszkańcy wioski nie mieli już czym się dzielić. Roland poprosił więc o spotkanie ze starszyzną i spędził z nią trochę czasu w kościele, bo tam mieszkańcy wioski omawiali sprawy największej wagi. Zaproponował, że pomoże im zabić Bestię, jeśli udzielą schronienia jemu i Davidowi. Kiedy Roland opowiadał o swoich planach, David siedział z tyłu kościoła i słuchał, jak padają argumenty zarówno za, jak i przeciw takiemu rozwiązaniu. Część mieszkańców nie chciała poświęcić swoich domów na pastwę płomieni i David naprawdę nie mógł ich za to obwiniać. Chcieli czekać w nadziei, że mury i umocnienia ocalą ich, gdy nadejdzie Bestia.
– A jeśli nie wytrzymają? – zapytał Roland. – Co wtedy? Kiedy uzmysłowicie sobie, że umocnienia zawiodły, będzie już za późno, by cokolwiek zrobić. Będziecie mogli tylko czekać na śmierć.
Na koniec zaproponowano kompromis. Kiedy tylko pogoda się poprawi, kobiety, dzieci i staruszkowie opuszczą wioskę i ukryją się w jaskiniach na pobliskich wzgórzach. Zabiorą ze sobą wszystkie wartościowe rzeczy, nawet meble, pozostawiając tylko gołe ściany. W chatach blisko centrum wioski ukryją beczki ze smołą i olejem. Jeśli Bestia zaatakuje, obrońcy będą próbowali ją odstraszyć lub zabić zza murów. Jeśli mimo to Bestia sforsuje umocnienia, zaczną się wycofywać, zwabiając ją do środka wioski. Podpalą zapalniki i Bestia zostanie osaczona i zabita, lecz tylko w ostateczności. Przeprowadzono głosowanie i wszyscy zgodzili się, że to najlepszy plan.
Roland wypadł z kościoła. David musiał biec, by go dogonić.
– Dlaczego jesteś taki zły? – zapytał. – Zgodzili się na większość twoich propozycji.
– Ale nie na wszystkie – odparł Roland. – Nawet nie wiemy, z czym mamy do czynienia. Wiemy tylko, że wyszkoleni żołnierze uzbrojeni w stal nie potrafili zabić Bestii. Co mogą jej przeciwstawić farmerzy? Gdyby mnie posłuchali, mogliby ją pokonać bez żadnych ofiar. A teraz zginą niepotrzebnie ludzie z powodu kijów, słomy i kilku ruder, które można odbudować w parę tygodni.
– Ale to ich wioska – powiedział David. – I ich wybór.
Roland zwolnił, po czym się zatrzymał. Jego włosy były białe od śniegu. Wyglądał przez to na wiele starszego.
– Tak – powiedział. – To ich wioska. Lecz nasz los teraz związany jest z ich losem, a jeśli plan się nie powiedzie, możemy równie dobrze zginąć razem z nimi.
Śnieg dalej padał, a w chatach płonął ogień. Wiatr niósł zapach dymu w najgłębsze leśne ostępy.
W swojej norze Bestia wyczuła zapach dymu i poruszyła się.
XXI
O nadejściu Bestii
Przez dwa następne dni czyniono przygotowania do ewakuacji wioski. Kobiety, dzieci i starsi mężczyźni zebrali wszystko, co mogli unieść. Wykorzystano też wszystkie wozy i konie – z wyjątkiem Scylli, bo Roland nie chciał spuścić jej z oka. Objeżdżał na niej mury od zewnątrz i od wewnątrz, szukając słabych miejsc. Nie był zachwycony tym, co zobaczył. Śnieg nadal padał i wszystkim marzły palce i stopy. Umacnianie murów wioski nastręczało przez to jeszcze więcej trudności i mężczyźni narzekali między sobą. Pytali, czy wszystkie te przygotowania są naprawdę niezbędne, i sugerowali, że lepiej by było, gdyby uciekli razem z kobietami i dziećmi. Nawet Roland miał wątpliwości.
– Możemy równie dobrze wykorzystać zaostrzone kije i drewno na opał – David słyszał, jak Roland powiedział do Fletchera.
Nie mieli pojęcia, z której strony nastąpi atak, więc Roland raz po raz instruował obrońców, gdzie mają się wycofywać, jeśli mur zostanie przerwany, i co mają robić, gdy Bestia już znajdzie się w wiosce. Nie chciał, by mężczyźni wpadli w panikę i uciekali na oślep, kiedy stwór wedrze się do środka – a był pewny, że tak się stanie – albo wszystko będzie stracone. Nie pokładał zbyt wielkiej wiary w ich chęć stawienia czoła Bestii, gdy szala zwycięstwa przechyli się na ich niekorzyść.
– Nie są tchórzami – powiedział Roland do Davida, kiedy siedzieli przy ogniu i odpoczywali, pijąc ciepłe mleko prosto od krowy.
Wokół nich mężczyźni ostrzyli kije i klingi mieczy lub z pomocą wołów i koni przyciągali do wioski pnie drzew, by umocnić mury od środka. Niewiele przy tym mówiono, bo dzień zbliżał się do końca i nadciągała noc. Wszyscy byli spięci i przerażeni.
– Każdy z tych mężczyzn gotów jest oddać życie za swoją żonę i dzieci – ciągnął Roland. – Gdyby stanęli oko w oko z bandytami, wilkami lub dzikimi zwierzętami, podjęliby walkę i przeżyli lub zginęli, zależnie od okoliczności. Ale to zupełnie inna sprawa – nie wiedzą, z czym przyjdzie im walczyć, nie rozumieją zagrożenia i nie są dość zdyscyplinowani ani doświadczeni, by działać zespołowo. Staną wszyscy ramię w ramię, ale każdy zmierzy się z niebezpieczeństwem na swój własny sposób. Zjednoczą się tylko w chwili, gdy jednego z nich opuści odwaga i zacznie uciekać. Reszta pogna za nim.
– Nie pokładasz zbyt wielkiej wiary w ludziach, prawda? – zapytał David.
– W niczym nie pokładam zbyt wielkiej wiary – odparł Roland. – Nie wierzę nawet w samego siebie.
Dopił mleko i umył kubek w wiadrze z zimną wodą.
– Chodź – powiedział. – Musimy naostrzyć kije i miecze.
Uśmiechnął się blado. David nie odpowiedział mu uśmiechem.
Postanowiono, że wyprowadzą główną część swych niewielkich sił w pobliże bramy w nadziei, że to przyciągnie do nich Bestię. Jeśli sforsuje umocnienia, zwabią ją do centrum wioski, gdzie czekać będzie przygotowana wcześniej pułapka. Wtedy będą mieli jedną jedyną szansę, by schwytać Bestię i ją zabić.
Kiedy na niebie nie było widać nawet najmniejszego rożka srebrnego księżyca, wioskę cichutko opuścił konwój ludzi i zwierząt eskortowany przez kilku mężczyzn, którzy mieli upewnić się, że wszyscy dotrą bezpiecznie do jaskiń. Gdy mężczyźni wrócili, na murach ustawiono warty. Każdy z nich po kolei przez kilka godzin obserwował, czy ktoś nie zbliża się do wioski. W sumie mieli około czterdziestu mężczyzn i Davida. Roland zapytał chłopca, czy chce się udać razem z innymi do jaskiń. David bardzo się bał, ale odparł, że chce zostać. Nie był pewien dlaczego. Na pewno czuł się bezpieczniej u boku Rolanda, bo tylko jemu ufał bezgranicznie. Był też bardzo ciekawy. Chciał koniecznie zobaczyć Bestię. Wyglądało na to, że Roland w pełni go rozumie, i gdy mieszkańcy zapytali go, dlaczego pozwolił chłopcu zostać, odparł, że jako jego giermek jest dla niego równie cenny jak miecz i koń. Na dźwięk jego słów David zarumienił się z dumy.
Na placu przed bramą przywiązali starą krowę w nadziei, że zwabi Bestię, lecz podczas pierwszej i drugiej nocy nic się nie wydarzyło. Zmęczeni wartami mężczyźni stali się jeszcze bardziej zrzędliwi. Śnieg padał i zamarzał, padał i zamarzał. Z powodu zamieci wartownicy na murach niewiele widzieli. Kilku zaczęło mruczeć pod nosem.
– To głupota.
– Temu stworowi jest tak samo zimno jak nam. Nie zaatakuje nas w taką pogodę.
– Może wcale nie ma żadnej Bestii? A jeśli Ethana napadł wilk albo niedźwiedź? Mamy tylko słowo tego wędrowca, który twierdzi, że widział ciała żołnierzy.
Fletcher starał się wlać im do głowy trochę rozumu.
– A czemu miałaby służyć taka sztuczka? – zapytał ich. – To tylko jeden człowiek z małym chłopcem u boku. Nie zamorduje nas w nocy i nie mamy nic, co opłacałoby się ukraść. Jeśli robi to dla jedzenia, to nie może tu liczyć na zbyt wiele. Miejcie wiarę, przyjaciele. Bądźcie cierpliwi i czujni.
Pomrukiwania ustały, ale nadal było im zimno. Tęsknili też za żonami i rodzinami.
David spędzał cały czas z Rolandem. Spał obok niego podczas odpoczynku i obchodził z nim mury, gdy była ich kolej na wartę. Teraz, kiedy mury zostały wzmocnione, Roland rozmawiał i żartował z mieszkańcami wioski, budząc ich, gdy zapadali w drzemkę, i podnosząc na duchu, gdy popadali w przygnębienie. Wiedział, że przeżywają najtrudniejsze chwile, bo warta była jednocześnie nudna i pełna nerwów. Obserwując Rolanda, który przechadzał się wśród mieszkańców i nadzorował obronę wioski, David zastanawiał się, czy naprawdę jest tylko żołnierzem, jak utrzymywał. Wyglądał na urodzonego przywódcę, a jednak wędrował samotnie.
Drugiej nocy siedzieli w blasku wielkiego ognia, skuleni pod wielkimi okryciami. Roland powiedział Davidowi, że może spać w jednej z pobliskich chat, lecz nikt inny się na to nie zdecydował, a David nie chciał okazać słabości i skorzystać z okazji, nawet jeśli oznaczało to spanie na zimnie pod gołym niebem. Pozostał więc z Rolandem. Twarz rycerza oświetlały płomienie. Rzucając cienie na skórę, podkreślały kości policzkowe i ciemne kręgi pod oczami.
– Jak myślisz, co się stało z Raphaelem? – zapytał.
Roland nie odpowiedział. Pokręcił tylko głową.
David wiedział, że powinien zachować milczenie, ale nie chciał. Miał mnóstwo pytań i wątpliwości i odnosił wrażenie, że Roland je podziela. Ich spotkanie nie było dziełem przypadku. W tym miejscu nic nie działo się przypadkiem. Wszystko miało swój cel, ukryte zamierzenie, nawet jeśli David dostrzegał je tylko przelotnie.
– Myślisz, że nie żyje, prawda? – powiedział cicho.
– Tak – odparł Roland. – Czuję to w sercu.
– Ale musisz się dowiedzieć, co się z nim stało.
– Nie spocznę, dopóki tego nie zrobię.
– Ale ty też możesz zginąć. Jeśli za nim podążysz, możesz skończyć jak on. Nie boisz się śmierci?
Roland wziął patyk i poruszył płonące polana, wzbijając w niebo snop iskier. Gasły szybko, zupełnie jak owady złapane w ogień, które starały się przed nim uciec.
– Boję się bólu umierania – powiedział. – Byłem już ranny, raz bardzo poważnie. Bałem się, że nie przeżyję. Nadal pamiętam ten ból i nie chcę go znosić jeszcze raz. Ale bardziej bałem się śmierci innych. Nie chciałem ich stracić i martwiłem się o nich, kiedy jeszcze żyli. Czasami myślę, że tak bardzo przejmowałem się możliwością ich utraty, że nigdy tak naprawdę nie cieszyła mnie ich obecność. To część mojej natury, i tak było nawet z Raphaelem. Jednak on był krwią w moich żyłach, potem na czole. Bez niego nie jestem już taki sam jak niegdyś.
David wpatrywał się w płomienie. Słowa Rolanda dźwięczały mu w uszach. On czuł to samo w stosunku do matki. Tak długo przerażała go myśl ojej utracie, że nie cieszył się z czasu, który spędzali ze sobą tuż przed jej odejściem.
– A ty? – zapytał Roland. – Jesteś tylko chłopcem. Nie powinieneś tu być. Nie boisz się?
– Boję – odparł David. – Ale słyszałem głos matki. Ona gdzieś tutaj jest. Muszę ją odnaleźć i zabrać do domu.
– David, twoja matka nie żyje – powiedział łagodnie Roland. – Sam mi powiedziałeś.
– To jak może tu być? Jak mogłem słyszeć jej głos tak wyraźnie?
Roland nie potrafił mu odpowiedzieć i frustracja Davida rosła.
– Co to w ogóle jest za miejsce? – dopytywał się. – Nie ma żadnej nazwy. Nawet ty nie potrafisz mi powiedzieć, jak się nazywa. Mają tu króla, ale równie dobrze mogłoby go nie być. I rzeczy, które wcale tu nie pasują: czołg, niemiecki samolot, który wdarł się tu za mną przez drzewo, harpie. Wszystko jest nie tak. To tylko…
Urwał. W jego mózgu rodziły się słowa niczym czarna chmura w piękny słoneczny dzień, pełne żaru, wściekłości i zamętu. Nagle zadał pytanie i zdumiał go własny głos, gdy je zadał.
– Roland, czy ty nie żyjesz? Obaj jesteśmy martwi? Roland spojrzał na niego przez płomienie.
– Nie wiem – odparł. – Wydaje mi się, że jestem równie żywy jak ty. Odczuwam ciepło i zimno, głód i pragnienie, pożądanie i żal. Czuję ciężar miecza w dłoni, a na mojej skórze pozostają ślady zbroi, gdy zdejmuję ją wieczorem. Czuję smak chleba i mięsa. Po całym dniu spędzonym w siodle całe moje ciało pachnie Scyllą. Gdybym był martwy, nie czułbym żadnej z tych rzeczy, prawda?
– Chyba tak – odparł David. Nie miał pojęcia, co czują zmarli, gdy przejdą już z jednego świata do drugiego. Wiedział tylko, że skóra matki była lodowata, a on nadal czuł ciepło swojego ciała. Podobnie jak Roland mógł wąchać, dotykać i smakować. Odczuwał ból i niewygodę. Czuł ciepło bijące z ognia i był pewny, że jeśli przyłoży dłoń do płomieni, jego skóra pokryje się bąblami.
A jednak ten świat pozostawał dziwną mieszaniną obcych i znajomych elementów. Wraz ze swym pojawieniem się David zdawał się zmieniać jego naturę, wprowadzając doń część swego własnego życia.
– Czy kiedykolwiek śniło ci się to miejsce? – zapytał Rolanda. – Czy śniłem ci sieja albo jakaś inna część tego świata?
– Kiedy spotkałem cię na drodze, byłeś mi obcy – odparł Roland. – I choć wiedziałem, że znajduje się tu wioska, nigdy przedtem jej nie widziałem, bo nigdy nie podróżowałem po tych drogach. David, ten świat jest równie prawdziwy jak ty. Nie zacznij wierzyć, że to tylko sen, który narodził się gdzieś głęboko w tobie. Widziałem strach w twoich oczach, gdy opowiadałeś o stadach wilków i stworach, które im przewodzą. Wiem, że cię pożrą w chwili, gdy cię dopadną. Czułem rozkład ciał leżących na polu bitwy. Niebawem staniemy oko w oko z tym, co je zabiło, i możemy nie przeżyć tego spotkania. Wszystkie te rzeczy są prawdziwe. Czułeś tu ból. Jeśli możesz odczuwać ból, to możesz też umrzeć. Możesz tu zginąć i na zawsze stracisz swój własny świat. Nigdy o tym nie zapomnij. Jeśli to zrobisz, będziesz zgubiony.
Być może, pomyślał David. Być może.
W środku trzeciej nocy nagle rozległ się krzyk jednego z wartowników przy bramie.
– Do mnie, do mnie! – zawołał młody mężczyzna, którego zadaniem było obserwowanie głównej drogi do wioski. – Słyszałem i widziałem, jak coś się porusza po ziemi. Jestem pewny.
Mężczyźni, którzy spali, zerwali się i dołączyli do niego. Ci, którzy znajdowali się daleko od bramy, też usłyszeli krzyk i już mieli tam popędzić, lecz Roland kazał im zostać na miejscach. Sam dopadł do bramy i po drabinie wspiął się na ustawioną na szczycie murów platformę. Kilku mężczyzn czekało tam już na niego, podczas gdy inni stali na ziemi i wyglądali przez szpary wycięte w pniach drzew na wysokości oczu. Ich pochodnie syczały, gdy spadały na nie płatki śniegu, topiąc się w jednej chwili.
– Nic nie widzę – powiedział kowal do młodego człowieka. – Obudziłeś nas bez żadnego powodu.
Nagle usłyszeli nerwowe muczenie krowy. Obudziła się i szarpała sznur, którym była przywiązana do palika.
– Poczekajcie – powiedział Roland. Wziął strzałę ze stosu ułożonego przy murze. Grot każdej z nich owinięty był szmatką umoczoną w oleju. Kiedy przyłożył go do pochodni, wybuchnął płomień. Wycelował starannie i posłał strzałę w miejsce, w którym strażnik widział ruch. Czterech czy pięciu mężczyzn postąpiło podobnie. Strzały pomknęły przez powietrze jak umierające gwiazdy.
Przez chwilę nie było widać nic, poza padającym śniegiem i zarysami drzew. Nagle coś się poruszyło i dostrzegli ogromne żółte cielsko, które wystrzeliło spod ziemi. Miało fałdy jak wielki robak, a każda z nich pokryta była gęstymi czarnymi włosami, z których każdy zakończony był ostrym kolcem. Jedna ze strzał wbiła się w ciało stwora i w powietrze uniósł się paskudny zapach palącego się ciała, tak straszliwy, że mężczyźni zakryli nosy i usta. David zobaczył groty połamanych strzał i włóczni wbite w ciało Bestii. Były to pamiątki po wcześniejszym spotkaniu z żołnierzami. Trudno było określić, jak długa jest Bestia, ale była wysoka na co najmniej trzy metry. Ujrzeli, jak stwór wije się i wykręca, wypełzając spod ziemi, aż nagle ukazała się straszliwa twarz. Miała grona czarnych oczu jak pająk, niektóre małe, inne wielkie, i usta usiane rzędami ostrych zębów. Przypominające nozdrza otwory zadrżały, gdy Bestia wyczuła mężczyzn i krew płynącą w ich żyłach. Po obu stronach ust wyrastały dwa ramiona, każde zakończone trzema zakrzywionymi szponami, którymi mogła wciągać zdobycz do paszczy. Bestia nie potrafiła wydawać żadnego dźwięku, ale gdy zaczęła się przesuwać po ziemi, z górnej części jej ciała dobył się odgłos ssania. Z górnej części jej tułowia zaczęły opadać przezroczyste strużki śluzu, gdy uniosła się jak ogromna, paskudna stonoga, która pragnie dosięgnąć smakowity liść. Jej głowa wznosiła się teraz sześć metrów nad ziemią, odsłaniając dolną część cielska i dwa rzędy czarnych kolczastych odnóży, dzięki którym przesuwała się po podłożu.
– Jest wyższa od muru! – krzyknął Fletcher. – Nie musi się wcale przebijać. Wystarczy, że przez niego przelezie!
Roland nie odpowiedział. Kazał tylko wszystkim mężczyznom zapalić strzały i mierzyć w głowę Bestii. Zaraz w jej stronę poleciał deszcz płomieni. Niektóre chybiły, podczas gdy inne odbiły się od grubych kolczastych włosów na skórze. Część jednak dotarła do celu i David zobaczył, jak jedna z nich wbija się w oko, rozrywając je natychmiast. Zapach gnijącego, płonącego ciała stawał się coraz silniejszy. Bestia pokręciła z bólu głową, a potem zaczęła się przesuwać w stronę murów. Widać teraz było wyraźnie, jak jest ogromna – liczyła dziewięć metrów długości. Poruszała się znacznie szybciej, niż spodziewał się Roland, a spowalniała ją jedynie gruba warstwa śniegu. Niebawem dotrze do osady.
– Strzelajcie, jak najdłużej możecie, a kiedy przyciągniecie ją do muru, wycofajcie się! – krzyknął Roland. Chwycił Davida za ramię. – Chodź ze mną. Potrzebuję twojej pomocy.
David nie mógł się jednak ruszyć. Ciemne oczy Bestii przykuły go do miejsca i nie mógł oderwać od nich wzroku. Zupełnie jakby ożył jeden z jego koszmarów; jakby coś, co kryło się w zakamarkach jego wyobraźni, w końcu przybrało kształt.
– David! – krzyknął Roland. Potrząsnął nim za ramię i czar prysnął. – Chodź. Mamy mało czasu.
Zeszli z platformy i ruszyli w stronę bramy. Składała się z dwóch ogromnych skrzydeł zrobionych z desek, a zamykano ją od środka połową pnia drzewa, który unoszono, naciskając mocno z jednego końca. Kiedy dotarli do pnia, Roland i David zaczęli naciskać z całych sił.
– Co robicie?! – krzyknął kowal. – Wystawicie nas na śmierć!
W tej chwili wielka głowa Bestii zamajaczyła nad kowalem, a jedna ze szponiastych rąk chwyciła go, unosząc najpierw wysoko w powietrze, a potem prosto w wygłodniałe szczęki. David odwrócił wzrok, bo nie był w stanie patrzeć na śmierć kowala. Pozostali obrońcy dźgali ciało Bestii włóczniami i mieczami, atakując ją z obu stron. Fletcher, większy i silniejszy od pozostałych, uniósł miecz i jednym ciosem próbował odciąć jedno z ramion Bestii. Było jednak grube i twarde jak pień drzewa i miecz lekko tylko naciął skórę. Mimo to ból na chwilę odwrócił uwagę Bestii i mieszkańcy mogli wycofać się z murów, właśnie gdy Rolandowi i Davidowi udało się podnieść zamykający bramę pień.
Bestia próbowała przeleźć przez mur, lecz Roland kazał ludziom przesuwać przez mur kije zakończone hakami, które rozdzierały jej ciało. Bestia wiła się i wykręcała z bólu. Haki spowolniły ją nieco, ale nadal próbowała przedostać się górą, nawet jeśli oznaczało to poważne obrażenia. W tej chwili Roland otworzył bramę i stanął przed murem. Naciągnął strzałę i wystrzelił ją w głowę Bestii.
– Hej! – wrzasnął. – Tędy. Chodź!
Zamachał rękami, po czym wypuścił kolejną strzałę. Bestia oderwała się od muru i opadła na ziemię. Sącząca się z jej ran wydzielina zabarwiła śnieg na czarno. Odwróciła się do Rolanda. Przepychała się przez bramę, próbując schwycić go w szpony, gdy biegł przed nią. Wysuwała głowę do przodu, kłapiąc groźnie szczękami. Wreszcie sforsowała bramę, zatrzymała się, ogarniając spojrzeniem wijące się uliczki i uciekających ludzi. Roland zamachał pochodnią i mieczem.
– Tutaj! – krzyknął. – Tu jestem!
Wypuścił kolejną strzałę, która o kilka centymetrów minęła szczęki Bestii. Ta jednak nie była już nim zainteresowana. Jej nozdrza zamykały się i otwierały, gdy opuściła głowę, węsząc zawzięcie. Ukryty w cieniu za kuźnią David zobaczył odbicie swojej twarzy w oczach Bestii, gdy odnalazła go spojrzeniem. Otworzyła paszczę, z której pociekła ślina i krew, a jedna zakończona pazurami łapa zerwała dach z kuźni, gdy sięgała po chłopca. David rzucił się do tyłu w samą porę, by uniknąć szponów. Oszołomiony usłyszał głos Rolanda.
– Biegnij, David! Musisz ją dla nas zwabić!
David wstał i popędził wąskimi uliczkami wioski. Podążająca za nim Bestia miażdżyła ściany i dachy domów. Wyciągała głowę do przodu, by schwytać małą uciekającą postać, i wymachiwała szponami w powietrzu. W pewnej chwili David potknął się i szpony rozerwały mu ubranie na plecach. Natychmiast przetoczył się po ziemi i zerwał się z powrotem na nogi. Znajdował się już tylko o rzut kamieniem od centrum wioski. Kościół stał na małym placu, na którym w szczęśliwszych czasach odbywały się targi. Obrońcy wykopali rowy, by na plac wpłynął olej i otoczył Bestię. David popędził w stronę otwartych drzwi świątyni, mając Bestię tuż za sobą. Roland stał już w drzwiach i krzyczał, by się pośpieszył.
Nagle Bestia przystanęła. David odwrócił się i zaczął się jej przyglądać. W pobliskich domach mężczyźni szykowali się, by napełnić rowy olejem, lecz oni też przerwali pracę i nie spuszczali oka z Bestii, która zaczęła się trząść. Jej szczęki rozwarły się niewyobrażalnie i zacisnęły jakby w wielkim bólu. Nagle opadła na ziemię, a jej brzuch zaczął gwałtownie puchnąć. David dostrzegł, że w środku coś się porusza i do skóry Bestii przylgnął jakiś kształt.
Ona. Garbus powiedział, że Bestia jest kobietą.
– Ona rodzi! – krzyknął David. – Musicie natychmiast ją zabić!
Ale było już za późno. Brzuch Bestii rozerwał się z hukiem i ze środka zaczęły się wylewać miniaturki matki, każda tak duża jak David. Zamglone oczy nic jeszcze nie widziały, ale ich szczęki już kłapały w poszukiwaniu jedzenia. Niektóre z nich dosłownie wygryzały się ze środka, zjadając zdychające ciało matki.
– Lejcie olej! – krzyknął Roland do mężczyzn. – Wylejcie olej, potem podpalajcie i w nogi!
Potomstwo Bestii rozpełzło się już po placu, kierowane silnym instynktem zabijania. Roland wciągnął Davida do kościoła i zatrzasnął za nimi drzwi. Coś naparło na nie z zewnątrz i drzwi zadrżały w zawiasach.
Roland ujął Davida za rękę i poprowadził w stronę dzwonnicy. Po kamiennych stopniach weszli na samą górę, gdzie wisiał dzwon, i stamtąd spojrzeli w dół na plac.
Bestia nadal leżała na boku, lecz przestała się poruszać. Jeśli jeszcze nie zdechła, to niebawem na pewno będzie martwa. Niektóre z jej dzieci nadal ją pożerały, wbijając zęby we wnętrzności i oczy. Inne myszkowały po placu lub przeczesywały pobliskie chaty w poszukiwaniu jedzenia. W rowach popłynął olej, lecz robale nie były tym zaniepokojone. W oddali David zauważył ocalałych obrońców biegnących w stronę bramy. Rozpaczliwie pragnęli umknąć przed stworami.
– Nie widać płomieni! – wykrzyknął David. – Nie podłożyli ognia!
Roland wyjął z kołczana jedną z nasiąkniętych olejem strzał.
– To będziemy musieli zrobić to za nich – powiedział.
Odpalił strzałę od pochodni, po czym wymierzył ją w jeden z rowów pełen oleju. Strzała wyleciała z cięciwy i uderzyła w ciemny strumień. Natychmiast pojawiły się płomienie, a ogień ogarnął plac, biegnąc przez wycięte w nim rowy. Robale, które znalazły się na jego drodze, zaczęły się palić, sycząc i wijąc się przed śmiercią. Roland wziął drugą strzałę i strzelił do chaty przez okno, lecz nic się nie wydarzyło. David widział już, jak część młodych robali próbuje uciec z płonącego placu. Nie wolno im pozwolić na powrót do lasu.
Roland naciągnął na cięciwę ostatnią strzałę, przyłożył do policzka i wypuścił. Tym razem we wnętrzu chaty rozległa się głośna eksplozja, a dach uniosła siła wybuchu. W niebo wzleciały płomienie, po czym nastąpiły kolejne eksplozje, gdy umieszczone przez Rolanda w chatach beczki zapalały się jedna po drugiej. Zalewały płonącym olejem cały plac, zabijając wszystko, co stanęło mu na drodze. Ocaleli tylko Roland i David, wysoko na dzwonnicy, bo płomienie nie dosięgły kościoła. Zostali tam, czując unoszący się w powietrzu smród płonących stworów i zapach kwaśnego dymu, do czasu, gdy ciszę nocy zakłócał jedynie trzask dogasających płomieni i cichy syk śniegu topiącego się w ogniu.
XXII
O Garbusie i zasianiu wątpliwości
David i Roland opuścili wioskę następnego ranka. Śnieg przestał padać i choć pokrywał ziemię grubą warstwą, widać było drogę wijącą się wśród porośniętych drzewami wzgórz. Kobiety, dzieci i starcy wrócili z kryjówek w jaskiniach. David słyszał ich płacz i jęki, gdy stali przed dymiącymi ruinami swoich domów lub opłakiwali tych, którzy zginęli, bo trzech mężczyzn poległo w walce z Bestią. Inni zgromadzili się na placu, gdzie do pracy znów zaprzęgnięto konie i woły, tym razem by odciągnąć zwęglone truchła Bestii i jej straszliwego potomstwa.
Roland nie pytał Davida, dlaczego jego zdaniem Bestia postanowiła ścigać go przez wioskę, lecz chłopiec zauważył, że żołnierz przygląda mu się w zamyśleniu, gdy szykowali się do wyjazdu. Fletcher też widział, co zaszło, i David wiedział, że jest równie ciekawy jak on. Nie miał pewności, jak odpowiedziałby na pytanie, gdyby padło. Jak mógł wytłumaczyć poczucie, że Bestia nie była mu obca, że w jakimś zakątku jego wyobraźni znalazła blade echo samej siebie? Najbardziej przerażała go myśl, że to on był w pewnym sensie odpowiedzialny za jej powstanie i że teraz ma na sumieniu śmierć żołnierzy i mieszkańców wioski.
Kiedy osiodłali już Scyllę, zabrali trochę jedzenia i świeżej wody, Roland i David przeszli przez wioskę do bramy. Niewielu mieszkańców zgromadziło się, by życzyć im szczęśliwej podróży. Większość wolała się odwrócić do wyjeżdżających plecami lub przyglądała się im groźnie z ruin. Tylko Fletcherowi było szczerze żal, że wyjeżdżają.
– Przepraszam za zachowanie reszty mieszkańców – powiedział. – Powinni okazać więcej wdzięczności za to, co zrobiliście.
– Obwiniają nas o to, co się stało z wioską – odparł Roland. – Dlaczego mieliby być wdzięczni tym, którzy pozbawili ich dachu nad głową?
Fletcher zmieszał się.
– To ci, którzy twierdzą, że Bestia nadciągnęła waszym śladem i że nigdy nie powinniśmy pozwolić wam wejść do wioski – powiedział. Spojrzał szybko na Davida, nie chcąc napotkać jego spojrzenia. – Niektórzy mówili o chłopcu i o tym, że Bestia ruszyła za nim zamiast za tobą. Mówią, że chłopiec jest przeklęty i że powinniśmy się pozbyć was obu.
– Czy są źli na ciebie za to, że nas tu sprowadziłeś? – zapytał David, a Fletcher był wyraźnie poruszony troską chłopca.
– Jeśli nawet, to szybko zapomną. Już planujemy wysłać mężczyzn do lasu na ścinkę drzew. Odbudujemy nasze domy. Wiatr ocalił większość chat na południu i na zachodzie. Dopóki nie odbudujemy domów, podzielimy się miejscem. W swoim czasie wszyscy uświadomią sobie, że gdyby nie wy, wioska przestałaby istnieć, a w paszczach Bestii i jej potomstwa zginęłoby wielu ludzi.
Fletcher podał Rolandowi worek jedzenia.
– Nie mogę tego przyjąć. Będzie wam potrzebne.
– Po śmierci Bestii wrócą zwierzęta i znów będziemy mogli polować.
Roland podziękował i zwrócił Scyllę na wschód.
– Jesteś dzielnym młodym człowiekiem – powiedział Fletcher do Davida. – Żałuję, że nie mogę ci dać nic więcej, ale znalazłem tylko to.
W ręce trzymał coś, co wyglądało jak poczerniały hak. Wręczył go Davidowi. Był ciężki i przypominał kość.
– To jeden ze szponów Bestii – powiedział Fletcher. – Jeśli ktoś kiedykolwiek będzie wątpił w twoją odwagę albo ty poczujesz, że odwaga cię opuszcza, weź go do ręki i przypomnij sobie, czego tu dokonałeś.
David podziękował i schował szpon do worka. Potem Roland spiął Scyllę i ruszyli, pozostawiając za sobą ruiny wioski.
Jechali w milczeniu przez pogrążony w mroku świat. Jego widmowy charakter podkreślał jeszcze bardziej leżący na polach śnieg. Wszystko zdawało się lśnić niebieskawym blaskiem, przez co krajobraz stawał się jednocześnie jaśniejszy, ale i bardziej obcy. Było bardzo zimno i przy każdym oddechu z ust wypływały im obłoczki pary. David czuł, że zamarzają mu włoski w nosie, a wilgoć oddechu tworzyła na rzęsach kryształki lodu. Roland jechał powoli. Pilnował, by Scylla nie wchodziła w zagłębienia i koleiny drogi w obawie, że się zrani.
– Roland – zaczął w końcu David. – Jest coś, co nie daje mi spokoju. Powiedziałeś mi, że jesteś tylko żołnierzem, ale nie sądzę, że to prawda.
– Dlaczego tak sądzisz? – zapytał Roland.
– Widziałem, jak wydawałeś rozkazy mieszkańcom wioski i jak cię słuchali, nawet ci, którzy raczej za tobą nie przepadali. Widziałem twoją zbroję i miecz. Myślałem, że ozdoby na nich wykonane są z brązu i kolorowanego metalu, ale kiedy przyjrzałem się uważniej, zobaczyłem, że to złoto. Symbol słońca na twoim napierśniku i tarczy zrobiony jest ze złota. Złoto widać też na pochwie i rękojeści miecza. Jak to możliwe, skoro jesteś tylko żołnierzem?
Roland milczał przez pewien czas.
– Kiedyś byłem czymś więcej niż tylko żołnierzem – powiedział w końcu. – Mój ojciec był właścicielem wielkich dóbr, a ja jego najstarszym synem i dziedzicem. On jednak nie aprobował ani mnie, ani mojego sposobu życia. Pokłóciliśmy się i w gniewie wyrzucił mnie ze swego domu i ziemi. Niedługo po tej kłótni wyruszyłem na poszukiwanie Raphaela.
David chciał jeszcze dalej pytać, ale wyczuł, że to, co łączyło Rolanda i Raphaela, było sprawą bardzo osobistą. Dopytywanie się byłoby niegrzeczne i na pewno sprawiłoby Rolandowi przykrość.
– A ty? – zapytał Roland. – Opowiedz mi coś więcej o sobie i swoim domu.
I David opowiedział. Próbował wyjaśnić Rolandowi niektóre z cudów swego świata. Opowiedział mu o samolotach i radiu, o kinach i samochodach. Mówił o wojnie, o podbijaniu narodów i bombardowaniu miast. Jeśli Roland uznał te rzeczy za nadzwyczajne, to z pewnością tego nie okazał. Słuchał Davida, jak dorosły słucha wymyślonych przez dziecko historii, zachwycony umysłem, który potrafi snuć takie fantazje, lecz niezbyt skory, by podzielać wiarę w ich prawdziwość. Bardziej zainteresowała go opowieść Leśniczego o królu i księdze skrywającej jego sekrety.
– Ja też słyszałem, że król posiada ogromną wiedzę na temat ksiąg i historii – powiedział Roland. – Jego królestwo może rozpadać się na jego oczach, ale on zawsze znajdzie czas na rozmowy o różnych historiach. Może Leśniczy miał rację, próbując cię do niego zaprowadzić.
– Jeśli król jest tak słaby, jak mówisz, to co stanie się z królestwem po jego śmierci? – zapytał David. – Czy ma córkę lub syna, którzy mogliby odziedziczyć tron?
– Król nie ma dzieci – odparł Roland. – Panuje bardzo długo, objął tron jeszcze przed moimi narodzinami, ale nigdy nie poślubił żadnej kobiety.
– A przed nim? – dopytywał się David, którego od zawsze interesowały losy królów, królowych, królestw i rycerzy. – Czy jego ojciec był królem?
Roland z trudem sobie przypominał.
– Chyba przed nim panowała królowa. Była bardzo, bardzo stara i oznajmiła, że królestwem będzie po niej rządził młody człowiek, którego nikt wcześniej nie widział, ale który niebawem przybędzie. I tak się stało, zgodnie z relacjami świadków tamtych wydarzeń. Kilka dni po swoim przybyciu młodzieniec został królem, a królowa położyła się do łóżka, zasnęła i już nigdy się nie obudziła. Mówią, że była niemal… wdzięczna, mogąc wreszcie umrzeć.
Dojechali do strumyka, zamarzniętego wskutek gwałtownego spadku temperatury, i postanowili odpocząć przez chwilę. Roland rozbił warstwę lodu rękojeścią miecza, by Scylla mogła się napić wody. David spacerował wzdłuż brzegu, podczas gdy Roland posilał się. Sam nie był głodny. Żona Fletchera dała mu na śniadanie kromki domowego chleba z dżemem i nadal czuł je w żołądku. Usiadł na kamieniu i zaczął kopać w śniegu w poszukiwaniu kamieni, które mógłby rzucić na lód. Śnieg był głęboki i niebawem jego ramię zniknęło aż do łokcia. Palce dotknęły kamyków…
Ze śniegu obok niego wyskoczyła ręka i chwyciła go poniżej łokcia. Ręka była biała i chuda, z długimi, wyszczerbionymi paznokciami, i z ogromną siłą ściągnęła go z kamienia na śnieg. David otworzył usta, by wezwać pomocy, lecz pojawiła się druga ręka i owinęła się wokół jego ust. Został wciągnięty pod śnieg, który go przysypał. Nie widział już drzew i nieba nad głową, a ręce ani na chwilę nie zwalniały uścisku. Poczuł pod plecami twardy grunt i zaczął się dusić, gdy nagle ziemia rozstąpiła się i znalazł się w jamie pełnej pyłu i kamieni.
Ręce zwolniły uścisk, a ciemność rozjaśniło blade światło. Z góry zwisały korzenie drzew, łagodnie pieszcząc go po twarzy, i David zobaczył wejścia do trzech tuneli, które zbiegały się w tym właśnie miejscu. W jednym rogu leżały pożółkłe kości; ciało, które je okrywało, już dawno zgniło lub zostało zjedzone. Wszędzie pełno było robaków, żuków i pająków, pełzających, walczących i zdychających w wilgotnej, zimnej ziemi.
Był tam też Garbus. Przykucnął w rogu. Jedna z białych rąk, które chwyciły Davida, trzymała teraz lampę, a druga wielkiego czarnego żuka. Na oczach Davida Garbus wsunął walczącego owada do ust głową naprzód i przegryzł go na pół. Zaczął go żuć, nie spuszczając wzroku z chłopca. Druga połowa żuka poruszała się jeszcze przez chwilę, po czym znieruchomiała. Garbus podał ją Davidowi. Widać było część białych wnętrzności. Davidowi zrobiło się niedobrze.
– Ratunku! – krzyknął. – Roland, pomóż mi!
Nie usłyszał jednak żadnej odpowiedzi. Wibracje wzbudzone przez jego krzyk obsypały tylko kurz z dachu jaskini, który opadł mu na głowę i do ust. Wypluł go, po czym zaczął się szykować do następnego krzyku.
– Nie robiłbym tego – powiedział Garbus. Zaczął dłubać w zębach i wyjął długą czarną nogę żuka, która przykleiła mu się do dziąsła. – Grunt tutaj nie jest zbyt stabilny, a z całym tym śniegiem na górze… wolę nie myśleć, co się stanie, gdy cię zasypie. Podejrzewam, że umrzesz, i to bardzo nieprzyjemną śmiercią.
David zamknął usta. Nie chciał zostać pogrzebany żywcem z tymi wszystkimi insektami, robakami i Garbusem.
Garbus zjadał drugą część żuka, zdejmując pancerz z grzbietu, by całkowicie obnażyć wnętrzności.
– Na pewno nie chcesz? – zapytał. – Są bardzo smaczne: z wierzchu chrupiące, a w środku bardzo miękkie. Jednak czasami mam ochotę wyłącznie na tę miękką część. – Podniósł żuka do ust i wyssał mięso, po czym rzucił pancerz do rogu. – Pomyślałem, że powinniśmy porozmawiać, bez ryzyka, że przerwie nam twój… hmmm… „przyjaciel”. Chyba nie do końca pojąłeś, w jakim znajdujesz się położeniu. Nadal wydaje ci, że pomoże ci bratanie się z każdym napotkanym nieznajomym, ale tak nie jest. Żyjesz tylko dzięki mnie, nie dzięki jakiemuś przygłupiemu Leśniczemu czy rycerzowi, który okrył się hańbą.
David nie mógł znieść, że mówi w ten sposób o ludziach, którzy mu pomogli.
– Leśniczy wcale nie był głupi – zaprotestował. – A Roland pokłócił się z ojcem. To żadna hańba.
Garbus uśmiechnął się nieprzyjemnie.
– To ci powiedział? No, no. Widziałeś zdjęcie, które nosi w medalionie? Raphael… Czyż nie tak ma na imię ten, którego szuka? Jakie piękne imię dla młodego człowieka. Byli sobie bardzo bliscy. Och, bardzo bliscy.
David nie do końca wiedział, co Garbus ma na myśli, lecz sposób, w jaki to mówił, sprawił, że poczuł się zbrukany.
– Może chciałby, żebyś został jego nowym przyjacielem – ciągnął Garbus. – Obserwuje cię w nocy, gdy śpisz. Uważa, że jesteś piękny. Chce być blisko ciebie, a nawet bliżej niż blisko.
– Nie mów o nim w ten sposób – ostrzegł go David. – Nie waż się.
Garbus zerwał się z ziemi, podskakując jak żaba, i wylądował obok Davida. Kościstą ręką chwycił go boleśnie za szczękę, wbijając paznokcie w skórę.
– Nie mów mi, co mam robić, dziecko – powiedział.
– Gdybym chciał, mógłbym ci urwać głowę i ozdobić nią stół do kolacji. Mógłbym wywiercić ci dziurę w głowie i włożyć do niej świeczkę, kiedy już wyjadłbym całą zawartość, choć podejrzewam, że niewiele tam jest. Nie jesteś przecież zbyt bystry. Wchodzisz do świata, którego nie rozumiesz, idąc za głosem osoby, która nie żyje. Nie potrafisz znaleźć drogi powrotnej i obrażasz jedyną osobę, która może pomóc ci wrócić, czyli mnie. Jesteś bardzo niegrzecznym i niewdzięcznym prostakiem.
Garbus strzelił palcami i pojawiła się w nich długa, ostra igła z przewleczoną nierówną nitką, która wyglądała, jakby powstała ze związanych odnóży martwych żuków.
– Popracuj nad swoimi manierami, bo inaczej będę zmuszony zaszyć ci usta. – Zwolnił uścisk na twarzy Davida, po czym poklepał go delikatnie po policzku. – Udowodnię ci, że mam dobre zamiary – zamruczał. Sięgnął do skórzanego woreczka przy pasie i wyjął z niego pysk, który odciął wilkowi-zwiadowcy. Pomachał nim przed nosem Davida. – Śledził cię i znalazł, gdy wychodziłeś z kościoła w lesie. Byłby cię zabił, gdyby nie moja interwencja. Za nim pojawią się inni. Już złapali twój trop i jest ich coraz więcej. Zmieniają się i nic ich nie powstrzyma. Ich czas nadchodzi. Nawet król o tym wie, ale nie ma dość siły, by się im przeciwstawić. Powinieneś wrócić do swojego świata, zanim cię znajdą, i ja mogę ci w tym pomóc. Powiedz mi, co chcę wiedzieć, a przed zapadnięciem nocy znajdziesz się bezpieczny w swoim łóżku. W twoim domu wszystko się ułoży i wszystkie problemy zostaną rozwiązane. Ojciec będzie kochał tylko ciebie. Mogę ci to obiecać, jeśli odpowiesz mi na jedno jedyne pytanie.
David nie chciał zawierać z Garbusem żadnych układów. Nie można mu było ufać i chłopiec był pewny, że ukrywa przed nim wiele rzeczy. Żadna zawarta z nim umowa nie będzie prosta i pozbawiona kosztów. David wiedział jednak, że w słowach Garbusa kryje się sporo prawdy – wilki zbliżały się i nie spoczną, dopóki go nie znajdą. Roland nie będzie w stanie zabić ich wszystkich. No i była jeszcze Bestia – choć straszliwa, była tylko jednym z okropieństw, które krył w sobie ten kraj. Z pewnością pojawią się inne, może nawet gorsze od wilkonów i Bestii. Bez względu na to, gdzie znajdowała się teraz jego matka, w tym świecie czy w innym, nie mógł do niej dotrzeć. Głupotą było myśleć, że potrafi ją odnaleźć, ale tak bardzo pragnął, by to była prawda. Chciał, by znowu żyła. Tęsknił za nią. Czasami o niej zapominał, lecz zapominając, znów sobie przypominał i ból po stracie wracał ze zdwojoną siłą. Jednak odpowiedzi na jego samotność nie należało szukać tutaj. Czas wrócić do domu.
Postanowił więc przemówić.
– Co chcesz wiedzieć? – zapytał. Garbus pochylił się w jego stronę i szepnął:
– Chcę, żebyś mi powiedział, jak ma na imię to dziecko w twoim domu. Chcę, żebyś wyjawił mi imię swojego przyrodniego brata.
Obawy Davida ustąpiły miejsca zdumieniu.
– Ale po co? – zapytał. Nic nie rozumiał. Jeśli Garbus był tą samą postacią, którą widział w swoim pokoju, to czyż nie zakradł się do innych części domu? Przypomniał sobie, jak obudził się pewnej nocy z niemiłym poczuciem, że ktoś lub coś dotknęło jego twarzy, gdy spał. W pokoju Georgiego czasami unosił się dziwny zapach (na pewno dziwniejszy od zapachów wydzielanych zwykle przez Georgiego). Czy mógł to być dowód obecności Garbusa? Czy to możliwe, że nie usłyszał imienia chłopczyka podczas swoich wizyt w ich domu? Poza tym, dlaczego to imię jest dla niego tak ważne?
– Chcę je usłyszeć z twoich ust – powiedział. – To przecież drobnostka, maleńka przysługa. Powiedz mi, a wszystko skończy się raz na zawsze.
David przełknął ślinę. Tak bardzo chciał wrócić do domu. Musiał tylko wypowiedzieć imię Georgiego. Co złego może się stać? Już otworzył usta, lecz imię, które usłyszał, było jego własnym.
– David! Gdzie jesteś?
To był Roland. David usłyszał nad głową odgłos kopania. Garbus syknął z niezadowoleniem.
– Szybko! – powiedział do Davida. – Imię! Powiedz mi, jak ma na imię.
Na głowę Davida posypał się pył, a przez jego twarz przemknął pająk.
– Mów! – zaskrzeczał Garbus. W tej chwili sklepienie jamy zarwało się, oślepiając i grzebiąc Davida. Zdążył jeszcze zobaczyć, jak Garbus wpada do jednego z tuneli. David miał nos i usta pełne ziemi. Próbował oddychać, ale ziemia wpadała mu do gardła. Tonął w pyle. Nagle poczuł, jak silne dłonie chwytają go za ramiona, i znalazł się na czystym, świeżym powietrzu. Przejrzał na oczy, ale nadal dławił się ziemią i robakami. Roland naciskał dłońmi na jego ciało, by wypluł ziemię i robaki. David wykaszlał pył, krew, żółć i pełzające stworzenia, oczyszczając drogi oddechowe, po czym położył się na boku. Łzy zamarzały mu na policzkach i szczękał zębami.
Roland uklęknął przy nim.
– David – powiedział. – Mów do mnie. Opowiedz mi, co się stało.
Opowiedz mi. Opowiedz.
Kiedy Roland położył mu dłoń na policzku, David poczuł, że się cofa. Roland też zauważył jego reakcję, bo natychmiast zabrał dłoń i odsunął się od chłopca.
– Chcę wrócić do domu – szepnął David. – To wszystko. Chcę tylko wrócić do domu.
Skulił się na śniegu i płakał, aż zabrakło mu łez.
XXIII
O pochodzie wilków
David siedział na grzbiecie Scylli. Roland nie jechał z nim, lecz prowadził konia za uzdę. Pomiędzy nimi pojawiło się niewypowiedziane napięcie i kiedy David uświadomił sobie, że Rolandowi jest przykro i co jest tego źródłem, jakoś nie potrafił zmusić się do przeprosin. Garbus napomknął coś o związku łączącym Rolanda i Raphaela i David sądził, że mogło to być prawdą, ale znacznie mniej przekonywała go sugestia, że Roland może żywić podobne uczucia w stosunku do niego. Gdzieś w głębi był przekonany, że to nieprawda; Roland okazywał mu wyłącznie dobroć i troskę i jeśli jego czyny miały jakieś ukryte motywy, to na pewno już dawno dałyby o sobie znać. Było mu przykro, że wzdrygnął się przed troskliwym dotykiem Rolanda, lecz gdyby wyznał prawdę, potwierdziłby zarazem, że słowa Garbusa, choć tylko na ułamek sekundy, trafiły na podatny grunt.
Minęło dużo czasu, zanim doszedł do siebie. Gdy mówił, bolało go gardło i nadal czuł w ustach posmak ziemi, mimo że wypłukał je zimną wodą ze strumienia. Dopiero po długiej jeździe w milczeniu był w stanie opowiedzieć Rolandowi, co zaszło pod ziemią.
– I tylko o to cię prosił? – zapytał Roland, gdy David zrelacjonował mu później większość rozmowy.
– Chciał, żebyś powiedział, jak ma na imię twój przyrodni brat?
David skinął głową.
– Powiedział mi, że kiedy to zrobię, będę mógł wrócić do domu.
– Wierzysz mu?
David zastanowił się przez chwilę.
– Tak – odparł. – Myślę, że gdyby tylko zechciał, mógłby wskazać mi drogę powrotną.
– A więc sam musisz zdecydować. Pamiętaj jednak, że wszystko ma swoją cenę. Mieszkańcy wioski nauczyli się tego, przeszukując ruiny swoich domów. Za wszystko trzeba zapłacić i dobrze jest poznać cenę, zanim zawrze się umowę. Twój przyjaciel Leśniczy nazywał tego osobnika oszustem i jeśli rzeczywiście nim jest, to nie można mu w pełni ufać. Bądź ostrożny i słuchaj uważnie jego słów, bo mówi mniej, niż myśli, i ukrywa więcej, niż wyjawia.
Mówiąc to, Roland nie oglądał się na Davida i były to ostatnie słowa, jakie wymienili przez wiele kilometrów. Kiedy zatrzymali się wieczorem na odpoczynek, usiedli po przeciwnych stronach rozpalonego przez Rolanda ogniska i posilili się w milczeniu. Roland zdjął siodło z grzbietu Scylli i oparł je o drzewo, z dała od miejsca, w którym rozłożył koc dla Davida.
– Odpocznij – powiedział. – Ja nie jestem zmęczony. Będę trzymał wartę i obserwował las.
David podziękował. Położył się i zamknął oczy, lecz nie mógł zasnąć. Myślał o wilkach i wilkonach, o ojcu, Rose i Georgiem, o utraconej matce i propozycji Garbusa. Chciał się stąd wydostać. Jeśli ceną jest imię Georgiego, to chyba powinien je wyjawić. Ale Garbus nie wróci, gdy Roland trzyma wartę, i David poczuł, że jego gniew na żołnierza rośnie. Roland wykorzystał go – jego obietnica ochrony i pokazania drogi do zamku króla miała zbyt wysoką cenę. David został wciągnięty w poszukiwanie mężczyzny, którego nawet nie znał, którego uczuciem darzył jedynie Roland, a to uczucie – jeśli wierzyć Garbusowi – było sprzeczne z naturą. W świecie Davida istniały specjalne określenia na mężczyzn takich jak Roland. To były najgorsze określenia, jakimi można nazwać człowieka. Davida zawsze ostrzegano, by trzymał się od takich mężczyzn z daleka, a teraz podróżował z jednym z nich przez nieznany kraj. No cóż, niebawem ich drogi się rozejdą. Roland ocenił, że dotrą do zamku następnego dnia i dowiedzą się wreszcie, co się stało z Raphaelem. Potem Roland zaprowadzi go do króla i ich umowa dobiegnie końca.
Kiedy David spał, a Roland siedział zamyślony, mężczyzna znany jako Fletcher przyklęknął przy murze otaczającym jego wioskę. W ręce trzymał łuk, a przy boku miał kołczan pełen strzał. Inni mieszkańcy przycupnęli obok niego. Ich twarze oświetlał blask pochodni, podobnie jak wtedy, gdy przygotowywali się na spotkanie z Bestią. Wpatrywali się w las, bo nawet w ciemnościach byli w stanie dostrzec, że nie jest już pusty i nieruchomy. Wśród drzew poruszały się kształty, cale tysiące. Szare, białe i czarne stąpały na czterech łapach, lecz były wśród nich i takie, które chodziły na dwóch nogach, ubrane jak ludzie. Na ich twarzach widać było jednak cechy zwierząt, którymi kiedyś byli.
Fletcher zadrżał. Była to armia wilków, o której słyszał. Nigdy wcześniej nie widział tak wielu zwierząt poruszających się w jednym rytmie, nawet kiedy spoglądał w letnie niebo i obserwował wędrowne ptaki. To nie były tylko zwierzęta. Miały swój cel, który nie sprowadzał się wyłącznie do polowania lub rozmnażania się. Z wilkonami, które narzucały dyscyplinę i planowały kampanię, reprezentowały sobą połączenie najbardziej przerażających cech ludzi i wilków. Armia króla nie będzie dość silna, by pokonać ich na polu bitwy.
Nagle od stada odłączył się jeden z wilkonów i stanął na skraju lasu. Wpatrywał się w ludzi skulonych za murem małej wioski. Był ubrany bardziej elegancko od innych i nawet z oddali Fletcher widział, że ma więcej ludzkich cech, choć z pewnością nie można go było wziąć za człowieka.
Leroi – wilk, który zostanie królem.
Podczas długiego oczekiwania na nadejście Bestii, Roland opowiedział Fletcherowi o wilkach i Wilkonach i o tym, jak David je przechytrzył. Choć Fletcher życzył żołnierzowi i chłopcu jak najlepiej, cieszył się, że opuścili już wioskę.
Leroi wie, pomyślał. Wie, że byli tutaj, a gdyby podejrzewał, że nadal tu są, zaatakowałby nas z całą furią swojej armii.
Fletcher wstał i spojrzał przez otwarte pole na miejsce, w którym stał Leroi.
– Co robisz? – szepnął jeden z mężczyzn.
– Nie będę się kulił przed zwierzęciem – odparł Fletcher. – Nie dam temu czemuś satysfakcji.
Leroi skinął głową, jakby zrozumiał gest Fletchera, po czym powoli przesunął pazurem po gardle. Wróci tu, kiedy już rozprawi się z królem, a wtedy okaże się, jak dzielny jest Fletcher i jego towarzysze. Odwrócił się, by dołączyć do stada, a mężczyźni patrzyli bezradnie, jak wielka armia wilków przechodzi przez las, by opanować królestwo.
XXIV
O Cierniowej Fortecy
Kiedy David obudził się następnego ranka, Rolanda nie było. Ogień zgasł, a przy drzewie nie zobaczył Scylli. Wstał i znalazł miejsce, w którym ślady końskich kopyt znikały w lesie. Targała nim dziwna mieszanina uczuć – najpierw troska, potem rodzaj ulgi, a po niej gniew na Rolanda, że opuścił go bez jednego nawet słowa pożegnania, i na koniec pierwsze ukłucie strachu. Nagle perspektywa samotnej konfrontacji z Garbusem nie była już tak pociągająca, a tropiące go stado wilków przerażało jeszcze bardziej. Napił się z butelki. Zadrżała mu ręka i oblał wodą koszulę. Kiedy się wycierał, zahaczył ostrym paznokciem o szorstki materiał. Zaciągnął nitkę i gdy próbował uwolnić paznokieć, oddarł kawałek i krzyknął z bólu. W gniewie cisnął butelką o pień najbliższego drzewa, po czym usiadł na ziemi i ukrył twarz w dłoniach.
– A czemu to miało służyć? – rozległ się głos Rolanda.
David podniósł wzrok. Roland obserwował go ze skraju lasu, siedząc wysoko na grzbiecie Scylli.
– Myślałem, że mnie zostawiłeś.
– A dlaczego tak pomyślałeś?
David wzruszył ramionami. Teraz wstydził się swego rozdrażnienia i wątpliwości w stosunku do Rolanda. Próbował to wszystko ukryć, przechodząc do ataku.
– Obudziłem się, a ciebie nie było – odparł. – Co miałem sobie pomyśleć?
– Że ruszyłem na zwiady. Nie zostawiłem cię na długo i byłem przekonany, że jesteś tu bezpieczny. Tu niedaleko leży kamień, więc nasz przyjaciel nie mógł do ciebie dojść jednym ze swoich tuneli, a ja przez cały czas byłem w zasięgu głosu. Nie miałeś powodu, by we mnie wątpić.
Roland zsiadł z konia i podszedł do Davida, zostawiając Scyllę za sobą.
– Między nami nie jest już tak samo od czasu, gdy ten paskudny człowiek wciągnął cię pod ziemię – powiedział Roland. – Chyba wiem, co ci o mnie powiedział. Moje uczucia do Raphaela są moje i tylko moje. Kochałem go i inni mogą wiedzieć tylko tyle. Reszta nie jest niczyją sprawą. A co do ciebie, mój przyjacielu. Jesteś odważny i silniejszy, niż wyglądasz i niż sam wierzysz. Zostałeś uwięziony w nieznanym kraju, mając za towarzystwo tylko obcego człowieka, a jednak stawiłeś czoło wilkom, trollom, Bestii, która pokonała całą armię, i fałszywym obietnicom człowieka, którego nazywasz Garbusem. Nigdy nie widziałem, żebyś wpadał w rozpacz. Kiedy zgodziłem się zabrać cię do króla, pomyślałem, że będziesz dla mnie ciężarem, ale okazałeś się godny szacunku i zaufania. Mam nadzieję, że ja okazałem się godny twojego szacunku i zaufania, bo bez tego obaj jesteśmy zgubieni. No, jedziesz ze mną? Jesteśmy prawie u celu.
Wyciągnął rękę do Davida. Chłopiec ujął jego dłoń i Roland pomógł mu wstać.
– Przepraszam – powiedział David.
– Nie masz za co przepraszać – odparł Roland.
– Zbieraj rzeczy, bo jesteśmy u kresu wędrówki.
Jechali zaledwie przez krótki czas, lecz powietrze wyraźnie się zmieniło. Davidowi zjeżyły się włosy na głowie i na ramionach. Kiedy przesunął po nich ręką, poczuł przelatujące iskry. Wiatr przynosił dziwny zapach z zachodu, stęchły i suchy jak wnętrze krypty. Droga pod nimi pięła się w górę, aż wjechali na szczyt wzgórza. Tam zatrzymali się i spojrzeli w dół.
Pod nimi, niczym plama na śniegu, rysował się ciemny kształt fortecy. David pomyślał o nim bardziej jak o kształcie niż o fortecy, bo kryło się w nim coś wyjątkowego. Dostrzegł główną wieżę, ściany i przylegające budynki, lecz wszystko było lekko zamazane, jak zarysy akwareli malowanej na wilgotnym papierze. Forteca stała w środku lasu, lecz wszystkie otaczające ją drzewa zostały powalone jakby siłą wielkiego wybuchu. Tu i tam David dostrzegał na murach obronnych błysk metalu. Nad fortecą unosiły się ptaki, a stęchły zapach nasilił się.
– Sępy – stwierdził Roland, wskazując palcem ptaki.
– Żywią się umarłymi.
David wiedział, o czym myśli – Raphael wszedł tam i nigdy już nie wrócił.
– Może powinieneś tu zostać – powiedział Roland. – Tu będziesz bezpieczniejszy.
David rozejrzał się. Drzewa tutaj były inne od tych, które oglądał wcześniej – wykrzywione i bardzo stare, z poranioną korą usianą dziurami. Wyglądały jak starzy mężczyźni i kobiety zamrożeni w bólu. Nie chciał zostawać wśród nich sam.
– Bezpieczniejszy? Wilki podążają moim śladem, a kto wie, co jeszcze mieszka w tym lesie? Jeśli mnie tu zostawisz, i tak pójdę za tobą pieszo. Poza tym mogę ci się tam przydać. Nie zawiodłem cię w wiosce, kiedy Bestia ruszyła za mną, i nie zawiodę cię teraz – powiedział z wielkim zdecydowaniem w głosie.
Roland nie upierał się. Razem ruszyli w stronę fortecy. Kiedy jechali przez las, usłyszeli szepty. Dźwięki zdawały się dobiegać z drzew, wypływać z otworów w pniach, lecz David nie miał pojęcia, czy są to głosy samych drzew, czy też może niewidzialnych stworzeń, które w nich mieszkają. Dwa razy wydało mu się, że dostrzegł w dziurach jakiś ruch, a raz był pewien, że z głębi drzewa spojrzały na niego oczy, ale kiedy powiedział o tym Rolandowi, ten odparł tylko:
– Nie bój się. Czymkolwiek by były, nie mają nic wspólnego z fortecą. Nie musimy się nimi przejmować, chyba że same wejdą nam w drogę.
Mimo to powoli dobył miecza i oparł go na siodle, trzymając mocno rękojeść prawą ręką.
Las był tak gęsty, że kiedy przejeżdżali wśród drzew, stracili fortecę z oczu, więc David przeżył lekki szok, kiedy wyjechali wreszcie na polanę pełną powalonych pni. Siła wybuchu – lub cokolwiek to było – wyrwała drzewa z korzeniami, więc leżały teraz obnażone nad wielkimi dziurami. W epicentrum stała forteca i teraz David wiedział już, dlaczego z oddali wyglądała jak zamazana. Całkowicie pokrywały ją brązowe pnącza, które wiły się wokół centralnej wieży, ścian i murów obronnych. Wyrastały z nich długie, ciemne kolce, niektóre długie na trzydzieści centymetrów i grube jak ręka Davida. Można było próbować wspiąć się po pnączach, lecz wystarczył jeden fałszywy ruch i kolce przebijały ramię lub nogę albo – co gorsza – głowę lub serce.
Objechali fortecę i dotarli do bramy. Stała otworem, lecz zarastały ją pnącza. Przez szczeliny między kolcami David zobaczył dziedziniec i zamknięte drzwi u podstawy wieży. Przed nimi na ziemi leżała zbroja, pozbawiona jednak hełmu.
– Roland – zaczął David. – Tamten rycerz…
Roland nie patrzył jednak ani na bramę, ani na rycerza. Z podniesioną głową wpatrywał się w mury obronne. David podążył za jego spojrzeniem i przekonał się, co lśniło z oddali na murach.
Na kolcach wysoko na murze były nabite głowy mężczyzn. Niektóre z nich nadal w hełmach, choć z podniesionymi lub oderwanymi przyłbicami, tak że widać było wyraz ich twarzy. Inne głowy nie miały hełmów, a większość z nich stanowiły czaszki. Trzy lub cztery można było rozpoznać, choć wyglądały, jakby nie miały wcale ciała, a jedynie cienką warstwę szarej, papierowej skóry naciągniętej na kości. Roland przyglądał się każdej z nich po kolei, aż obejrzał wszystkie twarze martwych mężczyzn na murach. Kiedy skończył, wyglądał, jakby poczuł ulgę.
– Wśród tych, których można zidentyfikować, nie ma Raphaela – powiedział. – Nie widzę ani jego twarzy, ani zbroi.
Zsiadł z konia i podszedł do bramy. Mieczem odciął jeden z cierni. Gdy opadł na ziemię, na jego miejsce natychmiast wyrósł nowy, jeszcze dłuższy i grubszy. Rósł tak szybko, że niemal przeszył pierś Rolanda. Na szczęście zdążył w porę odskoczyć. Spróbował potem zaatakować jedno z pnączy, lecz jego miecz tylko lekko je naciął, a cięcie szybko zarosło.
Roland cofnął się i schował miecz do pochwy.
– Musi tu być jakieś wejście – powiedział. – Jak inaczej ten rycerz dostał się do środka, zanim zginął? Poczekamy. Będziemy czekać i obserwować. W swoim czasie być może forteca odsłoni przed nami swoje sekrety.
Rozpalili niewielki ogień, by odpędzić zimno, i usiedli przy nim. Trzymali cichą, niełatwą wartę przy Cierniowej Fortecy.
Zapadła noc, a raczej głębsza ciemność, która za noc w tym świecie uchodziła. David spojrzał w niebo i dostrzegł na nim ślad srebrnego księżyca. Szepty z lasu, które słyszeli, okrążając zamek, ucichły gwałtownie wraz z pojawieniem się księżyca. Sępy zniknęły. David i Roland zostali sami.
W najwyższym oknie wieży rozbłysło blade światło, lecz po chwili zasłoniła je jakaś postać. Zatrzymała się i spojrzała w dół na mężczyznę i chłopca, po czym zniknęła.
– Widziałem – oznajmił Roland, zanim David zdążył otworzyć usta.
– Wyglądała jak kobieta – powiedział David.
Pomyślał, że to czarodziejka pilnująca kobiety uśpionej w wieży. Blask księżyca oświetlał zbroje martwych mężczyzn przybitych do murów, przypominając o niebezpieczeństwie, które grozi jemu i Rolandowi. Kiedy rycerze zbliżali się do fortecy, musieli być uzbrojeni, a mimo to zginęli. Ciało, które leżało za bramą, było ogromne, wyższe od Rolanda o co najmniej trzydzieści centymetrów i niemal dwa razy szersze. Ktoś, kto strzegł wieży, musiał być silny, szybki i bardzo, bardzo okrutny.
Nagle na ich oczach pnącza i ciernie blokujące bramę zaczęły się poruszać. Rozplątywały się powoli, stopniowo tworząc przejście, przez które mógł przecisnąć się człowiek. Przypominało szeroko otwarte usta, a ciernie – długie zęby, które czekają tylko, by kogoś ugryźć.
– To pułapka – powiedział David. – Na pewno.
Roland wstał.
– Czy mam jakiś wybór? – spytał. – Muszę odkryć, co się stało z Raphaelem. Nie przybyłem tu po to, żeby siedzieć na ziemi i wpatrywać się w mury i ciernie.
Przymocował tarczę do lewego ramienia. Nie wyglądał na przerażonego. Prawdę mówiąc, od czasu spotkania z Davidem nie był tak szczęśliwy jak w tej chwili. Przybył tu z własnego kraju, by rozwikłać zagadkę zniknięcia przyjaciela, dręczony myślą, co mogło mu się przydarzyć. Bez względu na to, co się wydarzy w murach fortecy i co być może przypłaci życiem, przynajmniej pozna prawdę o końcu podróży Raphaela.
– Zostań tutaj i pilnuj ognia – powiedział. – Jeśli nie wrócę przed świtem, weź Scyllę i uciekaj stąd jak najszybciej. Scylla należy teraz także do ciebie, bo myślę, że kocha cię tak samo jak mnie. Trzymaj się drogi, a zaprowadzi cię w końcu do zamku króla. – Uśmiechnął się do Davida. – Podróżowanie z tobą po tych drogach było prawdziwym zaszczytem. Jeśli się już nie zobaczymy, mam nadzieję, że znajdziesz swój dom i odpowiedzi, których szukasz.
Uścisnęli sobie dłonie. David nie uronił ani jednej łzy. Chciał być tak samo dzielny jak Roland. Dopiero później zaczął się zastanawiać, czy jego towarzysz naprawdę jest dzielny. Wiedział, że jest przekonany o śmierci Raphaela i chce się zemścić na tym, kto go zgładził. Patrząc na oddalającego się rycerza, czuł także, że jakaś cząstka Rolanda nie chciała żyć bez Raphaela i że dla niego śmierć będzie lepszym wyjściem niż samotne życie.
David towarzyszył Rolandowi do bramy. Kiedy się zbliżali, Roland spojrzał z lękiem na czekające ciernie, jakby się bał, że otoczą go, gdy tylko znajdzie się w ich zasięgu. Nie poruszyły się jednak i Roland przeszedł przez bramę bez przeszkód. Przekroczył szczątki rycerza i otworzył drzwi wieży. Obejrzał się na Davida, podniósł miecz w ostatnim pożegnaniu i wkroczył prosto w cienie. Pnącza na bramie skręciły się, a ciernie wydłużyły, zamykając wejście na dziedziniec. Po chwili wszystko znów znieruchomiało.
Garbus obserwował wydarzenia z platformy na najwyższej gałęzi najwyższego drzewa w lesie. Duchy mieszkające w pniach drzew nie niepokoiły go, bo bały się go bardziej niż jakiejkolwiek innej istoty, która żyła w tym kraju. Stwór mieszkający w fortecy był stary i okrutny, lecz Garbus był jeszcze starszy i jeszcze bardziej okrutny. Teraz spojrzał w dół na chłopca siedzącego przy ogniu i na stojącą obok Scyllę. Nie przy wiązali jej do drzewa, bo była dzielnym, inteligentnym zwierzęciem, które nie wpadało łatwo w panikę i nie opuszczało jeźdźca. Garbusa kusiło, by jeszcze raz zwrócić się do Davida i poprosić o wyjawienie imienia dziecka, lecz zmienił zdanie. Noc spędzona samotnie na skraju lasu, tuż obok Cierniowej Fortecy, pod spojrzeniem martwych rycerzy sprawi, że rankiem będzie bardziej chętny do układów z Garbusem.
Bo Garbus wiedział, że rycerz Roland nigdy nie wyjdzie z fortecy żywy i że David raz jeszcze został sam na świecie.
Czas mijał powoli. David podsycał ogień gałązkami i czekał na powrót Rolanda. Od czasu do czasu czuł na szyi dotyk łagodnych chrap Scylli, która przypominała mu, że jest blisko. Cieszył się z jej obecności. Jej siła i lojalność dodawały mu otuchy.
Powoli jednak zmęczenie zaczynało brać górę i umysł płatał mu figle. Zasypiał na sekundę lub dwie i natychmiast zaczynał śnić. Widział przelotne obrazki z domu, jego umysł odtwarzał też wydarzenia kilku ostatnich dni. Historie przeplatały się, gdy wilki, krasnoludki i potomstwo Bestii stawały się częścią tej samej opowieści. Słyszał wołający go głos matki, jak w ostatnich dniach, gdy ból stawał się nie do zniesienia, a potem jej twarz ustępowała miejsca twarzy Rose, tak jak jego miejsce w uczuciach ojca zajął Georgie.
Ale czy to była prawda? Nagle uświadomił sobie, że tęskni za Georgiem, a uczucie to było tak zaskakujące, że omal się nie obudził. Przypomniał sobie, jak malec uśmiechał się do niego lub chwytał jego palce w pulchną piąstkę. Prawda, był hałaśliwy, brzydko pachniał i wymagał nieustannej uwagi, ale wszystkie małe dzieci były takie. To nie była wina Georgiego.
Po chwili obraz malca wyblakł i David zobaczył Rolanda z mieczem w dłoni, wędrującego długim, ciemnym korytarzem. Znajdował się w wieży, lecz sama wieża była iluzją. Kryło się w niej mnóstwo komnat i korytarzy, a w każdym czaiła się pułapka. Roland wszedł do dużej, okrągłej komnaty i w swoim śnie David zobaczył, jak jego oczy rozszerzają się z niedowierzania, a ściany spływają czerwienią. Nagle coś z cienia zawołało Davida po imieniu…
Usiadł gwałtownie. Nadal siedział przy ogniu, lecz płomienie niemal wygasły. Roland nie wrócił. David wstał i podszedł do bramy. Scylla zarżała nerwowo, kiedy odchodził, lecz pozostała na swoim miejscu. David stanął przy bramie, potem wyciągnął rękę i ostrożnie dotknął palcem ciernia. Pnącza i ciernie cofnęły się natychmiast, otwierając przejście. David obejrzał się na Scyllę i dogasający ogień. Powinienem się stąd zabierać, pomyślał. Nawet nie czekać na świt. Scylla zabierze mnie do króla, a on powie mi, co mam zrobić.
Nadal jednak stał przy bramie. Mimo że Roland pouczył go, co powinien zrobić, gdy on nie wróci, nie chciał porzucać przyjaciela. Kiedy tak stał niezdecydowany, usłyszał wołający go głos.
– David – szepnął. – Chodź do mnie, proszę, chodź.
To był głos jego matki.
– To jest miejsce, do którego trafiłam – ciągnął głos. – Kiedy choroba mnie pokonała, zasnęłam i przeszłam z naszego świata do tego. Teraz ona mnie pilnuje. Nie mogę się obudzić i nie mogę uciec. Pomóż mi, David. Jeśli mnie kochasz, proszę, pomóż mi…
– Mamo – powiedział David. – Boję się.
– Przeszedłeś taką daleką drogę i byłeś taki dzielny – powiedział głos. – Obserwowałam cię w moich snach. Jestem z ciebie taka dumna, David. Jeszcze tylko kilka kroków. Odrobina odwagi. To wszystko, o co proszę.
David sięgnął do woreczka i znalazł szpon Bestii. Zacisnął na nim dłoń i przypomniał sobie słowa Fletchera.
Już raz był dzielny i może postarać się jeszcze raz, dla matki. Garbus, który wciąż obserwował go z drzewa, uświadomił sobie, co się dzieje. Zeskoczył z drzewa, zsuwając się z gałęzi na gałąź, i jak kot wylądował na ziemi, lecz było już za późno. David wszedł do fortecy, a bariera z cierni zamknęła się za nim.
Garbus zawył z wściekłości, lecz ukryty już w fortecy David nic nie usłyszał.
XXV
O czarodziejce i o tym, co się stało z Raphaelem i Rolandem
Dziedziniec był wybrukowany czarnymi i białymi kamieniami, poplamionymi odchodami sępów, które za dnia unosiły się nad zamkiem. Rzeźbione w kamieniu schody prowadziły na mury obronne, obok nich stały stojaki na broń, lecz włócznie, miecze i tarcze były zardzewiałe i bezużyteczne. Niektóre z nich pyszniły się fantastycznymi wzorami, skomplikowanymi spiralami i delikatnie przeplecionymi łańcuchami ze srebra i brązu. David nie potrafił połączyć mistrzostwa rzemieślników ze złowieszczym miejscem, w którym teraz znajdowała się broń. Wszystko to sugerowało jednak, że zamek nie zawsze wyglądał tak jak teraz. Władzę nad nim przejęła jakaś zła istota, intruz, który zamienił go w najeżoną kolcami, oplecioną pnączami własną siedzibę, a jego poprzedni mieszkańcy albo pomarli, albo uciekli, gdy się zjawił.
Kiedy David wszedł do środka, od razu zauważył zniszczenia. Ściany i dziedziniec były podziurawione w miejscach, gdzie spadł grad kul. Widać było wyraźnie, że zamek jest bardzo stary, a jednak otaczające go powalone drzewa sugerowały, że to, co słyszał Roland i co Fletcher rzekomo widział, było prawdą. Zamek mógł unosić się w powietrzu i przenosić na nowe miejsce wraz z fazami księżyca.
Przy murach znajdowały się stajnie, lecz nie było w nich siana i nie unosił się w nich zdrowy zapach zwierząt, którym przez lata nasiąkają takie miejsca. Walały się tam tylko kości koni, które zdechły z głodu po śmierci swoich panów, a unoszący się w powietrzu smród przypominał o powolnym rozkładzie ich ciał. Po drugiej stronie stajni, po obu bokach wieży znajdowały się pomieszczenia, w których kiedyś mogły mieszkać straże i prawdopodobnie mieściła się kuchnia. David ostrożnie zajrzał przez okno do budynków, lecz w obu nie było żywego ducha. W budynku straży stały nagie prycze, a w kuchni zimne, puste piece. Na stołach walały się talerze i kubki, jakby mieszkańcom przeszkodzono w posiłku, lecz nigdy już nie wrócili do stołu.
David podszedł do drzwi wieży. U jego stóp leżało ciało rycerza, który nadal trzymał miecz w wielkiej dłoni. Miecz nie zardzewiał, a zbroja wciąż lśniła. Co więcej, w szparze na ramieniu tkwiła gałązka białych kwiatków. Nie zwiędły jeszcze całkowicie, więc David domyślił się, że ciało nie leży tam zbyt długo. Na szyi i na ziemi wokół ciała nie było widać ani kropli krwi. David nie znał się zbyt dobrze na procedurze obcinania głów, ale brak śladów krwi wydał mu się co najmniej dziwny. Zastanawiał się, kim był rycerz i czy podobnie jak Roland miał na napierśniku jakieś znaki, dzięki którym można go było zidentyfikować. Wielki rycerz leżał na brzuchu i David nie był pewien, czy uda mu się go odwrócić. Doszedł jednak do wniosku, że tożsamość rycerza nie powinna pozostać nieznana na wypadek, gdyby nadarzyła się okazja, by opowiedzieć komuś o jego losie.
Uklęknął i wziął głęboki oddech, by przygotować się na spory wysiłek, a potem naparł mocno na zbroję. Ku jego wielkiemu zdziwieniu ciało rycerza poruszyło się bez trudu. Zbroja była, co prawda, ciężka, lecz nie tak ciężka jak powinna być, mieszcząc w sobie ciało. Kiedy już ją odwrócił, zobaczył na napierśniku znak orła z wężem wijącym się w szponach. Postukał w zbroję knykciami prawej ręki. Usłyszał głuche echo, zupełnie jakby stukał w metalowy kosz na śmieci. Wyglądało na to, że zbroja jest pusta.
Ale nie, David usłyszał i poczuł, że w środku coś się porusza, i kiedy zajrzał w dziurę na górze, zobaczył w środku skórę i kości. Koniec kręgosłupa bielił się w miejscu, gdzie odcięto głowę, ale nie było widać ani kropli krwi. Szczątki rycerza, zredukowane do łusek grzechoczących w zbroi, rozpadły się tak szybko, że kwiatek przyczepiony do zbroi, pewnie na szczęście, nie zdążył jeszcze zwiędnąć.
David zastanawiał się, czy nie opuścić fortecy, ale wiedział, że jeśli nawet spróbuje to zrobić, ciernie z pewnością zagrodzą mu drogę. Było to miejsce, do którego można było tylko wejść, nie było z niego wyjścia. A głos matki, który go przyzywał? Jeśli ona naprawdę tam jest, nie mógł jej teraz opuścić.
Przekroczył ciało rycerza i wszedł do wieży. Ujrzał przed sobą strome, kręte kamienne schody. Zaczął uważnie nasłuchiwać, ale z góry nie dobiegał żaden dźwięk. Chciał zawołać matkę lub Rolanda, ale bał się zwrócić na siebie uwagę istoty zamieszkującej wieżę. Choć ona już z pewnością wiedziała, że jest w fortecy, i rozsunęła ciernie, by mógł wejść do środka. Mimo to rozsądek podpowiadał mu, by zachował ciszę, więc nie odezwał się ani słowem. Przypomniał sobie cień przesuwający się w oświetlonym oknie i opowieść o czarodziejce pilnującej uwięzionej kobiety. Skazała ją na wieczny sen w wypełnionej skarbami komnacie, z którego mógł ją obudzić tylko pocałunek. Czy tą kobietą mogła być jego matka? Odpowiedzi należało szukać na górze.
Dobył miecza i zaczął się wspinać po schodach. Co dziesięć stopni w ścianie znajdowało się małe okienko, przez które do wieży wpadała odrobina światła, dzięki czemu widział, gdzie idzie. Zanim stanął na kamiennej podłodze na szczycie wieży, doliczył się dwunastu takich okienek. Teraz ujrzał przed sobą korytarz pełen otwartych drzwi po obu stronach. Z zewnątrz wieża wyglądała na szeroką na jakieś sześć czy dziewięć metrów, lecz rozciągający się przed nim korytarz był tak długi, że jego koniec niknął w mroku. Oświetlany przez wetknięte w ściany pochodnie musiał liczyć dziesiątki metrów długości, a jednak znajdował się w wieży, która zajmowała zaledwie ułamek tej przestrzeni.
David ruszył powoli przed siebie, zaglądając po drodze do każdej komnaty. Niektóre z nich to były wystawnie urządzone sypialnie, z ogromnymi łóżkami i aksamitnymi kotarami. W innych stały kanapy i krzesła. W jednej znajdował się tylko fortepian i nic więcej. Ściany jeszcze innej ozdabiały setki wersji tego samego obrazu – przedstawiał dwóch chłopców, identycznych bliźniaków, za którymi wisiał obraz będący dokładną repliką obrazu, na którym się znajdowali. W efekcie stali tyłem do niekończącej się serii swoich portretów.
W połowie korytarza znajdowała się ogromna jadalnia, w której najważniejsze miejsce zajmował wielki dębowy stół otoczony setką krzeseł. Na całej jego długości paliły się świece, a ich blask oświetlał wielką ucztę: pieczone indyki, gęsi i kaczki oraz wielkiego prosiaka z jabłkiem w pysku, który stał na środku stołu. Na półmiskach leżały ryby i plastry zimnego mięsa, a w wielkich misach parowały jarzyny. Wszystko to pachniało tak smakowicie, że David wszedł do komnaty, nie mogąc się oprzeć wołaniu burczącego z głodu żołądka. Ktoś zaczął już kroić jednego indyka, bo miał odciętą nogę, a z piersi wycięto paski białego mięsa, które leżały teraz mięciutkie i wilgotne na talerzu. David wziął w palce jeden kawałek i już miał ugryźć duży kęs, kiedy zobaczył pełzającego po stole owada. Była to wielka czerwona mrówka wędrująca w stronę kawałka skóry, która spadła z indyka. Chwyciła w szczęki chrupiący, brązowy kawałek i już miała z nim umknąć, lecz nagle zachwiała się na nogach, jakby ciężar okazał się większy, niż przewidywała. Upuściła skórę, zachwiała się jeszcze raz, po czym znieruchomiała. David szturchnął ją palcem, lecz mrówka nie reagowała. Nie żyła.
David upuścił kawałek indyka na stół i szybko wytarł palce. Kiedy przyjrzał się uważniej, zauważył, że cały stół jest zasłany martwymi owadami. Na drewnianym blacie leżały odwłoki zatrutych jedzeniem much, żuków i mrówek. David wycofał się i wrócił na korytarz. Apetyt zupełnie go opuścił.
Jeśli w jadalni poczuł obrzydzenie, to widok następnej komnaty, do której zajrzał, zasiał w nim ogromny niepokój. Zobaczył bowiem przed sobą swój pokój w domu Rose. Na półkach stały nawet jego książki. Musiał jednak przyznać, że panuje w nim znacznie większy porządek. Łóżko było zasłane, lecz poduszki i pościel były lekko pożółkłe i pokryte cienką warstwą kurzu. Kurz pokrywał też półki, a kiedy David wszedł do środka, na podłodze pozostały ślady jego stóp. Przed sobą zobaczył okno wychodzące na ogród. Było otwarte i dobiegał przez nie z zewnątrz śmiech i śpiew. Podszedł do okna i wyjrzał. W ogrodzie na dole tańczyło w kółku troje ludzi: ojciec Davida, Rose i chłopczyk, którego nie rozpoznał, ale domyślił się od razu, że to Georgie. Był teraz starszy, miał może cztery lub pięć lat, lecz pozostał pulchnym malcem. Gdy rodzice z nim tańczyli, uśmiechał się od ucha do ucha. Ojciec trzymał go za prawą, Rose za lewą rękę, a słońce świeciło na nich z idealnie błękitnego nieba.
– Georgie Porgie, ciastko i bez – śpiewali do niego – całował dziewczynki i doprowadzał do łez.
A Georgie śmiał się wesoło na tle bzyczenia pszczół i świergotu ptaków.
– Zapomnieli o tobie – powiedział głos matki. – To był kiedyś twój pokój, lecz teraz nikt tam nie wchodzi. Twój ojciec początkowo tam zaglądał, ale potem pogodził się z twoim zniknięciem. Teraz cieszy się nowym dzieckiem i nową żoną. Ona znów oczekuje dziecka, choć sama jeszcze o tym nie wie. Georgie będzie miał siostrzyczkę, twój ojciec znów będzie miał dwoje dzieci i nie będą musieli cię wspominać.
Głos zdawał się dobiegać znikąd i z każdego miejsca: z Davida i z korytarza, z podłogi pod jego stopami i z dachu nad głową, z kamieni w ścianach i książek na półkach. Przez chwilę David widział nawet wyblakłe odbicie matki w okiennej szybie. Stała za nim i zaglądała mu przez ramię. Kiedy się odwrócił, nikogo nie zobaczył, a mimo to jej odbicie nadal widniało na szybie.
– Nie musi tak być – powiedział głos matki. Usta na szybie poruszyły się, lecz zdawały się wypowiadać inne słowa, bo ich ruchy nie pasowały do słów słyszanych przez Davida. – Pozostań dzielny i silny jeszcze przez jakiś czas. Odszukaj mnie, a odzyskamy nasze dawne życie. Rose i Georgie znikną, a my zajmiemy ich miejsce.
Głosy w ogrodzie na dole zmieniły się. Nie śpiewały już i nie śmiały się. David spojrzał w dół i zobaczył, jak ojciec kosi trawnik, a matka starannie przycina sekatorem różany krzew i wrzuca czerwone kwiaty do kosza stojącego u jej stóp. Na ławce pomiędzy nimi siedział David i czytał książkę.
– Widzisz? Widzisz, jak może być? Chodź, zbyt długo byliśmy rozdzieleni. Już czas, byśmy znów byli razem. Ale bądź ostrożny: ona będzie cię obserwować i czekać. Kiedy mnie zobaczysz, nie oglądaj się ani w lewo, ani w prawo. Nie spuszczaj tylko wzroku z mojej twarzy, a wszystko będzie dobrze.
Odbicie zniknęło z szyby, a z ogrodu na dole postaci. Zerwał się zimny wiatr, wzbijając w pokoju obłoki kurzu i zasłaniając widok. David zaczął kaszleć i oczy zaszły mu łzami. Wycofał się na korytarz i skulił, dusząc się i plując.
Nieopodal rozległ się hałas – jakieś drzwi zatrzasnęły się i zamknęły od wewnątrz na klucz. David odwrócił się szybko i zobaczył, jak zamykają się drugie drzwi, potem następne. Drzwi do każdego pokoju, do którego zaglądał, zatrzaskiwały się z hukiem. W tej chwili tuż przed jego nosem zatrzasnęły się drzwi do jego pokoju. Zamykały się również wszystkie drzwi przed nim. Drogę oświetlały mu już tylko pochodnie na ścianach i nagle one także zaczęły gasnąć, począwszy od tych umieszczonych najbliżej schodów. Za Davidem zapanowała całkowita ciemność, która zbliżała się bardzo szybko. Za chwilę cały korytarz pogrąży się w ciemności.
David biegł jak szalony, desperacko próbując wyprzedzić nadciągającą ciemność, a w uszach dźwięczał mu trzask zamykających się drzwi. Biegł jak najszybciej potrafił, uderzając mocno stopami o twardą kamienną podłogę, lecz mimo to nie był w stanie wyprzedzić gasnących świateł. Zobaczył, jak gasną pochodnie tuż za nim, potem te z boku, a na koniec z sykiem zgasły te tuż przed nim. Biegł jednak nadal w nadziei, że jakoś uda mu się dotrzymać im kroku, że nie zostanie sam w całkowitych ciemnościach. W tej chwili zgasły ostatnie pochodnie i zapadła ciemność.
– Nie! – krzyknął. – Mamo! Roland! Nic nie widzę. Pomóżcie mi!
Nikt jednak nie odpowiedział. David zatrzymał się i zawahał. Nie wiedział, co znajduje się przed nim, ale wiedział, że za nim są schody. Jeśli się odwróci i będzie szedł z ręką przy ścianie, odnajdzie je, ale wtedy opuści matkę i Rolanda, jeśli nadal żyje. Jeśli ruszy przed siebie, będzie szedł po omacku w nieznanym terenie, stanowiąc łatwy łup dla „tej”, o której mówił głos matki; dla czarodziejki, która strzegła tego miejsca za pomocą cierni oraz pnączy i redukowała rycerzy do łusek grzechoczących w zbrojach i głów wiszących na murze.
Nagle David zobaczył w oddali małe światełko, przypominające robaczka świętojańskiego zawieszonego w ciemności i usłyszał głos matki:
– David, nie bój się. Jesteś już prawie u celu. Nie poddawaj się.
Ruszył więc przed siebie i światło pojaśniało, aż w końcu zobaczył, że jest to lampa zwisająca z metalowej ramy. Powoli z ciemności wyłaniał się zarys otaczającego ją łuku. Po chwili David stanął u wejścia do wielkiej komnaty, której sklepiony sufit podtrzymywały cztery ogromne kamienne filary. Ściany i filary były porośnięte ciernistymi pnączami o wiele grubszymi od tych, które strzegły murów i bramy fortecy. Ciernie były tak ostre i długie, że niektóre przewyższały Davida. Pomiędzy każdą parą filarów zwisała lampa ze zdobionej żelaznej ramy, a ich blask oświetlał skrzynie pełne monet i biżuterii, kielichy i złocone ramy obrazów, miecze i tarcze, wszystko lśniące od złota i drogich kamieni. Był to skarb większy, niż większość ludzi mogła sobie wyobrazić, lecz David ledwie nań spojrzał. Skupił swoją uwagę na kamiennym ołtarzu znajdującym się na środku komnaty. Leżała na nim kobieta, nieruchomo jak martwa. Ubrana była w aksamitną czerwoną suknię, a ręce miała splecione na piersi. Kiedy David przyjrzał się jej uważniej, zobaczył, że jej pierś unosi się i opada w oddechu. Była to śpiąca dama, ofiara zaklęcia czarodziejki.
David wszedł do komnaty, a migotliwy blask lamp padł na coś jasnego i lśniącego wysoko na pokrytej cierniami ścianie po prawej stronie. Odwrócił się i poczuł w brzuchu ucisk tak ogromny, że zwinął się z bólu.
Trzy metry nad ziemią, na wielkim kolcu wisiało ciało Rolanda. Kolec przebił mu pierś i przeszedł przez napierśnik, niszcząc symbol bliźniaczych słońc. Na zbroi widać było niewielki ślad krwi. Twarz Rolanda była chuda i blada, a policzki zapadnięte. Pod skórą ostro rysowała się czaszka. Obok ciała Rolanda znajdowało się ciało drugiego mężczyzny, na którego zbroi również widać było bliźniacze słońca. Był to Raphael. Nareszcie Roland rozwikłał zagadkę zniknięcia przyjaciela.
Nie byli jedyni. Sklepiony sufit komnaty usiany był szczątkami mężczyzn, którzy wisieli jak wysuszone muchy w pajęczynie z cierni. Niektórzy z nich wisieli tam bardzo długo, bo ich zbroje pokryły się rdzą, a ciała niepozbawione głów, zamieniły się w szkielety.
Gniew Davida okazał się większy niż strach, a wściekłość wzięła górę nad pragnieniem ucieczki. W tej jednej chwili był bardziej mężczyzną niż chłopcem, a jego droga ku dorosłości zaczęła się na dobre. Podszedł powoli do śpiącej kobiety, raz po raz oglądając się na boki, by nie dać się zaskoczyć najmniejszemu choćby zagrożeniu. Przypomniał sobie ostrzeżenie matki, by nie patrzył ani w lewo, ani w prawo, lecz widok Rolanda przyszpilonego do ściany sprawił, że zapragnął stawić czoło czarodziejce i zabić ją za to, co zrobiła jego przyjacielowi.
– Wychodź! – krzyknął. – No, pokaż się!
W komnacie nic się jednak nie poruszyło i nikt nie odpowiedział na jego wezwanie. Jedynym słowem, jakie usłyszał, na wpół prawdziwym, na wpół wyobrażonym, było „David” wypowiedziane głosem matki.
– Mamo – odpowiedział. – Jestem tutaj.
Stał teraz przy kamiennym ołtarzu. Do uśpionej kobiety prowadziło pięć stopni. Wspiął się na nie powoli, świadom, że grozi mu spotkanie z niewidzialnym zabójcą Rolanda, Raphaela i wszystkich mężczyzn, którzy wisieli na ścianach przebici kolcami. W końcu spojrzał prosto w twarz uśpionej kobiety. To była jego matka. Jej skóra była bardzo biała, lecz policzki lekko zaróżowione, a usta pełne i wilgotne. Jej rude włosy lśniły na kamieniu jak ogień.
– Pocałuj mnie – usłyszał jej głos, mimo że jej wargi pozostały nieruchome. – Pocałuj mnie, a znów będziemy razem.
David położył miecz obok niej i pochylił się, by pocałować ją w policzek. Jego wargi dotknęły jej skóry. Była bardzo zimna, zimniejsza, niż gdy leżała w trumnie, tak że ten dotyk go zabolał. Zmroził mu wargi i język, a jego oddech zamienił się w lodowe kryształki, które lśniły w nieruchomym powietrzu jak malutkie brylanty. Kiedy się odsunął, znów usłyszał swoje imię, lecz tym razem wypowiedział je męski głos.
– David!
Odwrócił się, próbując zlokalizować miejsce, z którego dobiegał głos. Na ścianie coś się poruszyło. To był Roland. Pomachał słabo lewą ręką, a potem chwycił kolec wystający mu z piersi, jakby dzięki temu mógł zebrać resztki sił. Poruszył głową i ostatnim wielkim wysiłkiem zmusił się do wypowiedzenia dwóch słów.
– David – szepnął. – Uważaj!
Roland podniósł prawą rękę i skierował palec wskazujący na postać leżącą na ołtarzu. Ręka opadła. Ciało Rolanda zwisło na kolcu, gdy zgasła ostatnia iskierka życia.
David spojrzał w dół na uśpioną kobietę, która nagle otworzyła oczy. To nie były oczy jego matki. Jej oczy były zielone, kochające i dobre. Te były czarne jak dwie bryłki węgla leżące na śniegu. Twarz kobiety również się zmieniła. Nie była już twarzą matki, lecz nie była też obca. Teraz należała do Rose, kochanki ojca. Kobieta miała czarne, nie rude włosy, które lśniły jak roztopiona ciemność. Kiedy rozchyliła usta, zobaczył, że ma bardzo białe i bardzo ostre zęby, a kły są dłuższe od pozostałych. Cofnął się o krok, niemal spadając z podwyższenia, kiedy kobieta usiadła na swoim kamiennym łożu. Przeciągnęła się jak kot, jej kręgosłup wygiął się w pałąk, ramiona były naprężone. Szal, który otulał jej ramiona, opadł, prezentując alabastrową szyję i wierzchołki piersi.
David zauważył na nich krople krwi niczym naszyjnik z rubinów zamrożony na skórze. Kobieta odwróciła się na kamieniu, pozwalając sukni opaść z jednej strony. Czarne oczy przyjrzały się Davidowi, a blady język oblizał koniuszki zębów.
– Dziękuję – powiedziała. Mówiła cicho, lecz w jej głębokim głosie słychać było syk, zupełnie jakby wąż został obdarzony ludzką mową. – Taki śśśśśśliczny ssssssynek. Taki dzielny.
David zaczął schodzić po schodach. Kobieta powtarzała każdy jego krok, więc odległość między nimi pozostawała zawsze taka sama.
– Czyż nie jestem piękna? – zapytała. Przekrzywiła lekko głowę, a na jej twarzy pojawił się wyraz zakłopotania. – Czyż nie jestem dla ciebie dość ładna? Chodź, pocałuj mnie znowu.
Była Rose i jednocześnie Nie-Rose. Była nocą bez obietnicy poranka, ciemnością pozbawioną światła. David sięgnął po swój miecz i uświadomił sobie, że zostawił go na ołtarzu. Aby go zabrać, musiałby wyminąć kobietę, a wiedział instynktownie, że jeśli spróbuje przemknąć obok niej, na pewno go zabije. Wyglądało na to, że czyta w jego myślach, bo obejrzała się na miecz.
– Nie będzie ci teraz potrzebny – powiedziała. – Jessssszcze nigdy nikt tak młody nie zassssszedł tak daleko. Taki młody i taki piękny.
Położyła na ustach szczupły palec poplamiony krwią.
– Tutaj – szepnęła. – Pocałuj mnie tutaj.
David zobaczył swoje odbicie w jej czarnych oczach, zatonął w ich głębi i wiedział już, jaki los go czeka. Odwrócił się na pięcie i zeskoczył z pięciu ostatnich stopni, wykręcając boleśnie prawą kostkę. Ból był bardzo ostry, lecz nie zamierzał pozwolić, by mu przeszkodził. Na podłodze przed nim leżał miecz jednego z zabitych rycerzy. Jeśli udałoby mu się do niego dostać…
Nagle kobieta przemknęła ponad jego głową, dotykając brzegiem sukni jego włosów, i zatrzymała się przed nim. Jej bose stopy nie dotykały podłogi. Wisiała w powietrzu, ruda i ciemna, jak krew i noc. Już więcej się nie uśmiechała. Rozchyliła usta, pokazując kły, i nagle jej usta wydały się większe, a rzędy ostrych zębów przypominały paszczę rekina. Wyciągnęła ręce w stronę Davida.
– Czekam na pocałunek – powiedziała, wbijając mu paznokcie w ramię. Jej głowa przysunęła się w stronę ust Davida.
David sięgnął do kieszeni swojej kurtki. Jego prawa ręka przecięła powietrze i twarz kobiety rozdarł pazur Bestii, pozostawiając czerwoną pręgę. Z rany nie wypłynęła jednak krew, bo kobieta nie miała jej w żyłach. Krzyknęła i przycisnęła dłoń do rany, gdy David znów uderzył, tnąc na prawo i lewo. Oślepił ją w jednej chwili. Kobieta rzuciła się na niego z paznokciami. Chwyciła go za rękę, wytrącając mu pazur Bestii. David puścił się pędem do wyjścia z komnaty, myśląc tylko o tym, by wrócić do ciemnego korytarza i znaleźć drogę do schodów. Pnącza zakręciły się jednak, blokując mu drogę. Został uwięziony w komnacie z Nie-Rose.
Nadal wisiała w powietrzu, z wyciągniętymi na boki rękami, z oczami i twarzą w strzępach. David odsunął się od wejścia, próbując ponownie dojść do leżącego na podłodze miecza. Niewidzące oczy kobiety śledziły każdy jego krok.
– Czuję cię – wysyczała. – I zapłacisz za to, co mi zrobiłeś.
Rzuciła się w stronę Davida, kłapiąc zębami i zakrzywiając szpony. David odskoczył najpierw w prawo, potem w lewo w nadziei, że uda mu się chwycić miecz, ale ona była zbyt sprytna i odcięła mu drogę. Poruszała się przed nim w przód i w tył tak szybko, że jej postać zamazywała się w powietrzu, odcinając mu każdą drogę ucieczki i kierując w stronę cierni, aż w końcu znalazła się zaledwie kilka metrów od niego. David poczuł ostry ból w szyi i na plecach. Stał tuż przy koniuszkach cierni, długich i ostrych jak włócznie. Nie miał już gdzie się cofnąć. Kobieta machnęła ręką w powietrzu, ledwo omijając jego twarz.
– Teraz jesteś mój – syknęła. – Będę cię kochać, a ty umrzesz, odwzajemniając moją miłość.
Wyprostowała się i otworzyła usta tak szeroko, że jej czaszka pękła niemal na dwoje, odsłaniając zęby, by rozedrzeć gardło Davida. Kiedy rzuciła się do przodu, padł na podłogę, czekając, aż znajdzie się niemal nad nim, by wykonać następny ruch. Jej suknia zakrywała mu twarz, więc nie widział, tylko słyszał, co się zaraz wydarzy. Rozległ się odgłos, jakby ktoś przebił zgniły owoc, poczuł kopnięcie w twarz i zaraz potem stopa znieruchomiała.
David wysupłał się ze zwojów czerwonego aksamitu. Serce i bok kobiety przeszyły ciernie. Jej prawa ręka została unieruchomiona, lecz lewa pozostała wolna. Zadrżała przy pnączu i była to jedyna część kobiety, która jeszcze się poruszała. David spojrzał na jej twarz. Nie wyglądała już jak Rose. Jej włosy posiwiały, a skóra była stara i pomarszczona. Z ran na ciele wydobywał się wilgotny zapach pleśni. Dolna szczęka zwisała luźno na jej pomarszczonej piersi. Nozdrza zadrżały, gdy wyczuła Davida i próbowała coś powiedzieć. Początkowo jej głos był tak cichy, że David nie usłyszał jej słów. Pochylił się, nadal bardzo ostrożnie, choć wiedział, że umiera. Jej oddech cuchnął rozkładem, lecz tym razem zrozumiał, co powiedziała.
– Dziękuję – szepnęła.
W tej chwili jej ciało zwisło na cierniach i na jego oczach rozpadło się w pył.
Kiedy zniknęła, ciernie zaczęły więdnąć i usychać, a szczątki martwych rycerzy z brzękiem spadły na ziemię. David podbiegł do miejsca, w którym leżał Roland. Z jego ciała wypłynęła niemal cała krew. David chciał go opłakać, lecz łzy nie napłynęły. Wciągnął ciało Rolanda po schodach na kamienne łoże i złożył je tam na wieczny spoczynek. To samo zrobił z ciałem Raphaela, kładąc je u boku Rolanda. Położył im miecze na piersiach i splótł dłonie na rękojeściach, tak jak widział na obrazkach w książkach. Wziął swój własny miecz i wsunął do pochwy, potem zdjął jedną z lamp ze stojaka i z jej pomocą znalazł drogę do schodów wieży. Po długim korytarzu z wieloma komnatami pozostały tylko zakurzone kamienie i kruszące się ściany. Kiedy wyszedł na zewnątrz, zobaczył, że tam też pnącza i ciernie zwiędły. Pozostała tylko stara, popadająca w ruinę forteca. Za bramą przy popiele z ogniska czekała na niego Scylla. Na jego widok zarżała z radości. David pogładził ją po pysku i szepnął do ucha, co się stało z jej ukochanym panem. Wreszcie wspiął się na siodło i zawrócił ją w stronę lasu i prowadzącej na wschód drogi.
Kiedy przejeżdżali wśród drzew, wokół panowała cisza, bo istoty tam mieszkające przestraszyły się Davida.
Nawet Garbus, który wrócił na swoją platformę na gałęzi, ujrzał chłopca w zupełnie nowym świetle i zaczął się zastanawiać, jak obrócić na swoją korzyść ostatnie wydarzenia.
XXVI
O dwóch zabójstwach i dwóch królach
David i Scylla podążali drogą na wschód. David utkwił wzrok przed siebie, lecz niewiele widział. Scylla też opuściła niżej łeb, jakby i ona opłakiwała śmierć swego pana na swój własny, pełen godności sposób. W wiecznym zmierzchu migotał śnieg, a z krzewów i drzew zwisały podobne do zamarzniętych łez sople.
Roland nie żył. Nie żyła też matka Davida. Był głupcem, wyobrażając sobie, że może być inaczej. Teraz, gdy koń szedł z trudem przez zimny, mroczny świat, David przyznał w duchu, chyba po raz pierwszy, że nigdy nie wątpił w śmierć matki. Chciał tylko wierzyć, że jest inaczej. Tak jak wierzył w swoje rytuały, które miały pomóc utrzymać ją przy życiu. Były to jednak fałszywe nadzieje, pozbawione podstaw marzenia, niematerialne jak głos, za którym trafił do tego miejsca. Nie mógł zmienić świata, który zostawił za sobą, a świat, do którego trafił, kusił go możliwością, że może być inaczej, i głęboko rozczarował. Czas wracać do domu. Jeśli król nie będzie mógł mu pomóc, być może zostanie zmuszony do zawarcia układu z Garbusem. Musiał tylko wypowiedzieć mu na głos imię Georgiego.
Lecz czyż Garbus nie powiedział mu, że wszystko może być jak dawniej? To przecież było kłamstwo. Jego matka nie żyła, a świat, którego była częścią, odszedł na zawsze. Nawet jeśli wróci, znajdzie się w miejscu, w którym matka pozostanie tylko wspomnieniem. Dom był teraz miejscem, w którym mieszkała Rose i Georgie, i będzie to musiał wykorzystać jak najlepiej dla własnego i dla ich dobra. Jeśli Garbus nie potrafi dotrzymać tej obietnicy, jakie inne może jeszcze złamać? Roland ostrzegał go: „Mówi mniej, niż myśli, i ukrywa więcej, niż wyjawia”.
Każdy układ zawarty z Garbusem będzie pełen potencjalnych pułapek i zagrożeń. David musiał mieć nadzieję, że król będzie w stanie i zechce mu pomóc, przez co uniknie dalszych spotkań z tym oszustem. Jednak to, co do tej pory usłyszał o królu, napełniło go wątpliwościami. Roland najwyraźniej nie miał o nim zbyt dobrej opinii i nawet Leśniczy przyznał, że król nie panuje już nad królestwem jak dawniej. W obliczu zagrożenia Leroi i jego wilczej armii, król stanie przed wielką próbą, być może przewyższającą jego możliwości. Królestwo zostanie mu odebrane siłą, a on sam zginie w paszczy Leroi. Dźwigając na barkach taki ciężar, czy będzie miał czas na rozwiązywanie problemów chłopca zagubionego w jego świecie?
A co z samą „Księgą rzeczy utraconych”? Co takiego mogą zawierać jej strony, żeby umożliwiło Davidowi powrót do domu: mapa do innego wydrążonego drzewa czy może zaklęcie, które w magiczny sposób przeniesie go do domu? Jeśli księga posiada właściwości magiczne, to dlaczego król nie wykorzysta jej do obrony swego królestwa? David miał nadzieję, że król nie przypomina Czarodzieja z Oz, złożonego z dymu, luster i dobrych intencji, lecz pozbawionego siły.
David był tak pogrążony w rozmyślaniach i tak przywykł do pustej drogi, że zauważył mężczyzn dopiero wtedy, gdy znaleźli się tuż przed nim. Było ich dwóch. Odziani w łachmany, twarze zakryli szalikami, tak że widać było tylko oczy. Jeden trzymał w dłoni krótki miecz, drugi łuk ze strzałą naciągniętą na cięciwę. Wypadli z krzaków, odrzucając białe futra, którymi okryli się dla niepoznaki, i stanęli przed Davidem z uniesioną bronią.
– Stój! – krzyknął mężczyzna z mieczem i David zatrzymał Scyllę o kilka metrów od nich.
Mężczyzna z łukiem przebiegł wzrokiem po strzale, a potem zwolnił cięciwę i opuścił broń.
– To tylko chłopiec – powiedział, a w jego ochrypłym głosie czaiła się groźba. Zdjął szalik z twarzy, odsłaniając usta z pionową blizną biegnącą przez obie wargi. Jego towarzysz zrzucił kaptur z głowy. Miał odcięty prawie cały nos. Pozostała jedynie masa pokrytej bliznami chrząstki i dwa otwory.
– Chłopiec czy nie, jedzie na pięknym koniu – stwierdził. – Skąd ma takie zwierzę? Pewnie je ukradł, więc to nie grzech pozbawić go czegoś, co i tak do niego nie należy.
Sięgnął do uzdy Scylli, lecz David cofnął konia o krok.
– Nie ukradłem jej – powiedział cicho.
– Co? – odparł złodziej. – Co mówisz, chłopcze? Siedź cicho albo nie pożyjesz dość długo, by pożałować dnia, w którym nas spotkałeś.
Machnął prymitywnym mieczem. David dostrzegł na ostrzu ślady osełki. Scylla zarżała i cofnęła się jeszcze o kilka kroków.
– Powiedziałem – powtórzył David – że jej nie ukradłem i ona nigdzie z wami nie pójdzie. A teraz zostawcie nas w spokoju.
– Ty mały…
Mężczyzna z mieczem raz jeszcze sięgnął do uzdy Scylli, lecz tym razem David wspiął ją na tylne nogi, po czym skierował do przodu. Jedno z opadających kopyt uderzyło mężczyznę w czoło. Rozległ się trzask, gdy martwy padł na ziemię. Jego towarzysz był tak wstrząśnięty, że nie zdołał szybko zareagować. Próbował podnieść łuk, gdy David spiął Scyllę, dobywając własnego miecza. Zamachnął się na łucznika i koniec ostrza rozciął mu gardło, przebijając się przez łachmany. Bandyta zachwiał się i upuścił łuk. Podniósł dłoń do szyi i próbował coś powiedzieć, lecz z gardła dobyło się jedynie gulgotanie. Przez palce trysnęła krew, plamiąc śnieg. Kiedy upadł na kolana obok martwego kolegi, przód jego ubrania był nią przesiąknięty. Buchający strumień krwi osłabł, gdy jego serce przestało bić.
David odwrócił Scyllę do umierającego mężczyzny.
– Ostrzegałem was! – krzyknął. Płakał teraz, płakał za Rolandem, za matką i ojcem, nawet za Georgiem i Rose; płakał za wszystkim, co utracił. Za tym, co potrafił nazwać, i za tym, co jedynie czuł. – Prosiłem, żebyście zostawili nas w spokoju, ale nie posłuchaliście. Teraz spójrzcie, jak się to skończyło. Idioci. Głupi, głupi ludzie!
Łucznik otworzył i zamknął usta, próbując coś powiedzieć, lecz nie wydobył się z nich żaden dźwięk. Wciąż wpatrywał się w chłopca. David zobaczył, jak zwężają mu się oczy, jakby klęcząc w kałuży własnej krwi, nie mógł do końca pojąć, co się do niego mówi ani co się dzieje.
Potem oczy powoli rozszerzyły się i uspokoiły, gdy śmierć wszystko mu wyjaśniła.
David zeskoczył ze Scylli i sprawdził jej nogi, by się upewnić, czy nie odniosła żadnych obrażeń. Wyglądało na to, że nic jej nie jest. Na mieczu pozostał ślad krwi. Przez chwilę się zastanawiał, czy nie wytrzeć go w łachmany jednego z mężczyzn, ale nie chciał dotykać ciał. Nie chciał wycierać go też w swoje ubranie, bo wtedy miałby na sobie ich krew. Otworzył worek i znalazł w nim kawałek muślinu, w który Fletcher zawinął ser, i usunął nim krew z miecza. Rzucił zaplamiony materiał w śnieg, po czym nogami zsunął ciała do rowu przy drodze. Był zbyt zmęczony, by lepiej je ukryć. Nagle poczuł, że przewraca mu się w żołądku. Poczuł w ustach kwaśny smak, a skóra pokryła się potem. Odsunął się na chwiejnych nogach od ciał i zaczął wymiotować za kamieniem. Wyrzucał z siebie wszystko, aż został tylko cuchnący gaz.
Zabił dwóch ludzi. Nie chciał tego zrobić, lecz teraz przez niego nie żyli. Zabicie wilkonów i wilków w kanionie, nawet zgładzenie łowczyni w chacie i czarodziejki w wieży nie podziałało na niego w ten sposób. To prawda, przyczynił się do ich śmierci, ale teraz zabił jednego z tych ludzi, rozdzierając mu ciało końcem miecza. Kopyta Scylli zabiły drugiego, lecz on siedział w siodle, gdy to się stało, i to on spiął konia. Nie musiał się zastanawiać ani chwili; to przyszło naturalnie i to właśnie ta zdolność do zadawania krzywdy przeraziła go bardziej niż cokolwiek innego.
Wytarł usta śniegiem, potem wskoczył na siodło i popędził Scyllę przodu. Pozostawił za sobą swój czyn, lecz jego wspomnienie będzie mu zawsze towarzyszyło. Zaczął padać gęsty śnieg, pokrywając białym puchem ubranie Davida oraz łeb i grzbiet Scylli. Nie było wiatru, więc śnieg padał prosto, okrywając kolejną warstwą drogi, drzewa, krzewy i ciała, żyjących i martwych. Ciała złodziei szybko zniknęły pod białym całunem i pozostałyby nieopłakane i nieodkryte aż do nadejścia wiosny, gdyby wilgotny nos nie zwęszył ich zapachu i nie odsłonił. Wilk zawył przeciągle i las ożył wraz z nadejściem całego stada, które rzuciło się na zabitych mężczyzn, rozrywając ciała i miażdżąc kości. Słabsi musieli się zadowolić ochłapami, podczas gdy silni i szybcy napełniali brzuchy. Było ich jednak zbyt wielu jak na tak skromny posiłek. Stado ogromnie się rozrosło i liczyło teraz kilka tysięcy sztuk. Tworzyły je białe wilki z północy, które wtapiały się w zimowy krajobraz tak idealnie, że ich obecność zdradzały tylko czarne oczy i czerwone pyski; czarne wilki z południa – które według opowieści staruszek były duchami czarownic i demonów, które przybrały postać bestii; szare wilki z lasów na zachodzie, większe i wolniejsze od reszty, które trzymały się w swoim gronie i nie ufały reszcie, i na koniec wilkoni, którzy ubierali się jak ludzie, polowali jak wilki i chcieli panować jak królowie. Trzymali się z dala od reszty stada, obserwując ze skraju lasu, jak ich prymitywni bracia walczą o kawałki ciała zabitych bandytów. Z drogi podeszła do nich samica. W pysku trzymała kawałek muślinu pokrytego zakrzepłą krwią. Smak krwi sprawił, że ślina napłynęła jej do pyska, i z trudem powstrzymywała się, by nie pożreć materiału. Upuściła go u stóp przywódcy i posłusznie cofnęła się o kilka kroków. Leroi podniósł materiał do nosa i powąchał. Zapach krwi martwego mężczyzny był silny i ostry, lecz pod nim zdołał wyczuć zapach chłopca.
Ostatni raz Leroi wyczuł go na zamkowym dziedzińcu, gdzie doprowadzili go zwiadowcy. Nie chcieli jednak wejść na schody wieży, przerażeni unoszącym się tam zapachem. Leroi wspiął się na górę, pragnąc bardziej udowodnić swoją odwagę, niż odkryć, co się tam kryje. Wraz ze zniknięciem czarodziejki wieża stała się tylko pustą skorupą stojącą w sercu starej fortecy. Z jej dawnego kształtu pozostała jedynie kamienna komnata na samym szczycie, zasypana szczątkami martwych rycerzy i prochem, który nie pochodził od człowieka. Na samym środku stało kamienne podwyższenie, na którym leżały ciała Rolanda i Raphaela. Leroi rozpoznał zapach Rolanda i wiedział, że obrońca chłopca już nie żyje. Kusiło go, by rozerwać na strzępy ciała obu rycerzy i rozrzucić zbroje, lecz wiedział, że tak postąpiłoby zwierzę, a on już nim nie był. Zostawił więc ciała w spokoju i choć nigdy nie przyznałby się do tego swoim porucznikom, z radością wyszedł z komnaty i wieży. Były tam rzeczy, których nie rozumiał i które wywoływały jego niepokój.
Stał teraz z zakrwawioną szmatką w pazurach i poczuł cień podziwu dla chłopca, na którego polował. Jak szybko dorosłeś, pomyślał. Nie tak dawno byłeś przerażonym dzieckiem, a teraz zwyciężyłeś tam, gdzie polegli uzbrojeni rycerze. Pozbawiłeś ludzi życia i wytarłeś ostrze do czysta, by znów móc zabijać. Niemal mi żal, że musisz umrzeć.
Z każdym mijającym dniem Leroi coraz bardziej przypominał człowieka, a przynajmniej przekonywał o tym sam siebie. Jego ciało nadal pokrywała sierść, uszy były szpiczaste, a zęby ostre, lecz pysk bardziej przypominał opuchnięte usta, a kości twarzy zmieniały kształt, by bardziej upodobnić go do człowieka, a mniej do wilka.
Rzadko chodził na czterech łapach, z wyjątkiem sytuacji, gdy musiał poruszać się bardzo szybko lub gdy podniecał go wykryty zapach chłopca. To była jedna z korzyści posiadania tak ogromnego zaplecza – zapach konia był nadal bardzo silny, o wiele silniejszy od zapachu chłopca lub człowieka, lecz ostatnie opady śniegu sprawiły, że często gubili trop. Mając jednak do dyspozycji ogromną liczbę zwiadowców, za każdym razem szybko znów wpadali na ślad. Tak dotarli za Davidem aż do wioski i Leroi zastanawiał się, czy nie zaatakować jej całym stadem. Kiedy jednak wywęszyli zapach konia i człowieka zmierzających na wschód, wiedzieli, że ta dwójka opuściła już wioskę. Niektórzy z jego wilkonów nadal rozważali możliwość ataku, bo stado było głodne, lecz Leroi wiedział, że tylko zmarnują cenny czas. Poza tym stado powinno być głodne, by zaatakować zamek króla z jeszcze większą dzikością. Przypomniał sobie człowieka stojącego na murach wioski, który spojrzał na niego wyzywająco, gdy jego towarzysze kulili się ze strachu. Leroi podziwiał ten gest, tak jak podziwiał wiele cech ludzkiej natury. To była jedna z przyczyn, że tak bardzo cieszył się ze swojego przeobrażenia. Nie powstrzyma go to jednak przed powrotem do wioski, by dać nauczkę człowiekowi, który odważył się okazać mu pogardę.
Stado zgubiło trop, kiedy chłopiec i mężczyzna zjechali z drogi. Leroi założył, że skierują się prosto do zamku króla; pół dnia przepadło, zanim zdał sobie sprawę z pomyłki. Tylko sprzyjający Davidowi los sprawił, że stado nie dopadło go, gdy wyjechał z Cierniowej Fortecy. Wilki bały się lasu i ukrytych w drzewach istot i podchodząc do fortecy, ominęły tę jego część. Kiedy Leroi upewnił się, że w fortecy nie ma żywego ducha, wysłał tuzin zwiadowców, by znaleźli trop Davida w lesie. Główna część stada ruszyła na wschód w stronę zamku króla, wykorzystując dłuższą, lecz bezpieczniejszą trasę. Kiedy stado połączyło się ze zwiadowcami, tylko trzech pozostało przy życiu. Siedmiu zostało zabitych przez istoty żyjące w drzewach. Pozostałych dwóch – i to bardzo zainteresowało Leroi – znaleziono z poderżniętymi gardłami i odciętymi pyskami.
– Garbus ochrania chłopca – warknął jeden z najbardziej zaufanych poruczników Leroi, gdy usłyszał, co się stało. On też coraz bardziej przypominał człowieka, choć zmiany zachodziły w nim wolniej i były mniej widoczne.
– Myśli, że znalazł nowego króla – odparł Leroi. – Ale położymy kres panowaniu człowieka. Chłopiec nigdy nie wstąpi na tron.
Warknął rozkaz i wilkoni zaczęli zbierać stado, gryząc tych, którzy reagowali zbyt opieszałe. Ich czas się zbliżał. Zamek znajdował się o niecały dzień marszu, a kiedy tam dotrą, będzie dość mięsa dla wszystkich i rozpoczną się krwawe rządy nowego króla Leroi.
Bo choć Leroi coraz bardziej przypominał człowieka, gdzieś głęboko na zawsze pozostanie wilkiem.
XXVII
O zamku i królewskim powitaniu
Dzień minął, smutny i ospały, i odszedł niemal z wdzięcznością, kiedy jego miejsce zajęła noc. David był przygnębiony, a plecy i nogi bolały go od długich godzin spędzonych w siodle. Udało mu się jednak poprawić strzemiona, tak że jego stopy spoczywały w nich wygodnie, a obserwując Rolanda, nauczył się trzymać wodze jak należy. Czuł się teraz na Scylli swobodniej niż przedtem, nawet jeśli koń nadal był dla niego za duży. W powietrzu wirowały już tylko pojedyncze płatki śniegu. Niebawem w ogóle przestanie padać, ale ziemia zdawała się rozkoszować jego ciszą i bielą, wiedząc, że śnieg sprawia, iż wygląda piękniej niż kiedykolwiek.
Dojechali do zakrętu. Rysujący się w oddali horyzont oświetlał ciepły, żółty blask i David wiedział, że są blisko zamku króla. Poczuł nagły przypływ energii i ponaglił Scyllę, mimo że oboje byli zmęczeni i głodni. Scylla ruszyła truchtem, jakby już czuła siano, świeżą wodę i ciepłą stajnię, lecz David niemal natychmiast ściągnął wodze i zaczął uważnie nasłuchiwać. Usłyszał coś jakby szum wiatru, ale noc poza tym była spokojna. Scylla też to wyczuła, bo zarżała i zaczęła grzebać nogą ziemię. David poklepał ją po boku, próbując uspokoić, mimo że sam był cały spięty.
– Ciii, Scylla – szepnął.
Znów usłyszał hałas, tym razem wyraźniej. Było to wycie wilka. Trudno było określić dzielącą ich odległość, bo śnieg tłumił wszystkie dźwięki, lecz wycie rozlegało się dość blisko, by je usłyszeć, i stanowczo zbyt blisko jak na gust Davida. Po prawej stronie w lesie coś się poruszyło i David dobył miecza, wyobrażając już sobie białe kły, różowy język i rozwartą paszczę. Zamiast tego pojawił się Garbus. W dłoni trzymał wąski, zakrzywiony miecz. David wymierzył własny w stronę zbliżającej się postaci i przebiegł wzrokiem po ostrzu, celując końcem prosto w szyję Garbusa.
– Odłóż miecz – polecił Garbus. – Nie musisz się mnie obawiać.
David trzymał jednak broń w pogotowiu. Cieszył się, że nie drży mu ręka. Garbus nie wyglądał na zaskoczonego.
– No dobrze – powiedział. – Jak sobie życzysz. Wilki są coraz bliżej. Nie wiem, jak długo uda mi się je powstrzymać, ale powinieneś zdążyć dotrzeć do zamku. Trzymaj się drogi i niech cię nie kuszą żadne skróty.
Kolejne wycie rozległo się jeszcze bliżej.
– Dlaczego mi pomagasz? – zapytał David.
– Pomagam ci przez cały czas – odparł Garbus. – Jesteś tylko zbyt uparty, żeby to zrozumieć. Szedłem za tobą jak cień i ocaliłem ci życie, żebyś mógł dotrzeć do zamku. Teraz idź do króla. Czeka na ciebie. Idź!
Z tymi słowami Garbus odskoczył od Davida i ruszył skrajem lasu. Jego miecz ze świstem przecinał powietrze, gdy zabijał na razie wyimaginowane wilki. David obserwował go, aż zniknął mu z oczu, a potem – nie mając innego wyboru, jak tylko iść za udzieloną mu radą – skierował Scyllę w stronę światła. Garbus obserwował go z dziury przy korzeniach starego dębu. Wszystko było znacznie trudniejsze, niż się spodziewał, ale chłopiec wkrótce znajdzie się tam, gdzie powinien się znaleźć, a on przybliży się o krok do swojej nagrody.
– Georgie Porgie, ciastko i bez – zaśpiewał i oblizał wargi. – Georgie ciastko i Georgie bez. – Zachichotał i zakrył usta, by stłumić śmiech. Nie był sam. Nieopodal usłyszał chrapliwy oddech, a w ciemnościach utworzył się dymek. Garbus zwinął się w kłębek. Widać było tylko wyciągniętą rękę z nożem na wpół ukrytą pod śniegiem.
Kiedy mijał go wilk-zwiadowca, rozciął go od szyi po ogon i patrzył, jak jego wnętrzności parują w chłodnym powietrzu nocy.
Droga wiła się i zakręcała, a gdy David zbliżał się do celu swej wędrówki, zaczęła się zwężać. Po obu jej stronach wznosiły się strome skały, tworząc wąwóz, w którym odbijał się echem stukot kopyt Scylli. Śnieg nie padał tu tak gęsto, a ziemię dodatkowo chroniły wznoszące się wysoko skały. Kiedy David wyjechał z wąwozu, ujrzał przed sobą dolinę z płynącą środkiem rzeką. Nad jej brzegiem, w odległości mniej więcej półtora kilometra, wznosił się ogromny zamek z grubymi murami, licznymi wieżami i przyległymi budynkami. W oknach lśniły światła, a na murach obronnych płonęły ogniska. David dojrzał też trzymających wartę żołnierzy. Nagle podniesiono kratę i w bramie pojawiła się grupa dwunastu jeźdźców. Przejechali przez zwodzony most i szybkim tempem skierowali się w stronę Davida, który nadal obawiając się wilków, ruszył im na spotkanie. Kiedy go dostrzegli, wstrzymali konie i otoczyli go. Jeźdźcy na tyłach odwrócili się twarzami do wąwozu i trzymali włócznie w pogotowiu na wypadek, gdyby z tamtej strony pojawiło się jakieś niebezpieczeństwo.
– Czekaliśmy na ciebie – oświadczył jeden z jeźdźców. Był starszy od reszty i nosił na twarzy blizny po wielu bitwach. Spod hełmu wypływały siwo-brązowe kręcone włosy, a pod ciemną peleryną widać było srebrny napierśnik inkrustowany brązem. – Mamy cię zabrać do komnat króla. Tam będziesz bezpieczny. Chodźmy więc.
Otoczonemu ze wszystkich stron Davidowi wydało się, że jednocześnie jest chroniony i więziony. Bez przeszkód dotarli do mostu. Kiedy tylko przejechali przez bramę, krata opadła. Zaraz podbiegli służący i pomogli Davidowi zsiąść z konia. Owinęli go w pelerynę z miękkiego czarnego futra i podali mu gorący napój w srebrnym pucharze, by się rozgrzał. Jeden z nich wziął Scyllę za uzdę. David już miał go powstrzymać, gdy odezwał się przywódca grupy jeźdźców.
– Nie martw się, zaopiekują się twoim koniem. Będzie w stajni blisko ciebie. Ja jestem Duncan, kapitan straży królewskiej. Nie bój się. Jako honorowy gość króla jesteś u nas bezpieczny.
Poprosił Davida, by poszedł za nim. Chłopiec ruszył posłusznie, idąc za nim, kiedy wyszli z zewnętrznego dziedzińca i weszli głębiej w obręb zamku. Znajdowało się tam więcej ludzi, niż miał okazję spotkać podczas całej swojej podróży, i widział, że wzbudza wśród nich wielkie zainteresowanie. Dziewczyny służebne zatrzymywały się i szeptały coś, zakrywając usta dłońmi. Starsi mężczyźni schylali lekko głowy, gdy ich mijał, a mali chłopcy spoglądali na niego z wyrazem twarzy, który można było uznać za podziw podszyty trwogą.
– Sporo o tobie słyszeli – powiedział Duncan.
– Jakim cudem? – zapytał David.
Duncan powiedział tylko, że król ma swoje sposoby.
Ruszyli kamiennym korytarzem, mijając syczące pochodnie i bogato umeblowane komnaty. Służących zastąpili teraz dworzanie, poważni mężczyźni ze złotymi łańcuchami na szyjach i dokumentami w rękach. Przyglądali się Davidowi z radością, niepokojem, podejrzliwością, a nawet strachem. Na koniec Duncan i David stanęli przed wielkimi drzwiami, rzeźbionymi w smoki i gołębie. Po obu stronach wartę trzymali żołnierze uzbrojeni w długie piki. Kiedy David i Duncan zbliżyli się, żołnierze otworzyli drzwi, odsłaniając ogromną salę z marmurowymi kolumnami, której podłogę pokrywały pięknie tkane dywany. Na ścianach wisiały gobeliny, napełniając komnatę dodatkowym ciepłem. Przedstawiały bitwy i ceremonie zaślubin, pogrzeby i koronacje. W komnacie było jeszcze więcej dworzan i żołnierzy, którzy utworzyli szpaler. David z Duncanem podeszli do stóp tronu stojącego na podwyższeniu, na które prowadziły trzy kamienne stopnie. Na tronie siedział bardzo stary człowiek. Na głowie miał złotą koronę, zdobioną czerwonymi kamieniami, która zdawała się go przytłaczać, a w miejscu, gdzie metal dotykał czoła, skóra była mocno zaczerwieniona i otarta. Mężczyzna miał półprzymknięte oczy i oddychał bardzo płytko.
Duncan przyklęknął na jedno kolano i schylił głowę. Pociągnął Davida za spodnie, by poszedł w jego ślady. David oczywiście nigdy jeszcze nie znalazł się w obecności króla i nie wiedział, jak się zachować, więc usłuchał Duncana, zerkając zza grzywki na staruszka.
– Wasza Wysokość – powiedział Duncan. – On już tu jest.
Król poruszył się i otworzył szerzej oczy.
– Zbliż się – powiedział do Davida.
David nie był pewien, czy ma wstać, czy pozostać na klęczkach i tylko się przysunąć. Nie chciał nikogo obrazić ani wpakować się w tarapaty.
– Możesz wstać – powiedział król. – Podejdź, chcę cię zobaczyć.
David wstał i podszedł do podwyższenia. Król skinął na niego pomarszczonym palcem i David wszedł na schody. Stanął tuż przed królem, który pochylił się z wielkim wysiłkiem i chwycił go za ramię, opierając się o niego niemal całym ciałem. Prawie nic nie ważył i David przypomniał sobie wyschnięte szczątki rycerzy w Cierniowej Fortecy.
– Przebyłeś długą drogę – powiedział król. – Niewielu ludziom udało się osiągnąć tyle, ile tobie.
David nie wiedział, co odpowiedzieć. „Dziękuję” jakoś nie pasowało do sytuacji, a poza tym nie był szczególnie z siebie dumny. Roland i Leśniczy nie żyli, a gdzieś na drodze, przykryte śniegiem, leżały ciała dwóch złodziei. Zastanawiał się, czy król też o nich wie. Bo wiedział zaskakująco sporo jak na kogoś, kto traci władzę nad swoim królestwem.
– Cieszę się, że tu jestem, Wasza Wysokość – zdecydował się powiedzieć. Wyobraził sobie, jak dumny musi być duch Rolanda z tego przejawu dyplomacji.
Król uśmiechnął się i skinął głową, jakby nie dopuszczał myśli, że może nie cieszyć się z jego towarzystwa.
– Wasza Wysokość – powiedział David – powiedziano mi, że możecie mi pomóc wrócić do domu. Że Wasza Wysokość ma księgę, a w niej…
Król podniósł pomarszczoną rękę, poznaczoną plątaniną fioletowych żyłek i brązowych plam.
– Wszystko w swoim czasie – odparł. – Wszystko w swoim czasie. Na razie musisz coś zjeść i odpocząć. Rankiem znów porozmawiamy. Duncan zaprowadzi cię do twojej kwatery. To niedaleko stąd.
Z tymi słowami zakończyła się pierwsza audiencja Davida u króla. Wycofał się z podwyższenia, bo sądził, że odwrócenie się tyłem do króla może zostać uznane za niegrzeczne. Duncan skinął głową z aprobatą, po czym wstał i skłonił się królowi. Poprowadził Davida do małych drzwi na prawo od tronu. Znajdowały się tam schody wiodące na galerię nad salą tronową i po chwili David znalazł się w jednej z komnat. Była ogromna, z wielkim łożem, stołem i sześcioma krzesłami stojącymi na środku, kominkiem w drugim końcu i trzema małymi oknami wychodzącymi na rzekę i prowadzącą do zamku drogę. Na łożu leżały ubrania na zmianę, a na stole czekało jedzenie: gorący kurczak, ziemniaki, trzy rodzaje jarzyn i świeże owoce na deser. Był też dzbanek z wodą i kamienny garnek z czymś, co pachniało jak grzane wino. Przed kominkiem stała duża wanna, a taca z gorącymi węglami podgrzewała wodę.
– Posil się do woli, a potem idź spać – powiedział Duncan. – Przyjdę po ciebie rano. Jeśli będziesz czegoś potrzebował, zadzwoń dzwonkiem przy łóżku. Drzwi nie będą zamknięte na klucz, ale proszę, żebyś nie opuszczał komnaty. Nie znasz zamku i nie chcemy, żebyś się zgubił.
Duncan skłonił się i wyszedł. David zdjął buty. Zjadł niemal całego kurczaka i większość owoców. Spróbował też grzanego wina, ale nie bardzo mu smakowało. W niewielkiej szafce przy łóżku znalazł drewnianą ławeczkę z wyciętą dziurą, która służyła jako toaleta. Wydobywał się z niej okropny smród, którego nie były w stanie zdusić nawet bukiety kwiatów i ziół wiszące na haczykach na ścianie. David załatwił potrzebę jak najszybciej, przez cały czas wstrzymując oddech, a potem szybko wyszedł i zamknął za sobą drzwi. Dopiero wtedy głęboko odetchnął. Zdjął ubranie i umył się w wannie, a potem włożył sztywną bawełnianą koszulę nocną. Zanim położył się do łóżka, podszedł do drzwi komnaty i cicho je otworzył. W znajdującej się poniżej sali tronowej nie było już straży, król też wyszedł. Jeden ze strażników spacerował jednak po galerii tyłem do niego, a po drugiej stronie dojrzał drugiego. Grube mury tłumiły wszystkie dźwięki, więc można było odnieść wrażenie, że David i strażnicy są jedynymi ludźmi w zamku. David zamknął drzwi i zmęczony padł na łóżko. Po kilku sekundach spał już głębokim snem.
Obudził się gwałtownie i przez kilka sekund nie wiedział, gdzie jest. Pomyślał, że leży w swoim własnym łóżku, i rozejrzał się w poszukiwaniu książek i gier, ale nigdzie nie było ich widać. Potem szybko wszystko sobie przypomniał. Usiadł na łóżku i zobaczył, że kiedy spał, dorzucono do ognia świeże polana. Resztki kolacji i talerze, z których jadł, zniknęły. Zabrano również wannę i tacę z węglami, nie budząc go nawet ze snu.
David zupełnie stracił poczucie czasu, ale domyślił się, że jest środek nocy. Zamek sprawiał wrażenie uśpionego, a kiedy wyjrzał przez okno, zobaczył blady księżyc w otoczeniu chmur. Coś musiało go obudzić. Śnił mu się dom, a we śnie słyszał głosy, które do niego nie pasowały. Początkowo próbował włączyć je do swojego snu, podobnie jak czasem dźwięk budzika brał za dzwonek telefonu, gdy był bardzo zmęczony i pogrążony w głębokim śnie. Kiedy usiadł na łóżku otoczony poduszkami, usłyszał już wyraźniej rozmowę dwóch mężczyzn i był pewny, że padło w niej jego imię. Odrzucił kołdrę i podreptał do drzwi. Próbował podsłuchiwać przez dziurkę od klucza, lecz głosy były zbyt przytłumione, więc otworzył drzwi jak najciszej i wyjrzał na zewnątrz.
Strażnicy spacerujący po galerii zniknęli. Głosy dobiegały ze znajdującej się poniżej sali tronowej. Trzymając się w cieniu, David ukrył się za wielką srebrną urną wypełnioną paprociami i spojrzał w dół na dwóch mężczyzn. Jednym z nich był król. Nie siedział na tronie, lecz na kamiennych stopniach. Na biało-złotą koszulę nocną narzucił purpurowy szlafrok. Jego zupełnie łysa na czubku głowa była upstrzona brązowymi plamami, a na uszy i kołnierz szlafroka opadały luźne pasma długich białych włosów. W wielkiej sali król trząsł się z zimna.
Na tronie siedział Garbus ze skrzyżowanymi nogami i palcami złożonymi jak do modlitwy. Wydawał się niezadowolony z czegoś, co powiedział król, bo z obrzydzeniem splunął na kamienną podłogę. David usłyszał, jak ślina zasyczała na kamieniach.
– Pośpiech nie jest wskazany – powiedział Garbus. – Kilka godzin więcej nie zabije cię.
– Wygląda na to, że nic mnie nie zabije – odparł król. – Obiecałeś mi, że to się skończy. Muszę odpocząć, zasnąć. Chcę leżeć w mojej krypcie i rozpadać się w proch. Obiecałeś, że w końcu będę mógł umrzeć.
– On uważa, że księga mu pomoże – powiedział Garbus. – Kiedy odkryje, że nie ma żadnej wartości, posłucha głosu rozsądku, a wtedy obaj go wynagrodzimy.
Król zmienił pozycję i David zobaczył, że trzyma na kolanach księgę. Była oprawiona w brązową skórę i wyglądała na bardzo starą i zniszczoną. Król przesuwał czule palcami po okładce, a jego twarz zastygła w wyrazie smutku.
– Księga ma wartość dla mnie – powiedział.
– Możesz ją zabrać ze sobą do grobu – powiedział Garbus – bo nikomu się już nie przyda. Do tego czasu jednak zostaw ją tam, gdzie może go kusić.
Król podniósł się z bólem i zszedł powoli po schodach. Podszedł do małej alkowy w ścianie i ostrożnie położył księgę na złotej poduszce. David nie zauważył jej wcześniej, bo podczas audiencji u króla zasłony w alkowie były zaciągnięte.
– Nie martw się, Wasza Wysokość – powiedział pełnym sarkazmu głosem Garbus. – Nasza umowa niemal dobiegła końca.
Król zmarszczył brwi.
– To nie była żadna umowa – odparł. – Ani dla mnie, ani dla osoby, którą zabrałeś, by ją przypieczętować.
Garbus zeskoczył z tronu i jednym skokiem wylądował w pobliżu króla. Staruszek nie skulił się jednak ani nie próbował się odsunąć.
– Do niczego cię nie zmuszałem – powiedział Garbus. – Dałem ci, czego pragnąłeś, i powiedziałem jasno, czego oczekuję od ciebie w zamian.
– Byłem tylko dzieckiem – odparł król. – Byłem zły. Nie rozumiałem krzywdy, jaką wyrządzam.
– I myślisz, że to cię tłumaczy? Byłeś dzieckiem i wszystko było dla ciebie tylko czarne i białe, dobre i złe, sprawiało ci przyjemność albo ból. Teraz widzisz wszystko w odcieniach szarości. Nie potrafisz nawet panować, bo nie chcesz zdecydować, co jest dobre, a co złe, ani nawet przyznać, że widzisz różnicę. Wiedziałeś, na co się godzisz, w dniu, w którym zawieraliśmy umowę. Teraz żal zaćmił ci pamięć i obarczasz mnie winą za swoje własne słabości. Uważaj, co mówisz, staruszku, albo będę ci musiał przypomnieć, jak wielką władzę nadal mam na tobą.
– Co takiego możesz mi zrobić, czego jeszcze nie zrobiłeś? – zapytał król. – Została mi tylko śmierć, ale nawet jej mi odmawiasz.
Garbus pochylił się tak blisko w stronę króla, że zetknęły się ich nosy.
– Zapamiętaj sobie raz na zawsze – są śmierci lekkie i bardzo ciężkie. Mogę sprawić, że odejdziesz tak lekko, jakbyś zapadł w popołudniową drzemkę, albo będziesz umierał tak długo i boleśnie, jak pozwoli na to twoje zwiędnięte ciało i kruche kości. Nigdy o tym nie zapomnij.
Garbus odwrócił się i podszedł do ściany za tronem. W blasku pochodni poruszył się lekko gobelin ze sceną z polowania, a król został w sali tronowej sam. Podszedł do wnęki, raz jeszcze otworzył księgę i przez długi czas wpatrywał się w jej strony, po czym zamknął ją i wyszedł przez drzwi pod galerią. David został sam. Czekał na powrót strażników, lecz nie pojawili się. Kiedy minęło pięć minut i w sali nadal panowała cisza, zszedł po schodach i przeszedł cicho po kamiennej podłodze do miejsca, gdzie leżała księga.
To o niej mówili Leśniczy i Roland. „Księga rzeczy utraconych”. A jednak Garbus oświadczył, że nie ma ona żadnej wartości, mimo że król cenił ją bardziej od korony. Może Garbus się mylił, pomyślał David. Może po prostu nie rozumiał tego, co jest zawarte na jej stronach.
Wyciągnął rękę i otworzył księgę.
XXVIII
O „Księdze rzeczy utraconych”
Na pierwszej otwartej przez Davida stronie znajdował się narysowany ręką dziecka rysunek przedstawiający duży dom. Były tam też drzewa, ogród i wysokie okna. Na niebie świeciło uśmiechnięte słońce, a przy drzwiach wejściowych stali, trzymając się za ręce, mężczyzna, kobieta i chłopiec. David przewrócił kartkę i znalazł kupon kontrolny biletu na przedstawienie w londyńskim teatrze. Pod nim dziecinna ręka napisała: „Moja pierwsza sztuka!” Obok przyklejono pocztówkę z widokiem nadmorskiego mola. Była bardzo stara i bardziej brązowo-biała niż czarno-biała. David przerzucił kolejne kartki. Znalazł zasuszone kwiaty i kłębek psiej sierści („Lucky, dobry pies”) oraz zdjęcia, rysunki, kawałek materiału z kobiecej sukienki i zerwany łańcuszek, pomalowany co prawda na złoto, lecz tak naprawdę zrobiony ze zwykłego metalu. Była tam też kartka wyrwana z innej książki, przedstawiająca rycerza zabijającego smoka, oraz wiersz o kocie i myszy napisany ręką chłopca. Wiersz nie był zbyt dobry, ale przynajmniej się rymował.
David nic nie rozumiał. Wszystkie te rzeczy należały do jego świata, nie do tego. Były pamiątkami z życia, które przypominało jego własne. Przerzucał kartki dalej, aż w końcu dotarł do kilku pamiętnikowych zapisków. Większość z nich była bardzo krótka – opisy dni spędzonych w szkole, wycieczek nad morze, a nawet odkrycia wyjątkowo dużego i włochatego pająka w pajęczynie w ogrodzie. Wraz z upływem czasu ich ton ulegał zmianie; zapisy stawały się dłuższe i bardziej szczegółowe, lecz jednocześnie pełno w nich było goryczy i złości. Opowiadały o pojawieniu się w rodzinie małej dziewczynki, przybranej siostry i o gniewie chłopca, który nie mógł znieść, że poświęca się jej aż tyle uwagi. Był też żal i tęsknota za czasami, kiedy „byliśmy tylko we trójkę: ja, mama i tato”. David poczuł, że chłopiec jest mu dziwnie bliski, lecz jego zapiski wzbudziły w nim również niechęć. Jego gniew na dziewczynkę i rodziców za wprowadzenie jej do jego świata był tak ogromny, że graniczył z czystą nienawiścią.
„Zrobiłbym wszystko, żeby się jej pozbyć”, głosił jeden wpis. „Oddałbym wszystkie moje zabawki i każdą książkę, którą posiadam. Oddałbym nawet moje oszczędności. Do końca życia codziennie zamiatałbym podłogę. Sprzedałbym własną duszę, żeby tylko sobie POSZŁA!!!”
Ostatni wpis był najkrótszy. Głosił jedynie: „Zdecydowałem. Zrobię to”.
Na ostatniej stronie widniało przyklejone zdjęcie rodziny. Przy wazonie z kwiatami w studiu fotografa stały cztery osoby: łysy ojciec i ładna matka w białej sukience ozdobionej koronką, u jej stóp siedział chłopiec w marynarskim ubranku, który patrzył gniewnie w obiektyw, zupełnie jakby fotograf powiedział mu coś bardzo nieprzyjemnego. Obok niego David zobaczył tylko brzeg sukienki i parę małych czarnych bucików, lecz reszta dziewczynki została wydrapana.
David wrócił na pierwszą stronę księgi i przeczytał zamieszczony tam napis:
Jonathan Tulvey. Jego „Księga”.
David zamknął z trzaskiem księgę i szybko się cofnął. Jonathan Tulvey, stryj Rose, który zniknął razem z adoptowaną siostrą i nikt ich już nigdy nie widział. To była księga Jonathana, pamiątka jego życia. Przypomniał sobie starego króla i czułość, z jaką ją dotykał.
„Ta księga ma wartość dla mnie”.
To Jonathan był królem. Zawarł umowę z Garbusem, a w zamian stał się władcą tego kraju. Może nawet przeszedł przez tę samą bramę, z której skorzystał David. Ale na czym ta umowa polegała i co się stało z dziewczynką? Umowa sporo Jonathana kosztowała. Stary król, błagający o śmierć, był tego żywym dowodem.
Na górze rozległ się jakiś dźwięk. David przytulił się do ściany, gdy na galerii pojawiła się postać strażnika, który znów objął wartę w pustej sali tronowej. Nie mógł już wrócić niezauważony do swojej komnaty. Rozejrzał się w poszukiwaniu innego wyjścia. Mógł skorzystać z drzwi, przez które wyszedł król, lecz wtedy na pewno natknie się na straż. Był też jeszcze gobelin na ścianie za tronem. Garbus zdołał się tamtędy wydostać z sali i David wątpił, by stały tam straże. Poza tym był też bardzo ciekawy. Po raz pierwszy poczuł, że wie więcej, niż podejrzewają Garbus i król. Nadeszła pora, by skorzystać z tej wiedzy.
Cichutko podszedł do gobelinu i uniósł go. Kiedy zobaczył drzwi, nacisnął klamkę i bezgłośnie je otworzył. Za nimi kryło się niskie przejście, oświetlone świecami stojącymi we wnękach w ścianach. Sklepienie było tak niskie, że niemal dotykało włosów Davida. Zamknął drzwi za sobą i ruszył w dół, głęboko w dół do zimnych, mrocznych zakamarków leżących pod zamkiem. Minął nieużywane lochy, niektóre nadal zasłane kośćmi, i komnatę wypełnioną przyrządami do tortur: kołami, na których rozciągano więźniów, narzędziami do miażdżenia kciuków, ostrzami, włóczniami do przebijania ciała. W rogu stała żelazna dziewica w kształcie starożytnych sarkofagów, które David widział w muzeum. Jej pokrywa nabita była jednak ostrymi gwoździami, tak że osoba zamknięta w środku umierała straszliwą śmiercią. Na ten widok Davidowi zrobiło się niedobrze, więc jak najszybciej przeszedł przez komnatę.
Na koniec dotarł do ogromnej sali, w której najważniejsze miejsce zajmowała wielka klepsydra. Każda z jej szklanych baniek była wielka jak dom, lecz górna była prawie pusta. Szkło i drewno, z którego była zbudowana, wyglądały na bardzo stare. Czas, dla kogoś lub czegoś, sączył się powoli i niemal dobiegł kresu.
Obok sali z klepsydrą znajdowała się niewielka komnata. Na prostym łóżku leżał poplamiony materac i rzucony bezładnie stary koc. Na ścianie po przeciwnej stronie wisiały sztylety, miecze i noże, ułożone od największego do najmniejszego. Na drugiej ścianie wisiała półka pełna szklanych słojów różnych kształtów i wielkości. Jeden z nich zdawał się lekko świecić.
David poczuł nieprzyjemny zapach i zmarszczył nos. Odwrócił się, by zobaczyć, co tak śmierdzi, i o mało co nie uderzył głową o girlandę wilczych pysków zwisających na linie z sufitu. Było ich blisko trzydzieści i niektóre nadal były wilgotne od krwi.
– Kim jesteś? – zapytał nagle jakiś głos i Davidowi serce zamarło z wrażenia. Próbował odkryć, skąd dobiega głos, lecz nikogo nie widział.
– Czy on wie, że tu jesteś? – odezwał się znów głos.
Był to głos dziewczynki.
– Nie widzę cię – powiedział David.
– A ja ciebie tak.
– Gdzie jesteś?
– Tutaj, na półce.
David podążył wzrokiem w stronę półki ze słojami. Tam, w zielonym słoju stojącym blisko krawędzi, zobaczył malutką dziewczynkę. Miała długie blond włosy i niebieskie oczy. Świeciła bladym światłem i ubrana była w prostą, białą koszulę nocną. Na jej lewej piersi widniała dziura z dużą plamą w kolorze czekolady.
– Nie powinieneś tu być – powiedziała dziewczynka. – Jeśli on cię znajdzie, skrzywdzi cię, tak jak skrzywdził mnie.
– Co on ci zrobił? – zapytał David. Dziewczynka pokręciła tylko głową i zacisnęła mocno usta, jakby siłą powstrzymywała płacz.
– Jak masz na imię? – zapytał David, próbując zmienić temat.
– Mam na imię Anna. Anna.
– Ja jestem David. Jak mogę cię stąd wydostać?
– Nie możesz – odparła. – Ja przecież nie żyję. David pochylił się w stronę słoja. Zobaczył małe rączki dotykające ściany słoja, które nie pozostawiały żadnych śladów na szkle. Twarz dziewczynki była biała, usta czerwone, a pod oczami widniały ciemne kręgi. David przyjrzał się uważnie dziurze w koszuli i pomyślał, że prawdopodobnie otacza ją zakrzepła krew.
– Jak długo tu jesteś? – zapytał.
– Straciłam już rachubę czasu – odparła. – Byłam bardzo mała, gdy się tu zjawiłam. Wtedy w pokoju był też mały chłopiec. Czasem mi się śni. Był taki jak ja teraz, ale bardzo słaby. Zniknął, kiedy przyprowadzono mnie do tego pokoju, i nigdy go już nie widziałam. Ja też jestem coraz słabsza. Boję się, że ze mną stanie się to samo co z nim. Zniknę i nikt się nie dowie, co się ze mną stało.
Zaczęła płakać, lecz po jej twarzy nie popłynęły łzy, bo zmarli nie mogą płakać ani krwawić.
David przyłożył mały palec do słoja w miejscu, gdzie dziewczynka dotykała go od wewnątrz, tak że dzieliło ich tylko szkło.
– Czy ktoś jeszcze wie, że tu jesteś? – zapytał.
Skinęła głową.
– Czasami przychodzi tu mój brat, ale jest już bardzo stary. Nazywam go bratem, ale tak naprawdę nigdy nim nie był. Chciałam tylko, żeby był. Mówi mi, że mu przykro. Wierzę mu. Chyba naprawdę żałuje.
Nagle wszystko zaczęło mieć dla Davida sens.
– To Jonathan sprowadził cię tutaj i oddał cię Garbusowi – powiedział. – Na tym polegała umowa, którą z nim zawarł.
Usiadł ciężko na zimnym, niewygodnym łóżku.
– Był o ciebie zazdrosny – ciągnął już ciszej, mówiąc w równym stopniu do siebie, co do dziewczynki zamkniętej w słoju. – Garbus zaoferował mu sposób, by się ciebie pozbyć. Jonathan został królem, a stara królowa, która panowała wcześniej, mogła umrzeć. Może przed wielu laty zawarła z Garbusem podobną umowę i chłopiec, którego widziałaś w słoju, kiedy tu przyszłaś, był jej bratem, kuzynem albo sąsiadem, który drażnił ją tak straszliwie, że marzyła, by się go pozbyć.
Garbus usłyszał, o czym marzyła, bo jego ojczyzną jest kraina wyobraźni, gdzie biorą początek wszystkie opowieści. Od zawsze szukały sposobu, by zaistnieć, by ożyć dzięki książkom i czytaniu na głos. Tak przekraczały granicę między swoim światem a naszym. Ale razem z nimi pojawiał się Garbus, który skradał się między dwoma światami, by szukać własnych historii do stworzenia, polując na dzieci, które śnią złe sny, są zazdrosne, złe i dumne. Czyni ich królami i królowymi i daje im namiastkę władzy, bo prawdziwa władza zawsze spoczywa w jego rękach. W zamian zdradzają mu obiekt swojej zazdrości, a on zabiera go do swej nory ukrytej głęboko pod zamkiem…
David wstał i wrócił do dziewczynki ukrytej w słoju.
– Wiem, że to dla ciebie trudne, ale musisz mi powiedzieć, co ci się przydarzyło, kiedy tu przyszłaś. To bardzo ważne. Proszę, spróbuj.
Anna skrzywiła się i pokręciła głową.
– Nie – szepnęła. – To bolało. Nie chcę o tym pamiętać.
– Musisz – powiedział David i w jego głosie dało się słyszeć nową siłę. Brzmiał głębiej, jakby mężczyzna, którym się dopiero stanie, objawił się na krótko, zanim nadszedł jego czas. – Jeśli to ma się już nigdy nie powtórzyć, musisz mi powiedzieć, co ci zrobił.
Anna trzęsła się na całym ciele. Jej zaciśnięte usta były cienkie jak papier, a drobne pięści zacisnęła tak mocno, że kości lada moment mogły przebić skórę. Na koniec wydała z siebie jęk smutku, gniewu i zapamiętanego bólu, aż wreszcie popłynęły słowa.
– Przeszliśmy przez stary ogród – zaczęła. – Jonathan był zawsze dla mnie taki niedobry. Kiedy się do mnie odzywał, stale się ze mną drażnił. Szczypał mnie i ciągnął za włosy. Zabierał mnie do lasu i próbował tam zgubić, aż zaczynałam płakać i musiał po mnie wrócić, bo się bał, że usłyszą mnie jego rodzice. Powiedział, że jeśli tylko się poskarżę, odda mnie obcym ludziom. Jego rodzice i tak mi nie uwierzą, bo on jest ich prawdziwym dzieckiem, a ja nie. Byłam tylko małą dziewczynką, nad którą się zlitowali, i jeślibym zniknęła, długo by się nie smucili.
Czasami był jednak bardzo dobry i miły, jakby zapominał, że ma mnie nienawidzić, i wtedy ukazywał się prawdziwy Jonathan. Może dlatego poszłam za nim tamtej nocy do ogrodu, bo przez cały dzień był dla mnie bardzo miły. Kupił mi słodycze za swoje własne pieniądze i podzielił się ze mną deserem, gdy upuściłam swój na podłogę. Obudził mnie w nocy i powiedział, że chce mi coś pokazać, coś wyjątkowego i sekretnego. Wszyscy spali i wymknęliśmy się do ogrodu. Trzymałam go za rękę. Pokazał mi dziurę. Bałam się. Nie chciałam tam wejść. Ale Jonathan powiedział, że zobaczę dziwny wspaniały kraj. Wszedł pierwszy, a ja za nim. Początkowo nic nie widziałam. Wokoło była tylko ciemność i pająki. Potem zobaczyłam drzewa i kwiaty, poczułam zapach kwiatów jabłoni i zapach sosen. Jonathan stał na polanie, tańczył w kółko, śmiał się i wołał, żebym się do niego przyłączyła.
I zrobiłam to.
Zamilkła na chwilę. David czekał, aż podejmie opowieść.
– Czekał tam na nas człowiek: Garbus. Siedział na kamieniu. Popatrzył na mnie i oblizał wargi.
„Powiedz mi”, rzekł do Jonathana.
„Ma na imię Anna”, powiedział Jonathan.
„Anna”, powtórzył Garbus, jakby próbował, jak smakuje moje imię. „Witaj, Anno”.
Potem zeskoczył ze skały, objął mnie ramionami i zaczął wirować, jak wcześniej Jonathan, ale on robił to tak mocno i długo, że wykopał dziurę w ziemi. Wciągnął mnie ze sobą przez korzenie i kurz, przez robaki i żuki, w tunele, które biegły pod tym światem. Niósł mnie kilometrami, choć cały czas płakałam, aż dotarliśmy do tych komnat. A potem…
Urwała.
– Potem? – podpowiedział jej David.
– Zjadł moje serce – szepnęła.
David poczuł, że blednie. Było mu niedobrze i bał się, że straci przytomność.
– Włożył we mnie rękę, rozrywając ciało paznokciami, wyrwał je i zjadł na moich oczach – powiedziała. – To bolało, tak bardzo bolało. Bolało tak straszliwie, że opuściłam swoje ciało, by przed tym uciec. Widziałam, jak umieram na podłodze, i coś uniosło mnie w górę, gdzie były światła i głosy. Potem wokół mnie zamknęło się szkło, zostałam uwięziona w tym słoju i postawiono mnie na tej półce. Stoję tu od tamtej pory. Kiedy zobaczyłam Jonathana następny raz, miał na głowie koronę i nazywał się królem, ale nie wyglądał na szczęśliwego. Był przerażony i nieszczęśliwy – i taki jest od tamtej pory. Ja nigdy nie śpię, bo nigdy nie jestem zmęczona. Nic nie jem, bo nigdy nie jestem głodna. Nic nie piję, bo nigdy nie odczuwam pragnienia. Stoję tu i nie mogę nawet powiedzieć, ile dni l ub lat minęło. Widzę to tylko wtedy, gdy odwiedza mnie Jonathan, bo obserwuję, co czas robi z jego twarzą. Najczęściej przychodzi on. On też wygląda starzej. Jest chory. Kiedy ja znikam, on staje się coraz słabszy. Słyszę, jak mówi przez sen. Szuka teraz kogoś innego, kto zajmie miejsce Jonathana, i kogoś, kto zajmie moje miejsce.
Davidowi raz jeszcze stanęła przed oczami klepsydra w sąsiedniej sali. W jej górnej części prawie nie było piasku. Czy odliczała dni, minuty, godziny do końca życia Garbusa? Czy jeśli znajdzie następne dziecko, klepsydra zostanie odwrócona, by wielkie odliczanie jego życia mogło się rozpocząć na nowo? Ile razy odwracano klepsydrę? Na półce stało wiele słoi, większość z nich była pokryta kurzem i pleśnią. Czy każdy z nich, w swoim czasie, ukrywał ducha zaginionego dziecka?
Na tym właśnie polegała umowa – powierzając mu imię dziecka, wydawałeś na siebie wyrok. Stawałeś się władcą bez władzy, prześladowanym na zawsze przez wspomnienie zdrady. Bo zdradziłeś kogoś mniejszego i słabszego od siebie – brata, siostrę, przyjaciela, którego powinieneś chronić, kogoś, kto ufał, że staniesz przy nim murem, dla kogo byłeś wzorem i kto w zamian stanie murem przy tobie, kiedy będą mijać lata i wejdziecie w dorosłość. Kiedy już raz zawarłeś umowę, nie było odwrotu, bo kto mógł wrócić do starego życia ze świadomością straszliwej rzeczy, której się dopuścił?
– Pójdziesz ze mną – powiedział David. – Nie zostawię cię tutaj ani minuty dłużej.
Zdjął słój z półki. Na górze był zamknięty korkiem, lecz David nie mógł go wyjąć, mimo że próbował z całych sił. Twarz poczerwieniała mu z wysiłku, jednak na próżno. Rozejrzał się i znalazł w rogu stary worek.
– Wsadzę cię tutaj – powiedział – na wypadek, gdyby ktoś nas zobaczył.
– Dobrze – odparła Anna. – Nie boję się.
David ostrożnie włożył słój do worka i zarzucił go sobie na ramię. Kiedy już miał wyjść, coś w kącie zwróciło jego uwagę. To była jego piżama, szlafrok i jeden pantofel, ubranie wyrzucone przez Leśniczego, zanim wyruszyli na poszukiwanie króla. Wydawało się, że było to tak dawno, ale przecież miał przed sobą pamiątki z życia, które zostawił. Nie chciał myśleć, że leżą w norze Garbusa. Zebrał je więc, podszedł do drzwi i zaczął nasłuchiwać. Za drzwiami nie rozlegał się ani jeden dźwięk. David wziął głęboki oddech, by się uspokoić, po czym zaczął biec.
XXIX
O ukrytym królestwie Garbusa, i skarbach, które tam trzymał
Kryjówka Garbusa była o wiele większa i znajdowała się znacznie głębiej, niż David mógł wiedzieć. Leżała głęboko pod zamkiem i znajdowały się tam sale mieszczące znacznie bardziej przerażające rzeczy niż zardzewiałe narzędzia tortur lub duch martwej dziewczynki uwięziony w słoju. To było serce świata Garbusa, miejsce, gdzie się rodziły i umierały wszystkie rzeczy. Garbus był tam, kiedy na świecie pojawili się pierwsi ludzie, ożywając wraz z nimi. W pewnym sensie to oni dali mu życie i jego cel, a on w zamian podarował im historie do opowiadania, bo pamiętał je wszystkie. Miał nawet swoją własną historię, lecz zmienił jej podstawowe szczegóły, zanim mogła zostać opowiedziana. W tej opowieści trzeba było odgadnąć jego imię, lecz na tym właśnie polegał jego mały żart. Bo tak naprawdę Garbus nie miał imienia. Inni mogli go nazywać jak chcieli, ale on był istotą tak starą, że imiona nadawane mu przez innych nie miały dla niego żadnego znaczenia: Oszust, Garbus, Staruch…
Och, jak brzmiało to imię? Nieważne, nieważne…
Znaczenie miały dla niego tylko imiona dzieci, bo w opowieści o sobie, którą Garbus zdradził światu, kryła się cząstka prawdy – imiona miały prawdziwą moc, jeśli były używane we właściwy sposób, a Garbus nauczył się ich używać naprawdę doskonale. Jedna ogromna sala w jego królestwie stanowiła podsumowanie całej jego wiedzy – aż po brzegi wypełniały ją małe czaszki, z których każda nosiła imię zaginionego dziecka, bo Garbus zawarł wiele umów. Pamiętał twarze i głosy każdego z nich i czasami, kiedy stał wśród ich szczątków, przywoływał ich wspomnienia, a salę wypełniały ich cienie, chór zaginionych chłopców i dziewczynek, płaczących za swoimi mamusiami i tatusiami, zgromadzenie zapomnianych i zdradzonych.
Garbus miał mnóstwo skarbów, pozostałości po historiach opowiedzianych i tych, których czas dopiero nadejdzie. W długiej krypcie zgromadził cały zbiór grubych szklanych pojemników, a w każdym z nich znajdowało się ciało umieszczone w żółtawym płynie, który zapobiegał rozkładowi. Chodź, spójrz tutaj. Przyjrzyj się temu pojemnikowi uważnie. Stań tak blisko, by twój oddech osiadł na szkle i byś mógł spojrzeć w zasnute mgłą oczy grubego łysego mężczyzny. Wygląda zupełnie, jakby oddychał, choć od dawna nie zaczerpnął ani nie wypuścił powietrza. Widzisz rozciętą i spaloną skórę? Opuchnięte usta i szyję, rozdęte płuca i brzuch? Chcesz poznać jego historię, bo to jedna z ulubionych historii Garbusa? To paskudna opowieść, bardzo paskudna…
Ten grubas nazywał się Manius i był bardzo chciwy. Posiadał tak ogromne ziemie, że rankiem ptak mógł się wzbić w powietrze z jego pola, lecieć przez cały dzień i całą noc i jeszcze nie dotarłby do granic jego posiadłości. Pobierał bardzo wysoki czynsz od ludzi, którzy pracowali na jego polach i mieszkali w jego wioskach.
Pobierał opłatę nawet za postawienie stopy na swojej ziemi i w ten sposób bardzo się wzbogacił, lecz nigdy nie miał dość i zawsze szukał sposobów na pomnożenie swej fortuny. Gdyby mógł pobierać opłaty od pszczół za zbieranie pyłków z kwiatów lub od drzewa za to, że rosło w jego ziemi, na pewno by to zrobił.
Pewnego dnia, gdy Manius przechadzał się po największym ze swych sadów, zauważył wyrwę w ziemi. Wyskoczył z niej Garbus, który pracowicie poszerzał sieć swoich tuneli pod ziemią. Manius natychmiast do niego podszedł, bo zobaczył, że jego ubranie, choć przybrudzone ziemią, ma złote guziki i przybranie, a sztylet przy pasie lśni od rubinów i brylantów.
– To moja ziemia – powiedział. – Wszystko, co znajduje się nad nią i pod nią, należy do mnie i musisz mi zapłacić, jeśli chcesz się pod nią przedzierać.
Garbus potarł w zamyśleniu brodę.
– To wydaje się sprawiedliwe – odparł. – Zapłacę ci rozsądną cenę.
Manius uśmiechnął się.
– Kazałem dziś przygotować ucztę. Zważymy całe jedzenie na stole przed jej rozpoczęciem i wszystko, co po niej zostanie. Dasz mi tyle złota, ile ważyć będzie wszystko, co zjadłem.
– Pełny brzuch złota – powiedział Garbus. – Zgoda. Przyjdę do ciebie dziś wieczór i oddam ci w złocie równowartość wszystkiego, co zjesz.
Uścisnęli sobie dłonie na znak zawartej umowy i rozstali się. Wieczorem Garbus obserwował Maniusa, który jadł i jadł. Pochłonął dwa całe indyki i całą szynkę, miskę za miską ziemniaków i jarzyn, całe wazy zupy, wielkie talerze owoców, ciast i śmietany oraz mnóstwo kielichów wina. Garbus zważył wszystko dokładnie przed rozpoczęciem uczty i skromne resztki, kiedy już skończył posiłek. Różnica wyniosła wiele kilogramów. Wystarczyłoby na kupno stu pól.
Manius beknął. Był bardzo zmęczony, tak bardzo, że z trudem utrzymywał otwarte oczy.
– Gdzie jest moje złoto? – zapytał, lecz postać Garbusa rozmywała się, a sala zaczęła wirować, i zanim zdążył usłyszeć odpowiedź, zasnął.
Kiedy się obudził, był przykuty łańcuchem do drewnianego krzesła w ciemnym lochu. Usta miał rozwarte metalowym imadłem, a nad jego głową wisiał bulgoczący kocioł.
Garbus stanął obok niego.
– Zawsze dotrzymuję słowa – powiedział. – Przygotuj się, bo zaraz dostaniesz brzuch pełen złota.
Kocioł przechylił się i stopione złoto spłynęło w usta Maniusa, a potem do gardła, paląc mu ciało i kości. Ból był niewyobrażalny, lecz Manius nie umarł, a przynajmniej nie od razu, bo Garbus miał swoje sposoby, by opóźniać śmierć i przedłużać tortury. Nalewał odrobinę złota, po czym czekał, aż zastygnie, i znów trochę nalewał. Postępował tak, aż Manius wypełnił się złotem po zęby. Manius oczywiście już wtedy nie żył, bo nawet Garbus nie był w stanie utrzymywać go przy życiu bez końca. W końcu Manius zajął swoje miejsce w sali ze szklanymi pojemnikami, a Garbus przychodził czasem na niego popatrzeć i uśmiechał się na wspomnienie swojej najwspanialszej sztuczki.
W królestwie Garbusa było wiele podobnych historii – tysiąc sal i tysiąc historii w każdej z nich. W jednej sali znajdowała się kolekcja pająków obdarzonych zdolnościami telepatycznymi, bardzo starych, bardzo mądrych i ogromnych, średnica odwłoku każdego z nich miała sześćdziesiąt centymetrów, a ich zęby były tak trujące, że jedna kropla jadu wpuszczona do studni zabiła kiedyś całą wioskę. Garbus często wykorzystywał je, by tropić tych, którzy zabłądzili do jego tuneli. Kiedy tylko ich znajdowano, pająki omotywały ich jedwabiem i niosły do swej pełnej pajęczyn sali. Tam umierali bardzo powoli, gdy pająki żywiły się nimi, wysączając z nich życie kropla po kropli.
W jednej z gotowalni przed pustą ścianą siedziała kobieta, nieustannie czesząc długie srebrne włosy. Czasami Garbus przyprowadzał do niej tych, którzy go rozgniewali, a kiedy się odwracała, widzieli swoje odbicie w jej oczach, które były lustrami. W tych oczach oglądali chwilę swojej śmierci, by wiedzieli dokładnie, kiedy i jak umrą. Myśląc, że taka wiedza nie potrafi przerazić, popełniamy błąd. Nie jest nam dana wiedza o chwili i naturze naszej śmierci (bo wszyscy mamy nadzieję, że być może jesteśmy nieśmiertelni). Ci, którzy poznali tę tajemnicę, przekonali się, że nie mogą spać, jeść ani cieszyć się z żadnej przyjemności życia, tak byli udręczeni tym, co zobaczyli. Ich życie przypominało powolną śmierć, nie było w nim radości, tylko strach i smutek, kiedy więc nadchodził koniec, byli niemal wdzięczni.
W sypialni znajdowali się naga kobieta i nagi mężczyzna, a Garbus przyprowadzał do nich dzieci (nie te wyjątkowe, które dawały mu życie, lecz te, które wykradał z wiosek lub które zbaczały ze ścieżki i ginęły w lesie). W ciemnościach swej komnaty mężczyzna i kobieta szeptali im do ucha rzeczy, których dzieci nie powinny wiedzieć. Snuli mroczne historie o tym, co dorośli robią razem w nocy, kiedy ich córki i synowie już śpią, a dzieci powoli umierały od środka. Zmuszano je do wejścia w dorosłość, zanim były na to gotowe, odbierano dzieciństwo, a ich umysły uginały się pod ciężarem trujących myśli. Wyrastały na złych ludzi i tak szerzyło się zepsucie.
W jednym małym, jasnym pomieszczeniu znajdowało się tylko lustro, proste, pozbawione ozdób. Garbus wykradał mężów i żony z ich małżeńskiego łoża, pozostawiając ich współmałżonków we śnie, i zmuszał swych więźniów, by siadali przed lustrem, w którym pokazywały się wszystkie paskudne sekrety ukrywane przez współmałżonków: grzechy, które popełnili i które chcieli popełnić; zdrady, które już mieli na sumieniu i te, które mogą dopiero popełnić. Potem więźniowie wracali do swoich łóżek, a kiedy się budzili, nie pamiętali pomieszczenia, lustra ani porwania przez Garbusa. Pamiętali tylko, że ci, których kochali i którzy – jak sądzili – darzą ich równie wielką miłością, nie byli tacy, za jakich ich uważali, a ich wspólne życie zniszczyły podejrzenia i strach przed zdradą.
Była też sala wypełniona kałużami pozornie czystej wody, a każda z nich pokazywała inną część królestwa. Ż ycie poza murami zamku nie miało więc dla Garbusa żadnych tajemnic. Nurkując do kałuży, mógł się znaleźć w miejscu, którego odbicie przedstawiała. Powierzchnia wody lśniła i marszczyła się, nagle pojawiała się ręka, potem noga, a na koniec twarz i skrzywione plecy Garbusa, przeniesionego w jednej chwili z lochów pod zamkiem do pokoju lub na oddalone pole.
Ulubioną torturą Garbusa było porywanie mężczyzny lub kobiety, najchętniej posiadających dużą rodzinę, i zawieszanie ich na łańcuchach w sali kałuż. Na ich oczach zabijał członków ich rodziny, jednego po drugim. Po każdym zabójstwie wracał do sali i wysłuchiwał błagań swego więźnia, jednak bez względu na krzyki i błagania, by okazał litość, nie oszczędzał nikogo. Na koniec, kiedy wszyscy już nie żyli, zabierał osieroconego mężczyznę lub kobietę do swego najciemniejszego lochu i zostawiał tam, by tracili zmysły z samotności i smutku.
Małe i duże niegodziwości były masłem na chlebie Garbusa. Dzięki swojej sieci tuneli i sali wypełnionej kałużami wiedział o swoim świecie więcej niż ktokolwiek, a ta wiedza dawała mu władzę, by potajemnie rządzić królestwem. Przez cały czas przemierzał też mroki innego świata, naszego świata, bo wśród chłopców i dziewczynek szukał kandydatów na przyszłych władców. Wiązał ich ze sobą, łamiąc ich ducha i zmuszając do zdradzenia dzieci, które powinni chronić. Tym, którzy grozili mu buntem, obiecywał, że pewnego dnia uwolni ich i dziecko, które poświęcili, zawierając z nim umowę. Twierdził, że jeśli tylko zechce, potrafi przywrócić do życia delikatną postać zamkniętą w słoju (bo większość, podobnie jak Jonathan Tulvey, szybko zdawała sobie sprawę, że popełniła ogromny błąd, zawierając umowę z Garbusem).
Istniały jednak i takie rzeczy, nad którymi Garbus nie miał kontroli. Sprowadzani z zewnątrz ludzie zmienili kraj. Przynosili bowiem ze sobą swoje obawy, sny i koszmary, które tu stawały się prawdziwe. Tak właśnie powstali wilkoni. To ich Jonathan bał się najbardziej. Od najwcześniejszego dzieciństwa nienawidził opowieści o wilkach i stworach, które chodziły i mówiły jak ludzie. Kiedy Garbus przeniósł go w końcu do swego królestwa, wraz z nim pojawił się strach i wilki zaczęły się zmieniać. One nie bały się Garbusa. Rosły w liczbę i siłę, jakby napędzała je część ukrytej nienawiści Jonathana do Garbusa. Teraz stanowiły największe zagrożenie dla królestwa, choć Garbus miał nadzieję, że uda mu sieje wykorzystać do swoich celów.
Chłopiec o imieniu David był inny od pozostałych dzieci, które Garbus skusił swą obietnicą. Pomógł zniszczyć Bestię i kobietę, która mieszkała w Cierniowej Fortecy. David nie uświadamiał sobie tego do końca, ale zrodziły się one z jego strachu, który je ożywił. Garbusa najbardziej zaskoczył sposób, w jaki David radził sobie ze strachem. Gniew i smutek umożliwiły mu dokonanie tego, czego nie zdołali osiągnąć starsi od niego ludzie. Chłopiec miał w sobie dość siły, by pokonać własny strach. Zaczynał też walczyć z nienawiścią i zazdrością. Taki chłopiec, jeśli uda się nad nim zapanować, stanie się wielkim królem.
Jednak czas Garbusa uciekał. Musiał szybko wykorzystać życie innego dziecka. Jeśli zje serce małego Georgiego, jego życie stanie się życiem Garbusa. Jeśli przeznaczeniem Georgiego było żyć sto lat, to Garbus otrzyma te lata zamiast niego. Duch Georgiego zostanie uwięziony w jednym z jego słojów i śpiąc w wąskim, twardym łóżku, Garbus będzie wchłaniał jego światło.
Garbusowi pozostał w klepsydrze niecały dzień życia. David musiał zdradzić swego młodszego brata przed północą. Siedząc w sali kałuż, Garbus dostrzegł kształty pojawiające się na wzgórzach otaczających zamek i po raz pierwszy od wielu dziesięcioleci poczuł prawdziwy strach. Lecz nawet w tej chwili dopracowywał ostatnie szczegóły swego ostatniego, rozpaczliwego planu.
Bo wilki zbierały się i niebawem zaatakują zamek.
Kiedy uwagę Garbusa odwróciła nadciągająca armia, David z Anną w słoju wracał przez labirynt tuneli do sali tronowej. Gdy dotarli do drzwi ukrytych za gobelinem, usłyszał krzyki mężczyzn, tupot stóp i szczęk broni. Zastanawiał się, czy powodem tego zamieszania było jego zniknięcie, i próbował wymyślić najlepszy sposób, by je wytłumaczyć. Wyjrzał zza gobelinu i zobaczył stojącego niedaleko Duncana, który wysyłał ludzi na mury obronne i pouczał innych, by upewnili się, że wszystkie wejścia i wyjścia z zamku są zabezpieczone. Kiedy odwrócił się tyłem, David wysunął się z korytarza i popędził do schodów prowadzących na galerię. Jeśli nawet ktoś go zauważył, nie zwrócono na niego uwagi. Wiedział już, że to nie on jest przyczyną całego zamieszania. Kiedy znalazł się w swojej komnacie, zamknął drzwi i zdjął z ramienia worek ze słojem, w którym zamknięty był duch Anny. Podczas krótkiej wędrówki z królestwa Garbusa jej światło przygasło i siedziała skulona na dnie słoja z twarzą jeszcze bledszą niż wcześniej.
– Co się dzieje? – zapytał David.
Anna uniosła prawą rękę i David zobaczył, że zrobiła się prawie przezroczysta.
– Słabo mi – powiedziała. – I zmieniam się. Staję się coraz bledsza.
David nie miał pojęcia, jak ją pocieszyć. Próbował gdzieś ją ukryć i zdecydował się w końcu na ciemny kąt ogromnej szafy, zamieszkany jedynie przez łuski martwych owadów uwięzionych w starej pajęczynie. Anna krzyknęła jednak, gdy miał postawić słój w tej kryjówce.
– Nie! Proszę, nie tutaj. Przez tyle lat byłam uwięziona samotnie w ciemności i wydaje mi się, że niedługo pożegnam się z tym światem. Postaw mnie na parapecie, żebym mogła wyjrzeć przez okno na drzewa i ludzi. Będę cichutko i nikomu nie przyjdzie do głowy, żeby mnie tam szukać.
David otworzył więc okno i zobaczył, że na zewnątrz znajduje się balkon z kutego żelaza. W paru miejscach był zardzewiały i kiedy go dotknął, zagrzechotał, ale na pewno utrzyma ciężar słoja. Postawił go więc ostrożnie w rogu, a Anna pochyliła się i oparła o szkło. Po raz pierwszy od chwili spotkania uśmiechnęła się.
– Och – powiedziała – to cudowne. Spójrz na rzekę, drzewa i na tych wszystkich ludzi. Dziękuję, David. To wszystko, co chciałam zobaczyć.
Jednak David nie słuchał, bo jej słowom towarzyszyło wycie dobiegające ze wzgórz. Dostrzegł czarne, białe i szare kształty poruszające się w oddali, całe tysiące. Wilki były bardzo zdyscyplinowane i miały przed sobą jasno wytyczony cel, zupełnie jak dywizje armii przygotowującej się do bitwy. Na najwyższym wzgórzu nad zamkiem zobaczył ubrane postacie stojące na tylnych łapach, podczas gdy zwykłe wilki biegały tam i z powrotem, przenosząc wiadomości pomiędzy wilkonami i zwierzętami na pierwszej linii.
– Co się dzieje? – zapytała Anna.
– Wilki już tu są – odparł David. – Chcą zabić króla i przejąć jego królestwo.
– Zabić Jonathana? – spytała Anna, a w jej głosie zabrzmiało tak wielkie przerażenie, że David odwrócił wzrok od wilków i skierował uwagę na małą, znikającą powoli postać dziewczynki.
– Dlaczego tak się o niego martwisz po tym wszystkim, co ci zrobił? – zapytał. – Zdradził cię i pozwolił, by Garbus zjadł twoje serce, a potem zostawił cię w tamtym lochu. Jak możesz czuć do niego cokolwiek innego poza nienawiścią?
Anna pokręciła głową i przez chwilę wyglądała na dużo starszą. Może i miała postać dziewczynki, ale żyła o wiele dłużej, niż sugerował jej wygląd, a w ciemnym lochu nauczyła się, co to mądrość, tolerancja i przebaczenie.
– Jest moim bratem – oświadczyła. – Kocham go bez względu na to, co mi zrobił. Był młody, zagniewany i głupi, kiedy zawarł tę umowę, a gdyby mógł cofnąć czas i wszystko odkręcić, na pewno by to zrobił. Nie chcę, by stała mu się krzywda. A co będzie z tymi wszystkimi ludźmi, kiedy wilki zwyciężą i zaczną panować zamiast ludzi? Rozedrą na strzępy wszystkich znajdujących się w zamku i w jednej chwili zginie ta odrobina dobra, która tu jeszcze pozostała.
Słuchając jej, David znów zaczął się zastanawiać, jak Jonathan mógł zdradzić taką dziewczynkę. Musiał być straszliwie zły i smutny i te uczucia całkowicie nad nim zapanowały.
David przyglądał się, jak gromadzą się wilki opętane tylko jednym celem – zdobyć zamek, zabić króla i wszystkich towarzyszących mu ludzi. Mury były jednak grube i mocne, a bramy zamknięte. Przy otworach, przez które z zamku wypływały ścieki, pojawili się strażnicy, a uzbrojeni ludzie stali na każdym dachu i przy każdym oknie. Wilki miały ogromną przewagę liczebną, ale znajdowały się na zewnątrz i David nie widział sposobu, by mogły dostać się do środka. Dopóki ta sytuacja będzie trwać, wilki mogły sobie wyć do woli, a wilkoni mogą wysyłać i odbierać setki wiadomości. To nie miało żadnego znaczenia. Zamek był nie do zdobycia.
XXX
O zdradzie Garbusa
Głęboko pod ziemią Garbus obserwował, jak powoli sączy się piasek jego życia. Garbus stawał się coraz słabszy. Jego organizm rozpadał się. Zęby rozchwiały się w dziąsłach, a na wargach pojawiły się wilgotne ranki. Z powykręcanych paznokci sączyła się krew, a oczy pożółkły i stały się kaprawe. Skóra wyschła i zaczęła się łuszczyć, a kiedy się drapał, powstawały długie głębokie rany, odsłaniając ścięgna i mięśnie. Bolały go stawy, włosy wychodziły garściami. Umierał, lecz nie wpadał w panikę. Były takie chwile w jego długim, straszliwym życiu, kiedy znajdował się bliżej śmierci niż teraz, kiedy wydawało się, że wybrał niewłaściwe dziecko, nie dojdzie do zdrady i nie będzie miał nowego króla ani królowej, by manipulować nimi na tronie jak marionetką. W końcu zawsze jednak znajdował sposób, by ich złamać lub – jak wolał o tym myśleć – by złamali się sami.
Garbus wierzył, że zło drzemiące w ludziach tkwi w nich od chwili poczęcia i trzeba było tylko odkryć w dziecku jego naturę. David miał w sobie tyle samo wściekłości i urazy co wszystkie napotkane przez niego dzieci, a jednak nadal mu się opierał. Nadeszła pora na ostatni ruch. Bo bez względu na to, co osiągnął, bez względu na okazaną odwagę, chłopiec pozostawał tylko chłopcem. Znajdował się z dala od domu, oddzielony od ojca i rzeczy bliskich jego sercu. Głęboko w środku był przerażony i samotny. Jeśli Garbus potrafi sprawić, że ten strach stanie się nie do zniesienia, David wyjawi mu imię dziecka i Garbus będzie żył nadal, a w swoim czasie rozpocznie poszukiwania następcy Davida. Tak, kluczem był strach. Garbus nauczył się, że stojąc w obliczu śmierci, większość ludzi powie wszystko, by tylko pozostać przy życiu. Będą szlochać, błagać, zabijać lub zdradzać się nawzajem, żeby tylko ocalić skórę. Jeśli uda mu się sprawić, że chłopiec zacznie się bać o swoje życie, da mu wszystko, czego od niego zażąda.
I tak ten dziwny, przygarbiony stwór, stary jak wspomnienia ludzi, wyszedł ze swej sali kałuż i klepsydr, pająków i wypełnionych śmiercią oczu, po czym zniknął w sieci tuneli, które biegły jak plaster miodu pod jego królestwem. Przeszedł pod zamkiem, pod murami i znalazł się pod polami otaczającymi zamek.
A kiedy usłyszał nad sobą wycie wilków, wiedział, że jest u celu.
David nie chciał zostawić Anny, bo była bardzo słaba. Bał się, że jeśli tylko odwróci się do niej plecami, zniknie na dobre. Z kolei ona, po latach spędzonych samotnie w ciemnościach, była mu wdzięczna za towarzystwo. Opowiadała mu o całych dziesięcioleciach spędzonych z Garbusem, o strasznych rzeczach, które robił, oraz o straszliwych torturach i karach wymierzanych tym, którzy mu się sprzeciwili. David opowiedział jej o swojej zmarłej matce, o domu, w którym mieszkał teraz z Rose i Georgiem, tym samym, w którym kiedyś Anna mieszkała krótko po śmierci swoich rodziców. Aura otaczająca dziewczynkę pojaśniała na wspomnienie jej dawnego domu, a ona sama wypytywała Davida o dom, pobliską wioskę i zmiany, które tam zaszły po jej zniknięciu. David opowiedział jej o wojnie i wielkich armiach, które maszerowały przez Europę, niszczących wszystko, co stanie im na drodze.
– Zostawiłeś jedną wojnę tylko po to, by znaleźć się w środku następnej – powiedziała Anna.
David spojrzał na kolumny wilków przesuwające się z determinacją przez dolinę i wzgórza. Ich liczba zdawała się rosnąć z każą mijającą minutą, a czarno-szare oddziały powoli okrążały zamek. Podobnie jak wcześniej Fletcher, David najbardziej niepokoił się ich poczuciem porządku i dyscypliną. Podejrzewał jednak, że to coś bardzo ulotnego – bez wilkonów wilcze stada rozpierzchną się i pognają na swoje własne terytoria. Jednak na razie wilkoni mieli nad nimi władzę, bo wypaczyli ich naturę, podobnie jak wypaczona została ich własna. Wilkoni wierzyli, że są wspanialsi i bardziej rozwinięci niż ich bracia i siostry, którzy poruszali się na czterech łapach, lecz w rzeczywistości byli o wiele gorsi. Byli mutantami, które nie były ani ludźmi, ani zwierzętami. David zastanawiał się, jakie są umysły wilkonów, w których o przewagę stale walczyły dwie strony ich natury. Był pewien, że w oczach Leroi czai się szaleństwo.
– Jonathan nigdy się nie podda – powiedziała Anna. – Nie uda im się wejść do zamku. Powinni się rozproszyć, ale nie zrobią tego. Na co czekają?
– Na stosowną okazję – odparł David. – Być może Leroi i jego wilkoni mają jakiś plan, a może tylko nadzieję, że król popełni błąd. Nie mogą się już jednak wycofać. Już nigdy nie uda im się zgromadzić tak wielkiej armii, a jeśli zostaną pokonani, nie przeżyją.
Drzwi do komnaty Davida otworzyły się i do środka wszedł Duncan, kapitan straży. David natychmiast zamknął okno, na wypadek, gdyby Duncan zauważył Annę.
– Król chce cię widzieć – powiedział Duncan.
David skinął głową. Choć był bezpieczny w murach zamku i otoczony przez uzbrojonych mężczyzn, najpierw podszedł do łóżka i wziął miecz oraz pas, które wisiały na słupku. Stało się to jego nowym zwyczajem i bez miecza u boku nie czuł się kompletnie ubrany. Po wizycie w królestwie Garbusa uświadomił sobie, jak bardzo jest mu potrzebny miecz. W lochach bólu i tortur poczuł, jak bardzo jest bezbronny. Wiedział również, że Garbus niebawem zauważy zniknięcie Anny i na pewno zacznie jej szukać. Szybko dotrze do niego, że to sprawka Davida, i nie chciał stawiać czoła jego gniewowi bez broni.
Kapitan nie sprzeciwił się. Powiedział nawet Davidowi, by zabrał wszystkie swoje rzeczy.
– Nie wrócisz już do tej komnaty – powiedział. David siłą powstrzymał się, by nie spojrzeć w okno, za którym była ukryta Anna.
– Dlaczego? – zapytał.
– Król ci to wyjaśni – odparł Duncan. – Przyszliśmy po ciebie wcześniej, ale cię tu nie było.
– Poszedłem na spacer – wyjaśnił David.
– Miałeś się stąd nie ruszać.
– Usłyszałem wilki i chciałem sprawdzić, co się dzieje. Ale wszyscy biegali jak najęci, więc zaraz wróciłem.
– Nie musisz się ich bać – powiedział Duncan. – Nikt nigdy nie sforsował tych murów, a żadne stado zwierząt nie dokona tego, czego nie udało się dokonać armii ludzi. Chodź. Król czeka.
David spakował swój worek, wrzucił ubranie, które znalazł w komnacie Garbusa, i ruszył za kapitanem do sali tronowej, raz jeszcze oglądając się za siebie. Wydało mu się, że za szybą widzi blade światło Anny.
W lesie za liniami wilków w powietrze wystrzeliły płatki śniegu, a po nich grudki ziemi, odsłaniając dziurę, z której wyłonił się Garbus. Trzymał w pogotowiu jedno ze swoich zakrzywionych ostrzy, bo sprawa była bardzo niebezpieczna. Jakikolwiek układ z wilkami był niemożliwy. Ich przywódcy, wilkoni, zdawali sobie doskonale sprawę z jego władzy i nie ufali mu – podobnie jak on im. Był też odpowiedzialny za śmierć zbyt wielu z nich, by mogli mu wybaczyć. Nie pozwoliłyby mu nawet żyć na tyle długo, by układać się o życie, jeśli wpadnie w łapy któregoś z nich. Szedł cichutko, dopóki nie zobaczył przed sobą linii postaci ubranych w mundury zerwane z ciał zabitych żołnierzy. Niektóre paliły fajkę pochylone nad mapą zamku narysowaną w śniegu, próbując znaleźć sposób, by dostać się do środka. Wysłano już zwiadowców, by podeszli do murów i sprawdzili, czy znajdują się tam jakieś wyłomy lub szczeliny, niepilnowane dziury lub przejścia, które mogą się przydać. Szare wilki zostały wykorzystane jako przynęta i zginęły w tej samej chwili, w której znalazły się w zasięgu strzał obrońców. Białe wilki trudniej było zauważyć i choć pewna ich liczba również zginęła, sporo podeszło do murów wystarczająco blisko, by je dokładnie zbadać. Węszyły i kopały, próbując znaleźć wejście. Te, które przeżyły, wróciły z meldunkiem, że zamek jest rzeczywiście tak niedostępny, na jaki wygląda.
Garbus znajdował się na tyle blisko, by słyszeć głosy wilkonów i czuć zapach ich futer. Głupie, próżne stworzenia, pomyślał. Możecie się ubierać jak ludzie i zachowywać jak oni, ale zawsze będziecie śmierdzieć jak bestie i zawsze pozostaniecie zwierzętami, które tylko udają, że nimi nie są. Garbus nienawidził ich i nienawidził Jonathana za przywołanie ich mocą swej wyobraźni. Zrodziły się z jego własnej wersji opowieści o małej dziewczynce ubranej w czerwony płaszczyk z kapturem. Garbus obserwował z przerażeniem, jak wilki zaczynają się przekształcać. Początkowo ich warknięcia i pomruki tylko czasami przypominały słowa, a przednie łapy unosiły się w górę, gdy próbowały chodzić jak ludzie. Na początku wydawało mu się to nawet zabawne, lecz potem zaczęły się zmieniać ich pyski, a one same, obdarzone wrodzoną inteligencją, stawały się coraz bardziej przebiegłe. Próbował zmusić Jonathana, by zarządził odstrzał wilków w całym kraju, lecz król zadziałał zbyt późno. Pierwsza grupa żołnierzy, którą wysłał, by je zabili, zginęła, a mieszkańcy wiosek za bardzo się bali tego nowego zagrożenia, by zrobić coś więcej, niż tylko budować wyższe mury wokół osiedli i zamykać nocą drzwi i okna. A teraz doszło do tego, że armia wilków pod dowództwem pół ludzi, pół bestii zamierzała zdobyć królestwo dla siebie.
– Chodźcie – szepnął Garbus. – Jeśli chcecie króla, weźcie go. Ja już z nim skończyłem.
Garbus wycofał się, okrążając generałów, aż doszedł do wilczycy, która stała na czatach. Upewnił się, że stoi z wiatrem, oceniając to po kierunku, w jakim lżejsze płatki śniegu unosiły się z ziemi. Stał już prawie przy niej, gdy odkryła jego obecność, lecz w tej chwili jej los był przypieczętowany. Garbus skoczył, a jego ostrze sunęło w dół. Kiedy tylko wylądował na wilczycy, przecięło futro i wbiło się głęboko w ciało. Palce Garbusa zacisnęły się mocno na pysku, by nie mogła wydać z siebie dźwięku. Jeszcze nie.
Mógł ją oczywiście zabić i zabrać pysk do swojej kolekcji, ale nie zrobił tego. Rozciął ją tylko głęboko, tak że upadła na ziemię, a śnieg wokół niej natychmiast poczerwieniał od krwi. Puścił jej pysk i wilczyca zaczęła jęczeć i wyć z bólu, alarmując resztę stada. Garbus wiedział, że to bardzo niebezpieczny moment, bardziej ryzykowny niż samo zaatakowanie wielkiej wilczycy. Nagle na szczycie wzgórza pojawiły się cztery wielkie szare wilki i zawyły ostrzegawczo do reszty. Za nimi zjawił się jeden ze znienawidzonych wilkonów, ubrany w najpiękniejszy mundur, jaki udało mu się zdobyć – jasnoczerwoną kurtkę ze złotymi szamerunkami i guzikami oraz białe spodnie tylko nieznacznie poplamione krwią poprzedniego właściciela. Do czarnego skórzanego pasa miał przypasany długi miecz i patrząc na umierającą wilczycę i osobę odpowiedzialną za jej śmierć, już zaczął go dobywać.
Był to Leroi, najbardziej znienawidzony i budzący największy strach wilkon, który miał zostać królem. Stojąc tak blisko swego największego wroga, Garbus zawahał się. Choć bardzo stary, osłabiony gasnącym światłem Anny i nieuniknionym przepływem piasku swego życia, był nadal szybki i silny. Bez trudu mógł zabić cztery szare wilki, a wówczas Leroi miałby na swoją obronę jedynie zdobyczny miecz. Jeśli zabiłby Leroi, wilki rozpierzchłyby się, bo to on siłą swojej woli utrzymywał dyscyplinę w armii. Nawet inni wilkoni nie byli tak dobrze rozwinięci jak on i w swoim czasie można by ich było wytrzebić przy pomocy wojska nowego króla.
Nowego króla! Na wspomnienie tego, co go tu przywiodło, Garbus otrzeźwiał. Za Leroi pojawiło się więcej wilków i wilkonów, a patrol złożony z białych zaczął nadciągać z południa. Przez chwilę wszystko znieruchomiało, gdy wilki przyglądały się swemu najbardziej znienawidzonemu wrogowi stojącemu nad zdychającą wilczycą. Potem z okrzykiem triumfu Garbus zamachał w powietrzu zakrwawionym ostrzem i puścił się biegiem przed siebie. Wilki natychmiast ruszyły za nim, pędząc wśród drzew, a oczy rozjaśniał im blask podniecenia. Jeden biały wilk, bardziej przebiegły i szybszy od reszty, oddzielił się od stada i próbował odciąć Garbusowi drogę. Garbus biegł w dół zbocza, więc wilk znajdował się jakieś trzy metry nad nim, kiedy nagle przysiadł na tylnych łapach i wystrzelił w powietrze, obnażając kły, by rozerwać gardło ofiary. Garbus był jednak zbyt przebiegły i kiedy wilk skoczył, okręcił się w kółko, unosząc wysoko miecz. Rozcięty od dołu wilk padł martwy u jego stóp. Garbus biegł dalej. Dziewięć metrów, sześć, trzy. Przed sobą widział wejście do tunelu, zaznaczone zrytą ziemią i brudnym śniegiem. Był już niemal u celu, kiedy po lewej stronie dostrzegł błysk czerwieni i usłyszał świst miecza przeszywającego powietrze. Podniósł swój własny, by zablokować cios Leroi, lecz wilkon był silniejszy, niż podejrzewał, i Garbus lekko się zachwiał, niemal padając na ziemię. Gdyby to zrobił, wszystko skończyłoby się bardzo szybko, bo Leroi już się szykował, by zadać śmiertelny cios. Jednak ostrze miecza rozcięło tylko ubranie Garbusa, mijając ramię o milimetry, lecz Garbus udał, że otrzymał poważną ranę. Upuścił ostrze i zatoczył się do tyłu, przytrzymując lewą ręką wyimaginowaną ranę na prawej. Wilki otoczyły go, obserwując dwóch walczących, wyciem oznajmiając swe poparcie dla Leroi i zachęcając go, by dokończył dzieła. Leroi podniósł głowę i zawarczał. Wszystkie wilki ucichły.
– Popełniłeś fatalny błąd – powiedział. – Trzeba było zostać za murami zamku. W swoim czasie zdobędziemy je, ale gdybyś tam został, mogłeś pożyć trochę dłużej.
Garbus roześmiał się mu prosto w twarz, która choć porośnięta sierścią wyglądała prawie jak ludzka.
– Nie, to ty popełniłeś błąd – powiedział. – Spójrz tylko na siebie. Nie jesteś ani człowiekiem, ani zwierzęciem, lecz żałosnym stworzeniem, które nie przypomina żadnego z nich. Nie możesz znieść tego, czym jesteś, i chcesz stać się tym, czym nie możesz być. Twój wygląd może się zmieniać i możesz nosić wszystkie piękne ubrania, z których obdzierasz ciała swoich ofiar, ale w głębi nadal pozostaniesz wilkiem. Jak myślisz, co się stanie, kiedy twoja zewnętrzne przeobrażenie dokona się, kiedy zaczniesz w pełni przypominać tych, na których dotąd polowałeś? Będziesz wyglądać jak człowiek i stado nie będzie cię już uznawać za swojego. To, czego najbardziej pragniesz, stanie się twoją klęską, bo wilki rozedrą cię na strzępy i umrzesz w ich paszczach, tak jak inni umierali w twoich. Do tego czasu, mieszańcu… żegnam cię!
Mówiąc to, wskoczył do tunelu i zniknął. Leroi dopiero po sekundzie zorientował się, co się wydarzyło. Otworzył usta, by zawyć z wściekłości, lecz z jego gardła dobiegł dźwięk przypominający stłumiony kaszel. Było tak, jak przepowiedział Garbus – przeobrażenie Leroi niemal dobiegło końca i jego wilczy głos został zastąpiony przez ludzki. Aby ukryć zaskoczenie wywołane zanikiem wycia, Leroi skinął na dwóch zwiadowców i kazał im ruszyć w stronę tunelu. Wilki nieufnie powąchały wzburzoną ziemię. Jeden szybko wsunął łeb do otworu, lecz równie szybko wyciągnął go w obawie, że w środku czeka na niego Garbus. Kiedy nic się nie wydarzyło, spróbował ponownie, tym razem dłużej. Powąchał powietrze w tunelu. Nadal wyczuwał zapach Garbusa, lecz był już znacznie słabszy. Uciekał od nich.
Leroi przyklęknął na jedno kolano i zbadał dziurę, a potem spojrzał w stronę wzgórz, za którymi leżał zamek. Zastanowił się. Pomimo przechwałek wyglądało na to, że nie uda im się sforsować murów. Jeśli szybko nie zaatakują, jego wilcza armia stanie się niespokojna i jeszcze bardziej wygłodzona. Rywalizujące ze sobą stada zwrócą się przeciwko sobie. Dojdzie do walki i wilki zaczną pożerać najsłabszych. W swoim gniewie zwrócą się przeciwko Leroi i jego wilkonom. Nie, musi wykonać ruch, i to szybko. Jeśli uda mu się zdobyć zamek, jego armia będzie mogła pożreć obrońców, a on z wilkonami opracuje plany nowego porządku. Może Garbus po prostu przecenił swoje możliwości? Wykorzystał tunel do opuszczenia zamku i podjął niepotrzebne ryzyko w nadziei, że uda mu się zabić kilka wilków, a może nawet samego Leroi. Bez względu na to, czym się kierował, Leroi otrzymał szansę, na którą stracił już nadzieję. Tunel był wąski, mógł się w nim zmieścić tylko jeden wilkon lub wilk. Mimo to niewielkie siły mogły się tą drogą dostać do zamku, a jeśli uda im się dotrzeć do bram i otworzyć je od środka, wtedy obrońcy zostaną szybko pokonani. Leroi odwrócił się do swoich poruczników.
– Wyślijcie zwiadowców pod zamek, żeby odwrócili uwagę żołnierzy na murach – rozkazał. – Zacznijcie przesuwać główne siły do przodu i przyprowadźcie do mnie najlepsze szare wilki. Zaczynamy atak!
XXXI
O bitwie i losie tych, którzy mają zostać królem
Król siedział skulony na tronie. Broda opadła mu na piersi. Wyglądał, jakby spał, lecz kiedy David się zbliżył, zobaczył, że staruszek ma otwarte oczy i wpatruje się tępo w podłogę. Na kolanach trzymał „Księgę rzeczy utraconych”, opierając dłoń na okładce. Otaczali go czterej strażnicy, stojący w czterech rogach podwyższenia, a więcej wartowników znajdowało się przy drzwiach i na galerii. Kiedy kapitan podszedł do niego z Davidem, król podniósł głowę. Na widok jego twarzy David poczuł ucisk w żołądku. Była to twarz człowieka, któremu powiedziano, że może uniknąć spotkania z katem tylko pod warunkiem, że znajdzie osobę, która zajmie jego miejsce. Wyglądało na to, że król znalazł tę osobę właśnie w Davidzie. Kapitan zatrzymał się przed tronem, skłonił i odszedł. Król rozkazał strażnikom, by się cofnęli, po czym spróbował przywołać na twarz wyraz życzliwości. Zdradziły go jednak oczy – przepełniała je rozpacz, wrogość i przebiegłość.
– Miałem nadzieję, że porozmawiamy w bardziej sprzyjających okolicznościach. Jesteśmy otoczeni, ale nie ma się czego bać. To tylko zwierzęta i my zawsze będziemy je przewyższać. – Skinął na Davida zakrzywionym palcem. – Podejdź bliżej, chłopcze.
David podszedł do stopni prowadzących na podwyższenie. Jego twarz znajdowała się teraz na wysokości twarzy króla. Władca przesunął palcami po oparciach tronu, zatrzymując je raz czy dwa, by przyjrzeć się wyjątkowo pięknej ozdobie i lekko pogładzić rubin lub szmaragd.
– To wspaniały tron, prawda? – zapytał.
– Bardzo ładny – odparł David i król spojrzał na niego ostro, jakby nie był pewny, czy chłopiec z niego szydzi czy nie. Twarz Davida nic nie zdradzała i król postanowił zignorować jego uwagę.
– Od najdawniejszych czasów królowie i królowe tej ziemi siadywali na nim i stąd rządzili krajem. Wiesz, co ich łączyło? Powiem ci: wszyscy pochodzili z twojego świata, nie z tego. Z twojego i mojego. Kiedy umiera władca, inny przekracza granice oddzielającą oba światy i przejmuje tron. Tak to jest poukładane i to wielki zaszczyt zostać wybranym. Ten zaszczyt przypadł teraz tobie.
David nie odpowiedział, więc król mówił dalej.
– Wiem, że spotkałeś się z Garbusem. Jego wygląd nie powinien cię odstraszać. Ma dobre chęci, choć czasami manipuluje prawdą. Towarzyszy ci jak cień od chwili, gdy się tu zjawiłeś. Czasami byłeś bliski śmierci i ocalałeś tylko dzięki jego interwencji. Wiem, że zaproponował ci pomoc w powrocie do domu, ale to było kłamstwo. Nie ma takiej mocy, dopóki nie wstąpisz na tron. Kiedy już zajmiesz należne ci miejsce, możesz mu rozkazać, co zechcesz. Jeśli odmówisz wstąpienia na tron, zabije cię i poszuka innego kandydata. Tak właśnie działa.
Musisz przyjąć propozycję. Jeśli ci się nie spodoba albo przekonasz się, że nie masz talentu do rządzenia, możesz rozkazać Garbusowi, żeby przeniósł cię z powrotem do twojego świata, i umowa przestanie obowiązywać. Ty będziesz królem, a on tylko twoim poddanym. Teraz prosi cię tylko o to, by zjawił się tu z tobą twój brat, żebyś na początku panowania nie czuł się osamotniony. W swoim czasie, jeśli zechcesz, może nawet sprowadzi tu twojego ojca. Wyobraź sobie, jaki będzie dumny, gdy zobaczy swego pierworodnego na tronie, władcę wielkiego królestwa! No, co powiesz na to?
Kiedy król skończył mówić, litość, którą mógł odczuwać dla niego David, zniknęła całkowicie. Każde słowo króla było kłamstwem. Nie miał pojęcia, że David zajrzał do „Księgi rzeczy utraconych”, że wszedł do królestwa Garbusa i spotkał tam Annę. David wiedział o sercach pożeranych w ciemnościach i o esencji dzieciństwa przetrzymywanej w słojach, by utrzymywać Garbusa przy życiu. Król, przytłoczony winą i smutkiem, chciał zostać zwolniony z umowy z Garbusem i gotów był powiedzieć wszystko, by David zajął jego miejsce.
– Czy Wasza Wysokość ma w swoich rękach „Księgę rzeczy utraconych”? – zapytał. – Powiadają, że zawiera ogromną wiedzę, może nawet magię. To prawda?
Oczy króla zalśniły.
– O tak, tak. Oddam ci ją, kiedy abdykuję i przekażę ci tron. To będzie mój koronacyjny dar. Mając ją w posiadaniu, będziesz mógł rozkazywać Garbusowi, a on będzie musiał być posłuszny. Kiedy zostaniesz królem, mnie nie będzie już potrzebna.
Przez chwilę król wyglądał niemal na zasmuconego. Raz jeszcze przesunął palcami po okładce, wygładzając nitki, badając miejsca, w których grzbiet zaczął się odrywać. Dla niego była jak żywa, jakby po przejściu do tego świata jemu także wyrwano serce, które przyjęło postać księgi.
– A co się stanie z Waszą Wysokością, kiedy ja zostanę królem? – zapytał David.
Król odwrócił wzrok.
– Wyjadę stąd i znajdę jakieś spokojne miejsce, gdzie będę mógł żyć jako emeryt – powiedział. – Może nawet wrócę do naszego świata, by zobaczyć, jakie tam zaszły zmiany.
Jego słowa zabrzmiały jednak głucho, a głos załamał się pod brzemieniem winy i kłamstw.
– Wiem, kim jesteś – powiedział David cicho.
Król pochylił się w jego stronę.
– Co powiedziałeś?
– Wiem, kim jesteś – powtórzył David. – Jesteś Jonathanem Tulveyem. Twoja adoptowana siostra miała na imię Anna. Byłeś o nią bardzo zazdrosny, gdy zamieszkała u was w domu, i to uczucie nigdy cię nie opuściło. Wtedy pojawił się Garbus, pokazał ci, jak może wyglądać życie bez niej, i zdradziłeś ją. Zmusiłeś ją, by przeszła z tobą przez stary ogród do tego świata. Garbus zabił ją i zjadł jej serce, a potem trzymał jej ducha w szklanym słoju. Księga na twoich kolanach nie zawiera żadnej magii. To tylko twoje sekrety. Jesteś smutnym, złym, starym człowiekiem i możesz sobie zatrzymać swoje królestwo i swój tron. Nie chcę go. Nie chcę nic z tego.
Z cienia wyłoniła się jakaś postać.
– To umrzesz – powiedział Garbus.
Wyglądał na wiele starszego niż podczas ich ostatniego spotkania, a jego skóra była chorobliwie zmieniona i popękana. Na twarzy i dłoniach miał rany i odciski, a ciało śmierdziało rozkładem.
– Widzę, że byłeś bardzo zajęty – powiedział. – Wtykałeś nos w nie swoje sprawy. Zabrałeś coś, co należy do mnie. Gdzie ona jest?
– Ona nie należy do ciebie – powiedział David. – Nie należy do nikogo.
Dobył miecza, który zachwiał się lekko w drżącej dłoni. Garbus wybuchnął śmiechem.
– Nie ma sprawy – powiedział. – Już nie będzie mi potrzebna. Uważaj, by tego samego nie powiedziano o tobie. Twoja ostatnia godzina nadciąga i nie powstrzyma jej żaden miecz. Wydaje ci się, że jesteś odważny, ale zobaczymy, jak to będzie, gdy poczujesz na twarzy gorący oddech wilka i ślinę, a twoje gardło zaraz zostanie rozdarte. Będziesz wtedy jęczał i płakał, i wzywał mnie. Może odpowiem. Może… Wyjaw mi imię swego brata, a ocalę cię przed bólem. Obiecuję ci, że nie zrobię mu krzywdy. Ten kraj potrzebuje króla. Jeśli zgodzisz się objąć tron, pozwolę twemu bratu żyć. Znajdę innego, który zajmie jego miejsce, bo w klepsydrze mojego życia jest jeszcze piasek. Będziecie mieszkać tu obaj, a ty będziesz rządził sprawiedliwie. To wszystko przeminie. Daję ci moje słowo. Wyjaw tylko jego imię.
Strażnicy przyglądali się Davidowi z bronią w dłoniach, gotowi powalić go, jeśli tylko spróbuje skrzywdzić króla. Król uniósł jednak rękę na znak, że wszystko jest w porządku, więc w spokoju czekali, co nastąpi.
– Jeśli nie wyjawisz mi jego imienia, to przejdę do twojego świata i zabiję malca w jego łóżku – powiedział Garbus. – Nawet jeśli miałaby to być ostatnia rzecz, jaką zrobię w życiu, jego krew splami pościel. Masz prosty wybór: możecie panować we dwóch albo umrzeć w oddaleniu. Nie ma innego wyjścia.
David pokręcił głową.
– Nie – powiedział. – Nie pozwolę ci na to.
– Nie pozwolisz? Nie pozwolisz?
Twarz Garbusa wykrzywiła się, gdy wypowiadał te słowa. Pękły mu wargi i spłynęło z nich kilka kropel krwi, bo miał jej już niewiele.
– Posłuchaj – powiedział. – Powiem ci prawdę o świecie, do którego tak rozpaczliwie pragniesz wrócić. To miejsce pełne smutku, bólu i cierpienia. Kiedy stamtąd odszedłeś, atakowano miasta. Kobiety i dzieci ginęły rozerwane na strzępy odłamkami lub płonęły żywcem od bomb zrzucanych przez samoloty, w których siedzieli mężczyźni mający własne żony i dzieci. Ludzi wyciągano z domów i rozstrzeliwano na ulicach. Twój świat rozpada się, a najbardziej zabawne jest to, że przed wybuchem wojny był tylko odrobinę lepszy. Wojna daje ludziom wymówkę, by mogli bezkarnie mordować. Wojny były i będą, a pomiędzy nimi ludzie i tak będą ze sobą walczyć, ranić się, okaleczać i zdradzać, bo robili tak od zawsze.
A nawet jeśli uda ci się uniknąć walki i okrutnej śmierci, chłopczyku, jak myślisz, co przyniesie ci życie? Przekonałeś się już, do czego jest zdolne. Zabrało ci matkę, pozbawiło ją zdrowia i urody i odrzuciło jak pustą, zgniłą skorupę owocu. Innych też ci odbierze, zapamiętaj moje słowa. Ci, których pokochasz – kobiety, dzieci – będą umierać, a twoja miłość nie potrafi ich ocalić. Zdrowie zacznie cię zawodzić. Będziesz stary i chory. Gdzieś głęboko będziesz odczuwał ból, któremu nie zaradzi żaden lekarz. Choroby znajdą w tobie ciepłe wilgotne miejsce i będą się tam rozwijać. Rozleją się potem na cały twój organizm, niszcząc go komórka po komórce, aż będziesz błagał, by lekarze pozwolili ci umrzeć, by zakończyli twoją nędzną egzystencję, ale oni odmówią. Będziesz żył nadal, samotnie. Nikt nie będzie cię trzymał za rękę i ocierał potu z twego czoła, kiedy nadjedzie Śmierć i pociągnie za sobą w ciemność. Życie, które zostawiłeś za sobą, nie jest żadnym życiem. Tutaj możesz być królem, a ja pozwolę ci starzeć się z godnością i bez bólu, a kiedy nadejdzie twoja ostatnia chwila, dzięki mnie zapadniesz w sen i obudzisz się w raju, który sobie wybierzesz, bo wszyscy ludzie śnią swoje własne niebo. W zamian proszę cię tylko, byś wyjawił mi imię dziecka mieszkającego w twoim domu, żebyś mógł mieć tu towarzystwo. Zrób to, zanim będzie za późno.
Kiedy to mówił, gobelin za królem zafalował i wychynął zza niego szary kształt, skacząc na pierś najbliższego strażnika. Wilk wykręcił łeb, rozrywając żołnierzowi gardło, i zawył przeraźliwie, gdy strzały wypuszczone przez strażników z galerii przebiły mu serce. Przez drzwi do sali wpadło więcej wilków. Było ich tak dużo, że gobelin spadł ze ściany na podłogę, wzniecając obłok kurzu. Szare wilki, najbardziej lojalne i dzikie z oddziałów Leroi, wdarły się do sali tronowej. Rozległ się dźwięk rogu i z każdych drzwi wypadli strażnicy. Rozpoczęła się krwawa bitwa. Strażnicy rozcinali wilki mieczami i dźgali włóczniami, próbując powstrzymać ich napływ, podczas gdy wilki kłapały pyskami i warczały, szukając każdej okazji, by zabić człowieka. Gryzły nogi, brzuchy i ręce, rozrywały żołądki i gardła. Po chwili podłoga spłynęła krwią, która wiła się jak strumienie wśród kamieni. Strażnicy uformowali półkole wokół otwartych drzwi, lecz napór wilków zmuszał ich do cofnięcia się.
Garbus wskazał na skłębioną masę ludzi i zwierząt.
– Widzisz! – krzyknął do Davida. – Twój miecz cię nie ocali. Tylko ja mogę to zrobić. Wyjaw mi jego imię, a przeniosę cię stąd w jednej chwili. Wypowiedz je i ocal się!
Do szarych dołączyły teraz czarne i białe wilki. Stada zaczęły omijać strażników, wpadając do komnat i korytarzy, zabijając wszystkich, którzy stanęli im na drodze. Król zeskoczył z tronu i z przerażeniem patrzył na mur strażników, który spychany przez wilki powoli przesuwał się w jego stronę. Po jego prawej stronie pojawił się kapitan.
– Proszę ze mną, Wasza Wysokość – powiedział. – Musimy was wyprowadzić w bezpieczne miejsce.
Król odepchnął go jednak i spojrzał z wściekłością na Garbusa.
– Zdradziłeś nas – powiedział. – Zdradziłeś nas wszystkich.
Garbus nie zwracał na niego uwagi. Patrzył tylko na Davida.
– Imię – powtórzył. – Wyjaw mi jego imię.
Tuż za nim wilki przedarły się przez mur strażników. Pojawiły się za nimi nowe w mundurach żołnierzy, chodzące na dwóch łapach. Wilkoni cięli strażników mieczami, wycinając drogę do drzwi prowadzących z sali tronowej. Dwa natychmiast wypadły na korytarz, a za nimi pomknęło sześć wilków. Pędziły do bram zamku.
Potem pojawił się Leroi. Obrzucił spojrzeniem masakrę w sali, po czym ujrzał tron, swój tron i wydał z siebie ostatnie wycie, by obwieścić ostateczny triumf. Król zadrżał, gdy Leroi odszukał go wzrokiem i ruszył w jego stronę, by go zabić. Kapitan straży nadal próbował osłonić króla. Mieczem odpierał ataki dwóch szarych wilków, lecz widać było wyraźnie, że słabnie.
– Wasza Wysokość, proszę stąd iść! – krzyknął. – Natychmiast!
Słowa zamarły mu jednak na ustach, gdy wypuszczona przez jednego z wilkonów strzała przeszyła mu serce. Kapitan upadł na podłogę, a wilki rzuciły się na niego. Król sięgnął pod fałdy swej szaty i wyjął bogato zdobiony złoty sztylet. Rzucił się na Garbusa.
– Ty oszuście! – krzyknął. – Po wszystkim, co zrobiłem, po wszystkim, do czego mnie zmusiłeś, na koniec zdradziłeś mnie!
– Do niczego cię nie zmuszałem, Jonathanie – odparł Garbus. – Zrobiłeś to, bo chciałeś. Nikogo nie można zmusić, by wyrządził zło. Miałeś je w sobie i wykorzystałeś je. Ludzie zawsze je wykorzystują.
Ciął króla ostrzem. Staruszek zachwiał się i omal nie upadł na ziemię. W mgnieniu oka Garbus odwrócił się do Davida, lecz chłopiec cofnął się i ciął swoim mieczem, raniąc Garbusa w pierś. Rana zaczęła cuchnąć, lecz nie pociekła z niej krew.
– Umrzesz! – zawołał Garbus. – Wyjaw mi jego imię, a będziesz żył!
Ruszył na Davida, nie zwracając uwagi na ranę. David próbował znów go ranić, lecz Garbus zrobił unik i wbił paznokcie głęboko w jego ramię. David poczuł się, jakby został otruty, bo ból zaczął się sączyć w jego ramię, płynąc przez żyły i mrożąc mu krew, aż dotarł do dłoni. Miecz wypadł z jego zdrętwiałych palców. Stał teraz przy ścianie otoczony przez walczących mężczyzn i warczące wilki. Nad ramieniem Garbusa zobaczył Leroi atakującego króla. Król próbował przebić go sztyletem, lecz Leroi wytrącił mu go z ręki i broń upadła z brzękiem na podłogę.
– Imię! – krzyknął Garbus. – Imię albo porzucę cię na pastwę wilków!
Leroi podniósł króla, jakby ten był lalką. Położył mu rękę pod brodą i odciągnął głowę, obnażając szyję. Zatrzymał się na chwilę i spojrzał na Davida.
– Będziesz następny – powiedział z triumfem, po czym otworzył szeroko usta, obnażając ostre białe zęby. Wbił je w gardło króla i kręcąc głową, zabił go. Garbus otworzył szeroko oczy, gdy z króla uchodziło życie. Z jego twarzy jak tapeta ze ściany oderwał się szary płat skóry, spod którego widać było szare, rozkładające się ciało.
– Nie! – krzyknął, po czym chwycił Davida za szyję. – Imię. Musisz mi je wyjawić, bo obaj zginiemy.
Przerażony David wiedział, że zaraz umrze.
– Jego imię… – zaczął.
– Tak! – wykrzyknął Garbus. – Tak!
W gardle króla zabulgotał ostatni oddech i Leroi odrzucił ciało na bok. Wycierając krew z ust, ruszył w stronę Davida.
– Jego imię…
– Mów! – wrzasnął Garbus.
– Jego imię to „brat” – powiedział David.
Garbus otworzył usta i zajęczał.
– Nie. Nie.
Głęboko pod zamkiem ostatnie ziarenka piasku przesączyły się przez klepsydrę, a wysoko na balkonie duch dziewczynki zaświecił jasno przez sekundę, po czym zgasł. Gdybyś ktoś tam był, na pewno usłyszałby ciche westchnienie, pełne radości i spokoju, gdy jej udręka dobiegła końca.
– Nie! – zawył Garbus, gdy jego skóra zaczęła pękać, i z ciała wydobywał się cuchnący gaz. Wszystko przepadło. Po tylu nieopowiedzianych historiach jego życie dobiegło końca. Był tak wściekły, że wbił sobie paznokcie v czaszkę i zaczął ją szarpać, rozrywając skórę i ciało, aż na jego czole pojawiło się głębokie rozcięcie, przesuwając się szybko na grzbiet nosa, po czym rozdarło mu usta. Trzymał teraz w rękach po połowie głowy, przewracał dziko oczami, lecz nadal rozdzierał swoje ciało, które rozrywało się przez jego gardło, pierś i brzuch aż do ud, gdzie rozpadło się na dwie części. Wypełzły z nich wszystkie najbardziej paskudne bezkręgowce, jakie kiedykolwiek żyły: robaki, żuki, stonogi, pająki i białe robaki. Wiły się po podłodze, aż znieruchomiały, gdy ostatnie ziarenko piasku przesypało się przez klepsydrę Garbus skonał.
Leroi z uśmiechem przyglądał się martwemu paskudztwu. David zaczął zamykać oczy, przygotowując ę na śmierć, kiedy Leroi nagle zadrżał. Otworzył usta, by coś powiedzieć, ale odpadła mu szczęka, lądując na kamieniach u jego stóp. Jego skóra zaczęła się łuszczyć jak stary gips. Próbował się poruszyć, lecz nogi odmówiły mu posłuszeństwa. Złamały się w kolanach i Leroi padł na podłogę, a na jego twarzy i dłoniach pojawiły się pęknięcia. Próbował drapać podłogę, lecz jego pazury kruszyły się jak szkło. Tylko oczy pozostały takie jak dawniej. Teraz wypełniało je zdumienie i ból.
David patrzył, jak Leroi zdycha. On jeden rozumiał, co się dzieje.
– Byłeś koszmarem króla, nie moim – powiedział. Kiedy go zabiłeś, zabiłeś też i siebie.
Oczy Leroi zamrugały, nic nie rozumiejąc, po czym znieruchomiały. Stał się tylko rozbitym posągiem bestii, której nie ożywiał już niczyj strach. Całe jego ciało pokryły drobne pęknięcia, po czym rozpadł się na milion kawałeczków i zniknął na zawsze.
W całej sali tronowej pozostali wilkoni rozpadali się w proch, a wilki – pozbawione przywódców – zaczęły wycofywać się do tunelu, gdy do sali wchodzili strażnicy z uniesionymi tarczami. Tworzyli w ten sposób stalowy mur, przez który jak kolce jeża wystawały końce włóczni. Nie zwrócili uwagi na Davida, gdy chwycił miecz i popędził przez zamkowe korytarze, mijając przerażone sługi, zdumionych dworzan, aż wypadł na świeże powietrze. Wspiął się na najwyższy mur i wyjrzał na rozciągającą się przed zamkiem dolinę. Wilcza armia znalazła się w totalnej rozsypce. Niedawni sojusznicy zwracali się teraz przeciw sobie, walcząc i gryząc. Szybcy napadali na wolnych, pragnąc jak najszybciej się wycofać i znaleźć na własnych terytoriach. Wielkie kolumny wilków pędziły w stronę wzgórz. Po wilkonach pozostały jedynie kupki prochu, które na moment zakręciły się w powietrzu, po czym zniknęły uniesione wiatrem.
David poczuł, że ktoś kładzie mu rękę na ramieniu. Odwrócił się i zobaczył znajomą twarz.
To był Leśniczy. Na ubraniu i skórze miał wilczą krew. Kapała też z ostrza jego siekiery, tworząc ciemne kałuże.
David nie mógł wydusić ani słowa. Upuścił miecz i worek i mocno objął Leśniczego. A ten położył dłoń na jego głowie i pogładził po włosach.
– Myślałem, że pan nie żyje – westchnął David. – Widziałem, jak wilki ciągnęły pana do lasu.
– Żaden wilk nie pozbawi mnie życia – powiedział Leśniczy. – Udało mi się dobrnąć do chatki handlarza końmi. Zabarykadowałem drzwi i padłem nieprzytomny, dopiero po wielu dniach mogłem ruszyć twoim śladem, ale aż do teraz nie mogłem się przedrzeć przez wilki. Musimy szybko stąd iść. Zamek długo nie wytrzyma.
David poczuł, jak mury drżą pod jego stopami. Tuż obok pojawiły się wyrwy w kamieniach. Mury zaczęły pękać, a cegły i zaprawa sypały się na kamienie w dole. Labirynt tuneli pod zamkiem zapadał się, niszcząc świat królów i Garbusa.
Leśniczy wyprowadził Davida na dziedziniec, gdzie czekał koń. Powiedział Davidowi, żeby na niego wsiadł, lecz chłopiec odszukał w stajni Scyllę. Koń, przestraszony odgłosami bitwy i wyciem wilków, zarżał z ulgi na widok chłopca. David poklepał go po czole i szepnął i ucha kojące słowa, po czym wskoczył mu na grzbiet ruszył za Leśniczym. Strażnicy na koniach atakowali uciekające wilki, odciągając je coraz dalej od miejsca bitwy.
Przez główną bramę przechodziła fala ludzi. Słudzy i dworzanie objuczeni jedzeniem i skarbami, które mogli unieść, porzucali rozpadający się zamek, zanim skruszył się całkiem na ich oczach. David i Leśniczy obrali drogę prowadzącą z dala od całego zamieszania. Zatrzymali się dopiero na szczycie wzgórza, w bezpiecznej odległości od ludzi i wilków. Stamtąd patrzyli, jak zamek rozpada się w proch, aż pozostała po nim tylko dziura w ziemi pełna drewna i cegieł, nad którą unosił się paskudny, duszący pył. Potem odwrócili się tyłem i jechali razem przez wiele dni, aż w końcu dotarli do lasu, przez który David trafił do tego świata. Stało tam teraz tylko jedno drzewo oznaczone gałązkami, bo wraz ze śmiercią Garbusa jego czary przestały działać.
Leśniczy i David zsiedli z koni.
– Już czas – powiedział Leśniczy. – Musisz wrócić do domu.
XXXII
O Rose
David stał na środku lasu, patrząc na gałązki i dziurę drzewie, która znów się pokazała. Jedno z drzew obok zostało niedawno uszkodzone przez zwierzęce pazury i krwawy sok kapał z rany w pniu, plamiąc śnieg. Lekki wiatr poruszył gałęziami jego sąsiadów, które kojąco ogładziły jego koronę, dając znać o swojej obecności, chmury na niebie powoli się rozsnuwały i ziemię jeszcze nieśmiało zalewał blask słońca. Przeobrażony przez odejście Garbusa świat zaczynał się zmieniać.
– Teraz, gdy czas odejść, nie jestem pewny, czy chcę tam wracać – powiedział David. – Czuję, że tu jest jeszcze tyle do zobaczenia. Nie chcę, żeby było jak dawniej.
– Po drugiej stronie czekają na ciebie bliscy – powiedział Leśniczy. – Musisz do nich wrócić. Kochają cię, a bez ciebie ich życie stanie się uboższe. Masz ojca, brata, kobietę, która zastąpi ci matkę, jeśli tylko jej na to pozwolisz. Musisz tam wrócić, bo twoja nieobecność zniszczy im życie. W pewnym sensie podjąłeś już decyzję. Odrzuciłeś propozycję Garbusa. Postanowiłeś żyć nie tutaj, lecz w swoim własnym świecie.
David skinął głową. Wiedział, że Leśniczy ma rację.
– Jeśli wrócisz tam w takim stanie, zaczną cię wypytywać – powiedział Leśniczy. – Musisz tu zostawić wszystko, co masz na sobie, nawet miecz. W twoim świecie nie będzie ci potrzebny.
David wyjął z torby przy siodle pakunek ze zniszczoną piżamą i szlafrokiem, po czym przebrał się za krzakiem. Dziwnie się czuł w swoim starym ubraniu. Zmienił się tak bardzo, że zdawało się należeć do innej osoby. Znał ją przelotnie, ale wydawała się dużo młodsza i głupiutka. To było ubranie dziecka, a on dzieckiem już nie był.
– Może mi pan coś powiedzieć?
– Co tylko zechcesz – odparł Leśniczy.
– Kiedy tu przyszedłem, dał mi pan mi ubranie chłopca. Czy miał pan kiedyś dzieci?
Leśniczy uśmiechnął się.
– Wszystkie były moimi dziećmi – powiedział. – Każde, które zaginęło, które zostało odnalezione, każde, które przeżyło i które umarło. Wszystkie na swój sposób były moje.
– Czy wiedział pan, że król jest fałszywy, kiedy zaczął mnie pan do niego prowadzić? – zapytał David. Nie dawało mu to spokoju od czasu ponownego spotkania z Leśniczym. Nie mógł uwierzyć, że ten człowiek świadomie naraziłby go na niebezpieczeństwo.
– A co byś zrobił, gdybym ci powiedział, co wiem lub co podejrzewam o królu i oszuście? Kiedy się tu zjawiłeś, przytłaczał cię smutek i gniew. Uległbyś pochlebstwom Garbusa i wszystko by przepadło. Miałem nadzieję, że sam doprowadzę cię do króla. Po drodze chciałem ci uświadomić niebezpieczeństwo, w jakim się znalazłeś, ale tak się nie stało. Znaleźli się inni, ale to twoja siła i odwaga pomogły ci w końcu zrozumieć, jakie miejsce zajmujesz w tym świecie i w swoim własnym. Kiedy cię znalazłem, byłeś dzieckiem, lecz teraz stajesz się mężczyzną.
Wyciągnął rękę do chłopca. David uścisnął ją, po czym mocno objął Leśniczego. Po chwili Leśniczy uścisnął go i stali tak przez chwilę zalani blaskiem słońca. W końcu David podszedł do Scylli i pocałował ją w chrapy.
– Będę za tobą tęsknił – szepnął, a koń zarżał cicho i przytulił łeb do jego szyi.
David podszedł do starego drzewa i obejrzał się na Leśniczego.
– Czy będę tu mógł kiedyś wrócić? – zapytał, a Leśniczy udzielił mu zaskakującej odpowiedzi.
– Większość ludzi tu wraca – powiedział. – Na koniec.
Podniósł na pożegnanie rękę, a David wziął głęboki oddech i wszedł do pnia.
Początkowo czuł tylko zapach pleśni, ziemi i zeschłych liści. Dotknął wnętrza drzewa i poczuł pod palcami szorstką korę. Choć drzewo było ogromne, mógł zrobić tylko kilka kroków, bo zaraz uderzył o pień. Ręka nadal bolała go w miejscu, w które wbił paznokcie Garbus. Ogarnęło go poczucie klaustrofobii. Wyglądało na to, że stąd nie ma wyjścia, ale Leśniczy na pewno by go nie okłamał. Nie, to musi być jakaś pomyłka. Postanowił wyjść na zewnątrz, ale kiedy się odwrócił, zobaczył, że dziura zniknęła. Drzewo zarosło zupełnie i został uwięziony w środku. Zaczął wołać o pomoc i walić pięściami o pień, ale jego krzyki tylko odbijały się echem i uderzały go w twarz, szydząc z niego, zanim w końcu umilkły. Nagle jednak zobaczył światło. Drzewo było zamknięte, lecz z góry sączył się blask. David podniósł wzrok i zobaczył coś, co lśniło jak gwiazda. Rosła na jego oczach, zniżając się do miejsca, w którym stał. A może to on się unosił na jej spotkanie? Wszystko mu się pomieszało. Usłyszał nieznane dźwięki – metalu uderzającego o metal, pisku kół – i nagle gdzieś blisko poczuł ostry chemiczny zapach. Widział różne rzeczy – światło, szczeliny i wgłębienia w drzewie – lecz stopniowo uświadamiał sobie, że ma zamknięte oczy. Jeśli tak rzeczywiście było, to co zobaczy, gdy je otworzy?
David otworzył oczy.
Leżał na metalowym łóżku w obcym pokoju. Dwa duże okna wychodziły na trawnik, po którym spacerowały dzieci w towarzystwie pielęgniarek lub poruszały się na wózkach popychanych przez ubranych na biało sanitariuszy. Przy jego łóżku stały kwiaty. W prawym ramieniu tkwiła igła, połączona rurką z butelką zawieszoną na metalowym stojaku. Poczuł ucisk w głowie. Podniósł rękę, która zamiast na włosy natrafiła na bandaże. Powoli odwrócił się w lewo. Poczuł ból w szyi i pulsowanie w głowie. Obok niego na krześle spała Rose. Miała pomięte ubranie i tłuste włosy. Na jej kolanach leżała książka z czerwoną wstążeczką wsuniętą między kartki.
David próbował coś powiedzieć, lecz zupełnie zaschło mu w gardle. Spróbował jeszcze raz i wydał z siebie chrapliwy jęk. Rose powoli otworzyła oczy i spojrzała na niego z niedowierzaniem.
– David?
Nadal nie mógł mówić. Rose nalała wody z dzbanka do szklanki i przysunęła mu do ust. Podtrzymała mu głowę, by mógł się swobodnie napić. David zobaczył, że Rose płacze. Kiedy zabrała szklankę, kilka łez spadło mu na twarz i oblizał je, gdy spłynęły mu na usta.
– Och, David – szepnęła Rose. – Tak bardzo się martwiliśmy.
Położyła mu dłoń na policzku i delikatnie pogładziła. Nie mogła powstrzymać łez, ale widział, że jest szczęśliwa.
– Rose – powiedział David.
Pochyliła się do niego.
– Tak, David, o co chodzi?
Ujął jej dłoń w swoją.
– Przepraszam – powiedział.
A potem zapadł w miękki sen i nic mu się nie śniło.
XXXIII
O wszystkim, co utracono, i o wszystkim, co zostało odnalezione
W następnych dniach ojciec Davida często opowiadał o tym, jak mało brakowało, by go utracili. Po katastrofie nie mogli go początkowo znaleźć i kiedy nie pozostał po nim nawet ślad, byli przekonani, że spłonął żywcem we wraku. Bali się, że mógł zostać porwany. Przeszukiwali dom, ogrody, las i wreszcie pola – wspomagani przez przyjaciół, policję, a nawet przez obcych ludzi, których niepokoił ich ból. Wrócili do jego pokoju w nadziei, że zostawił tam jakiś ślad, gdzie się wybiera. W końcu za murem starego ogrodu znaleźli ukryte miejsce, a on leżał tam w kurzu. Udało mu się jakoś przedostać przez szczelinę w murze i potem został uwięziony przez gruz i szczątki samolotu.
Lekarze powiedzieli, że przeżył kolejny ze swoich ataków, być może w wyniku wstrząsu wywołanego przez katastrofę, i zapadł po nim w śpiączkę. Spał przez wiele dni, aż do ranka, gdy się przebudził i wypowiedział imię Rose. Jednak nawet wtedy nie można było w pełni wytłumaczyć pewnych aspektów jego zniknięcia – co w ogóle robił w ogrodzie i skąd wzięły się blizny na jego ciele. Wszyscy jednak cieszyli się z jego powrotu i nie powiedzieli mu ani jednego złego słowa. Znacznie później, kiedy niebezpieczeństwo minęło i David wrócił do swojego pokoju, Rose i ojciec w nocy w łóżku rozmawiali o tym, jak bardzo to zdarzenie zmieniło Davida. Stał się jednocześnie cichszy i bardziej uważający w stosunku do innych, bardziej czuły dla Rose, lepiej rozumiał jej problemy ze znalezieniem własnego miejsca w życiu dwóch mężczyzn: Davida i jego ojca; mocniej reagował na nagł e hałasy i potencjalne zagrożenia, lecz stał się bardziej opiekuńczy w stosunku do słabszych od siebie, zwłaszcza swego przyrodniego brata, Georgiego.
Mijały lata i David wyrósł na mężczyznę. Dla niego stało się to zbyt wolno, a dla ojca i Rose stanowczo za szybko. Georgie też wyrósł i razem z Davidem byli sobie tak bliscy, jak tylko mogą być bracia, nawet gdy Rose i ich ojciec rozstali się, jak czasem czynią dorośli. Rozwiedli się w przyjaźni i żadne z nich już nigdy nikogo nie poślubiło. David studiował na uniwersytecie, a jego ojciec znalazł niewielki domek nad strumieniem, w którym po przejściu na emeryturę mógł łowić ryby. Rose i Georgie mieszkali razem w dużym starym domu i David często ich tam odwiedzał, sam lub z ojcem. Jeśli tylko miał czas, zaglądał do swojego starego pokoju i nasłuchiwał szeptu książek, lecz zawsze milczały. Jeśli był ładna pogoda, schodził do starego ogrodu, uporządkowanego co nieco po katastrofie samolotu, lecz już nie tak cichego jak niegdyś, i wpatrywał się w milczeniu w szczeliny w murze. Nigdy jednak nie próbował przejść na drugą stronę. Nikt nie próbował.
Wraz z upływem czasu David przekonał się, że Garbus nie okłamał go przynajmniej co do jednej rzeczy – jego życie było pełne wielkiego smutku i wielkiej radości, cierpienia i żalu, jak również chwil triumfu i zadowolenia. W wieku trzydziestu dwóch lat stracił ojca. Jego serce przestało bić, gdy siedział nad strumieniem z wędką w ręce. Słońce świeciło mu w twarz, więc gdy kilka godzin później znaleźli go przechodnie, jego skóra nadal była ciepła.
Georgie przyjechał na pogrzeb w mundurze, bo na wschodzie wybuchła kolejna wojna i Georgie aż się palił, by wypełnić swój obowiązek. Pojechał do dalekiego kraju i zginął tam razem z innymi młodymi ludźmi, których marzenia o honorze i chwale skończyły się na błotnistym polu bitwy. Jego szczątki odesłano do domu i pochowano na wiejskim cmentarzu pod małym kamiennym krzyżem, na którym wyryto jego nazwisko, daty urodzin i śmierci oraz słowa: „Ukochany syn i brat”.
David ożenił się z kobietą o ciemnych włosach i zielonych oczach. Nosiła imię Alyson. Marzyli o powiększeniu rodziny i Alyson zaszła w ciążę. David jednak był pełen niepokoju, bo nie mógł zapomnieć słów Garbusa: „Ci, których pokochasz – kobiety, dzieci – będą umierać, a twoja miłość nie zdoła ich ocalić”.
W czasie porodu wdały się komplikacje. Syn, którego nazwali George na cześć stryja, nie był dość silny, by przeżyć, a Alyson przypłaciła jego narodziny śmiercią. Tak spełniła się przepowiednia Garbusa. David nie ożenił się ponownie i nie miał już dzieci, ale został pisarzem i napisał książkę. Zatytułował ją Księga rzeczy utraconych i właśnie trzymacie ją w dłoniach. Kiedy dzieci pytały go, czy to wszystko prawda, odpowiadał, że tak. On przynajmniej tak to zapamiętał.
I na swój sposób wszystkie zostały jego dziećmi.
Kiedy Rose zestarzała się i opadła z sił, David opiekował się nią, dopóki nie odeszła. W spadku zostawiła mu swój dom. Mógł go sprzedać, bo wart był mnóstwo pieniędzy, ale postanowił się tam przeprowadzić i na dole urządził swój gabinet. Mieszkał tam bardzo zadowolony przez wiele lat, zawsze otwierając drzwi dzieciom, które go odwiedzały – czasem same, czasem z rodzicami – bo dom był bardzo sławny i wiele dzieci chciało go obejrzeć. Jeśli były grzeczne, zabierał je do starego ogrodu, choć szczeliny w murze dawno już zostały załatane, bo David nie chciał, by dzieci przeszły na drugą stronę i wpakowały się w tarapaty. Opowiadał im za to o historiach i książkach, tłumaczył, że historie chcą, by je opowiadano, a książki, by czytano. W książkach bowiem zamknięte jest wszystko, co muszą wiedzieć o życiu i o kraju, który opisał. Znajdą w nich też opisy każdego innego kraju lub królestwa, które sobie wyobrażają. Niektóre dzieci to rozumiały, inne nie.
W swoim czasie David zestarzał się i opadł z sił. Nie mógł już pisać, bo pamięć i wzrok go zawodziły. Nie mógł nawet daleko chodzić, by witać dzieci jak niegdyś (to też przepowiedział mu Garbus, zupełnie jakby David spojrzał w oczy-lustra damy w lochu). Lekarze nie mogli nic dla niego zrobić; mogli tylko łagodzić ból. Wynajął pielęgniarkę, by się nim opiekowała, odwiedzali go też przyjaciele. Kiedy koniec był coraz bliższy, poprosił, by pościelono mu łóżko w wielkiej bibliotece na dole. Co noc zasypiał v otoczeniu książek, które tak ukochał jako chłopiec i jako mężczyzna. Poprosił też ogrodnika, by wyświadczył mu niewielką przysługę i nikomu o tym nie mówił, a ogrodnik spełnił jego prośbę, bo bardzo kochał staruszka. W najciemniejszych godzinach nocy David leżał i nasłuchiwał. Książki znów zaczęły szeptać, lecz on się nie bał. Mówiły bardzo cicho, szepcząc słowa pociechy i łaski. Czasami opowiadały mu historie, które zawsze kochał. Teraz należała do nich i jego własna.
Pewnej nocy, gdy jego oddech stał się bardzo płytki, a światło w oczach zaczęło w końcu gasnąć, David wstał z łóżka w bibliotece i powoli ruszył w stronę drzwi, zatrzymując się tylko po to, by wziąć książkę. Był to stary album oprawiony w skórę. Znajdowały się w nim zdjęcia i listy, kartki, pamiątki, rysunki i wiersze, kosmyki włosów i para obrączek, pamiątki po długim życiu, lecz tym razem było to jego życie. Książki zaczęły szeptać głośniej, głosy wielkich tomów odezwały się radosnym chórem, bo jedna historia miała się skończyć i niebawem narodzić nowa. Mijając je, stary człowiek pogładził ich grzbiety na pożegnanie, a potem wyszedł z biblioteki i domu po raz ostatni i przez wilgotną trawę przeszedł do starego ogrodu.
W jednym rogu ogrodnik otworzył szczelinę na tyle dużą, by dorosły mężczyzna mógł się przedostać na drugą stronę. David opadł na czworaki i z bólem przeciskał się, aż znalazł się za murem. Usiadł w ciemności i czekał. Początkowo nic się nie działo i musiał siłą powstrzymywać oczy przed zamknięciem. Po chwili zobaczył światło i poczuł na twarzy chłodny wiatr. Poczuł zapach kory drzewa, świeżej trawy i kwitnących kwiatów. Kiedy otworzyła się przed nim dziura, wszedł przez nią i znalazł się w środku wielkiego lasu. Kraina zmieniła się na zawsze. Nie było w niej już bestii przypominających ludzi ani koszmarów czekających tylko na to, by osaczyć nieostrożnych. Nie było już strachu ani nieustannego zmierzchu. Zniknęły nawet przypominające dzieci kwiaty, bo nikt już nie przelewał ich krwi w mrocznych zakamarkach lasu i ich dusze odnalazły spokój. Słońce zachodziło, a widok urzekał swym pięknem. Niebo mieniło się fioletem, czerwienią i pomarańczem, gdy długi dzień zmierzał do spokojnego kresu.
Przed Davidem stanął mężczyzna. W jednej ręce miał siekierę, a w drugiej girlandę kwiatów zebranych, gdy szedł przez las. Związał je dwoma źdźbłami długiej trawy.
– Wróciłem – powiedział David, a Leśniczy uśmiechnął się.
– Większość ludzi wraca, na koniec – odparł, a David nie mógł się nadziwić, jak bardzo jest podobny do jego ojca. Że też wcześniej tego nie zauważył.
– Chodź – powiedział Leśniczy. – Czekaliśmy na ciebie.
David ujrzał swoje odbicie w jego oczach. Nie był już staruszkiem, lecz młodym mężczyzną, bo dla swego ojca mężczyzna jest zawsze dzieckiem, bez względu na to, ile ma lat i jak długo byli rozdzieleni.
David ruszył za Leśniczym ścieżką przez polany i strumienie, aż dotarli w końcu do chaty, z komina której leniwie unosił się dym. Na małym polu obok chaty stał koń, skubiąc z zadowoleniem trawę. Kiedy David zbliżył się, podniósł łeb i zarżał z radości. Potrząsając grzywą, podbiegł mu ma spotkanie. David podszedł do płotu i przytulił głowę do łba Scylli. Kiedy pocałował ją w czoło, Scylla zamknęła oczy, a potem szła za nim jak cień, gdy zbliżał się do domu, czasami szturchając go lekko w szyję, jakby chciała przypomnieć o swojej obecności.
Drzwi chaty otworzyły się i stanęła w nich kobieta. Miała ciemne włosy i zielone oczy. W ramionach trzymała maleńkiego, nowo narodzonego chłopczyka, który chwytał ją za bluzkę. Bo w tamtym miejscu życie człowieka jest tylko chwilą i każdy człowiek śni swoje własne niebo.
W ciemnościach David zamknął oczy i wszystko, co utracił, znów zostało odnalezione.
John Connolly